Βιβλιοκριτική για τη συλλογή διηγημάτων "Το τραγούδι των Ινουίτ" της Λίλιας Τσούβα

Συγγραφέας: Λίλια Τσούβα
Έτος έκδοσης: 2021
Σελ.: 72
Εκδόσεις: Βακχικόν

Γράφει η Βάσω Κανιώτη

Έχω ξαναπεί στο παρελθόν πως τα διηγήματα αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία λογοτεχνίας. Επιχειρούν μέσα σε έναν αρκετά περιεκτικό χώρο να αγκαλιάσουν τη πραγματικότητα με τόσο αριστουργηματικό τρόπο, που το μόνο που μένει να κάνεις είναι να τα απολαμβάνεις. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με τη γραφή της Λίλιας Τσούβα, που επιλέγει μέσα από τις δεκαέξι ποικιλόμορφες ιστορίες της να περιπλανηθεί στον κόσμο μιας διαφορετικής πολιτισμικής – και μη - κουλτούρας κάθε φορά. Ένα τολμηρό ομολογουμένως εγχείρημα. Δεν απαιτείται μόνον η σοφή γνώση των ορίων, ώστε να χρησιμοποιηθούν εκείνες οι ελάχιστες εύστοχες λέξεις, χωρίς να λείψει κάτι από την ουσία της αρχικής ιδέας, αλλά και η επιπρόσθετη γνώση των ιδιαίτερων γνωρισμάτων λαών και πολιτισμών, προκειμένου να μην χαθεί σε ανούσιες λεπτομέρειες ή ανακρίβειες. Και όλο αυτό φαίνεται από την αρχή.

Μουσικές, τοπία ονειρικά, άλογα, πουλιά, φυτά, δυσπρόσιτα εδάφη, πεδιάδες, σε μια ανάμειξη χρωμάτων, συγκινήσεων, συναισθημάτων, μέσα σε λίγες σελίδες.

Είναι ξεκάθαρο ότι η συγγραφέας Λίλια Τσούβα μέσα από την συλλογή διηγημάτων της, που φέρει τον τίτλο “Το τραγούδι των Ινουίτ” και κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Βακχικόν, ανταποκρίνεται άριστα στις παραπάνω προϋποθέσεις. Οι γνώσεις της σε καθετί που επιλέγει να καταπιαστεί είναι κάτι παραπάνω από ορατή. Ο τρόπος γραφής της σχεδόν παραμυθένιος. Ένα παραμύθι στα πλαίσια του μύθου και της αλήθειας. Μπλεγμένα σε μια δική της μαγεία και δυναμική.

Στην αρχή υπάρχει εκείνη, η γκέισα Μάικο, όπου μπροστά της θα εμφανιστούν οι Θεοί. Καθώς θα την επισκεφθεί τελευταίος στη σειρά ο ιαπωνικός δράκος, η θεότητα του πάγου, όλα θα κυλήσουν ως παραμύθι. Ως μια πίστα ενός διαδραστικού παιχνιδιού, όπου θα πιστέψουμε ότι η Κράιμχιλντ είναι πράγματι κόρη μάγισσας, που η μητέρα της την επισκέπτεται τα βράδια με τη μορφή γυναίκας/γάτας. Ακόμα και όταν ζωντανεύει μπροστά στη Ματίλντα, η δημιουργία του πίνακα του Βερμέερ, πάλι θα πούμε ότι είμαστε μάρτυρες πραγματικών γεγονότων. Ακόμα και ο Κάρλ που συνομιλεί με τις γυναικείες φιγούρες, μας δίνει την αίσθηση πως δεν είναι όλα μέσα σε ένα παραμύθι, αλλά πως συμβαίνουν όλα κάπου κοντά μας. Και τι δε θα δίναμε όλοι μας να βρεθούμε στον «Κήπο των επίγειων απολαύσεων» του Ιερώνυμου Μπος και τα πλάσματα να ζωντανέψουν όλα μπροστά μας.

Πόσοι δεν έχουμε βάλει τον εαυτό μας σε ένα παράλληλο σύμπαν; Πόσοι δεν έχουμε ντυθεί σε κάτι λιγότερο ρεαλιστικό; Είναι ωραίο να αποδεχόμαστε την ύπαρξη δύο κόσμων. Η συνειδητοποίηση της ύπαρξής τους όμως είναι ακόμα πιο γοητευτική. Είναι εκείνη η ύπαρξη που επιτρέπει στο καθένα μας να υπάρχει. Είναι εκείνη η ισορροπία κόσμων πους μας προσφέρει την ίαση του σώματος και ρου πνεύματος. Είναι εκείνη η ύπαρξη που μας κατευνάζει τα πιο θηριώδη μας αισθήματα και διώχνει τον κίνδυνο της στασιμότητας του πνεύματος.

