Η Θεοδοσία Μπίτζου είναι πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας, παρότι μετρά αρκετά χρόνια συγγραφικής δραστηριότητας. Με αρκετά λογοτεχνικά βραβεία και διακρίσεις για το συγγραφικό της έργο, το ενδιαφέρον της φαίνεται να εστιάζει σε πολλά είδη του λόγου, όπως η ποίηση, το διήγημα, το θεατρικό και η νουβέλα. Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Μις Σάλιβαν» κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2025 από τις εκδόσεις «Βακχικόν» και σήμερα η καλεσμένη των Τεχνών θα μας μιλήσει γι' αυτό στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Μπίτζου, διαβάζοντας κανείς το βιογραφικό σας σημείωμα εντυπωσιάζεται. Η συγγραφική σας δραστηριότητα είναι αρκετά αξιόλογη και αριθμεί ήδη πολλά χρόνια ύπαρξης. Ωστόσο, πρόσφατα εκδόθηκε το πρώτο σας βιβλίο, επομένως θεωρείστε πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας. Συστήστε μας η ίδια τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό.
Σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια και την πρόσκλησή σας να μιλήσουμε για τη συγγραφική του ταυτότητα. Ναι είναι αλήθεια ότι ενώ γράφω πολλά χρόνια και είχα και διακρίσεις δεν αποφάσιζα να προχωρήσω σε μια έκδοση. Μάλλον να υπήρξα πολύ κριτική με τον εαυτό μου, μπορεί και να μην ήμουν έτοιμη. Κάπου ανάμεσα βρίσκεται η αλήθεια.
Πώς προέκυψε η μεγάλη αγάπη σας για τη συγγραφή και γιατί θελήσατε να ασχοληθείτε μαζί της πιο ουσιαστικά παρακολουθώντας μαθήματα δημιουργικής γραφής;
Αγαπάω την τέχνη. Βρίσκω σε αυτήν λύσεις, νόημα, ηρεμία και σκοπό. Πιστεύω ότι μπορεί να μας κάνει πιο σωστούς ανθρώπους. Ξεκίνησα με τη ζωγραφική, το σχέδιο, την αρχιτεκτονική. Δεν ήμουν στο σχολείο τόσο καλή στην έκθεση, κυριαρχούσε η θετική σκέψη, έγραφα σωστά όχι όμως λυρικά. Στην τότε εποχή έπρεπε να γράφει κάποιος κείμενα με πολλά επίθετα και καλλωπιστικά στοιχεία και εγώ ήμουν πάντα πιο λιτή στις εκφράσεις μου. Διάβαζα καλά και είχα ικανότητα στον προφορικό λόγο. Μπήκα στη συγγραφή κάπως τυχαία, έψαχνα κάτι να κάνω καλλιτεχνικό και σε μια αναζήτηση στο ίντερνετ για μαθήματα βρήκα αυτά. Είχα την τύχη να έχω δάσκαλό μου τον Λευτέρη Γιαννακουδάκη, συγγραφέα, ο οποίος με οδήγησε σε ωραία μονοπάτια και αναζητήσεις μέσω του γραπτού λόγου.
Δεδομένου ότι έχετε καταπιαστεί με πολλά και διαφορετικά είδη του λόγου μέχρι σήμερα, όπως η ποίηση, το διήγημα, το θεατρικό και η νουβέλα, ποιο από αυτά τα είδη σας συναρπάζει περισσότερο ως δημιουργός και γιατί;
Δεν μπορώ να πω. Μάλλον όλα ανάλογα την ιστορία που θες να πεις επιλέγεις και το είδος, αν θέλετε τον τρόπο που θα το πεις, αν θα είναι σύντομο, ή εκτενές, εάν θα δίνει βάρος στον λόγο περισσότερο από την πλοκή. Το θεατρικό είναι ένα είδος που θα ήθελα να εμβαθύνω περισσότερο, είναι μαγικό να βλέπεις και να ακούς τους ήρωές σου στη σκηνή.
