Η σημερινή καλεσμένη των Τεχνών είναι η συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας αλλά και ενηλίκων Φωτεινή Καϊοπούλου. Το νέο της βιβλίο κυκλοφόρησε αρκετά πρόσφατα από τις εκδόσεις «Πνοή», είναι μυθιστόρημα και φέρει τον τίτλο «Όταν σβήνουν τα κεριά». Θα μας μιλήσει αναλυτικά γι' αυτό στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Καϊοπούλου, ασχολείστε με τη συγγραφή εδώ και πολλά χρόνια, γράφοντας έργα είτε για μικρούς είτε για μεγάλους αναγνώστες. Παρόλο που έχετε φιλοξενηθεί ξανά στις Τέχνες με αφορμή το προηγούμενο εκδοθέν βιβλίο σας, πείτε μας δυο λόγια για τη μέχρι τώρα συγγραφική σας δραστηριότητα, προκειμένου να σας γνωρίσουμε καλύτερα. Η εντύπωση που μας δίνετε μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι κρύβετε πολλά έτοιμα έργα σας στο προσωπικό σας συρτάρι. Ισχύει κάτι τέτοιο; Αν ναι, σχεδιάζετε να πάρουν κι αυτά κάποια στιγμή τον δρόμο της έκδοσης;
Ξεκίνησα να γράφω πριν από αρκετά χρόνια, αρχικά παραμύθια, από εκείνα που διαβάζουν οι μεγάλοι στα παιδιά και συχνά ωφελούνται περισσότερο οι ίδιοι. Στην αρχή τα έγραφα για μένα, ως διέξοδο μιας εσωτερικής ανάγκης. Μετά, για τα παιδιά μου και τα παιδιά των φίλων. Η συμμετοχή μου σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και οι διακρίσεις που ακολούθησαν μου έδωσαν το θάρρος να προχωρήσω στην έκδοση για να διευρυνθεί το κοινό.
Από τις εκδόσεις Λαμπρόπουλος κυκλοφόρησε το «Ησυχία… Θα ξυπνήσουν τα νεραϊδικά», με εικονογράφηση της Άρτεμις Πρόβου, ενώ είχαν προγραμματιστεί και άλλες εκδόσεις, ακόμη και με αγγλική μετάφραση. Η οικονομική κρίση, ωστόσο, ανέστειλε τα επόμενα εκδοτικά σχέδια, αφήνοντας αδημοσίευτα - τουλάχιστον προς το παρόν- αρκετά βραβευμένα έργα, μεταξύ τους και μια παιδική νουβέλα που διακρίθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών.
Σημαντική εμπειρία υπήρξε η συμμετοχή παραμυθιού μου στην παράσταση «Dance Love Greece» στο Palais des Beaux-Arts των Βρυξελλών, με τίτλο «Πλατάνου ψιθυρίσματα», εμπνευσμένο από την ελληνική παράδοση και τους χορούς μας.
Παράλληλα, διηγήματά μου που διακρίθηκαν σε διαγωνισμούς συμπεριλήφθηκαν σε διάφορες συλλογικές εκδόσεις.
Αργότερα με κέρδισε η μεγάλη φόρμα κι έτσι τόλμησα το πρώτο μου μυθιστόρημα «Συνάντηση με την Κλερ» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ανεμολόγιο και τώρα το δεύτερο «Όταν σβήνουν τα κεριά» από τις εκδόσεις Πνοή. Δεν σας κρύβω ότι έχω ήδη στα σκαριά το επόμενο, αλλά ακόμη είναι στο σε αρχικό στάδιο.
Οι σπουδές σας στη γεωπονία δε στάθηκαν εμπόδιο στην ενασχόλησή σας με τη συγγραφή. Πόσο πολύ ή λίγο επηρεάζει η μία την άλλη; Ποια αγάπη σας υπερτερεί της άλλης και πώς συνυπάρχουν γεωπονία και συγγραφή στη ζωή σας και στην καθημερινότητά σας;
Καθόλου. Οι σπουδές μου στη γεωπονία δε στάθηκαν εμπόδιο στη συγγραφή παρ΄ ότι δεν είναι σχετικές με την τέχνη του λόγου. Αντίθετα, η μελέτη της φύσης μού έμαθε να παρατηρώ και να αφουγκράζομαι με μεγαλύτερη ακρίβεια και τους ανθρώπους στην καθημερινότητά τους -ο μεγεθυντικός φακός, εργαλείο- κάτι που αποτελεί βασική πηγή έμπνευσης. Αρκετά παραμύθια μου αντλούν στοιχεία από φυτά ή έντομα, αποτέλεσμα της γνώσης της βιολογίας και των συνηθειών τους. Η ενασχόληση με γεωπονικά θέματα και η ανάγκη να βλέπω τα γεγονότα συνδυαστικά με βοήθησε επίσης να αναλύω και να συνδέω καλύτερα όσα θέλω να γράψω.