Κλείνοντας με τη τελευταία ιστορία, από όπου έχει δοθεί και ο ομώνυμος τίτλος των διηγημάτων «Το τραγούδι των Ινουίτ», μέσα στον πάγο και την απόλυτη σιωπή του Αρκτικού κύκλου, θα ηχήσει το κατάτζιακ, το παραδοσιακό τραγούδι των γυναικών της φυλής των Ινουίτ, από μόνο του ικανό να κατευνάσει όλη την αγριότητα, να διώξει τον κίνδυνο, να σώσει εν τέλει όποια απροστάτευτη ύπαρξη. Είναι εκείνη η ίαση του παραμυθιού και η λύτρωση του κόσμου.

Ένα ιδιαίτερο βιβλίο, που κρύβει εκείνο το παραμύθι της γνώσης και της ανακάλυψης σε κάθε του σελίδα. Μια θεματική από άλλον κόσμο που στόχο έχει να αφυπνίσει τον αναγνώστη, αφού πρώτα τον ταξιδέψει σε θάλασσες και πελάγη μιας άλλης εποχής, μιας άλλης πραγματικότητας.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Σ’ αυτό το βιβλίο οι αυλητές παίζουν μαγικούς σκοπούς και οι Σειρήνες πετάγονται από πίνακες ζωγραφικής. Εμφανίζεται ένα κορίτσι πάνω σ’ ένα μαύρο άλογο, ένα πέπλο θερινής ομίχλης σκεπάζει το Ενσινίτας. Στη φεγγαρόλουστη βεράντα του κόσμου ακούγεται το τραγούδι των Ινουίτ. Πεταλούδες από μακρινές περιοχές καθρεφτίζονται πάνω σε άνθη λωτού. Παραπονιάρικα φάντο ηχούν στην Κουίμπρα. Ένα βιβλίο που υμνεί την ομορφιά της γης. Μικρές ιστορίες-ταξίδια στους πολιτισμούς των λαών. Συσχετισμοί στον τόπο και στον χρόνο. Η συγγραφέας ανεβαίνει σ’ έναν φτερωτό τροχό που κυλά. Περιπλανιέται σε πόλεις και χώρες του κόσμου. Επισκέπτεται ατόλες, συνομιλεί με κουλτούρες, αγωνιά για τον άνθρωπο και τη φύση. Το κολλάζ λέξεων και εικόνων μεταδίδει τη μαγεία της γεωγραφίας, στην εποχή που ο κόσμος τείνει να ομογενοποιηθεί. Η σκηνογραφία αναπαριστά τρόπους ζωής, επιχειρώντας να τους δώσει διάρκεια και αναδεικνύοντας τις νηματοειδείς συνδέσεις του κόσμου. Μια συλλογή διηγημάτων γραμμένη με αγάπη για τη διαφορετικότητα των πολιτισμών και των ανθρώπων, για τα ζώα, τα πουλιά και τα φυτά του πλανήτη.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα Λίλια Τσούβα:

Η Λίλια Τσούβα σπούδασε Μεσαιωνική και Νεότερη Ελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Δημιουργικής Γραφής από το Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (MASTER). Διήγημά της απέσπασε βραβείο (Α' Πανελλήνιος Διαγωνισμός «Το Κοράλλι»), όπως και ποιήματά της (Η' Παγκόσμιος Διαγωνισμός της UNESCO και 1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ποιήματος «Το Κοράλλι»). Δοκίμια, ποιήματα και διηγήματά της φιλοξενούνται σε έντυπα περιοδικά και ηλεκτρονικές σελίδες. Έχει γράψει το βιβλίο Ο εξπρεσιονισμός στην ποίηση του Κ.Θ. Ριζάκη, Οκτώ προσδόκιμες θεάσεις (Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα, 2020) και έχει συμμετάσχει στα συλλογικά έργα: 26 Βραβευμένα διηγήματα (Κοράλλι, 2019), Ανθολογία Η' Παγκόσμιου Διαγωνισμού της UNESCO (2019), Κι αν τα κτίρια μιλούσαν (Εκδόσεις Κέδρος, 2019), Φλέβες γραφής (επιμέλεια, Εκδόσεις Ρώμη, 2019), 150 Βραβευμένα ποιήματα (Κοράλλι, 2020).