Ο "Κύκλος" των ποιητών



Μέρες εγκλεισμού, μέρες ελευθερίας. Γλυκιά συντροφιά η ποικιλία, η διαφορετικότητα, η ελευθερία άποψης και γνώμης. Αυτός ο κύκλος, ο «Κύκλος των Έγκλειστων ποιητών», όπως αρχικώς ονομάστηκε, άνοιξε στις 10 Απριλίου του 2020 με πρωταρχικό σκοπό να διευρυνθεί. Αρχικά μέλη του οι: Κωνσταντίνος Μούσσας, Σταμάτης Γαλάνης, Μαριαλένα Δισακιά, Στέλλα Πετρίδου, Αντώνης Ευθυμίου, Ηλίας Στόφυλας, Κατερίνα Ατσόγλου, Αρχοντούλα Βαλλιάνου, Δημήτρης Πολλάτος, Κωνσταντίνος Βάσσης (στην πορεία προστέθηκε και ο Νίκος Αποστολίδης).

Στη δεύτερη διαδικτυακή συνάντηση του, στις 16 Απριλίου, μετά τα διαδικαστικά, ο «Κύκλος των Έγκλειστων ποιητών», μίλησε για την αναγκαιότητα της κριτικής στις μέρες μας, την έννοια του χρόνου και του έρωτα. Όμορφη παρέα, ενδιαφέρουσες απόψεις, ποίηση και φιλοσοφία. Κάτι το οποίο επαναλήφθηκε στην τρίτη διαδικτυακή συνάντησή του, στις 23 Απριλίου.
Την Πρωτομαγιά ο «Κύκλος των Έγκλειστων ποιητών» άνοιξε το σπίτι του με καλεσμένους από τον χώρο του βιβλίου, της μουσικής, των εικαστικών και της δημοσιογραφίας έχοντας ως θέμα την επόμενη μέρα της «νέας κανονικότητας» στον χώρο του πολιτισμού. Η Αργυρώ Καπαρού μίλησε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μουσικοί, τραγουδιστές αλλά και ηθοποιοί και για το επικείμενο οικονομικό αδιέξοδο στον κλάδο, καθώς και για μια άκαρπη συνάντηση του Συνδέσμου Παραγωγών Θεαμάτων με την Υπουργό Πολιτισμού. Μια ενδιαφέρουσα πρόταση από την κ. Καπαρού ήταν η δημιουργία μικρών καλλιτεχνικών ομάδων στις γειτονιές, οι οποίες εκτός από τη θετική επίδραση που θα είχαν σε τοπικό επίπεδο, αφού θα δημιουργούσαν μικρές εστίες πολιτισμού, θα αποτελούσαν και μια διέξοδο για τους άνεργους καλλιτέχνες.Την άποψη αυτή ενίσχυσε η Λαμπρινή Μποβιάτσου από τα Χανιά, η οποία σαν εικαστικός, αφού περιέγραψε τη δεινή κατάσταση στον χώρο των καλών τεχνών, πρότεινε τη συνέργεια και συνεργασία σε αυτές τις μικρές καλλιτεχνικές ομάδες γειτονιάς, αναφέροντας το παράδειγμα παρόμοιων δράσεων στο επίπεδο μικρής κοινότητας, στο πλαίσιο θερινών εκδηλώσεων στην περιφέρεια. Ο Θεόδωρος Ανδρεάδης Συγγελάκης, ανταποκριτής και δημοσιογράφος από τη Ρώμη, περιέγραψε τι συμβαίνει στην Ιταλία, πάντα σε σχέση με την κρίση και τον πολιτισμό, όπου συμπερασματικά φάνηκε να ισχύει η ίδια αποκαρδιωτική εικόνα, εκτός ίσως από την περίπτωση των βιβλιοπωλείων που ήδη είχαν ανοίξει στη γειτονική χώρα και όπου παρατηρήθηκε μια σχετική έντονη κίνηση. Ο Νέστορας Πουλάκος από τις εκδόσεις Βακχικόν αναφέρθηκε στα προβλήματα που προκύπτουν από την περιορισμένη διάθεση του βιβλίου, λόγω πιθανής ακύρωσης των μεγάλων φεστιβάλ και εκθέσεων, αλλά και την αδυναμία πραγματοποίησης παρουσιάσεων, ενώ στον αντίποδα επισήμανε, την αύξηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων μέσω των γνωστών e-shops που διακινούν βιβλία. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο συγγραφέας Διονύσης Μαρίνος μίλησε για τις δυσκολίες στον χώρο, την αδυναμία έκδοσης πολλών νέων τίτλων βιβλίου, αλλά επεσήμανε και την ανάγκη συνέχισης της συγγραφικής δημιουργίας και παραγωγής, άποψη με την οποία συμφώνησαν όλοι. Τέθηκε το θέμα της φυσικής παρουσίας κοινού και η σημασία της, ειδικά σε μουσικά και θεατρικά δρώμενα και συναυλίες, αλλά και στις παρουσιάσεις βιβλίου. Ο δημοσιογράφος του ALPHA, Νικόλας Καμακάρης, αναφέρθηκε στα προβλήματα που προκύπτουν στον χώρο των Τεχνών, αλλά και στον κλάδο της δημοσιογραφίας, που, έτσι κι αλλιώς, αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα και πριν την υγειονομική κρίση. Στο σημείο αυτό έγιναν αναφορές και σχόλια για το εργασιακό μέλλον και τη γενικότερη ανασφάλεια σε όλους τους τομείς. Ακολούθησαν ερωτήσεις και τοποθετήσεις από τα μέλη του «Κύκλου». Η συνάντηση έληξε με ένα μήνυμα αισιοδοξίας, ώστε όλοι, να συνεχίσουν τη δημιουργία και την παραγωγή πολιτιστικού έργου, αναζητώντας νέους τρόπους επικοινωνίας της δουλειάς τους στο κοινό, αλλά και μεταξύ τους.

