Βιβλιοκριτική: "Σύγχυσις" του Μηνά Στραβοπόδη

ISBN: 978-960-615-788-2
Συγγραφέας: Μηνάς Στραβοπόδης
Αριθμός σελίδων: 120
Εκδόσεις: Αρμός

Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Ο άνθρωπος εχθρός του ανθρώπου. Μα φυσικά και είναι. Θλιβερή η διαπίστωση αυτή, ωστόσο η καθημερινότητα πολλές φορές το αποδεικνύει έμπρακτα, ασχημαίνοντας ακόμα περισσότερο τον κόσμο και το περιβάλλον που τον συντηρεί. Ακόμα κι έτσι να είναι, βέβαια, είναι ποτέ δυνατόν ο άνθρωπος να είναι εχθρός ακόμα και του ίδιου του του εαυτού, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που να αδυνατεί πλέον να τον κοιτάξει κατάματα, να τον παρατηρήσει εις βάθος στον καθρέφτη του και να τον αποδεχτεί εστιάζοντας με προσοχή στο είδωλό του; Μα φυσικά και είναι δυνατόν, αν λάβει κανείς υπόψη το πόση αθλιότητα αντικρίζει σ’ αυτό το είδωλο σαν σταθεί επιβλητικά απέναντί του, σχεδόν με απάθεια, μα και με μια δόση ισχυρής φιλαρέσκειας, ακόμα κι αν γνωρίζει ενδόμυχα ότι ποτέ δεν υπήρξε τέλειος στην πραγματικότητα, ποτέ δεν υπήρξε πρότυπο καλοσύνης και ανθρωπιάς, ποτέ δεν υπήρξε χέρι βοήθειας και σωτηρίας στον συνάνθρωπο, ποτέ δεν υπήρξε ειλικρινής, δοτικός και στοργικός ακόμα και σε εκείνους που θα έπρεπε να είναι.

Μια περίπτωση ενός τέτοιου σκοτεινού ανθρώπου της εποχής μας είναι ο Αλμπέρ, ο κεντρικός ήρωας του νέου βιβλίου του συγγραφέα Μηνά Στραβοπόδη, που κυκλοφόρησε μόλις τον Ιούνιο του 2025 από τις εκδόσεις «Αρμός», με τίτλο «Σύγχυσις». Και γιατί «Σύγχυσις», θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης πιάνοντάς το για πρώτη φορά στα χέρια του. Μα γιατί το αφήγημα του συγγραφέα που φιλοξενείται στο συγκεκριμένο βιβλίο αυτό ακριβώς περιγράφει, την έντονη και αρκετά φορτισμένη ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κεντρικός ήρωάς του Αλμπέρ, καθώς επιχειρεί να ανακαλύψει τον εαυτό του, αυτόν που βρίσκεται βαθιά φυλακισμένος στο υποσεινήδητό του, μα που όμως το ψέμα, η πλάνη και η συνεχόμενη απάτη των καιρών τού έχουν φορέσει άλλον μανδύα για να πορεύεται, σχεδόν ελκυστικό και ανθρώπινο, άκρως επικίνδυνο, αρρωστημένο και αποκρουστικό.

Τον εαυτό του αναζητεί να ανακαλύψει ο Αλμπέρ, θα αισθανθεί ο αναγνώστης που επιδιώκει να τον αποκρυπτογραφήσει. Μόνο που δεν είναι ο ίδιος εαυτός αυτός που καθρεφτίζεται στον καθρέφτη του, θα διαπιστώσει. Ένας άλλος είναι απέναντί του, διαφορετικός, μεταλλαγμένος και ψεύτικος, υποκριτής, ύπουλος και κερδοσκόπος, εκμεταλλευτής, φιλόδοξος και εγωκεντρικός, ιδιοτελής, κερδοσκόπος και επικίνδυνος, θύτης και θύμα μαζί, αξιοθρήνητος σε όλα του, όπως ακριβώς αξιοθρήνητη είναι και η κοινωνία που τον αγκαλιάζει.

Ποιος αντέχει τάχα να ζει μέσα σ’ αυτή την κοινωνία γνωρίζοντας πως είναι ψεύτικη, χαοτική, φρικτή και απάνθρωπη; Δυστυχώς, όλοι όσοι αγνοούν ή προσποιούνται ότι αγνοούν την αλήθεια τους, όσοι συμβιβάζονται με τα λίγα θεωρώντας τα πολλά, όσοι απαρνιούνται τα ανθρώπινα για να τραπούν και οι ίδιοι σε αγρίμια, σε άβουλα θύματα υποταγμένα στη φθορά και την εξαθλίωση. Ο Αλμπέρ είναι ένας απ’ αυτούς, υποταγμένος στο σύστημα του καπιταλισμού και της ανθρωποφαγίας, μέλος μιας κοινωνίας δυστυχισμένης και κάλπικης. Κι ως μεταλλαγμένος θαμώνας αυτής, αρνείται πια να αντικρύσει τον νέο του εαυτό στον καθρέφτη ή αλλιώς το περιτύλιγμα που εγκλώβισε τον πραγματικό του εαυτό στην αφάνεια, στη μιζέρια, στο απόλυτο τίποτα. Θηρίο πια κανονικό, υποκρίνεται κι ο ίδιος τον άνθρωπο. Επιτίθεται, εγκληματεί και αδιαφορεί. Όπως ακριβώς πράττει και η κοινωνία ολόκληρη που, ανήμπορη πια να αντιδράσει, κυλιέται ακόμα περισσότερο στη λάσπη της φθοράς, για να καταφέρει να επιβιώσει ως σάρκα.

Μέσα στους δεκατρείς σύντομους διαδοχικούς μονολόγους του Αλμπέρ, τους πολύ απλά και κατανοητά γραμμένους από τον συγγραφέα Μηνά Στραβοπόδη, ωστόσο έξυπνα τοποθετημένους στη σειρά ώστε να καλύπτουν και να σκιαγραφούν όλο το φάσμα της ανθρώπινης εξαθλίωσης, αποκαλύπτεται τελικά με απόλυτη επιτυχία το σύγχρονο δράμα της ανθρωπότητας και δυστυχώς η αδιάκοπη συνέχειά του.

Βαθιά στοχαστική η προσέγγιση αυτή του συγγραφέα, αποτελεί σίγουρα μια γερή γροθιά στο στομάχι. Μέσα από την καυστική, ρεαλιστική, πολλές φορές χιουμοριστική και ανάλαφρη και κάποιες άλλες ειρωνική διάθεση της γραφής του, τολμά να καταγγείλει τη συνθήκη της απάτης ως ένας ακόμα -μέσα στους λίγους πια εναπομείναντες- γνήσιος επαναστάτης, που απαιτεί να ξανακερδίσει με την πένα του, τον αυθορμητισμό και την συγκρατημένη αισιοδοξία του, τον χαμένο του ποδοπατημένο εαυτό.

Η «Σύγχυσις», παρότι ολιγοσέλιδο αφήγημα, μιλάει πολύ. Αρκετά περιεκτικό σε νοήματα και διδαχές, θέτει αρκετούς προβληματισμούς στον αναγνώστη ευελπιστώντας να τον αφυπνίσει έγκαιρα και να τον θέσει έστω και με κόπο ψυχής προ των ευθυνών του.

Απευθυνόμενο στο ενήλικο αλλά και στο εφηβικό αναγνωστικό κοινό αξίζει οπωσδήποτε να διαβαστεί. Ας είναι καλοτάξιδο!

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