Η Σοφία Κουτσούκου είναι νομικός και συγγραφέας. Διανύοντας ήδη μια αρκετά αξιόλογη προσωπική συγγραφική πορεία, που περιλαμβάνει δημοσιεύσεις σε ηλεκτρονικούς ιστοτόπους, δωρεές εσόδων από τα έργα της σε μη κερδοσκοπικά Σωματεία, συμμετοχές σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, με αντίστοιχες βραβεύσεις και κυκλοφορίες βιβλίων της σε έντυπη μορφή, δε σταματά να μας εντυπωσιάζει και να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Σήμερα φιλοξενείται στις Τέχνες για να μας μιλήσει για όλα αυτά, καθώς και για το νέο της βιβλίο με τίτλο «Η νεράιδα των δοντιών και τα χαλασμένα δοντάκια» που κυκλοφορεί ήδη από τον Μάρτιο του 2025 από τις εκδόσεις «Ηράκλειτος».
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Κουτσούκου, είστε δικηγόρος στο επάγγελμα, παράλληλα όμως ασχολείστε και με τη συγγραφή. Μάλιστα η αγάπη σας γι’ αυτήν σας οδήγησε στο να αποτελείτε σήμερα μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ «Δημιουργική Γραφή, Θέατρο και Πολιτιστικές Βιομηχανίες» του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Πώς προέκυψε αυτή η αγάπη και πώς σας οδήγησε στην έκφραση και τη δημιουργία;
Από μικρή μου άρεσε να εκφράζομαι μέσα από τις λέξεις. Μου άρεσε να πλάθω ιστορίες και φανταστικούς ήρωες που κάτι είχαν να πουν. Η επιλογή του συγκεκριμένου μεταπτυχιακού προγράμματος, παρότι δεν σχετίζεται άμεσα με το κύριο επάγγελμα μου, αποδείχθηκε καίρια και ολόσωστη καθώς με έφερε σε επαφή με το θέατρο και με γέμισε γνώσεις και εμπειρίες που δεν θα μπορούσα να αποκτήσω με άλλον τρόπο.
Πείτε μας δυο λόγια για τη συγγραφική σας δραστηριότητα. Ποια είναι η λογοτεχνική σας πορεία μέχρι σήμερα;
Έχουν εκδοθεί τρία παραμύθια μου μέχρι σήμερα. Το πρώτο, με τίτλο «Το συννεφάκι ο Ασημάκης» κυκλοφορεί από τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό «Πράξη Αγάπης» όπου και δώρισα όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις του. Ακολούθησε «Η γοργόνα Ντένυ Ντόνα με τη μαγική κορώνα» εκδόσεις 24γράμματα, που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο 2023 και «Η νεράιδα των δοντιών και τα χαλασμένα δοντάκια» από τις Εκδόσεις Ηράκλειτος που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο 2025, ενώ το παραμύθι μου με τίτλο «Ο δικηγόρος του Αϊ Βασίλη» απέσπασε το Α’ Βραβείο στον 1ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Χριστουγεννιάτικου Παραμυθιού του λογοτεχνικού περιοδικού Κέφαλος. Παράλληλα διηγήματά μου φιλοξενούνται στο blog της σχολής Tabula Rasa, στο οποίο υπήρξα σπουδάστρια στα μαθήματα λογοτεχνικής γραφής με καθηγήτρια την αγαπημένη Αντιγόνη Πόμμερ, ενώ και ο θεατρικός μου μονόλογος με τίτλο «Κάθε που βρέχει» κέρδισε το 1ο Βραβείο στον 3ο Διαγωνισμό Συγγραφής Θεατρικού Μονολόγου 2024 του Δήμου Αγρινίου με την Παπαστράτειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Αγρινίου.