Ο πέμπτος «Κύκλος των έγκλειστων ποιητών» άνοιξε και ολοκληρώθηκε στις 8 Μαΐου. Κύριο θέμα συζητήσεως ήταν η ελευθερία ως προς την δημιουργία, τον καλλιτέχνη - δημιουργό, τον άνθρωπο, αλλά και ευρύτερα ως έννοια στις μέρες μας. Πολλές ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις, και ιδιαίτερα ωφέλιμες απόψεις διαμοιράστηκαν, όπως επίσης και εκπλήξεις, που τέθηκαν ως υλικό συζητήσεων στο μέλλον. Την συνάντηση πλαισίωσαν νέοι καλεσμένοι, όπως ο ποιητής Ντίνος Ι. Γλαρός και ο μουσικός Κωνσταντίνος Μαυρίας, ενώ ακούστηκαν αποσπάσματα από βιβλία και διάφορα τραγούδια. Κατά την διάρκεια ενός τραγουδιού δε, το μέλος του "Κύκλου των έγκλειστων ποιητών", Μαριαλένα Δισακιά, έγραψε το ακόλουθο ποίημα, το οποίο και παραθέτουμε ολόκληρο.
"Μασκοφόροι εισέβαλαν
στο συρμό
Επόμενος σταθμός ελευθερία
Τα μεγάφωνα αναγγέλλουν την ανοσία της αγέλης
Πότε γύρισα στα πέτρινα χρόνια δεν κατάλαβα...
Παρακαλούνται οι επιβάτες να προσέχουν τον ιδιωτικό τους περιορισμό
Απαγορεύεται η αναίτια προσέγγιση του έρωτα
Τα παιδιά κάνουν φούρλες στους στύλους του τρόλεϊ
Τα πουλιά φτιάξανε φωλιές στο στέγαστρο της στάσης
Η γη μας ξερνά σαν το πιο τοξικό ον στο πλανήτη
Πιάσε την αλληλεγγύη από το χέρι με προσοχή στο διάκενο μεταξύ ζωής και θανάτου."

(Μαριαλένα Δισακιά,
08.05, Ποίημα από τις συζητήσεις του «Κύκλου των έγκλειστων ποιητών».)
Στις 15 Μαΐου ο «Κύκλος» και όχι πια «Κύκλος των έγκλειστων ποιητών» (η αλλαγή του ονόματος προέκυψε λόγω της λήξης της καραντίνας), άνοιξε για μια ακόμη φορά το σπίτι του, για να υποδεχθεί όμορφους ανθρώπους, και γι’ αυτό μοναδικούς. Συναντήθηκε, γνωρίστηκε και αντάλλαξε απόψεις με τη συγγραφέα Νίκη Σκουτέρη, με την επίσης συγγραφέα Βανέσσα Λαμπροπούλου και με το φίλο του «Κύκλου» πια, τραγουδιστή και Πρόεδρο του Οργανισμού "Ερατώ" Μανώλη Φάμελλο. Οι δύο φιλοξενούμενες συγγραφείς μίλησαν για τα βιβλία τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο χώρος, για τις προσπάθειες που γίνονται, ώστε να συνεχίσει η δημιουργία, αλλά και η προβολή της, ενώ ο Μανώλης Φάμελλος ανέφερε αναλυτικά το τι συμβαίνει στον χώρο των ερμηνευτών, των τεχνικών και των στιχουργών. Απάντησε στις ερωτήσεις των μελών του «Κύκλου», προβληματίστηκε και  προβλημάτισε. Το μήνυμα ήταν απλό, αλλά ταυτόχρονα σπουδαίο: συνεχίζουμε να ελπίζουμε και να δημιουργούμε, με την ευχή σύντομα να βρεθούμε κι από κοντά με μουσική, ποίηση, τέχνη. 