Πώς συνδυάζεται η επαγγελματική στις δραστηριότητα ως αρχιτέκτονας με τη λογοτεχνία; Υπάρχει κοινό σημείο αναφοράς στις δύο αυτές ενασχολήσεις;
Πιστεύω ότι όλες οι τέχνες έχουν κοινά στοιχεία. Αναγνωρίζω κοινές αρχές σύνθεσης, όπως είναι ο ρυθμός, οι αντιθέσεις, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Εάν κάποιος γνωρίσει ένα είδος κατανοεί ευκολότερα ένα άλλο. Επίσης, κάτι άλλο κοινό είναι ο τρόπος εργασίας. Έχεις μια ιδέα, κάνεις ένα σκίτσο / γράφεις κάποιες λέξεις. Στη συνέχεια προσπαθείς να τα δουλέψεις, πας συνέχεια μπρος και πίσω, αναθεωρείς και επιβεβαιώνεις, ψάχνεις, μέχρι να το βρεις. Στο μεταξύ, στο μυαλό σου υπάρχει ένα χάος μέχρι που όλα ξεκαθαρίζουν και ολοκληρώνονται. Αυτή η συνθετική διαδικασία μου αρέσει πάρα πολύ, την αναζητώ και πιστεύω ότι ό,τι καταφέρνεις π.χ. στην αρχιτεκτονική ταυτόχρονα το κερδίζεις στην άλλη τέχνη, τη συγγραφή. Μπορεί γι αυτό, τους αρχιτέκτονες σαν μας λένε και πολυτεχνίτες, καταπιανόμαστε με πολλά πράγματα, αλλά είναι σαν να δουλεύουμε μόνο ένα.
Από πού αντλείτε γενικότερα έμπνευση για να πλάσετε τις ιστορίες σας;
Από τις απροσδιόριστες σκέψεις, τις ξαφνικές, το όνειρο. Το νιώθω ότι αυτό που βλέπω / ακούω / ζω αυτή τη στιγμή είναι κομμάτι μιας μυθοπλασίας. Σαν να φεύγω από αυτόν τον κόσμο και μπαίνω στον μυθικό.
Νιώσατε ποτέ την ανάγκη να μεταφέρετε κάποιο προσωπικό σας βίωμα στο χαρτί; Αν ναι. Πώς αισθανθήκατε εκ του αποτελέσματος;
Πιστεύω ότι όλα είναι προσωπικά. Κατά κάποιον τρόπο, τα έχουμε ζήσει, αισθανθεί. Όταν όμως ο λόγος είναι εξομολογητικός, η «έκθεση» αναστέλλει τον συγγραφέα να δουλέψει και να παρουσιάσει τους ήρωές του, ενώ ταυτόχρονα ο αναγνώστης μένει έξω από την ιστορία. Θέλει τέχνη να είσαι ο εαυτός σου και ταυτόχρονα να μην είσαι.
Ποια η γνώμη σας για τα λογοτεχνικά βραβεία, δεδομένου ότι πολλές φορές το έργο σας έχει διακριθεί και βραβευθεί; Αποτελούν ένα είδος ανταμοιβής, αλλά και ενθάρρυνσης του συγγραφέα που επιχειρεί να αφήσει το προσωπικό του στίγμα στα γράμματα και τον πολιτισμό μας γενικότερα;
Είναι πολύ σημαντικά για όσους ξεκινάνε να γράφουν. Είναι μεγάλη ικανοποίηση κάποιοι να εκτιμήσουν ένα έργο σου, να το δεχτούν ή και να το απορρίψουν ακόμα.
Σε εμένα λειτούργησαν πιο πολύ ως κίνητρα να κάτσω να γράψω και να ολοκληρώσω μια ιστορία.