Καταπιάνεστε με πολλά και διαφορετικά είδη του λόγου, όπως είναι το διήγημα, το θεατρικό έργο και το παραμύθι. Ποιο σας συναρπάζει περισσότερο όμως και γιατί;
Μου αρέσουν πολύ οι ιστορίες βραχείας φόρμας. Γι’ αυτό και το πρώτο λογοτεχνικό είδος με το οποίο καταπιάστηκα είναι το διήγημα. Ο μεστός λόγος, η ολοκληρωμένη ιστορία σε λίγες σελίδες και τα έντονα συναισθήματα που δημιουργεί η ένταση της πυκνής γραφής είναι αυτά που με συγκινούν και με ιντριγκάρουν ταυτόχρονα. Στην πορεία της ζωής μου όμως και μετά την γέννηση των παιδιών μου, ήρθα πιο κοντά με το παραμύθι. Αγαπώ τα παραμύθια της παλιάς σχολής θα έλεγα, που έχουν έντονο το στοιχείο του μύθου και της μαγείας και έχουν ως σκοπό να ψυχαγωγήσουν τον μικρό αναγνώστη. Με το θεατρικό κείμενο ήρθα σε επαφή πρώτη φορά μέσω του μεταπτυχιακού μου. Το θέατρο είναι ένας εντελώς ιδιαίτερος κόσμος, μαγικός και το να γράφεις θέατρο είναι επίσης πολύ διαφορετικό. Όλα έχουν την δική τους μαγεία και σκοπιμότητα και πειραματίζομαι ανάλογα τα ερεθίσματα μου σε κάθε δεδομένη φάση της ζωής μου.
Δεδομένου ότι η συγγραφή εξωτερικεύει και απελευθερώνει τον εσωτερικό κόσμο του γράφοντος, εσείς έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη να μεταφέρετε στο χαρτί κάποιο προσωπικό σας βίωμα για να νιώσετε καλύτερα;
Όλες μου οι ιστορίες περιέχουν μία αλήθεια μου, άλλες σε μεγαλύτερο βαθμό, άλλες σε μικρότερο. Υπάρχουν όμως δύο διηγήματα μου που είναι σχεδόν αυτοβιογραφικά, με ελάχιστα στοιχεία μυθοπλασίας. Το πρώτο με τίτλο «Στα ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε» φιλοξενείται στο blog της σχολής Tabula Rasa, ενώ το δεύτερο με τίτλο «Ο άνθρωπος με τη μεγάλη καρδιά» που είναι αφιερωμένο στην πατέρα μου, είναι αδημοσίευτο, γιατί ακόμη δεν έχω νιώσει έτοιμη να το μοιραστώ με το αναγνωστικό κοινό.
Ποιος θεωρείτε ότι, τελικά, είναι ο σκοπός της λογοτεχνίας; Τι προσφέρει στον άνθρωπο και γιατί κρίνεται σημαντική η αξία της;
Ως αναγνώστρια, αυτό που εγώ λαμβάνω από την λογοτεχνία, πέραν της ψυχαγωγίας που σε καμία περίπτωση δεν την βάζω σε δεύτερη μοίρα, είναι η ευκαιρία του να ζήσεις (νοητά) πολλές ζωές. Κάθε βιβλίο είναι και μια άλλη ζωή που αν η ιστορία του σε κερδίσει, σε ταξιδεύει σε άγνωστα μοναδικά μονοπάτια. Ως συγγραφέας, η λογοτεχνία είναι η διέξοδος του μυαλού και της ψυχής μου. Οι δικές μου πολλές ζωές, που θα ήθελα ή δεν θα ήθελα να έχω ζήσει.
Από πού αντλείτε έμπνευση συνήθως για να πλάσετε τις ιστορίες σας είτε προορίζονται για μικρούς αναγνώστες είτε για μεγαλύτερους ηλικιακά;
Οτιδήποτε μου κεντρίσει το ενδιαφέρον, μπορεί να αποτελέσει έμπνευση για την δημιουργία μιας νέας ιστορίας, μια λέξη, μια εικόνα, μια είδηση. Στα παραμύθια μου εμπνέομαι κυρίως από τις ανάγκες της καθημερινότητας των παιδιών μου και από τις προκλήσεις που και η ίδια συναντώ ως μαμά. Οι ιστορίες ενηλίκων αγγίζουν θέματα της επικαιρότητας κυρίως, όπως η βία, το bulling αλλά και οτιδήποτε άλλο μου προκαλεί ανησυχία και θελήσω να μιλήσω για αυτό.
Θεωρείτε ότι υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή για τη συγγραφή ενός καλού βιβλίου;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει καλό και κακό βιβλίο. Κάθε βιβλίο έχει το δικό του αναγνωστικό κοινό και ακόμη κι έναν αναγνώστη να αγγίξει είναι σπουδαίο επίτευγμα. Αρκεί ο συγγραφέας του να αποδώσει σε αυτό την αλήθεια του.
Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας συγγραφείς;
Στο παιδικό βιβλίο, μου αρέσουν οι ιστορίες και η γραφή του Ευγένιου Τριβιζά. Τα αστεία ονόματα των ηρώων, οι διάλογοι με ρίμα και οι επαναλαμβανόμενοι στίχοι είναι κάτι που μου αρέσει κι εμένα να χρησιμοποιώ στη γραφή μου. Άλλοι αγαπημένοι συγγραφείς παιδικών βιβλίων είναι ο Αντώνης Παπαθεοδούλου και η Ζωρζ Σαρή.
Συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας πέρα όλων των άλλων και μάλιστα βραβευθείσα. Πώς νιώθετε γι’ αυτό; Θεωρείτε τα βραβεία σημαντικά για έναν δημιουργό; Ανταμείβεται κατά κάποιον τρόπο μέσω αυτών η προσφορά του στον ελληνικό πολιτισμό;
Σίγουρα, ένα βραβείο είναι μια ηθική προσωπική ικανοποίηση, ότι αυτό που έγραψες επιτέλεσε το σκοπό του και συγκίνησε/γοήτευσε κάποιους ανθρώπους. Υπάρχουν όμως και διαγωνισμοί που έχω λάβει μέρος χωρίς να έχω κερδίσει κάποιο βραβείο. Προσπαθώ αυτό να μην με επηρεάζει αρνητικά, ίσως δεν ήταν η στιγμή του κειμένου να αναδειχθεί ή οι κατάλληλες συνθήκες. Προσπαθώ να αντιμετωπίζω τους διαγωνισμούς ως πηγή έμπνευσης, ερέθισμα και ευκαιρία εξάσκησης της γραφής μου.
Το νέο σας βιβλίο είναι και αυτό παραμύθι και φέρει τον τίτλο «Η νεράιδα των δοντιών και τα χαλασμένα δοντάκια» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ηράκλειτος». Μιλήστε μας περιληπτικά για το περιεχόμενο της ιστορίας που φιλοξενείτε σ’ αυτό.
Το νέο μου παραμύθι πραγματεύεται την παιδική στοματική υγεία και προσπαθεί μέσα από μια περιπέτεια της Νεράιδας των δοντιών να περάσει στα παιδιά το μήνυμα της σωστής υγιεινής των δοντιών. Ένα σκανταλιάρικο ξωτικό έρχεται να ταράξει τη ρουτίνα των παιδιών ως προς τη φροντίδα των δοντιών τους, τα παιδιά μπερδεύονται και όλα τα δόντια τους χαλάνε. Η νεράιδα όμως στο τέλος, θα δώσει τη λύση.
Εσείς επιλέξατε τον τίτλο του βιβλίου σας; Θεωρείτε ότι αντιπροσωπεύει την ιστορία που φιλοξενεί σ’ αυτό εκατό τοις εκατό;
Έδωσα στο παραμύθι αυτόν τον τίτλο γιατί θεωρώ πως είναι αντιπροσωπευτικός της ιστορίας του και ευκολονόητος, βάσει της ηλικίας του αναγνωστικού κοινού που προτείνεται. Παράλληλα όμως, με την επιλογή της αντίφασης στον τίτλο (από τη μία η καλή νεράιδα και από την άλλη η αναφορά των χαλασμένων δοντιών) ήθελα να δημιουργήσω στον αναγνώστη την προσμονή της περιπέτειας που αναφέρεται στην ιστορία και να του κεντρίσω το ενδιαφέρον.
Παρότι δίνετε κάποιο τέλος στην ιστορία που αφηγείστε, ωστόσο παρατηρούμε ότι αυτό το τέλος είναι προσωρινό. Στην πραγματικότητα καλείτε τους μικρούς αναγνώστες σας να δώσουν εκείνοι το οριστικό τέλος. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Πράγματι, αναφέρομαι σε μία περιπέτεια της νεράιδας και αφήνω στα παιδιά την επιλογή για συνέχιση ή λύση της ιστορίας. Με το να βάζεις τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά στην ιστορία, να συνεχίσουν το παιχνίδι της αφήγησης και να συμβάλλουν στο τέλος της ιστορίας, αυτό που επιτυγχάνεται είναι ότι κρατείται αμείωτο το ενδιαφέρον τους, τους δημιουργείται το αίσθημα της συμμετοχής και της καλύτερης κατανόησης της ιστορίας και ενδόμυχα υιοθετούν το μήνυμα που θέλει αυτή να περάσει. Πρόκειται στην ουσία για μία άσκηση δημιουργικής γραφής, προσαρμοσμένη στην ηλικία τους και τις εκτιμώμενες ικανότητες τους.