«Μα πες μου αν ακούς τη χορωδία των λυγμών
τους κήρυκες του τέλους, τους στεναγμούς των εραστών.
Πες μου γιατί να νιώθεις μόνος λοιπόν
τώρα που όλα ταιριάζουν μ' όλα
στην εποχή των σκουπιδιών»
Μανώλης Φάμελλος
Από την «Η εποχή των σκουπιδιών»

Στις 22 Μαΐου ένας ακόμη «Κύκλος» έγινε μια ακόμη ξεχωριστή παρέα με τη Μαριάννα Παπουτσοπούλου, ποιήτρια, μεταφράστρια, συγγραφέας, αλλά προπάντων καλή φίλη, τη Σοφία Κοντογεώργου ποιήτρια, και φυσικά τον εξαιρετικό Γιάννη Ζουγανέλη, φίλο πια του «Κύκλου». Στο πρώτο μέρος έγινε μια σύντομη αναφορά σε σημαντικά ιστορικά γεγονότα της εβδομάδας που πέρασε και σε καλλιτεχνικές προτάσεις για εκδηλώσεις και δρώμενα για την εβδομάδα που έρχεται. Η Μαριάννα Παπουτσοπούλου διάβασε πεζά του Σαρλ Μπωντλαίρ και ποιήματα από τα Άνθη του Κακού σε δική της μετάφραση, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κουκούτσι του Βασίλη Ζηλάκου. Τα μέλη του «Κύκλου» έπειτα συζήτησαν για τα βιβλία που τους συντρόφεψαν στη διάρκεια του εγκλεισμού, ενώ διαβάστηκαν και ποιήματα από την πρώτη συλλογή της Άννας Βασιάδη «Τριάντα τρία Αντι-Κείμενα» (εκδόσεις Συρτάρι).
Μια όμορφη απρόσμενη συνάντηση προέκυψε και με τη διευθύντρια του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών και συγγραφέα κυρία Ελένη Κουνή, φίλη της Στέλλας Πετρίδου. Ο Γιάννης Ζουγανέλης επικοινώνησε τηλεφωνικά, συγχαίροντας την προσπάθεια του «Κύκλου» και έκλεισε με την ευχή όλη η ομάδα να βρεθεί σε κάποιο χώρο από κοντά. Τέλος η Μαριαλένα Δισακιά διάβασε ποιήματά της, ενώ ο Σταμάτης Γαλάνης έκλεισε μουσικά και αυτή την όμορφη συνάντηση.

Στις 29 Μαΐου η συνάντηση των περισσοτέρων μελών του «Κύκλου» έγινε διά ζώσης. Σημείο συνάντησης, η "λογοτεχνική γιάφκα" της Μαριαλένας Δισακιά. Η ποίηση, τα αναγνώσματα, οι απαγγελίες και η μελωδία ήταν οι πρωταγωνιστές. Ο Ηλίας Στόφυλας, πέραν του πορφυρού συντονισμού της βραδιάς, συγκίνησε τα μέλη του «Κύκλου» με τα νέα ποιήματα που τους παρουσίασε, και φυσικά με την σπαρακτική απαγγελία του. Ο Αντώνης Ευθυμίου διάβασε κάποια από τα (πολλά πλέον) βραβευμένα του ποιήματα και σχολίασε τα αναγνώσματα της παρέας. Οι Στέλλα Πετρίδου και η Κατερίνα Ατσόγλου συμμετείχαν ενεργά διαδικτυακά διαβάζοντας ποίηματα από το πλούσιο σε ερωτισμό και συναισθηματισμό έργο τους, το οποίο έχει και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Η Αρχοντούλα Βαλλιάνου συμμετείχε ενεργά με τα εύστοχα σχόλιά της. Τέλος, η Μαριαλένα Δισακιά, πέραν της θερμότατης φιλοξενίας της, συγκίνησε τα μέλη του «Κύκλου» με το βάθος και την ερμηνεία των ποιημάτων της.

Κοινός στόχος των μελών του «Κύκλου» είναι να συνεχίσουν με τον ίδιο ακριβώς ενθουσιασμό οι συναντήσεις τους από κοντά και η ομάδα τους να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο.

Επιμέλεια: Στέλλα Πετρίδου