Ιωάννης Ψάρρας: "Νοιώθω και αντιλαμβάνομαι τον Κ(κ)όσμο ως ποιητής"


Είναι εκδότης, συγγραφέας, ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής, Εισηγητής Σεμιναρίων, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, φοιτητής, μα πάνω απ' όλα ποιητής. Με αφορμή το βιβλίο του "Το βλέμμα", που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις "Σύνθεσις", ο Ιωάννης Ψάρρας φιλοξενείται σήμερα στις Τέχνες σε μία εκ βαθέων συζήτηση.
Ας δούμε τι έχει να μας πει...

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου


Κύριε Ψάρρα, πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό, ψυχοενεργειακό αναλυτή, εκδότη, συγγραφέα ή ποιητή; Τι απ’ όλα αυτά υπερισχύει;

Όλα έχουν να κάνουν με το Λ(λ)όγο, στις διάφορές του εκφράσεις.
Ως Ψυχοενεργειακός Αναλυτής, είτε στα σεμινάρια, είτε στις ατομικές συνεδρίες συνομιλώ με τους μαθητές μου και τους αναλυόμενους, γιατί τι άλλο είναι ένας μαθητής, ή ένας αναλυόμενος, παρά ένα ομιλόν κείμενο;
Ως εκδότης θεωρώ ότι να δοθεί φωνή σε αυτούς που δεν έχουν και το να «γειωθεί» σε έντυπη μορφή ο λόγος τους είναι μια μορφή αθανασίας και ας μη διαβάσει ποτέ κανείς τα κείμενα αυτά.
Ως συγγραφέας, ακόμα και στην πιο ιδιωτική στιγμή ή στην μέγιστη ερημιά, δεν είμαι ποτέ μόνος γιατί πάντα συν-γράφω και έχω αναφορά στον Άλλον.
Νοιώθω και αντιλαμβάνομαι τον Κ(κ)όσμο ως ποιητής.
Έτσι κι αλλιώς «ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος.»

Έχετε διανύσει μια μεγάλη διαδρομή στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων. Είστε ικανοποιημένος από όλα όσα έχετε καταφέρει;

Το πρώτο μου βιβλίο, την ποιητική συλλογή με τίτλο: «Σώματα», την έβγαλα το1983, όταν εργαζόμουνα ως δύτης σε λιμενικά έργα στη Μυτιλήνη.
(Μάλλον πρέπει να είμαι ο μοναδικός ή από τους ελάχιστους επαγγελματίες δύτες που έχουν εκδώσει ποιητική συλλογή!)
Η ικανοποίηση είναι στο ότι η γραφή- ανεξαρτήτως του είδους- ήταν και είναι για μένα οδοδείκτης. Είμαι ευγνώμων στην ίδια την διαδικασία. Αυτό αποφέρει μια πρόσκαιρη ικανοποίηση που θραύεται οικειοθελώς μέχρι την επόμενη.


Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να εκφραστείτε μέσω της συγγραφής; Θεωρείτε ότι η συγγραφή απελευθερώνει τον εσωτερικό σας κόσμο;

Η ίδια η Ελληνική γλώσσα με τη θερμότητα των εννοιών της, με ώθησε και με ωθεί, αυτό το συνεχές της, η αθανασία της διάρκειας.
Δεν πρόκειται για απελευθέρωση, δε νοιώθω και δεν θεωρώ ότι είμαι «φυλακισμένος» για να απελευθερωθώ, αλλά ότι διαρκώς μού αποκαλύπτεται αυτό που πάντα είναι «εκεί».

Αν σας έλεγαν να διαλέξετε ανάμεσα στην ποίηση και την πεζογραφία προς τα πού θα κλίνατε περισσότερο;

Αναμφισβήτητα στην Ποίηση.
Πάντα θυμάμαι την έκπληξή μου, όταν είδα το διαβατήριο του Κ.Π.Καβάφη και στο επάγγελμα έγραφε ποιητής. Το 1900! Τι θάρρος, τι βεβαιότητα!

