 |
Γράφει η Στέλλα Πετρίδου |
Πνευματικοί
άνθρωποι χαρακτηρίζονται. Ανήσυχα πνεύματα και ιδιαιτέρως ευαίσθητα.
Αποζητούν την αγάπη, την αποδοχή και προπαντός την ενθάρρυνση, κυρίως
λόγω της ανασφάλειας που τους χαρακτηρίζει, αλλά και της μεγάλης τόλμης
τους να εκτεθούν με τη δική τους συγκατάθεση στο κοινό και να υποβάλουν
τον εαυτό τους σε δημόσια κριτική. Είναι οι λεγόμενοι υπηρέτες του
πνεύματος και της λογοτεχνίας, βαριά εργαζόμενοι πολλές φορές και
σπανίως, σχεδόν ποτέ αμειβόμενοι, αυτοί που επιχειρούν να μετατραπούν σε
πρότυπα υγιή, που διαβάζονται από πολλούς ακόμα και λίγους, που
αποτελούν έμπνευση για τους περισσότερους, που αποκτούν φανατικό κοινό
είτε με την αξία τους είτε και με το διαρκές κυνήγι της προώθησης των
έργων τους, τους αναγνώστες τους δηλαδή, και στο τέλος εκθειάζονται.
Γιατί πώς αλλιώς να πείσεις μία ψυχή να συνεχίσει να εκτίθεται
ανυπεράσπιστη σε βλέμματα ξένα και άγνωστα, αν τα βλέμματα αυτά, φανερά
παγωμένα αν είναι, τη μαστιγώνουν ανελέητα κι ανελλιπώς ακόμα και μέσω
της αδιαφορίας τους; Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν σχετικά, όμως σήμερα
το θέμα δεν αφορά γενικότητες, αλλά κάτι πολύ πιο συγκεκριμένο και
δυστυχώς πολύ πιο σοβαρό και θλιβερό.
Η αχαριστία των πνευματικών ανθρώπων και η απέχθεια. Ναι, συμβαίνει κι αυτό δυστυχώς και δυστυχώς όχι σπάνια. Μα πώς γίνεται να συμβαίνει, θα ρωτήσεις και με το δίκιο σου. Φυσικά και γίνεται, φυσικά και παρατηρείται διαρκώς και η απάντηση τεκμηριώνεται πολύ εύκολα με μια απλή παρατήρηση. Πίσω από τη μάσκα της ευαισθησίας των πολλών κρύβονται κι εκείνοι που τελικά ούτε ευαίσθητοι είναι στην πραγματικότητα ούτε πνευματικοί ούτε καν άξιοι να διαβαστούν. Κι έτσι το νέο ερώτημα που απασχολεί τη σκέψη είναι ακόμα πιο έντονο. Πώς να διαβάσεις κάποιον που ενώ έχεις πλάσει μια όμορφη εικόνα στο μυαλό σου για εκείνον, απογοητεύεσαι σχεδόν αμέσως και ξαφνικά, όταν τυχαία τον γνωρίσεις από κοντά και διαπιστώσεις την υπεροψία του, την έπαρσή του, τον καθαρά εγωκεντρικό του χαρακτήρα;
Ε, ναι λοιπόν, συμβαίνει κι αυτό. Υπεροψία, αχαριστία και μια διαρκή τάση αυτοπροβολής. Κι όταν αυτό παρατηρείται ακόμα και μέσα στους κύκλους των ομότεχνων, το γεγονός είναι ακόμα πιο θλιβερό, ακόμα πιο επιλήψιμο. Μα πού ακριβώς κρύβεται η αχαριστία των πνευματικών ανθρώπων; Εντάξει όλα τα προηγούμενα που συμβαίνουν. Αχαριστία όμως γιατί;
Η αναγνωσιμότητα πολλές φορές κάνει κακό ακόμα και στους ταπεινούς. Συγκεκριμένα διαπιστώνεται να χάνουν στην πορεία της συγγραφικής τους καταξίωσης την ταπεινότητά τους και να τρέπονται σε αλαζόνες, σε διεκδικητές της δόξας και της καταξίωσης, σε ανθρώπους διαφορετικούς από αυτό που φαινομενικά εκπροσωπούν στην κοινωνία, σε αυτό που διατείνονται πως είναι σε γενικότερο πλαίσιο. Τρέπονται σε κακόμοιρα πλάσματα δηλαδή, σε ανταγωνιστές του πνεύματος που κι οι ίδιοι υπηρετούν, σε πολεμιστές των ομότεχνων, σε αρπακτικά των αναγνωστών τους, σε θηρία κανονικά, μιας και ακόμα δεν έχουν καταλάβει πως μέσα στη μικρή Ελλαδίτσα μας, των δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων, με το μισό σχεδόν πληθυσμό να γράφει και τον άλλο μισό να αδιαφορεί, δεν μπορεί να υπάρξει γενική καταξίωση για όλους. Δε γίνεται! Πόσο μάλλον, όταν ελάχιστοι διαβάζουν στον τόπο μας, όταν οι μηχανές προώθησης βιβλίων εστιάζουν σε συγκεκριμένα έργα και σε συγκεκριμένους συγγραφείς, όταν αυτές προσπερνούν επιδεικτικά όλα τα υπόλοιπα, όταν το γενικότερο σύστημα των ημερών μας δεν αφήνει τον ανώνυμο να προκόψει, όταν η ποσότητα στο εμπόριο κατατροπώνει την ποιότητα, όταν η πνευματική παρακμή απλώνει τις ρίζες της παντού και απειλεί τους πάντες, όταν η τεχνολογία συνδράμει σε όλη αυτή την καταστροφική κατάσταση, όταν η αμορφωσιά απειλεί τον άνθρωπο φανερά πια και χωρίς κανένα ίχνος ενδοιασμού.
Άνθρωποι του πνεύματος, εσείς που κάποτε ευεργετηθήκατε από κάποιους άλλους ομότεχνους, γιατί πολύ απλά θέλησαν να σας δώσουν τη δυνατότητα να αποκτήσετε αναγνωρισιμότητα, μην κάνετε τώρα πως δεν τους γνωρίζετε. Μη φέρεστε αλαζονικά, μη φερεστε αχάριστα. Δεν υπάρχει λόγος. Η ζωή είναι κύκλος, ξέρετε, και γυρίζει διαρκώς. Και σίγουρα αυτό δεν είναι πάντα για καλό.
Η αχαριστία των πνευματικών ανθρώπων και η απέχθεια. Ναι, συμβαίνει κι αυτό δυστυχώς και δυστυχώς όχι σπάνια. Μα πώς γίνεται να συμβαίνει, θα ρωτήσεις και με το δίκιο σου. Φυσικά και γίνεται, φυσικά και παρατηρείται διαρκώς και η απάντηση τεκμηριώνεται πολύ εύκολα με μια απλή παρατήρηση. Πίσω από τη μάσκα της ευαισθησίας των πολλών κρύβονται κι εκείνοι που τελικά ούτε ευαίσθητοι είναι στην πραγματικότητα ούτε πνευματικοί ούτε καν άξιοι να διαβαστούν. Κι έτσι το νέο ερώτημα που απασχολεί τη σκέψη είναι ακόμα πιο έντονο. Πώς να διαβάσεις κάποιον που ενώ έχεις πλάσει μια όμορφη εικόνα στο μυαλό σου για εκείνον, απογοητεύεσαι σχεδόν αμέσως και ξαφνικά, όταν τυχαία τον γνωρίσεις από κοντά και διαπιστώσεις την υπεροψία του, την έπαρσή του, τον καθαρά εγωκεντρικό του χαρακτήρα;
Ε, ναι λοιπόν, συμβαίνει κι αυτό. Υπεροψία, αχαριστία και μια διαρκή τάση αυτοπροβολής. Κι όταν αυτό παρατηρείται ακόμα και μέσα στους κύκλους των ομότεχνων, το γεγονός είναι ακόμα πιο θλιβερό, ακόμα πιο επιλήψιμο. Μα πού ακριβώς κρύβεται η αχαριστία των πνευματικών ανθρώπων; Εντάξει όλα τα προηγούμενα που συμβαίνουν. Αχαριστία όμως γιατί;
Η αναγνωσιμότητα πολλές φορές κάνει κακό ακόμα και στους ταπεινούς. Συγκεκριμένα διαπιστώνεται να χάνουν στην πορεία της συγγραφικής τους καταξίωσης την ταπεινότητά τους και να τρέπονται σε αλαζόνες, σε διεκδικητές της δόξας και της καταξίωσης, σε ανθρώπους διαφορετικούς από αυτό που φαινομενικά εκπροσωπούν στην κοινωνία, σε αυτό που διατείνονται πως είναι σε γενικότερο πλαίσιο. Τρέπονται σε κακόμοιρα πλάσματα δηλαδή, σε ανταγωνιστές του πνεύματος που κι οι ίδιοι υπηρετούν, σε πολεμιστές των ομότεχνων, σε αρπακτικά των αναγνωστών τους, σε θηρία κανονικά, μιας και ακόμα δεν έχουν καταλάβει πως μέσα στη μικρή Ελλαδίτσα μας, των δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων, με το μισό σχεδόν πληθυσμό να γράφει και τον άλλο μισό να αδιαφορεί, δεν μπορεί να υπάρξει γενική καταξίωση για όλους. Δε γίνεται! Πόσο μάλλον, όταν ελάχιστοι διαβάζουν στον τόπο μας, όταν οι μηχανές προώθησης βιβλίων εστιάζουν σε συγκεκριμένα έργα και σε συγκεκριμένους συγγραφείς, όταν αυτές προσπερνούν επιδεικτικά όλα τα υπόλοιπα, όταν το γενικότερο σύστημα των ημερών μας δεν αφήνει τον ανώνυμο να προκόψει, όταν η ποσότητα στο εμπόριο κατατροπώνει την ποιότητα, όταν η πνευματική παρακμή απλώνει τις ρίζες της παντού και απειλεί τους πάντες, όταν η τεχνολογία συνδράμει σε όλη αυτή την καταστροφική κατάσταση, όταν η αμορφωσιά απειλεί τον άνθρωπο φανερά πια και χωρίς κανένα ίχνος ενδοιασμού.
Άνθρωποι του πνεύματος, εσείς που κάποτε ευεργετηθήκατε από κάποιους άλλους ομότεχνους, γιατί πολύ απλά θέλησαν να σας δώσουν τη δυνατότητα να αποκτήσετε αναγνωρισιμότητα, μην κάνετε τώρα πως δεν τους γνωρίζετε. Μη φέρεστε αλαζονικά, μη φερεστε αχάριστα. Δεν υπάρχει λόγος. Η ζωή είναι κύκλος, ξέρετε, και γυρίζει διαρκώς. Και σίγουρα αυτό δεν είναι πάντα για καλό.
*Με αφορμή μια τυχαία χθεσινή συνάντηση με ευεργετηθέντα αχάριστο ομότεχνο.
0 Σχόλια