Ποιο βασικό μήνυμα περνάτε μέσα από την ιστορία του βιβλίου σας; Είναι αρκετά κατανοητό ώστε να το οικειοποιηθούν τα παιδιά;
Το μήνυμα το δίνει στα παιδιά η νεράιδα με το γράμμα της στο τέλος. Σκοπός δεν είναι να απαγορεύσουμε στα παιδιά τα γλυκά, ούτε να τα τιμωρήσουμε, σκοπός είναι να γίνει η καθημερινή φροντίδα των δοντιών ευχάριστη ρουτίνα και όχι αγγαρεία. Και η επιλογή του τρόπου που η νεράιδα αφήνει το μήνυμα (μέσα από ένα γράμμα, με έμμετρο στίχο) ελπίζω να συμβάλλει στο να περάσει το μήνυμα με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο.
Όπως κάθε παιδικό βιβλίο έτσι και το δικό σας συνοδεύεται από μια υπέροχη εικονογράφηση. Μιλήστε μας γι’ αυτήν καθώς και για τη συνεργασία σας με τη βραβευμένη εικονογράφο Δήμητρα Παπαδημητρίου.
Η συνεργασία μου με τη Δήμητρα Παπαδημητρίου είναι άψογη, δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι έχει εικονογραφήσει και τα τρία παραμύθια μου. Παρότι δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να βρεθούμε και από κοντά, η επικοινωνία μας από την πρώτη στιγμή ήταν άριστη και σε επαγγελματικό επίπεδο και σε προσωπικό. Πέρα όμως από την εκτίμηση που της έχω, είναι μια καταπληκτική, ανερχόμενη εικονογράφος και είμαι σίγουρη ότι θα δούμε σπουδαίες δουλειές της στο μέλλον.
Μετά την αφήγηση της ιστορίας σας καλείτε τα παιδιά σε μια πιο εποικοδομητική επικοινωνία μαζί σας μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων. Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό;
Αυτό που έχω παρατηρήσει από τις παρουσιάσεις των βιβλίων μου είναι ότι τα παιδιά λαχταρούν να έρθουν σε επαφή με τους συγγραφείς παιδικών βιβλίων. Η χαρά τους και η δοτικότητά τους είναι πάντα εμφανείς και σε γεμίσουν με αγάπη. Γι’ αυτό λοιπόν σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο τα παιδιά μέσω των γονιών τους, να μπορούν να έρθουν σε επαφή μαζί μου, να τους στείλω το προσωποποιημένο πιστοποιητικό υγιούς δοντιού και να μάθω κι εγώ την άποψη τους και την κριτική τους για το βιβλίο.
Το βιβλίο σας σε ποιες ηλικίες απευθύνεται κυρίως;
Θα έλεγα από 3 ετών μέχρι και 10, αλλά και σε παιδιά κάθε ηλικίας που τους αρέσει η μαγεία και το παραμύθι.
Στο τέλος του βιβλίου σας υπάρχουν επίσης σελίδες δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών. Μιλήστε μας και γι’ αυτή σας την επιλογή. Θεωρείτε σημαντικό και αυτό το σκέλος του βιβλίου ώστε να αποτελεί τελικά αναπόσπαστο κομμάτι του;
Δεν θα έλεγα ότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του βιβλίου αλλά θεωρώ ότι είναι μια ευχάριστη διαδικασία για το τέλος της ιστορίας, ένα εκπαιδευτικό και δημιουργικό παιχνίδι με τους ήρωες του παραμυθιού, προσαρμοσμένο πάντα στις ηλικιακές ικανότητες του κοινού που απευθύνεται. Είναι η πρώτη φορά που επιλέγω να βάλω δημιουργικές σελίδες σε παραμύθι μου και ομολογώ ότι έχω λάβει θετική ανταπόκριση από τους μικρούς αναγνώστες.
Είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε με τις εκδόσεις «Ηράκλειτος. Είστε ευχαριστημένη με τη μέχρι τώρα συνεργασία σας;
Πράγματι, η νεράιδα των δοντιών είναι η πρώτη μου συνεργασία με τις εκδόσεις Ηράκλειτος και δηλώνω απόλυτα ικανοποιημένη από την μέχρι τώρα συνεργασία μας. Από την πρώτη στιγμή είχαμε μια πολύ καλή επικοινωνία, απάντησαν άμεσα στην αξιολόγηση του έργου μου και προχωρήσαμε μαζί σε όλα τα στάδια έκδοσης του βιβλίου. Με κρατούν ενήμερη πριν από κάθε ενέργεια τους σχετικά με το βιβλίο, γίνονται πολύ όμορφες προωθητικές ενέργειες και είναι πάντα δίπλα μου να με στηρίξουν στην οργάνωση και υλοποίηση των παρουσιάσεων μου. Ευελπιστώ και στη συνέχιση της αγαστής συνεργασίας μας.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Θα παραθέσω ένα απόσπασμα από την αρχή της ιστορίας «Μια φορά κι έναν καιρό, σ’ έναν κόσμο μαγικό, όπου οι νεράιδες και τα ξωτικά αφήνουν συχνά τη νεραϊδοχώρα τους και κατεβαίνουν στη γη, μια μικρή και όμορφη νεράιδα, η νεράιδα των δοντιών, έχει την πιο σημαντική αποστολή: να συλλέγει τα πρώτα δόντια των παιδιών. Όλοι ξέρουν πως κάθε φορά που κάποιο παιδί χάνει ένα νεογιλό του δόντι πρέπει να το κρύψει κάτω από το μαξιλάρι του και, πριν κοιμηθεί, να ψιθυρίσει τις μαγικές λέξεις έτσι ώστε να το ακούσει η νεράιδα των δοντιών και να το επισκεφθεί τη νύχτα. Ποιες είναι αυτές;» Θα τις μάθετε διαβάζοντας το βιβλίο…
Κυρία Κουτσούκου, σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτησή μας και σας εύχομαι καλή συνέχεια και κάθε επιτυχία στο συγγραφικό σας έργο.
Εγώ σας ευχαριστώ, κυρία Πετρίδου, για τις πολύ όμορφες ερωτήσεις αλλά και για την ευκαιρία που μου δίνετε να συστηθώ στο αναγνωστικό κοινό σας. Εύχομαι να τα ξαναπούμε και σε επόμενα βήματα μου.
Βιογραφικό:
Η Σοφία Κουτσούκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λαμία, όπου και δραστηριοποιείται μέχρι σήμερα ως Δικηγόρος. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Δ.Π.Θ., επιτυχούσα του γραπτού διαγωνισμού Ειρηνοδικών και κάτοχος Πιστοποιητικού Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης του Ε.Κ.Π.Α. στο εκπαιδευτικό αντικείμενο: «Εγκληματολογική Ψυχολογία». Είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ «Δημιουργική Γραφή, Θέατρο και Πολιτιστικές Βιομηχανίες» του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και μέλος του Ομίλου Φθιωτών Λογοτεχνών και Συγγραφέων.
Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο μικρών κοριτσιών. Γράφει διηγήματα και τελευταία, λόγω των παιδιών της, συγγράφει παιδικά παραμύθια. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια λογοτεχνικής γραφής και Masterclass συγγραφής παραμυθιού.
Συγγραφικό έργο:
• Το πρώτο της παραμύθι με τίτλο «Το συννεφάκι ο Ασημάκης» κυκλοφορεί από τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό «Πράξη Αγάπης», στον οποίο και δώρισε όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις του.
• «Η γοργόνα Ντένυ Ντόνα με τη μαγική κορώνα» Εκδόσεις 24γράμματα, Φεβρουάριος 2023.
• Διηγήματά της φιλοξενούνται στο blog της σχολής Tabula Rasa.
• 1ο Βραβείο στον 3ο Διαγωνισμό Συγγραφής Θεατρικού Μονολόγου 2024 του Δήμου Αγρινίου, με την Παπαστράτειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Αγρινίου, για τον θεατρικό μονόλογο «Κάθε που βρέχει».
• Α’ Βραβείο στον 1ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Χριστουγεννιάτικου Παραμυθιού, του λογοτεχνικού περιοδικού Κέφαλος, για το παραμύθι «Ο δικηγόρος του Αϊ Βασίλη».
Διαβάστε τη βιβλιοκριτική μας εδώ
0 Σχόλια