Σκηνική καντάτα στο Μέγαρο Μουσικής: Ημερολόγιο για περαστικούς στα τέλη του αιώνα | Περικλής Κούκος


Σκηνική καντάτα σε κείμενο Χριστόφορου Χριστοφή
για άλτο, κόντρα τενόρο, αφηγήτρια, σεξτέτο τζαζ-ροκ και συμφωνικό σύνολο

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΟΜΜΑ – ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Εισαγωγή
Νοσταλγία
Αναγεννιέμαι με το φως
Το σαξόφωνο
Ιντερλούδιο Ι
Πανδώρα
Επικίνδυνο φρούτο
Μυρμήγκι
Ιντερλούδιο ΙΙ
Ασπρόμαυρες ταινίες
Κοιτάζω…
Εραστές των καραβιών

Σολίστ Μαρία Φαραντούρη
Συμμετέχει ο κόντρα τενόρος Άγγελος Φωτιάδης
Αφηγήτρια Φιλαρέτη Κομνηνού

Οι Σολίστ της Πάτρας
Φωνητικό Κουαρτέτο της Χορωδίας Fons Musicalis
Alti Αντιγόνη Τσάλλα, Πάνθεια Νουργκοστάρ
Soprani Φανή Γκάρτζου, Μυρσίνη Μαργαρίτη

Επιμέλεια σεξτέτου τζαζ-ροκ Γιώργος Φακανάς

Θανάσης Αποστολόπουλος πιάνο, Αχιλλέας Γουάστωρ πλήκτρα, Νίκος Καπηλίδης ντραμς, Αντώνης Λαδόπουλος σαξόφωνο, Απόστολος Τουρκογιώργης ηλεκτρική κιθάρα, Γιώργος Φακανάς ηλεκτρικό μπάσο

Μουσική προετοιμασία Θανάσης Αποστολόπουλος
Επιμέλεια μουσικού υλικού Γιάννης Σαμπροβαλάκης

Σκηνοθετική επιμέλεια: Χριστόφορος Χριστοφής
Επιμέλεια κοστουμιών: Δαμιανός Ζαρίφης
Επιμέλεια φωτισμών: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Διεύθυνση φωτογραφίας βίντεο: Φίλιππος Κουτσαφτής
Ηχοληψία: Βαγγέλης Κουλούρης

Μουσική διεύθυνση: Νίκος Τσούχλος
18 & 19.11.1996
Το έργο του Περικλή Κούκου Ημερολόγιο για περαστικούς στα τέλη του αιώνα (παραγγελία ΟΜΜΑ) είναι μια σκηνική καντάτα πάνω σε ποιητικά κείμενα περιπλάνησης, νοσταλγίας και στοχασμού από το ομώνυμο βιβλίο του Χριστόφορου Χριστοφή. Η μουσική γλώσσα του Κούκου συγκεράζει τη λόγια μουσική παράδοση του 20ού αιώνα με τζαζ και ροκ στοιχεία. Σε αυτό το πρωτότυπο έργο «διαφαίνεται ένας ερωτικός στοχασμός, η ανάγκη ουσιαστικής επικοινωνίας μέσα σ’ ένα περιβάλλον όλο και μεγαλύτερης αποξένωσης» λέει η Μαρία Φαραντούρη.
Από το ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΠΕΡΑΣΤΙΚΟΥΣ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ
Ασπρόμαυρες ταινίες
[Εδώ και πολύ καιρό
μου μπήκε η υποψία
πως θες να με μοιράζεσαι
μ’ αγγέλους και θνητούς

Σαν τις φθινοπωριάτικες βροχές
οι ζωές μας ξετυλίγονται βουβές
σε παλιές ασπρόμαυρες ταινίες
Εραστές
ζευγάρια του κόσμου εραστές
ελάτε να μ’ ακούσετε και μένα]

([Εδώ και πολύ καιρό
κοιμήθηκ’ ο αιώνας
οι εκπλήξεις λείπουν
μόνο οι εκπλήξεις κι η οργή
Εδώ και πολύ καιρό
μικρές πυγολαμπίδες
γινήκαν οι ψυχές μας
ταξίδεψαν στ’ αστέρια

Σαν τις φθινοπωριάτικες βροχές
οι ζωές μας ξετυλίγονται βουβές
σε παλιές ασπρόμαυρες ταινίες
Εραστές
ζευγάρια του κόσμου εραστές
ελάτε να μ’ ακούσετε και μένα]

Μετανάστες ζητούν άδεια παραμονής
για τον απάνω κόσμο
Ποια μοίρα θα μας φέρει το απρόοπτο
ποιος άνεμος την ένταση στα χείλη)

Αφηγήτρια Ιντερμέδιο Ι
Η σελήνη του εικοστού αιώνα, γνώριμη χωρίς
μυστήριο, υπάρχει ανάμεσα σε μένα και σε σένα, τα τραίνα
με τα νέον φώτα και τους κουρασμένους πολίτες της
Ευρώπης.