Το 1995 ιδρύσατε τον χώρο Πολιτισμού και Έρευνας «Σύνθεσις». Μιλήστε μας γι’ αυτόν. Πώς προέκυψε ο τίτλος του;

Είναι πράγματι ένας χώρος Πολιτισμού και Έρευνας, 26 συναπτά έτη συνεχούς λειτουργίας, με σκοπό την εκπαίδευση ενηλίκων ως προς τις ορθές ανθρώπινες σχέσεις, την ανάπτυξη του κοινωνικού ενδιαφέροντος, την διερεύνηση, τη γνώση και έκφραση της ψυχής - μέσω ατομικών συνεδριών, ομάδων, διαλέξεων, εκδόσεων -συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην ανάδειξη των ουσιαστικών ποιοτήτων του ανθρώπου.
Η εκπαίδευση που αφορά την ομαδική δραστηριότητα έχει τα εξής τμήματα:
1.Συνθετική Ψυχοενεργειακή Προσέγγιση 2. Τμήμα Ψυχοενεργειακών αναλυτών 3.Εσωτέρα Θεραπευτική 4.Σχέση Θεραπευτή-Θεραπευόμενου 5.Η Επιστήμη της Γεφύρωσης 6. Λόγος περί φόβου 7. Το Σύνδρομο εγκατάλειψης 8. Η Γιόγκα της «Σύνθεσις»
Μπορείτε για περισσότερες πληροφορίες να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας:
www.e-synthesis.gr

Α, ο τίτλος! Είναι αυτό που οφείλει να εκφραστεί και τα φαινομενικά ετερόκλητα να συνθέτονται μέσα από τις ίδιες αξίες. Είναι η σημασία που συγκρατεί και που προσδίδει νόημα σ΄αυτά που φαίνονται διαχωρισμένα και αποφασιστικά, δυναμικά τα ενοποιεί. Είναι η έννοια που γειώνει, εμφανίζει και δίνει σώμα σ’ αυτό που θεωρείται «αόρατο». Είναι η «Σύνθεσις» αυτών που είχαν χωριστεί μες τους αιώνες και που αυτοί οι «συγγενείς των αποστάσεων» συναντιώνται εκ νέου και ευγενικά ο καθείς καταθέτει την εμπειρία του για τον επικείμενο πολιτισμό.


Τι θα λέγατε πως έχει αλλάξει στο χώρο του βιβλίου μέσα σε αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν από τότε;

Πολλά, πάρα πολλά. Κατ’ αρχάς άλλαξε ο τρόπος που τυπώνονται τα βιβλία. Χαθήκανε οι παλιοί τυπογράφοι και η μυρωδιά του τυπογραφείου, αλλά, βγαίνουνε πλέον πιο πολλά βιβλία, πιο εύκολα και πιο γρήγορα, παρά την κρίση και την διακινδύνευση, εμφανίστηκαν νέοι μικροί ποιοτικοί εκδοτικοί οίκοι και μικρά βιβλιοπωλεία παντού, άπειρα διαδικτυακά περιοδικά και blogs σε σχέση με το βιβλίο, σεμινάρια δημιουργικής γραφής δια ζώσης και διαδικτυακά, νέοι συγγραφείς που πλαισιώνουν επάξια τους παλαιότερους, παρουσιάσεις βιβλίων παντού ανά την επικράτεια, εκπομπές ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές και τόσα άλλα, γενικά και ειδικά θεωρώ ότι υπάρχει μία καταπληκτική άνθηση-λόγω κυρίως της τεχνολογίας- στο χώρο του βιβλίου, μέσα στην πανδημία διαβαστήκανε, όχι α. πλώς αγοραστήκανε, αλλά διαβαστήκανε, πολύ περισσότερα βιβλία από οποιαδήποτε άλλη περίοδο και αυτό που ίσως χρειάζεται και απαιτείται, είναι να βρεθεί χρόνος από τον κόσμο, ποιοτικότερος χρόνος-ως πολιτική πράξη- για να διαβάζει και να μελετά. Απαιτείται και για λόγους υγείας ατομικής και κοινωνικής, να εκπαιδεύσει κανείς εαυτόν στην ανάγνωση και να υπάρχει, πλέον, και ένα αυτοχρηματοδοτούμενο επάγγελμα το : «επάγγελμα αναγνώστης.»


