Βιβλιοκριτική για το βιβλίο "Γκρο πλάνο, ιστορίες κοντινής εστίασης" της Ευαγγελίας Μινάρδου-Αδάμου

Συγγραφέας: Ευαγγελία Μινάρδου-Αδάμου

Έτος έκδοσης: 2020

Σελ.: 224
Εκδόσεις: Βακχικόν

Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Το βιβλίο «Γκρο πλάνο, ιστορίες κοντινής εστίασης» της Ευαγγελίας Μινάρδου-Αδάμου περιλαμβάνει 37 διαφορετικές ανθρώπινες ιστορίες, όπως ακριβώς μαρτυρεί και ο τίτλος του. Πρόκειται για μικρές ιστορίες, ολιγοσέλιδες, που εστιάζουν στον ψυχικό κόσμο του κάθε ήρωα και αναλύουν το δικό του ξεχωριστό πορτραίτο. Έτσι, στις ιστορίες αυτές έχουμε να κάνουμε με πορτραίτα όπως αυτά της πονεμένης μάνας, του «διαφορετικού» εφήβου, της ξεχασμένης γιαγιάς, του μικρού παιδιού, του μακρινού φίλου, του προσφυγόπουλου, του ζητιάνου, εκείνου που θέλει να βάλει τέλος στη ζωή του, του ερωτευμένου νεαρού, της απεγνωσμένης γυναίκας, της ανυπόμονης εγκυμονούσας, της εγκλωβισμένης συζύγου, της ανήμπορης μητέρας, του ερωτευμένου συγγραφέα, της ασθενούς, της ιδιαίτερης κοπέλας και πολλών άλλων ακόμα, όσες και οι ιστορίες αυτού του βιβλίου.

Στις ιστορίες αυτές αγγίζονται πολλές και διαφορετικές θεματικές ενότητες, όπως είναι ο έρωτας, το όνειρο, η προσδοκία, η διαφορετικότητα, η φιλία, η οικογένεια, η πίστη, η κατανόηση, η καθημερινότητα και η προσφυγιά, που όλες όμως έχουν ένα κοινό παρονομαστή, τη μοναξιά και την απομόνωση. Λάθος χειρισμοί; Λάθος προσδοκίες; Λάθος επιλογές; Η ζωή είναι τόσο απρόβλεπτη στο διάβα της, έχει τόσο γρήγορους ρυθμούς, που ο άνθρωπος αδυνατεί να συνειδητοποιήσει τη ματαιότητα των περισσοτέρων ενεργειών του. Οι αναποδιές και τα εμπόδια είναι εκείνα που σταματάνε τη φόρα του, κάνοντάς τον μέσα στη σκοτεινιά της απογοήτευσής του να καταλάβει το πόσο λάθος έπραξε. Αλλού βαδίζουν τα παιδικά του όνειρα κι αλλού εκείνος. Κι έπειτα αναζητείται η λύτρωση στα μικρά και ταπεινά, που όμως με τον καιρό αποδεικνύονται σημαντικά και μεγάλα. Η ζωή δεν είναι πάντα ρόδινη. Κι αυτό φροντίζει πολύ καλά να του το κάνει σαφές. Όσο ξεφεύγει από την παιδικότητά του και βαδίζει προς τον κόσμο των ενηλίκων, προβάλλει παντού και πάντα το εγώ του. Ώσπου φτάνει στο σημείο να ζήσει την απώλεια, να αισθανθεί την οδύνη, να κοιμηθεί με τον πόνο, να μετανιώσει για εκείνα που πίστεψε, για να απαρνηθεί εκείνο που εν τέλει έγινε. Όμως, όπως συμβαίνει πάντα, κάθε τέλος σημαίνει και μια νέα αρχή. Οι λύπες διαδέχονται τις χαρές και οι χαρές τις λύπες. Αρκεί να καταφέρει ο ήρωας της ζωής να πιστέψει σ’ εκείνα που κάποτε τον έκαναν να χαμογελάσει. Η ελπίδα πάντα στέκει μπροστά δείχνοντας το δρόμο για ένα καλύτερο και φωτεινότερο αύριο.

Η Ευαγγελία Μινάρδου-Αδάμου είναι ένας επιδέξιος χρήστης της νεοελληνικής γλώσσας. Καταφέρνει μέσα από την προσωπική της έκφραση και το γνωστικό της πλούτο, αλλά και την πυκνή γραφή της να περιγράψει, να ερμηνεύσει, να προβληματίσει, να ταξιδέψει τον αναγνώστη. Οι εικόνες στο κείμενο αμέτρητες. Ενεργοποιούν όλες τις αισθήσεις και το αποτέλεσμα δικαιώνει. Ο αναγνώστης, μέσα από τις ιστορίες του βιβλίου, είναι σε θέση να δει, να νιώσει, να αγγίξει, να μυρίσει, να ακούσει όλες τις εικόνες που γιγαντώνονται μπροστά του. Μπορεί και αισθάνεται. Νοσταλγεί, λυπάται, χαίρεται, αγανακτεί, αισιοδοξεί, προσεύχεται, συγκινείται, ό,τι ακριβώς κάνει και στην κανονική του ζωή. Οι ιστορίες δεν είναι εξωπραγματικές. Είναι ιστορίες της διπλανής πόρτας. Ίσως κάποιες από αυτές να θυμίζουν έντονα προσωπικές ιστορίες του αναγνώστη. Η αλήθεια τους είναι ζωντανή. Αγγίζει τις χορδές της καρδιάς του. Κι έπειτα έρχεται η ταύτιση. Αυτό προσδίδει ένα ακόμα χαρακτηριστικό στο βιβλίο. Το κάνει διαχρονικό.

