Βιβλιοκριτική για τη μελέτη "Οι κοσμικοί γρίφοι και τα καθημερινά μυστήρια της επιστήμης" του Ρόμπερτ Μάθιους | Γράφει ο Κώστας Τραχανάς


Συγγραφέας: Ρόμπερτ Μάθιους
Έτος έκδοσης: 2020
Σελ.: 448



Οι άνθρωποι έχουν λανθασμένη άποψη για την επιστήμη. Ορισμένες από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις -η ραδιενέργεια, η γενετική, η κβαντική θεωρία-ξεκίνησαν με πειράματα, τα αποτελέσματα των οποίων αψηφούσαν τις προσδοκίες. Όμως, πολλές, ίσως οι περισσότερες από τις μεγάλες ανακαλύψεις της επιστήμης, ξεκίνησαν με μία ερώτηση. Όταν ο Νεύτων παρατήρησε ένα μήλο να πέφτει από το δέντρο στο χώμα, στο κήπο του σπιτιού του, αναρωτήθηκε πώς ήταν δυνατόν να συμβαίνει αυτό και αποζημιώθηκε δεόντως με την ανακάλυψη του παγκόσμιου νόμου της βαρύτητας. Όταν ο Αϊστάιν αναρωτήθηκε, ως έφηβος, πώς θα ήταν να ταξιδεύει πάνω σε μία ακτίνα φωτός, η απάντηση που έδωσε οδήγησε κατευθείαν στην Ειδική Θεωρία για τη Σχετικότητα. Μεγάλα πνεύματα, σημαντικές ανακαλύψεις, αλλά, μάλλον, ασήμαντες ερωτήσεις. Πολλές φορές στην ιστορία της επιστήμης έχει αποδειχθεί ότι το κλειδί για την κατανόηση του Σύμπαντος συχνά βρίσκεται στο να θέσουμε μία σημαντική ερώτηση.
Πώς να βγάλουμε τον πάγο από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου;
Ποιο είναι το πιο ισχυρότερο οξύ;
Γιατί το μονοξείδιο του άνθρακα είναι θανατηφόρο αφού αποτελείται κατά το ήμισυ από οξυγόνο;
Πώς γνωρίζουμε ότι κάθε δακτυλικό αποτύπωμα είναι μοναδικό;
Γιατί οι άνθρωποι μιλούν τόσο πολύ (η δημοτικότητα του κουτσομπολιού);
Οι τυφλοί ονειρεύονται;
Πώς λειτουργεί η τεχνολογία stealth στα αεροπλάνα F-117A;
Πόσο μεγάλη είναι η «διπλή έλικα» του DNA;
Το Σύμπαν αποτελείται από ένδεκα διαστάσεις;
Τι λέει η Θεωρία των Χορδών;
Αφού ο ήλιος αποτελείται από υδρογόνο, γιατί δεν εκρήγνυνται;
Πόσα άτομα υπάρχουν στο Σύμπαν;
Υπάρχει κάποια τελική μέγιστη θερμοκρασία;
Πώς κατόρθωσε το «τίποτε» να μετατραπεί σε «κάτι»;
Γιατί δεν μπορούμε να στείλουμε τα πυρηνικά απόβλητα στον ήλιο με πυραύλους;
Από που προμηθεύονται αέρα οι αστροναύτες του διαστημικού σταθμού;
Πότε και με ποιόν τρόπο απέκτησε η Γη τη Σελήνη;
Γιατί οι πλανήτες, τα άστρα και οι γαλαξίες περιστρέφονται;
Πάνω από ποιο ποσοστό της ατμόσφαιρας πετούσαν τα Κόνκορντ;
Γιατί το εσωτερικό της Γης είναι ακόμη θερμό μετά από τόσα δισεκατομμύρια χρόνια;
Τι θα συμβεί όταν αντιστραφούν οι μαγνητικοί πόλοι της Γης;
Η μείωση των δασών θα οδηγήσει στην πλήρη εξάντληση του οξυγόνου;
Πώς γνώριζαν οι Αρχαίοι Έλληνες ότι η Γη είναι στρογγυλή;
Γιατί δεν μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τις γάτες;