Τι είδους βιβλία βρίσκουμε στις εκδόσεις σας;

Προς το παρόν έχουμε τρεις σειρές. Τη λογοτεχνική σειρά: «Γηγενές Πυρ», τη Ψυχοθεραπευτική σειρά: «Ένδον σκάπτε» και τη μουσική σειρά: «Synthesis».
Επιθυμία μας και βούλησή μας είναι στο άμεσο μέλλον να εκδίδουμε βιβλία αυτών που «δεν έχουν φωνή».

Ποια είναι η γνώμη σας για τα e-books; Θεωρείτε πως θα «κερδίσουν» σταδιακά την έντυπη έκδοση;

Είμαι ένας άνθρωπος που απολαμβάνει που ζει σ’ αυτόν τον μεταβατικό, ρευστό και εύθραυστο πολιτισμό. Τον παρομοιάζω με την Ελληνιστική εποχή και επειδή αγαπάω πολύ την Αλεξάνδρεια, είναι σαν όλος ο κόσμος, όχι ως παγκοσμιοποίηση, αλλά το ορθότερο ως οικουμενικός να είναι μια Αλεξάνδρεια, με τη βιβλιοθήκη της και το Φάρο της.
Επίσης, γεννημένος στη Νέα Κούταλη της Λήμνου, από γονείς Μικρασιάτες, διάβαζα στη μηχανή Singer της μάνας μου με λάμπα πετρελαίου, κουβαλάγαμε νερό με τις στάμνες και μας πλένανε με πράσινο σαπούνι στο σκαφίδ’! …τώρα έχω I-MAC!
Όπως και στην ποίηση που γράφω κινούμαι ανάμεσα στον ελεύθερο στίχο, στις ομοιοκαταληξίες , στα επιτύμβια και στα δημοτικά, νομίζω και θεωρώ ότι όλα υπάρχουν, όλα είναι χρήσιμα και το καθένα επιτελεί το ρόλο του. Προσωπικά διαβάζω με μεγάλη άνεση έντυπα, ηλεκτρονικά e-books και οτιδήποτε γραπτό, από τα γκράφιτι, μέχρι τις επιγραφές! Δε νομίζω ότι θα συμβεί, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν θα χαθεί ο Λ(λ)όγος ούτε η καταγραφή του, ούτε η ανάγνωση.
Θυμάμαι πάντα τον Λουίς Μπουνουέλ στο αυτοβιογραφικό του : «Πνοή», που έγραφε τα εξής: «Δε με νοιάζει που θα πεθάνω, αλλά που δεν θα πηγαίνω κάθε πρωί στο περίπτερο να παίρνω την εφημερίδα μου.»


Ας μιλήσουμε τώρα για το βιβλίο σας, που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σύνθεσις», με τίτλο «Το βλέμμα». Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων, είκοσι στον αριθμό, η οποία στο σύνολό της, όπως μαρτυρεί και ο τίτλος της, εστιάζει στο βλέμμα ή σε καθετί που σχετίζεται με αυτό. Πείτε μας δυο λόγια γι’ αυτήν.

Tο βλέμμα. Το πρώτο και το τελευταίο. Ενδιάμεσα χιλιάδες βλέμματα, εκατομμύρια καθρέφτες, να πιστοποιούν ότι υπάρχεις ή όχι. Τα βλέμματα.
Της Παρουσίας. Της Απουσίας. Μαζί με το Ανύστακτον Όμμα των τηλεοράσεων, των υπολογιστών, των κινητών όπου γης.