Η γεωπονία μού πρόσφερε πολλά και την ευγνωμονώ, όμως η συγγραφή είναι η μεγάλη μου αγάπη, γι’ αυτό και πλέον την υπηρετώ αποκλειστικά, κρατώντας τη γεωπονία σε έναν συμβουλευτικό ρόλο, κυρίως για φίλους.
Τι σημαίνει για εσάς συγγραφή και τι επιδιώκετε να καταφέρετε υπηρετώντας την με πάθος και αφοσίωση;
Η συγγραφή για μένα είναι τρόπος κατανόησης του κόσμου και του εαυτού μου. Η δήλωση των συντεταγμένων μου. Μέσα από αυτήν επιδιώκω να δίνω φωνή σε σκέψεις, συναισθήματα και ιστορίες που ζητούν να ειπωθούν, με την ελπίδα να συναντήσουν τον αναγνώστη σε ένα κοινό σημείο αλήθειας και συγκίνησης και να τον συνοδεύουν μετά το τέλος της ανάγνωσης- έστω και για λίγο.
Ποιο λογοτεχνικό είδος σας συναρπάζει περισσότερο και σε ποιο κοινό νιώθετε περισσότερο ελεύθερη να πλάσετε τις δικές σας φανταστικές ιστορίες;
Το παραμύθι ήταν και παραμένει η πρώτη μου μεγάλη αγάπη, καθώς μου χαρίζει απεριόριστη ελευθερία να πλάθω κόσμους γεμάτους φαντασία και συμβολισμούς. Ταυτόχρονα, με γοητεύει το κοινωνικό-ψυχολογικό μυθιστόρημα, όπου μπορώ να βυθιστώ στις ψυχές των χαρακτήρων και στις λεπτές αποχρώσεις των ανθρώπινων σχέσεων. Και στα δύο είδη νιώθω ελεύθερη να αφηγηθώ ιστορίες που αναζητούν την αλήθεια και προσπαθούν να αφήσουν ένα ίχνος ουσίας στην ψυχή του αναγνώστη.
Τι σημαίνει έμπνευση για εσάς και πώς επιτυγχάνεται; Πώς εξασφαλίζετε μέσω αυτής το καλύτερο δυνατό συγγραφικό αποτέλεσμα;
Έμπνευση για μένα είναι η στιγμή που ένα γεγονός αποκαλύπτεται με μια ξαφνική ένταση, μια σκέψη που επιμένει μέσα στο μυαλό ή μια ανθρώπινη ιστορία που ψιθυρίζει τις δικές της αλήθειες. Από αυτή τη σπίθα γεννιέται η αφήγηση, και μέσα από την προσεκτική ανάλυση, το αρμονικό πλέξιμο των στιγμών και των συναισθημάτων, διαμορφώνεται το καλύτερο δυνατό συγγραφικό αποτέλεσμα — εκεί όπου οι λέξεις ζωντανεύουν και αγγίζουν τον αναγνώστη.
Ποια είναι η γνώμη σας για τους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς; Δεδομένου ότι έχετε συμμετάσχει σε πολλούς από αυτούς, πόσο ευεργετικά θεωρείτε ότι επιδρούν στην πένα ενός δημιουργού που πασχίζει το μοίρασμα, την αποδοχή και γιατί όχι την αναγνώριση και την επιβράβευσή του;
Η γνώμη μου για τους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς είναι θετική, όσο προσφέρουν βήμα σε νέους συγγραφείς να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους και να ακουστεί η φωνή τους. Δε νομίζω ότι η αξία ενός δημιουργού ορίζεται από το αποτέλεσμα· η πραγματική ανταμοιβή βρίσκεται στη χαρά της δημιουργίας, στην εξάσκηση της πένας και στην εμπειρία της αφήγησης που μοιράζεται με άλλους.