Τον διακρίνει μια νοσταλγία για διάφορα φαινόμενα του
αιώνα, όπως τα φαντάσματα των χίπις που οι στρατιές τους
ξεκίναγαν από τον Άγιο Φραγκίσκο κι έφταναν μέχρι τα
ανοιχτά της Βομβάης.
Έχει μια νοσταλγία για την υπέροχη αυτή εποχή που
ξεπήδησε απ’ τ’ όνειρο και κόλλησε στο δέρμα των
ανθρώπων.
Έχει γεννηθεί λίγους μήνες πριν δοκιμαστεί η πρώτη
υδρογονοβόμβα.
Τι να είναι άραγε αυτή η περίεργη μονομανία που έχει
για ήρωες που έχουν έρθει τυραννισμένοι στον πλανήτη
μ’ έναν ειδικό σκοπό, να παίξουν τη ζωή στα ζάρια κορόνα
γράμματα.

Άγγελοι με γκρίζα χρώματα και καφετιά βαθιά μάτια της
Νινευή, όπως και της Νέας Υόρκης το φθινόπωρο με τις
πρώτες δυνατές βροχές, ζητούν άδεια παραμονής για τον
απάνω κόσμο.

Γεια σου αύριο, παραμορφωμένο και χωρίς μνήμες.
Γεια σας επαρχίες της Ευρώπης.
Γεια σας ενσαρκωτές-άγγελοι του προγράμματος της
κατανάλωσης.

Αφηγήτρια Ιντερμέδιο ΙΙ
Οι Νοέμβρηδες φέρνουν αναπάντεχα φίλους που σε είχαν
ξεχάσει και σε ξανασκέφτονται. – Οι Νοέμβρηδες προσπαθούν
να μηδενίσουν τη μνήμη σου, συσσωρεύοντας ψιθύρους
πληροφοριών πρώτα απ’ όλα απ’ την παιδική σου ηλικία,
τον ύπνο που σου καταστρέφουν τα χαλασμένα
ραδιόφωνα, βαριές παλιές τηλεοράσεις πληγωμένες, βρομισμένα
εξώφυλλα περιοδικών, και κίτρινα φώτα νέον που δίνουν σαν
αποτέλεσμα το χρώμα φούξια της ψυχής.

Φονικοί Νοέμβρηδες –τους θυμάμαι βροχερούς- με πλημμύρες
στην Ελλάδα και υγρασία πηχτή στον βορρά. Μήνες
δολοφονικοί στον κρόταφο φιλόδοξων πολιτικών με σεισμούς
και φόρους θνητών.
Μήνες που τραβούν τις φωνές της Μπίλλι Χολιντέυ, της Σάρα
Βων, του Ζακ Μπρελ, τις σονάτες του Σκριάμπιν και τις
τελευταίες σονάτες του Μπετόβεν όχι για τους κωφούς –
αλλά για όσους αντέχουν τον ήχο του χρόνου, τον ήχο της
αναπνοής και του ονείρου.

Οι μεγάλοι του κόσμου συναντιούνται στο Ρεϊκιαβίκ της
Ισλανδίας, με το κρύο και τα χαμογελαστά παλτά των κυρίων
κυρίων Ρήγκαν και Γκορμπατσόφ.
Ο πλανήτης φαντάζει μοναχικό περιβόλι τώρα που του ’φυγε
ο κομήτης για τα καλά και δεν έχει μείνει ούτε ουρά, μήτε
συννεφάκι, με τον ίδιο τρόπο που άγγελοι
εμφανίζονται, βάζουν φωτιά, καίνε κι ύστερα χάνονται.

Χειμώνες,
ανάμεσα σε πολέμους και κρίσεις
εμείς μείον επτά, μείον δέκα, μείον δεκαεπτά,
μακρινά φαντάσματα,
κοιτάζουμε τους ανώνυμους γραφειοκράτες
στα μπουλεβάρτα, χιονοστιβάδες!

Νοσταλγία
Ποια εποχή ξεπήδησε απ’ τα’ όνειρο
Και κόλλησε στο δέρμα των ανθρώπων
Ποιος έρωτας έγινε
Μύθος σαν τον Σπάρτακο
Και χάθηκε ύστερα η αγάπη;

Καμιά φορά αναρωτιέμαι τι ’ναι αυτό
τι θέλει για να γίνεις κάποιος άλλος
ο Μάρλον Μπράντο
στο δέρμα του φιδιού
μα τώρα σε διακρίνει η νοσταλγία
φαντάσματα οι χίπις στη Βομβάη.

Ποιοι ποιητές αψήφησαν το θάνατο
και δώρισαν τα όνειρα στον κόσμο
ποιος δαίμονας έφταιξε
κι άλλαξαν οι έννοιες
τη μοίρα μας έκλεψαν στο δρόμο.

Αν θες να βρεις το χθες όπως και τ’ αύριο
αν θες και συ να γίνεις κάποιος άλλος
ο Μάρλον Μπράντο
στο δέρμα του φιδιού
ταξίδεψε στο χρώμα της ψυχής σου.