Τα ηθικά διδάγματα του βιβλίου πολλά. Ο αναγνώστης δε μένει αμέτοχος. Μέσα στον προβληματισμό του κρίνει, συνειδητοποιεί, αναθεωρεί. Κι αυτό είναι που κάνει το βιβλίο σημαντικό. Ψυχή και λογική συμβαδίζουν κι επιτυγχάνουν το στόχο τους, να αποτελέσουν δηλαδή τροφή σκέψης για τον αναγνώστη.

Τελειώνοντας, θα λέγαμε πως το βιβλίο αυτό δεν εντάσσεται στην κατηγορία των βιβλίων εκείνων που διαβάζονται ή πρέπει να διαβαστούν απνευστί. Οι διαφορετικές ιστορίες με τις οποίες καταπιάνεται η συγγραφέας, δεν αποτελούν απλώς ένα προϊόν αφήγησης ή επίδειξης καλογραμμένου και μεστού λόγου. Περιέχουν ένα βαθύτερο νόημα και γι’ αυτό ο αναγνώστης οφείλει να τους αφιερώσει περισσότερο χρόνο, τόσο, ώστε να επιτευχθεί ο σκοπός τους, να γίνουν κτήμα και τροφή γι’ αυτόν που θέλησε να τις διαβάσει.

Ένα βιβλίο που χρήζει ιδιαίτερης ερμηνευτικής προσοχής. Κι όχι άδικα.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Γκρο πλάνο: Κοντινή λήψη, στην ίδια την ψυχή του ανθρώπου. Τριάντα επτά ιστορίες που «παίζουν» με την αλήθεια της ζωής, καθώς αποτελούν απείκασμά της. Κοινός θεματικός τους άξονας είναι η απώλεια και η κάθε λογής απουσία, οι διαψεύσεις, οι προδοσίες, οι δύσκολες επιλογές, τα αδιέξοδα, οι επώδυνες συχνά προσπάθειες αυτοπροσδιορισμού μας. Ποιος από μας δεν τις έχει βιώσει ποτέ; Πόσες μορφές μπορούν αυτές να ενδυθούν; Ποιες εσωτερικές δυνάμεις κινητοποιούν; Σε ποιον βαθμό μάς στιγματίζουν οι αποτυχίες μας; Ανατέμνοντας τον πόνο μας, τον αποδομούμε και βρίσκουμε τη λύτρωση ή τον μηρυκάζουμε; Πέφτουμε και ματώνουμε∙ ψάχνουμε δύναμη και συνεχίζουμε. Κάθε απώλειά μας, κάθε απουσία, και μια προσωπική οδύνη. Που μπορεί να γίνει ήττα. Μπορεί όμως να γίνει και αποδοχή κι ελπίδα∙ νέα αρχή. Καθώς οι ήρωες του έργου είναι αναγνωρίσιμοι τύποι της καθημερινότητάς μας, και κάποιοι ολωσδιόλου ιδιαίτερες προσωπικότητες, τελικός στόχος είναι βέβαια η απόλαυση της ανάγνωσης, αλλά και ένα ανακουφιστικό μοίρασμα του έσω κόσμου με τον αναγνώστη. Μια σύζευξη ψυχών.

Ένα βιβλίο που ατενίζει τη ζωή κατάματα. Αφήνει, όμως, χώρο στο όνειρο και στην ελπίδα. Βιβλίο που συγκινεί, προβληματίζει, αλλά και ταξιδεύει τον αναγνώστη στα γαλανά νησιά του Αιγαίου.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα, Ευαγγελίας Μινάρδου-Αδάμου:

Η Ευαγγελία Μινάρδου-Αδάμου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τήνο. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών. Δίδαξε επί σειρά ετών σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στη γενέτειρά της. Εδώ και αρκετά χρόνια κατοικεί στα Τρίκαλα Θεσσαλίας, τόπο καταγωγής του συζύγου της, όπου και διδάσκει σε Γυμνάσιο. Αγαπά και σέβεται αυτήν την πόλη, σαν δεύτερη πατρίδα. Έχει έναν γιο και μία κόρη, τον Παναγιώτη και τη Μαριλία. Μολονότι ασχολείται με τη συγγραφή πολλά χρόνια, η παρούσα συλλογή διηγημάτων Γκρο πλάνο είναι το πρώτο της βιβλίο. Το συμπεριλαμβανόμενο διήγημα με τίτλο «Αν ποτέ συμβεί κάτι ανάλογο σε μένα;» έχει δημοσιευτεί στο τρικαλινό περιοδικό «Κηρήθρες» (τεύχος 5ο), και απέσπασε τιμητική διάκριση στον 5ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.

Το νησί είναι η σταθερή έδρα της καρδιάς της. Καθόλου τυχαία, λοιπόν, «πρωταγωνιστεί» σε πολλές από τις ιστορίες αυτού του βιβλίου.*