Σύντομες ιστορίες που δεν κουράζουν τον αναγνώστη, ενδιαφέρουσα θεματολογία και αρκετά πρωτότυπη, ιδιότυπη γλώσσα, αισθαντική και ζεστή, έκφραση και τεχνική που αναδεικνύει το ποιητικό σας ταλέντο κι, απ’ ότι συνειδητοποιώ διαβάζοντάς τα, ύφος αρκετά μελαγχολικό κι απαισιόδοξο. Τελικά, πρόκειται για σύντομα διηγήματα ή για εκτενή ποιήματα αυτά που φιλοξενούνται στη συλλογή σας;

Μάλλον για εκτενή ποιήματα. Ίσως στη δεύτερη έκδοση στο Διηγήματα που έχω στο εξώφυλλο να βάλω στο τέλος ένα ερωτηματικό.
Δεν τα θεωρώ μελαγχολικά και απαισιόδοξα, αλλά ως μία τρυφερή «ματιά», στην εγκόσμια αγωνία των όντων που τους αξίζει πάσα τρυφερότητα και μόνον που είναι θνητοί!


Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας συγγραφείς;

Θα «περιορισθώ» στον Ελλαδικό συγγραφικό χώρο. Ισχυρό πρότυπο και πνευματικός μου πατέρας είναι ο Γιώργος Ιωάννου. Αισθάνομαι μεγάλη οικειότητα με το Γιώργο Χειμωνά και ισχυρή συγγένεια με το Γεώργιο Βιζυηνό και τον Μιχαήλ Μητσάκη. ‘Ολη η Ελληνική γραμματεία με συγκινεί, έχω πολύ μεγάλη αγάπη στα δημοτικά, έχω εκδώσει μάλιστα μία ποιητική συλλογή με τίτλο: ‘ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ’. Πολύ μεγάλο σεβασμό τρέφω για τους Έλληνες στιχουργούς, από το Νίκο Γκάτσο μέχρι τον Χαράλαμπο Βασιλειάδη ( Τσάντα ). Συντάσσομαι απόλυτα με το λόγο του Γιώργου Σεφέρη: ‘Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας.’ Ε, και το Νίκο Καρούζο.

Ποιο υπήρξε το ερέθισμά σας για να ξεκινήσετε τη συγγραφή του συγκεκριμένου έργου;

Νομίζω το πρώτο-πρώτο βλέμμα προς εμένα που ήταν τρυφερό και ολοστρόγγυλο και το βλέμμα στο οποίο είναι αφιερωμένη η συλλογή.

Πού ακριβώς στοχεύετε ως συγγραφέας μέσω του βιβλίου σας, στην ψυχαγωγία, στον προβληματισμό, στη διαπαιδαγώγηση του αναγνώστη ή σε κάτι άλλο;

Μ’ ενδιαφέρει πάρα πολύ η απόλαυση του κειμένου και αυτό από μόνο του είναι λογοτεχνία. Πολύ θα χαιρόμουνα να απολαμβάνουν οι αναγνώστες τα κείμενά μου. Απεχθάνομαι τον διδακτισμό. Μ΄ ενδιαφέρει η συνομιλία, η συν-γραφή με τον αναγνώστη. Θεωρώ -παρ’ ότι το υλικό προέρχεται από εμένα- ότι ο αναγνώστης κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης συμμετέχει ενεργά, συν-γράφει και αυτός με τον δικό του τρόπο εκείνη τη στιγμή και εν παραλλήλω μετέχει στην όλη διαδικασία. Είναι σα να σας λέω ότι δεν έχω γράψει τίποτε εγώ!
Επίσης, δε στοχεύω απολύτως σε τίποτα, παρά μόνο στην άμεση επαφή/σχέση αυτή τη στιγμιαία ζεν κατάσταση, με ερέθισμα το κείμενο που συμπτωματικά έχω γράψει και επικινδύνως έχω εκδώσει.