Ποια συναισθήματα σας κατακλύζουν κάθε φορά που ολοκληρώνετε ένα έργο σας; Πόσο εντονότερα είναι τα συναισθήματα αυτά όταν το έργο σας προχωρά και στο επόμενο στάδιο, της έκδοσης και της διανομής του στα βιβλιοπωλεία της χώρας;
Αν επιχειρούσα να κάνω ένα παραλληλισμό, μια παρομοίωση, θα έλεγα πως η ολοκλήρωση ενός έργου μοιάζει με γέννα — χωρίς υπερβολή. Είναι ένα μείγμα ανακούφισης, συγκίνησης και εσωτερικής σιωπής, όπου σταματούν η αμφιβολία και η αμφισβήτηση που συνόδευαν τη δημιουργική διαδικασία. Σαν να αποχωρίζεσαι κάτι που μεγάλωνε μέσα σου για καιρό -τις περισσότερες φορές πολύ παραπάνω από όσο πιστεύει κάποιος.
Στο στάδιο της έκδοσης τα συναισθήματα δε γίνονται εντονότερα· αλλάζουν μορφή. Τη θέση της δημιουργικής έντασης παίρνει η προσμονή και η ήρεμη ελπίδα ότι το έργο θα βρει τον δρόμο του και θα συναντήσει τους αναγνώστες του.
Ποιο από τα δύο εκδοθέντα βιβλία σας μέχρι τώρα είναι το πιο αγαπημένο σας και γιατί;
Υποθέτω ότι μιλάμε για τα μυθιστορήματα. Δεν υπάρχει σαφής απάντηση· είναι σαν να μου ζητάτε να ξεχωρίσω ποιο παιδί μου αγαπώ περισσότερο. Το πρώτο έχει τη μοναδική μαγεία της πρωτιάς, εκείνη την αθωότητα και την ένταση της ανακάλυψης, ενώ το δεύτερο φέρει πιο ώριμη τη φωνή μου, την εμπειρία και την πληρότητα που αποκτώ λίγο-λίγο στο ταξίδι της συγγραφής. Και τα δύο ζουν μέσα μου, με διαφορετικά χρώματα και ήχους, μα εξίσου αναντικατάστατα, σαν δύο κεφάλαια της ζωής μου που συνεχίζουν να με συνοδεύουν κάθε στιγμή.
Τον Νοέμβριο του 2025 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Πνοή» το δεύτερο βιβλίο σας και συγκεκριμένα το μυθιστόρημά σας με τίτλο «Όταν σβήνουν τα κεριά». Όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλό του, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα για τις γυναίκες που γεννήθηκαν σε κόσμο μικρό και τον διέσχισαν ολόκληρο για να φτιάξουν έναν δικό τους, με υπομονή, σιωπή και φως». Μιλήστε μας περισσότερο γι’ αυτό.
Το «Όταν σβήνουν τα κεριά» είναι ένα μυθιστόρημα για τη μνήμη, τη μοίρα και τη δύναμη των δεσμών που μας καθορίζουν. Πρόκειται για ένα ταξίδι ενηλικίωσης και αυτογνωσίας μέσα από τις φωνές τριών γενεών γυναικών, που παλεύουν να μετατρέψουν τον πόνο σε φως και την απώλεια σε ζωή. Γυναίκες που δίνουν αστείρευτα στους άλλους, συχνά ξεχνώντας τον εαυτό τους· που κουβαλούν πεποιθήσεις και συναισθήματα αλλότρια, και αναζητούν τα δικά τους «υλικά» για να χτίσουν μια στέρεη βάση για τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Το σκηνικό των γεγονότων, συνυφασμένο με τη νεότερη ιστορία, αντικατοπτρίζει τον παγκόσμιο ανθρώπινο πόνο και την αποδόμηση της ελπίδας. Μέσα σε αυτό, τα πρόσωπα προσπαθούν να παραμείνουν άνθρωποι -να κρατήσουν την ουσία τους, ακόμα κι όταν όλα γύρω τους μοιάζουν να καταρρέουν, όταν τα κεριά απ’ έξω σβήνουν και μόνο το φως της ψυχής τους παραμένει οδηγός.