Πώς θα σχολιάζατε το γεγονός ότι στη χώρα μας η εκδοτική παραγωγή είναι δυσανάλογη των αναγνωστών της; Πού οφείλεται αυτό;
Εννοείται ότι γράφουν περισσότεροι απ’ όσους διαβάζουν; Δεν το κρίνω, θα έλεγα γιατί όχι; Είναι ωραίο οι άνθρωποι να είναι δημιουργικοί. Όλοι να ζωγραφίσουν και όλοι να γράψουν μουσική! Τι πρόβλημα υπάρχει σε αυτό; Το σημαντικό είναι να βρούμε τρόπους έκφρασης, αλλιώς θα τρελαθούμε. Στις άλλες χώρες δεν συμβαίνει αυτό; Δεν το ξέρω, πιστεύω ότι σε μια θετική κοινωνία όλοι δοκιμάζουν διάφορες τέχνες και εκπαιδεύονται σε αυτές. Απλά, να ξέρουμε να διακρίνουμε τα επίπεδα στα οποία βρισκόμαστε. Έχει πιο πάνω πατώματα, όπως έχει και πιο κάτω.
Το πρώτο σας βιβλίο είναι νουβέλα και φέρει τον τίτλο «Μις Σάλιβαν». Κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2025 από τις εκδόσεις «Βακχικόν» και ήδη μετρά τρεις μήνες ζωής. Περιγράψτε μας την αντίδρασή σας όταν για πρώτη φορά το πιάσατε στα χέρια σας; Είναι οι λέξεις αρκετές για να αποτυπώσουν τη χαρά, τη συγκίνηση και τον ενθουσιασμό ενός δημιουργού όταν βλέπει το έργο του να παίρνει σάρκα και οστά;
Ένιωσα μια ήρεμη χαρά, κάτι πιο βαθύ και προσωπικό. Οι λέξεις σε αυτές τις περιπτώσεις σιωπούν.
Ποια είναι η Μις Σάλιβαν για την οποία μιλάτε στην ιστορία που αφηγείστε; Πείτε σας περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενο σας ιστορίας σας. Τι παραπάνω θα διαβάσει ο αναγνώστης πιάνοντας το βιβλίο σας στα χέρια του;
Η Μις Σάλιβαν είναι μια γυναίκα μεγάλη σε ηλικία που ζει μόνη της, κλεισμένη στο σπίτι της, ένα αρχοντικό, παρέα με τις αράχνες που βρίσκονται παντού. Τις μελετά και τις παρατηρεί. Μέσα από αυτές θυμάται δικές της ιστορίες και μάς εκθέτει τις σκέψεις της. Ο αναγνώστης θα χαρεί τον λόγο της Μις Σάλιβαν και θα αναρωτηθεί και αυτός μαζί της. Μπορεί να καταλήξει να μην δώσει καμμιά απάντηση.
Σε ποια κατηγορία θα εντάσσατε την ιστορία του βιβλίου ως προς το περιεχόμενό της;
Δεν είναι εύκολο να μπει σε κατηγορία. Είναι μια ιστορία.
Ποια υπήρξε η πηγή έμπνευσής σας για τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;
Οι αράχνες που βρίσκω σπίτι μου.
Υπάρχουν μηνύματα που επιχειρείτε να περάσετε έμμεσα ή άμεσα στον αναγνώστη του βιβλίου σας μέσα από την ιστορία που αφηγείστε;
Δεν μπορώ να στείλω μηνύματα σε άλλους. Πιο πολύ αναζητώ μια παρέα μέσα από αυτά που γράφω και περιμένω μηνύματα από τους αναγνώστες.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεστε κυρίως; Αποκλειστικά στο ενήλικο κοινό ή και στο εφηβικό ακόμα.
Ενήλικο κοινό σίγουρα. Κάθε ηλικία θα προσλάβει διαφορετικά στοιχεία από το βιβλίο πιστεύω.