Η εποχή της πνευματικής και οικονομικής κρίσης σας έχει επηρεάσει είτε ως συγγραφέα είτε ως εκδότη;

Ουδόλως! Είχα προετοιμασθεί γι αυτήν «την έβλεπα να έρχεται» και λόγω και του επαγγέλματός μου, εγώ και κάποιοι άλλοι «νηστεύσαμε το περιττόν» και από τη δεκαετία του ’80-εντός της εθνικής ιλαρότητος και των θαλασσοδανείων-μπήκαμε θαρραλέα στην ανάλυση και διερεύνηση του ψυχικού μας χώρου – δυο φορές τη βδομάδα συνεδρίες- και πολλά σχετικά σεμινάρια, διευθετήσαμε σε μεγάλο βαθμό «τα του οίκου μας» και όταν ήρθε η εποχή των ισχών αγελάδων είχαμε τόσο επάρκεια ψυχικού αποθεματικού που βοηθήσαμε ενεργά – δίχως κακεντρέχεια- τους συνανθρώπους μας που είχαν ανάγκη.

Πού μπορεί κάποιος να βρει το βιβλίο σας;

Στα βιβλιοπωλεία και στην ιστοσελίδα μας: www.e-synthesis.gr καθώς και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: ekdoseissynthesis@gmail.com

Μια ευχή σας για το μέλλον;

Νομίζω ότι οι ευχές έχουν πλέον τελειώσει, δεν ‘πιάνουνε’ πια. Απαιτείται σοβαρή και σοφή επεξεργασία των σκέψεων προς μία και μοναδική κατεύθυνση: όχι σε προσωπικό όφελος, αλλά στο τι μπορεί να ωφελήσει την κοινότητα και τους άλλους.
Απαιτείται με μεγάλη ταχύτητα ο καθαρμός της συναισθηματικής σκόνης των αιώνων και ο εξευγενισμός της διανόησης.

Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας διαβάσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.

ΑΝΑΓΝΩΣΗ: Η ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΣ


Κύριε Ψάρρα, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία τόσο προσωπική όσο και επαγγελματική.

Κι εγώ σας ευχαριστώ.


Βιογραφικό:


Ο Ιωάννης Ψάρρας γεννήθηκε στην Νέα Κούταλη της Λήμνου το 1955 από γονείς Μικρασιάτες. Έχει εκδώσει  τέσσερεις ποιητικές συλλογές: «Σώματα» (1983), «Γηγενές Πυρ» (2000), «Επιτύμβια Χάι-κου» (2011), «Τα δημοτικά της επόμενης μέρας» (2016), το δοκίμιο «Το ιερό στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη» (2002), «Το βλέμμα» (διηγήματα, 2021). Δάσκαλοί του στη γραφή ήταν και είναι ο Γιώργος Ιωάννου, ο Νίκος Καρούζος, ο Αλέξανδρος Ασωνίτης και ο Στρατής Χαβιαράς.

Έχει γράψει άρθρα και δοκίμια πάνω στη θεραπευτική και τη σχέση αναλυτή-αναλυόμενου. Ίδρυσε το 1995 τον χώρο Πολιτισμού και Έρευνας Σύνθεσις.

Είναι εμπνευστής της συνθετικής  μεθόδου της Ψυχοενεργειακής Προσέγγισης στην Πραγματεία επί των Επτά Ακτίνων. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής και υπήρξε αντιπρόεδρός της στο προηγούμενο Δ.Σ.

Είναι Εισηγητής Σεμιναρίων και Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας.

Διευθύνει τον εκδοτικό οίκο Σύνθεσις.

Φοιτά  στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο στο τμήμα των Φυσικών Επιστημών. Ζει στο Χαλάνδρι.

 

Περισσότερα στο blog του: http://ioannispsarras.blogspot.com

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια