Εκδόσεις: Αρμός
Πόσες φορές χρειάστηκε να πούμε στη ζωή μας αθώα ψέματα για
να κρύψουμε ένοχες αλήθειες; Αμέτρητες. Γιατί θεωρούμε πως είναι προτιμότερο να
ποτίζουμε τους γύρω μας με όμορφα και φανταχτερά λόγια, ώστε να μη χρειαστεί
ποτέ τους να μπουν στον σκοτεινό κόσμο που σιγοβράζει η ψυχή μας και
αποκαλύψουν παρά τη θέλησή μας τις αμέτρητες ανασφάλειές μας, αλλά και τις
πραγματικές ανάγκες που έχουμε ως ανθρώπινες υπάρξεις.
Κανένας άνθρωπος φυσικά, δεν είναι τέλειος, όπως και κανένας
άνθρωπος δεν είναι, άλλωστε, και απόλυτα ευτυχισμένος. Κι όσο κι αν αρνείται
κανείς να το πιστέψει, τόσο περισσότερο απομακρύνεται από την πηγή της
μοναδικής του αλήθειας.
Είναι γεγονός πως η εξωτερική εμφάνιση του καθενός, η
συμπεριφορά του και η επαγγελματική του καταξίωση δεν αποτελούν επαρκή στοιχεία
για να αποκρυπτογραφηθεί η πραγματική του υπόσταση. Δυστυχώς, ακόμα κι αν περιβάλλεται
από πολύ κοντινά και οικεία πρόσωπα, αν εκείνος δεν τους το επιτρέψει, είτε από
φόβο είτε από εγωισμό, δε θα καταφέρουν ποτέ τα πρόσωπα αυτά να μπουν στη
διαδικασία και να εμβαθύνουν περισσότερο στον ψυχικό του κόσμο και να δουν με
καθαρότητα τι είναι αυτό που κρύβεται επιμελώς πίσω από τη μάσκα, που, πολλές
φορές, αναγκάζεται να φορέσει στην κοινωνική του ζωή, προκειμένου να γίνει
αρεστός, επιθυμητός, ζηλευτός και παράδειγμα προς μίμηση. Και κάπως έτσι ξεκινά
το παιχνίδι του παραλόγου, για να καταλήξει στο τέλος ο τυραννισμένος εαυτός να
βιώσει την απόλυτη μοναξιά, την απογοήτευση, την αποστροφή και την απομόνωση.
Η Ειρήνη Ψύρρα κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Αρμός»
το πρώτο της μυθιστόρημα, που φέρει τον τίτλο «Αθώα ψέματα, ένοχες αλήθειες».
Από τον τίτλο και μόνο καταλαβαίνουμε πως έχουμε να κάνουμε με ένα θέμα άκρως
υπαρξιακό και διαχρονικό. Πέρα από το αισθηματικό της υπόθεσης, το οποίο
περιγράφει το χρονικό ενός έρωτα φαινομενικά αταίριαστου, αλλά εκ του
αποτελέσματος μοιραίου, το βιβλίο πραγματεύεται και την αγωνία της ηρωίδας, που
επιθυμεί σε μια κρίση τρέλας και απόλυτου πανικού να βγάλει από πάνω της το
προσωπείο της υποκρισίας, που για χρόνια τη σκίαζε και την αλλοίωνε, και να
αποκαλύψει σε όλους, χωρίς ντροπή και χωρίς δικαιολογίες, ολόκληρη την αλήθεια
της, ακόμα κι αν αυτό γνωρίζει πως θα την οδηγήσει στην απόλυτη ταπείνωση, στη
στέρηση της ελευθερίας της, αλλά και της ίδιας της της ζωής και θα τραυματίσει
μια για πάντα τους οικείους της, καθώς θα γίνει η αφορμή να γεννηθούν νέα αθώα
ψέματα, προκειμένου να καλυφθούν οι αργοπορημένες αποκαλύψεις της αλήθειας.
Έτσι, πέρα από αισθηματικό το μυθιστόρημα, θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε
και ως αμιγώς κοινωνικό.
Επιπλέον, θα μπορούσαμε, με σιγουριά να πούμε πως, παρότι το
βιβλίο αποτελεί την πρωτόλεια προσπάθεια της συγγραφέως στο χώρο της
λογοτεχνίας, άξια μπορεί να χαρακτηριστεί και ως δείγμα υψηλής και απαιτητικής
λογοτεχνίας. Η ιστορία που πραγματεύεται προκαλεί ποικίλα συναισθήματα στον
αναγνώστη, διεγείρει τη φαντασία του και διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του ως
την τελευταία σελίδα του βιβλίου. Κι αυτό, γιατί οι μεγαλύτερες ανατροπές της
ιστορίας συμβαίνουν προς το τέλος αυτής, εκπλήσσοντας τον αναγνώστη, που,
οπωσδήποτε, δεν περίμενε μια τέτοια εξέλιξη.
