Βιβλιοκριτική για το βιβλίο "Ταξίδεψα για να σε βρω" των Φένια Τσαγανάκη και Νίκου Βαρδάκα | Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Συγγραφέας: Φένια Τσαγανάκη και Νίκος Βαρδάκας
Έτος έκδοσης: 2020
Σελ.: 112
Εκδόσεις: Ελκυστής

                                                                            Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Μπορεί στ’ αλήθεια ο άνθρωπος να ορίσει ο ίδιος τη ζωή του και να χαράξει τη δική του πορεία στο χρόνο; Φυσικά και μπορεί, αρκεί να το θελήσει και να το επιχειρήσει. Βέβαια, δεν είναι εύκολο. Απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, όμως το αποτέλεσμα αυτής αργά ή γρήγορα τον ανταμείβει. Το ερώτημα είναι τι μπορεί να ζητά κανείς από τη ζωή του. Οι πιθανές απαντήσεις πολλές. Χρήματα, δόξα, οικογένεια, φιλία, αναγνωρισιμότητα, επαγγελματική καταξίωση και ένα σωρό άλλα πράγματα που ενίοτε πιστεύει ότι μπορούν να καλύψουν τα υπαρξιακά κενά του.

Στο βιβλίο της Φένιας Τσαγανάκη και του Νίκου Βαρδάκα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελκυστής», φαίνεται πως το ζητούμενο για τους δύο κεντρικούς ήρωες της ιστορίας, που περιγράφεται με απόλυτη ακρίβεια και με αρκετή λεπτομέρεια, είναι άλλο, διαφορετικό από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η τροφή της ζωής, αυτή που πλάθει και διαμορφώνει το χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία των ηρώων μας, της Ευθυμίας και του Αλέξανδρου, είναι τα ταξίδια. Ταξίδια άλλοτε πραγματικά και άλλοτε του νου, δεν έχει, άλλωστε, ιδιαίτερη σημασία ο προσδιορισμός τους. Ο στόχος είναι ένας. Μέσα από την πληθώρα των εικόνων, που προβάλλονται μπροστά στα μάτια των ηρώων, μέσα από τις πολλές και νέες εμπειρίες-ανακαλύψεις, μέσα από την ίδια τη γνώση, η ψυχή αφήνεται ελεύθερη, δίχως φόβο, ώστε να πλάσει ανεπηρέαστη και αδέσμευτη τη δική της πραγματικότητα.

Η έμφαση που δίνεται στην αξία της μοναξιάς είναι εμφανής σε όλο το κείμενο. Απομονωμένη από οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση βρίσκει τον τρόπο να φτάσει στο ζητούμενο: να ορθοποδήσει το «εγώ» για να μπορέσει έπειτα, χορτασμένο και συνειδητοποιημένο, να αναζητήσει και να διεκδικήσει το «εμείς». Το ποια μορφή θα έχει ακριβώς όταν κατακτηθεί, εξαρτάται από τις προσωπικές ανάγκες του καθενός. Γιατί το «εμείς» παρομοιάζεται με την πολυπόθητη Ιθάκη, που, ναι μεν, την κυνηγάει και την επιζητεί ο κάθε ήρωας Οδυσσέας, όμως αυτό που πριν την κατάκτησή της επιδιώκει για τον εαυτό του, προκειμένου όταν φτάσει πια σ’ αυτήν να μπορέσει να την εκτιμήσει και να την τιμήσει όπως πραγματικά της αξίζει, είναι να απολαύσει στο έπακρο το μοναχικό του ταξίδι, να ζήσει έντονα τις περιπέτειες που κρύβει στο διάβα του, να ξεδιψάσει την ανάγκη του γεμίζοντας εμπειρίες, να διδαχθεί από αυτές, να ανακαλύψει ακόμα περισσότερες ,ώστε στο τέλος να νιώσει πλήρης κι ευτυχισμένος.