Γιατί οι αράχνες δεν κολλάνε στους ιστούς τους;
Γιατί οι άνθρωποι περπατούν όρθιοι;
Μπορούν πράγματι τα ζώα να διαισθανθούν ένα επικείμενο σεισμό;
Γιατί τα πάντα μοιάζουν τόσο ήσυχα μόλις πέσει χιόνι;
Για ποιο λόγο υπάρχουν τα πεντάγωνα και τα εξάγωνα στην επιφάνεια της μπάλας  ποδοσφαίρου;
Γιατί οι μαθηματικοί ενδιαφέρονται τόσο πολύ για τους πρώτους αριθμούς;
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος αριθμός που μπορεί να υπάρξει;
Υπάρχει κάποιος καλός τρόπος για να θυμόμαστε τα  PIN μας;
Είναι δυνατόν να προκληθεί βλάβη στον εγκέφαλο από υπερβολική σκέψη;
Ποια είναι η καλύτερη τρέχουσα θεωρία για την εξήγηση του Άστρου της Βηθλεέμ;
Υπάρχει πραγματικά ο ορός της αλήθειας;
Είναι αλήθεια ότι τα καρότα κάνουν καλό στα μάτια;
Γιατί τα γαστρικά υγρά δεν χωνεύουν στο στομάχι;
Γιατί οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άντρες;
Γιατί το AIDS δεν μεταδίδεται από τα κουνούπια;
Γιατί οι επιληπτικές κρίσεις αυξάνονται κατά τη διάρκεια της πανσελήνου;
Έχει αποτελέσματα η ομοιοπαθητική;
Μπορούν τα χάπια ψευδαργύρου να θεραπεύσουν το κοινό κρυολόγημα;
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να ξεμεθύσουμε μετά από μερικά ποτά;
Γιατί τα κρεμμύδια μας κάνουν να κλαίμε;
Γιατί το αλουμινόχαρτο προκαλεί πόνο αν αγγίξει κάποιο σφράγισμα;
Πώς εισάγονται οι ρίγες στις οδοντόκρεμες με ρίγες;
Αλήθεια, τί θα συνέβαινε αν πέφταμε μέσα σε μία μαύρη τρύπα;
Aυτές είναι μόνο λίγες από τις αστείες, περίεργες, ενδιαφέρουσες και, πολλές φορές, εντελώς παράδοξες ερωτήσεις που διατύπωσαν στον βραβευμένο επιστήμονα Ρόμπερτ Μάθιους οι αναγνώστες της Sunday Telegraph. Όπως αποδεικνύει, οι απαντήσεις δεν είναι λιγότερο συναρπαστικές.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μία επιλογή των πολλών εκατοντάδων ερωτήσεων, που έλαβε ο Ρόμπερτ Μάθιους τα τελευταία  χρόνια, από τις οποίες τις απαντήσεις θα βρούμε διασκεδαστικές και διδακτικές.
Ένα συναρπαστικό, έξοχο, ιδιοφυές, επιστημονικό και στοχαστικό βιβλίο.
Ένα πολύ καλό ανάγνωσμα για το Καλοκαίρι.

Ο Ρόμπερτ Μάθιους είναι Καθηγητής στο τμήμα επιστημών του Πανεπιστημίου Aston, στο Μπέρμινγκχαμ. Έχει εκδώσει πρωτοποριακές έρευνες σε τομείς που ποικίλλουν, από την αποκωδικοποίηση μέχρι την πιθανότητα των συμπτώσεων, ενώ βραβεύτηκε με βραβείο Ig Nobel που απονέμει το περιοδικό (Annals of Impossible Research) για τις μελέτες του επάνω στον νόμο του Μέρφι, συμπεριλαμβανομένων των αιτίων που οδηγούν μια φέτα βουτυρωμένο ψωμί που πέφτει να καταλήγει σχεδόν πάντα στην πλευρά που υπάρχει το βούτυρο.