Μιλήστε μας για το πρώτο σας εκδοτικό σπίτι. Είστε ευχαριστημένη από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Βακχικόν»;
Πάρα πολύ. Η έκδοση είναι άρτια απ’ όλες τις απόψεις. Με καθοδήγησαν σωστά και με υποστηρίζουν. Τους ευχαριστώ πολύ!
Επόμενα συγγραφικά βήματα κάνετε ή είναι πολύ νωρίς ακόμα για κάτι καινούριο;
Γράφω πολλά χρόνια, έχουν μπει πολλά κείμενα τα συρτάρια. Κάτι θα βγει.
Μια ευχή σας για το μέλλον που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί είτε στο κοντινό μέλλον είτε και στο πιο μακρινό;
Να είμαστε καλά.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Εστέλλα είσαι πολύ όμορφη. Κλείνω τα μάτια και σε βλέπω, μέσα στην άνοιξη, το γέλιο σου στο φως ξανθό και το φουστάνι σου λευκό στο μπλε του ουρανού. Γιατί πονάμε όταν χάνουμε κάτι; Κάτι, οτιδήποτε. Έπιασα εχθές μία μεγάλη αράχνη, της έκοψα δύο της πόδια. Συνέχισε να αναρριχάται, δεν πόνεσε. Αυτό δεν κατάλαβα ποτέ γιατί συμβαίνει. Τα ζώα δεν λυπούνται. Ας πούμε αν χαλάσω έναν ιστό, τον πιο μεγάλο, τον πιο επίπονο, θα λυπηθεί;
(Η λύπη πόσο ταιριάζει με το «λείπει». Μου λείπεις· η ζεστασιά της φωνής σου στον λαιμό μου κι εκείνο το –ψευτικό– σ’ αγαπώ στα αυτιά μου. Μην φεύγεις, σου φωνάζω τα βράδια, τι μένει από μένα χωρίς τη δική σου πνοή; Κοίτα ένα μάτσο κλωστές απλωμένες και μπερδεμένες που ζητάνε εκδίκηση.)
Μου είπανε ότι παντρεύτηκε, η Εστέλλα. Δεν θέλει να με ξαναδεί ποτέ της. Είμαι, είπε, πολύ σκληρή, ποτέ μου δεν την αγάπησα, ποτέ μου δεν την δέχτηκα, αν μπορούσα, είπε, θα έκανα «έτσι» με τα δύο μου δάχτυλα να την εκμηδενίσω.
Πώς η αγάπη καταλήγει τόσο μόνη; Πέστε μου, τα κύτταρα της ευφυΐας του ανθρώπου έχουν τόση δύναμη να καταστρέφουν αυτό που πιο πολύ αγαπήσαμε στη ζωή μας;
Κυρία Μπίτζου, σας ευχαριστώ πολύ για τη συζήτησή μας και σας εύχομαι καλή, δημιουργική και συναρπαστική συνέχεια στο έργο σας.
Βιογραφικό:
Η Θεοδοσία Μπίτζου σπούδασε Αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ και εργάζεται στον τομέα της έρευνας, με ειδίκευση στη σχεδίαση μέσω υπολογιστή, στο Ηράκλειο της Κρήτης. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα συγγραφής με τον Λευτέρη Γιαννακουδάκη. Κείμενά της έχουν διακριθεί σε διάφορους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, όπως: Α' Βραβείο Παραμυθιού (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, 2013), Έπαινος Νουβέλας (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, 2012), Α' Βραβείο Θεατρικού Μονόπρακτου και Β' Βραβείο Παραμυθιού (Αγ. Νικόλαος, 2012), Γ' Βραβείο Διηγήματος – Larry Niven (2012), B' Βραβείο Διηγήματος (Αγ. Νικόλαος, 2011 και 2014). Η ανέκδοτη ποιητική συλλογή της Αν είναι να με πετάξεις (Ημερολόγιο) συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Ποίησης «Θράκα 2022».
Η Μις Σάλιβαν είναι το πρώτο της βιβλίο.
0 Σχόλια