Παρότι το βιβλίο είναι χωρισμένο σε μικροδιηγήματα, τα οποία περιγράφουν κυρίως τοποθεσίες στις οποίες περιπλανιούνται οι ήρωες Ευθυμία και Αλέξανδρος, στην ουσία ολόκληρο το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελεί μια ενιαία ιστορία με πρωταγωνιστές αυτούς τους δύο. Η φαντασία και η λογοτεχνική διάθεση των συγγραφέων βοηθούν, ώστε να χτιστεί προσεγμένα και συνδυαστικά με την ταξιδιωτική αφήγηση, δίνοντας μεγάλη έμφαση στη μοναχική πορεία των πρωταγωνιστών. Πρωταγωνιστές που με έναν παράξενο και ανεξήγητο τρόπο, που δε δείχνει να έχει και καμία ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξή της ιστορίας, συναντώνται, ερωτεύονται και σμίγουν. Σημασία άλλωστε έχει ο κάθε άνθρωπος να φτάσει στη δική του Ιθάκη, αυτή που έχει φανταστεί ο ίδιος και έχει ονειρευτεί.

Πολυταξιδεμένη η συγγραφέας Φένια Τσαγανάκη καταφέρνει να συνδυάσει τη μυθοπλασία με τις πλούσιες ταξιδιωτικές της εμπειρίες και με συνοδοιπόρο στο τιμόνι της γραφής τον πολυγραφότατο Νίκο Βαρδάκα, να δημιουργήσουν από κοινού αυτό το υπέροχο από κάθε άποψη βιβλίο, που πραγματικά κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την αρχή έως το τέλος του. Μέσα από τις σελίδες του ο αναγνώστης καταφέρνει να γνωρίσει τόπους που ενδεχομένως δεν έχει επισκεφθεί ποτέ του, να μάθει για τον πολιτισμό και την ιστορία τους, να ψυχαγωγηθεί, να προβληματιστεί με την κατάντια των λαών που έχουν χαράξει σημαντική πορεία στην ιστορία και έχουν αφήσει το στίγμα τους στην εξέλιξη του πολιτισμού, αλλά και να συνειδητοποιήσει πως, εν τέλει, η ευτυχία για τον άνθρωπο είναι λέξη σχετική και πολυπρόσωπη.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου η Φένια Τσαγανάκη καταγράφει ξεκάθαρα την προσωπική της ταξιδιωτική εμπειρία με αναφορά στην Ουκρανία, στο Τσέρνομπιλ, στο Ισραήλ, στην Παλαιστίνη.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως το βιβλίο αυτό υπηρετεί πιστά την ταξιδιωτική λογοτεχνία, καθώς καταφέρνει να συνδυάσει αφενός μεν τη φαντασία και την υποκειμενική-λογοτεχνική διάθεση των συγγραφέων, αφετέρου δε τις προσωπικές εμπειρίες και τα βιώματά τους, προσφέροντας στον αναγνώστη αρκετές χρήσιμες πληροφορίες που αφορούν την ιστορία των τόπων για τους οποίους γίνεται αναφορά, την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν στους τόπους αυτούς, τη νοοτροπία τους, την καθημερινότητά τους, την προσφορά τους στον πολιτισμό κτλ.

Ένα ολιγοσέλιδο και ευκολοδιάβαστο βιβλίο, που, πραγματικά, διαβάζεται απνευστί.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Το ταξίδι είναι το κλειδί όχι μόνο για την ανακάλυψη του κόσμου αλλά και για την ανακάλυψη του ανώτερου εαυτού, των ανθρώπινων ορίων, των προκλήσεων.

Κι αν αυτό γίνεται με μοναδική παρέα τη μοναξιά που κουβαλάει ο ταξιδιώτης, τότε τα εφόδια που αποκομίζει είναι ακόμα περισσότερα. Διότι η μοναξιά δεν είναι παρά ένα πέρασμα, μια πρόβα για το ‘μαζί’. Ένας δρόμος που αν βρεις το θάρρος να τον διασχίσεις θα σου αποκαλύψει έναν νέο, υπέροχο κόσμο.

