Βιβλιοκριτική για το μυθιστόρημα "Δρίμακος, Ο δρόμος της φωτιάς" του Μάρκου Κάβουρα

Ο «Δρίμακος» είναι το δεύτερο βιβλίο του λογοτέχνη Μάρκου Κάβουρα που διάβασα πρόσφατα και που ομολογώ με συνάρπασε από τις πρώτες του κιόλας σελίδες. Πρόκειται για ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 2018 και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «άλφα πι».

Ο «Δρίμακος», των μόλις διακοσίων σελίδων, είναι ένα μεστό και ολιγοσέλιδο ιστορικό μυθιστόρημα, που πραγματικά διαβάζεται απνευστί. Διαθέτει αχνά στοιχεία ρομαντικής λογοτεχνίας και πολλά στοιχεία υπαρξιακού περιεχομένου, εμπλουτισμένα ταυτόχρονα με μια πληθώρα λαογραφικών στοιχείων, που σχετίζονται κυρίως με την καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της Χίου την περίοδο 412-407 π.Χ. Όλα αυτά τα στοιχεία περνούν με έναν μοναδικό τρόπο στη ψυχοσύνθεση του αναγνώστη, καθώς γίνονται αρκετά έντονα στη διάρκεια της εξιστόρησης, αλλά και πολύ επιβλητικά.

Η ιστορία του Μάρκου Κάβουρα ξεδιπλώνεται σε πρώτο ενικό πρόσωπο, γεγονός που συμπαρασύρει ευκολότερα τον αναγνώστη στο κλίμα της εποχής και για το λόγο αυτό τον οδηγεί στην ταύτιση της σκέψης του με τις σκέψεις και τα συναισθήματα του κεντρικού ήρωα του βιβλίου, απ’ τις πρώτες κιόλας σελίδες του έργου.

Συμπερασματικά, ο συγγραφέας καταφέρνει μέσα από την μυθοπλασία του να μας κάνει γνωστά, κυριολεκτικά με άμεσο τρόπο, τα ιστορικά γεγονότα που έπληξαν τη Χίο τη χρονική περίοδο για την οποία γίνεται λόγος και ταυτόχρονα να επικεντρωθεί στον μεγάλο αντίκτυπο που είχαν τα γεγονότα αυτά στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων.

Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου

...Περπάτησα για αρκετή ώρα μέχρι που φάνηκαν τα πρώτα σπίτια της πόλης. Αυτό που θα μου μείνει βαθιά χαραγμένο στην ψυχή μου είναι ότι ο δρόμος μέσα στην πόλη, ο δρόμος της ζωής, της κίνησης και του εμπορίου δεν ήταν τίποτε άλλο παρά «ο δρόμος της φωτιάς».

Σ' αυτό το θέατρο του παραλόγου, η πόλη μας, η πόλη μου είχε εξαφανιστεί. Τι είχε συμβεί; Ποιος είχε σπείρει τον θάνατο και την καταστροφή; Η τιμωρία του θυμού των θεών ή η μοίρα της τύχης και των πεπραγμένων; Προδοσία από τους ίδιους τους συμπολίτες μας για την εξουσία ή επιδρομή περιφερόμενων βαρβάρων; Πάντως ό,τι και αν είχε συμβεί, η κατάληξη ήταν μία: η πόλη μας δεν υπήρχε πια...

Ιστορικό σημείωμα

Η Χίος του 5ου π.Χ. αιώνα ήταν μια πλούσια και ισχυρή στρατιωτική δύναμη στο ανατολικό Αιγαίο.

Επί εξήντα έξι συνεχή χρόνια (478-412 π.Χ.) παρέμεινε πιστή σύμμαχος των Αθηναίων και οι λόγοι ήταν πολλοί: Η προστασία που τους παρείχε η Αθήνα από τις κατακτητικές βλέψεις των Περσών, η προνομιούχος θέση της μέσα στην συμμαχία, η προαγωγή των οικονομικών συμφερόντων των από το αθηναϊκό καθεστώς, η ευστάθεια του χιακού πολιτεύματος και της αυξανόμενης υλικής ευημερίας.

Μετά την καταστροφή των Αθηναίων στη Σικελία, οι Χιώτες βλέποντας ότι εξέλιπαν οι παραπάνω αυτοί λόγοι και νιώθοντας ότι πλέον εκμεταλλεύονταν από τους Αθηναίους αποφάσισαν να αποστατήσουν και να προσχωρήσουν στη νέα ανερχόμενη δύναμη, τη Σπάρτη. Προσπάθησαν δε να παρασύρουν στην εξέγερση και όσες περισσότερες πόλεις μπορούσαν ώστε να αντιμετωπίσουν με πολλούς συμμάχους τους Αθηναίους.

Υποτίμησαν όμως την ψυχική αντοχή του αθηναϊκού λαού ο οποίος παρά τις αντίξοες συνθήκες σε ανθρώπινο δυναμικό και σε οικονομικά μέσα κατάφερε να αντέξει για εννέα ακόμη χρόνια. Αυτό το συνειδητοποίησαν οι Χιώτες, όταν πολιορκήθηκαν από ξηρά και θάλασσα και ερημώθηκε η ύπαιθρος χώρα τους. Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν οι πολυάριθμοι δούλοι που απασχολούσαν οι Χιώτες στις εργασίες τους, άλλοι άρχισαν να αυτομολούν προς τους Αθηναίους και άλλοι περιφέρονταν πάνω στα βουνά όπου προξενούσαν μεγάλες καταστροφές στην ύπαιθρο.

Με αφορμή τα ιστορικά γεγονότα που αναφέρει ο Θουκυδίδης και ο Πλούταρχος αλλά και τη μυθική ιστορία του Δρίμακου, του επαναστάτη δούλου του Αθήναιου, που αντλεί τις πληροφορίες του από τον Νυμφόδωρο τον Συρακούσιο, γράφτηκε αυτό το ιστορικό μυθιστόρημα.

Ο σκοπός είναι να γνωρίσει ο αναγνώστης μια ιστορική εποχή της Χίου (412-407 π.Χ.), τους ανθρώπους της, τις ασχολίες τους, τις συνήθειές τους, τα ήθη, τα έθιμα και τα πολεμικά γεγονότα. Η περιγραφή των ανθρώπινων χαρακτήρων, των συναισθημάτων, η χρήση μιας σειράς αρχαίων όρων και η χρονολόγηση των ιστορικών γεγονότων που απαντώνται στο κείμενο έχουν προσαρμοστεί για τις ανάγκες του μυθιστορήματος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η μέτρηση του χώρου και του χρόνου είναι κατάλληλα προσαρμοσμένες για τις ανάγκες του κειμένου.

Βιογραφικό:

Ο Μάρκος Κάβουρας γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Χίο. Σπούδασε Παιδαγωγικά, Πολιτικές Επιστήμες και Δημόσια Διοίκηση. Εργάσθηκε ως Δάσκαλος και Δ/ντής σε Δημοτικά σχολεία του νησιού. Εδώ και χρόνια γράφει λογοτεχνία για παιδιά. "Ο Δελφινογιός και άλλες ιστορίες" μαζί με την "Παρεξήγηση" ήταν τα πρώτα του βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2001 από τις εκδόσεις "άλφα πι" στην Χίο.

Το 2003 τιμήθηκε για την "Παρεξήγηση" από τον κύκλο ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (Έπαινος Κύκλου Ελληνικού Βιβλίου). Ακολούθησε το "Μεγάλο Μυστικό" από τις εκδόσεις "Ελληνικά Γράμματα", Αθήνα 2003. Απόσπασμα του βιβλίου υπάρχει στο σχολικό εγχειρίδιο της Γλώσσας (τεύχος Β΄, Δ΄ Δημοτικού).

Στην συνέχεια ακολούθησαν τα εικονογραφημένα βιβλία "Οι περιπέτειες μιας άμυαλης ηλιαχτίδας" (το 2005) και "To Αγριολούλουδο" (το 2006) από τις εκδόσεις "Αιγέας" στην Χίο.

Παράλληλα με την συγγραφή βιβλίων ασχολείται με το θέατρο, τα πολιτιστικά και τοπικά δρώμενα στον Βροντάδο και στην Χίο.