Μέσα από τη σκιαγράφηση των ηρώων σας δίνετε πίσω τη φωνή σε όλους εκείνους τους ανθρώπους που είτε από φόβο είτε από αδυναμία είτε από ντροπή την είχαν χάσει για καιρό. Τι επιδιώκετε να πετύχετε με τον τρόπο αυτό και ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στον αναγνώστη σας;
Μέσα από τους ήρωές μου θέλω να δείξω ότι η αλήθεια της ψυχής και η δύναμη της εσωτερικής φωνής δεν χάνονται οριστικά -μπορούν να επανακτηθούν, ακόμη κι όταν όλα μοιάζουν χαμένα. Μόνο όταν κάποιος αναγνωρίσει τη δική του καθαρή αλήθεια αποκτά πρόσβαση στην ανεξάντλητη εσωτερική του δύναμη.
Τα μηνύματα που με ενδιαφέρει να φτάσουν στον αναγνώστη αφορούν στην αξία της αυτογνωσίας, τη δύναμη της ελπίδας και τη σημασία της σύνδεσης: πρώτα με τον εαυτό και έπειτα με τους άλλους. Γιατί μόνο μέσα από αυτή τη σύνδεση η ζωή μπορεί να ξαναβρεί το φως της.
Για ποιο λόγο ξεκινήσατε τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου; Γράφετε στο σημείωμα σας στην αρχή του βιβλίου σας ότι η ιστορία σας γράφηκε ως φόρο τιμής σε όσους σας διαμόρφωσαν. Ποιοι σας διαμόρφωσαν όμως και γιατί νιώσατε την ανάγκη να τους ευχαριστήσετε;
Η αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου ήταν η παρατήρηση ότι οι ίδιες ιστορίες επαναλαμβάνονται γύρω μας, περνώντας από γενιά σε γενιά. Σχέσεις, στάσεις ζωής και βάρη που συχνά μας κρατούν πίσω, αλλά μπορούν -αν τα αναγνωρίσουμε- να γίνουν και μοχλός για ένα άλμα προς τα εμπρός. Θέλησα να γράψω γι’ αυτές τις ιστορίες ως φόρο τιμής και ως έκφραση ευγνωμοσύνης προς όσους με διαμόρφωσαν.
Νομίζω πως στη ζωή όλων μας υπάρχει μια γιαγιά Ελισώ ή ένας παππούς Θοδόσης, μια θεία ή μια νονά που μας ενέπνευσε, μια Μαρία ή μια Ντελμάρ, πιστές φίλες που άφησαν το αποτύπωμά τους. Σχέσεις που κυλούν ήρεμα ή ορμητικά - ή που δεν κύλησαν ποτέ και χρειάστηκε να τις αφήσουμε πίσω. Σε όλες, όμως, οφείλουμε ευγνωμοσύνη, γιατί σμίλεψαν αυτό που είμαστε σήμερα. Το “ευχαριστώ” στους ανθρώπους της ζωής μας συχνά το ξεχνάμε όσο ζουν· δεν είναι ποτέ αργά να το πούμε, όταν το νιώσουμε.
Πόσος χρόνος χρειάστηκε για την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου βιβλίου; Είστε ικανοποιημένη από το τελικό αποτέλεσμα; Ποια είναι τα σχόλια των αναγνωστών σας μέχρι τώρα;
Το μυθιστόρημα αυτό το ξεκίνησα πριν από το προηγούμενο βιβλίο μου, όμως για μεγάλο διάστημα κάτι δεν προχωρούσε και το άφησα στην άκρη. Σήμερα καταλαβαίνω τον λόγο: γράφω μόνο όταν η ματιά μου είναι καθαρή. Δεν μπορώ να προσεγγίσω λογοτεχνικά ό,τι παραμένει θαμπό μέσα μου — κι άλλωστε ο αναγνώστης μυρίζεται το ψέμα. Όταν επέστρεψα στο κείμενο, ήξερα πια πώς να το ολοκληρώσω και ένιωσα ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα.
Η κυκλοφορία του βιβλίου είναι πολύ πρόσφατη, μόλις ενός μήνα, γι’ αυτό και τα σχόλια είναι ακόμη λίγα. Παρ’ όλα αυτά, είναι ενθαρρυντικά: αναγνώστες διαφορετικών ηλικιών και φύλων μιλούν για ταύτιση, για ένα βιβλίο που τους “μιλάει”. Στέκονται ιδιαίτερα στη ροή και τον ρυθμό, στις ζωντανές περιγραφές, στη διακριτική χρήση ιδιωματισμών και στην εναλλαγή αφηγηματικής φωνής - άλλοτε πρωτοπρόσωπης και άλλοτε εξωτερικού παρατηρητή .
Είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε με τις εκδόσεις «Πνοή». Μιλήστε μας για τη νέα σας συνεργασία. Είστε ευχαριστημένη από αυτήν;
Πρόκειται για την πρώτη μου συνεργασία με τις εκδόσεις Πνοή και μέχρι στιγμής είναι μια ιδιαίτερα θετική εμπειρία. Υπάρχει άψογη επικοινωνία και ουσιαστική συνεργασία με όλους τους συντελεστές. Η αισθητική τους ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη δική μου και νιώθω ότι με στηρίζουν σε κάθε βήμα - με ενθαρρύνουν, με συμβουλεύουν και στέκονται αρωγοί όπου χρειάζεται. Τους ευχαριστώ θερμά για τη στάση τους και την αμέριστη στήριξη.
Ποιοι είναι οι επόμενοί σας συγγραφικοί στόχοι; Προγραμματίζετε κάτι για το μέλλον;
Αυτή τη στιγμή θέλω απλώς να σταθώ στο παρόν και να το απολαύσω. Να φροντίσω το καινούργιο μου “παιδί”, να το κανακέψω, να το ταχταρίσω και να το μοιραστώ με τους αναγνώστες. Να αφουγκραστώ πρώτα τα λόγια και την κριτική τους και το επόμενο βήμα θα έρθει στον χρόνο του. Δε βιάζομαι πια για το μέλλον∙ όσο το παρόν είναι όμορφο και ζωντανό, επιλέγω να μένω σ΄ αυτό.
Μια ευχή σας που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε, ποια θα μπορούσε να είναι αυτή;
Μπορεί να ακούγεται απλή ή και κοινότυπη, είναι όμως βαθιά απαιτητική: η αγάπη στην καρδιά μας. Αυτή είναι πάντα η μεγαλύτερη ευχή μου. Με την αγάπη όλα γίνονται πιο υποφερτά, όταν υπάρχει, όλα φωτίζονται, οι δυσκολίες μικραίνουν και η ματιά μας μαθαίνει να αναγνωρίζει -και να επιλέγει- την ομορφιά..
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Κυρία Καϊοπούλου, ήταν πολύ όμορφη και ενδιαφέρουσα η συζήτησή μας και αυτή τη φορά. Σας ευχαριστώ πολύ για την αποδοχή της πρόσκλησης. Σας εύχομαι ό,τι καλύτερο για το νέο σας βιβλίο. Να είναι καλοτάξιδο, να αγαπηθεί και να εμπνεύσει.
Κι εγώ σας ευχαριστώ από καρδιάς, κυρία Πετρίδου, για την όμορφη συζήτηση και τις ευχές σας. Σας εύχομαι χαρούμενα Χριστούγεννα και ένα νέο έτος γεμάτο έμπνευση, δημιουργικότητα και φωτεινές στιγμές.
Βιογραφικό:
Η Φωτεινή Καϊοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη και σπούδασε Γεωπονία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή, δημιουργώντας αρχικά, παραμύθια και νουβέλες για παιδιά. Από τις εκδόσεις Λαμπρόπουλος κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Ησυχία... Θα ξυπνήσουν τα νεραϊδικά». Με το παραμύθι «Πλάτανου ψιθυρίσματα» συμμετείχε στην επετειακή παράσταση «Dance love Greece», που παρουσιάστηκε στο Palais de Βeaux Αrts των Βρυξελλών, αφιερωμένη στην ελληνική παράδοση και τους χορούς της. Παραμύθια και διηγήματά της έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικές εκδόσεις, όπως: «Ο χορός του μολυβιού», «Φτου! Ξελευθερία», «Ήρωες και Έρωτες», «Είχαμε εμείς στη Σμύρνη…», «Ένα δάκρυ με επιθυμίες», «Από-πυρα», «Καλοκαιρινές βουτιές», «Φύλακες ή φυλακές».
Το πρώτο της μυθιστόρημα, «Συνάντηση με την Κλερ», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ανεμολόγιο, ενώ το νέο της έργο, «΄Όταν σβήνουν τα κεριά», αποτελεί το επόμενο βήμα της συγγραφικής της πορείας.
0 Σχόλια