Πιο συγκεκριμένα, η ιστορία του βιβλίου ξεκινά με την ηρωίδα
Μάγια. Η Μάγια είναι ένα κορίτσι που εργάζεται ως επιμελήτρια κειμένων σε έναν
από τους πιο μεγάλους εκδοτικούς οίκους της Αθήνας. Εργάζεται πολύ σκληρά,
προκειμένου να αποδείξει την αξία της και να γίνει αρεστή στα μάτια του
αφεντικού της και εκδότη Ορέστη Φιλίππου, για τον οποίο τρέφει απεριόριστη
εκτίμηση και συμπάθεια. Όταν εκείνος της αναθέτει την επιμέλεια ενός
χειρογράφου μιας πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως, της Ζωής Ορφανού, η Μάγια,
χωρίς να το γνωρίζει, διεισδύει στα βάθη μιας σκοτεινής και ένοχης αλήθειας και
έρχεται αντιμέτωπη με αυτή, καθώς πρόκειται για μια αλήθεια που της επιφύλασσε
για χρόνια η ίδια της η ζωή. Η διείσδυση στα εσώψυχα της ηρωίδας του βιβλίου,
που ετοιμάζεται να επιμεληθεί, πρόκειται να σημαδέψει καταλυτικά τη δική της ψυχή
εν αγνοία της.
Το ταξίδι στον κόσμο της μυθοπλασίας ξεκινά. Όμως, είναι τόσο
ζωντανό το σκηνικό, που έχει τη δύναμη
να ταράξει το παρόν και να προκαλέσει μεγάλο πόνο στα αγαπημένα πρόσωπα της
Μάγιας, μα και στην ίδια. Οι ανατροπές στην εξέλιξη της ιστορίας διαδέχονται η
μία την άλλη την ώρα που η τρέλα έρχεται να συγκρουστεί με τη λογική, η αλήθεια
με το ψέμα, το θάρρος με την άμυνα. Κι όταν πια ο χρόνος λιγοστεύει, η πίεση
γίνεται ασφυκτική, η αλήθεια φέρνει τη συμφορά και συγκλονίζει. Αργά ή γρήγορα
τα πάντα αποκαλύπτονται με όποιες συνέπειες κι αν προκύπτουν από την ανάδυσή
της.
Οι λεπτομερείς περιγραφές της ιστορίας που ξεδιπλώνεται στα
μάτια της Μάγιας της γεννούν ανάμεικτα συναισθήματα. Είναι, άραγε, προϊόν
μυθοπλασίας ή μια σκοτεινή ιστορία παρελθόντος, που έρχεται να ανατρέψει το
παρόν και το μέλλον; Για τον αναγνώστη, φυσικά, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια
επινοημένη από τη συγγραφέα και φανταστική αυτοβιογραφία της Ζωής Ορφανού, η
οποία σε πρώτο πρόσωπο αφηγείται την περιπετειώδη και πολυτάραχη ζωής της,
χρησιμοποιώντας για ευνόητους λόγους ψευδώνυμα, όχι μόνο για την ίδια, αλλά και
για τα πρόσωπα που εμπλέκονται στην ιστορία της, το οικογενειακό της
περιβάλλον, το σχολικό, το πανεπιστημιακό, το επαγγελματικό, το ερωτικό κτλ.
Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε πως πρόκειται για μια ιστορία
πυκνογραμμένη, πολυπρόσωπη, πολυφωνική, με έντονους διαλόγους. Πολλοί οι
χαρακτήρες του βιβλίου, αρκετές οι κορυφώσεις των γεγονότων, κινηματογραφική η
εξέλιξή τους. Οι σκηνές της ζωής μιας άλλης εποχής έρχονται και φεύγουν
αστραπιαία σαν παιχνιδίσματα του νου, την ώρα που όλα πια έχουν χαθεί και η ηρωίδα
Ζωή Ορφανού βρίσκεται στο τελευταίο σκαλί της ταπείνωσής της και ετοιμάζεται να
δώσει, μην έχοντας άλλη επιλογή, τέλος στη ζωή της.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως στόχος της συγγραφέως είναι να
εστιάσει στην υποκρισία του κόσμου και να καταδείξει τη ματαιότητα αυτού. Ο
άνθρωπος, που πορεύεται με γνώμονα το ψέμα, καταφέρνει να ορθώσει γύρω του μια
τεράστια φυλακή, στην οποία επιβάλει τον ίδιο του τον εαυτό στερώντας του την
ελευθερία για χάρη της αποδοχής του από τους άλλους και για χάρη της
ματαιοδοξίας του. Η κραυγή που βγάζει η συγγραφέας μέσω της ηρωίδας Ζωής
αποτελεί μια γροθιά στη μέχρι τώρα κοινή αντίληψη πως το ψέμα μπορεί να
ξεγελάσει την αλήθεια, δίχως να υπάρξει η ανάλογη τιμωρία.
Η φυσικότητα που διέπει το κείμενο, ανεξάρτητα με τα όσα
συμβαίνουν, οφείλεται στο ταλέντο της συγγραφέως να μπορεί να περιγράφει με
απόλυτα αληθοφανή τρόπο τα όσα παράλογα διαδραματίζονται στις σελίδες του,
δίχως στο ελάχιστο να μοιάζουν ξένα και υπερβολικά. Και, φυσικά, αναφερόμαστε
στις σκηνές της αστραπιαίας επαγγελματικής ανέλιξης της ηρωίδας ως και τις
σκηνές του πορνείου και του φόνου. Με τον ίδιο φυσικό τρόπο περιγράφονται και
οι αντιφατικές σκηνές, τρέλας και λογικής, έρωτα και απάτης, ευτυχίας και
απόγνωσης, ζωής και θανάτου, βίας και τρυφερότητας, οικογενειακής θαλπωρής και
απόλυτης μοναξιάς.
Ένα βιβλίο με βαθιά νοήματα, που οπωσδήποτε αξίζει να
διαβαστεί.
0 Σχόλια