Δυο άνθρωποι που ξεκίνησαν το ταξίδι τους, ο καθένας μόνος, για να καταλήξουν στο τέλος στην προσωπική Ιθάκη τους. «Το φτάσιμον εκεί είναι ο προορισμός σου», που έλεγε ο ποιητής. Η Ιθάκη όμως παίρνει τη μορφή που εμείς της δίνουμε, την Ιθάκη εμείς τη δημιουργούμε. 

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα, Φένια Τσαγανάκη:

Η Φένια Τσαγανάκη γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Ήδη από μικρή ηλικία ήξερε πως ήθελε να ταξιδέψει για να ανακαλύψει νέες κουλτούρες και μέρη μακρινά. Σπούδασε Ιταλική Φιλολογία στο ΑΠΘ με μεταπτυχιακές σπουδές σχετικά με το εβραϊκό στοιχείο της Ελλάδας. Μιλάει έξι γλώσσες κι έχει εργαστεί στο παρελθόν ως διερμηνέας και αεροσυνοδός.

Αγαπάει τα παιδιά, έχει μια κόρη και είναι ιδιοκτήτρια παιδότοπου στη Θεσσαλονίκη. Θα ήθελε στο μέλλον να ασχοληθεί με το παιδικό παραμύθι. Πάντα επιδιώκει στα ταξίδια της να έρχεται σε επαφή με τον ντόπιο πληθυσμό, αλλά η επικοινωνία με τα παιδιά τής δίνει τη μεγαλύτερη χαρά.

Το βιβλίο “Ταξίδεψα για να σε βρω” είναι το πρώτο της κι έχει δημιουργηθεί από τις εμπειρίες που αποκόμισε ταξιδεύοντας, τις οποίες έχει πλέξει με τον μύθο. Έχει επισκεφτεί περισσότερες από εξήντα χώρες, επιλέγοντας κυρίως να ταξιδεύει μόνη για να νιώθει τα συναισθήματα και την ομορφιά του τόπου στο έπακρο.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα,  Νίκο Βαρδάκα:

Ο Νίκος Βαρδάκας γεννήθηκε το 1976 στη Θεσσαλονίκη, όπου και μένει.

Το 2013 εκδόθηκε το έργο “Πλατεία Συντάγματος” από τις εκδόσεις Ρώμη. Σε μορφή free ebook κυκλοφόρησε με αυτοέκδοση το έργο του “Μέχρι την Λύτρωση” το 2015. Από τις εκδόσεις Διάνυσμα κυκλοφόρησαν το 2016 τα έργα του “Σαν νύχτες μοιάζουνε οι ελπίδες” και η “Νοσταλγία” σε μορφή free ebook.

Από το 2016 στο blog του φιλοξενούνται τέσσερις συλλογές του, τα “Αταίριαστα”, τα “Πρώιμα (1992-2005)”, τα “Κείμενα” και “2005-2015”. Το 2017 φιλοξενήθηκαν οι νέες του δουλειές με τίτλο “Συναισθήματα”, “Ιστορίες της πόλης” και “Παρελθόν”.

Το 2018 δημοσιεύτηκε στο blog του μια νέα συλλογή κειμένων με τίτλο “Σκέψεις” και η ποιητική του συλλογή “Δυστοπία”. Στις 20 Αυγούστου 2018 κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις Ρώμη το νέο του βιβλίο με τίτλο “23”. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε στα τέλη του ίδιου χρόνου το έργο του “Φωτόστιχα”.

Τον Σεπτέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο με τίτλο “Εκεί που ανθίζουν οι κραυγές” από τις εκδόσεις Grotesque-Όμιλος Ελκυστής.

Μόλις κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις Ρώμη –με συμμετοχή ποιήματός του που επιλέχτηκε από ομάδα εργασίας– το συλλογικό έργο “H Θεσσαλονίκη των ποιητών”.