Βιβλιοκριτική για το βιβλίο "Κρακ, Τα δάκρυα της πόλης" της Λίνας Στεφάνου

Ποιήτρια: Λίνα Στεφάνου

Έτος έκδοσης: 2022
Σελ.: 128
Εκδόσεις: Nomas

Γράφει ο Κώστας Τραχανάς

«Τι είναι ποίημα αν όχι /μια ξαφνική αντίληψη στιγμής;/Απόλυτη διαύγεια στο βλέμμα/που ανάγει σε θεϊκό ό,τι/ κινείται μες στη λάσπη».

«Είναι αλήθεια πως τα δάκρυα / έχουν μεγάλο ποσοστό θάλασσας μέσα τους».

«Η Αγάπη σε θέλει γυμνό./Ως το κόκαλο».

«Αργό δηλητήριο στις φλέβες/ο έρωτας…».

Τα δομικά στοιχεία των δύο συλλογών της Λίνα Στεφάνου είναι οι ίδιες οι λέξεις και η μελωδία της γλώσσας. Λέξεις και γλώσσα περιέχουν τις αισθήσεις μας, αλλά και τις παύσεις μας, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στην ποίηση. Τα συστατικά αυτά οδηγούν στο ξεδίπλωμα της περισυλλογής, στην εξερεύνηση της εσωτερικής διαδρομής, στην εξόρυξη της ποιητικής αλήθειας. Η γλώσσα είναι το ησυχαστήριο των ανθρώπων, το καταφύγιό τους. Μοιάζει να είναι η ετεροθαλής αδελφή του συναισθήματος. Οι λέξεις είναι ο πολιτισμός και η περιουσία μας. Είναι η πατρίδα μας…

Η ποιήτρια Λίνα Στεφάνου γράφει απελευθερωμένη από φόρμες και σχήματα.

Εκθέτει τον ψυχικό της κόσμο χωρίς συμβιβασμούς και προκαταλήψεις.

Η ποίησή της έχει προσωπικότητα. Και τούτο γιατί είναι πηγαία, είναι αυθεντική, είναι το ώριμο τέκνο της ανάγκης.

Η ποίησή της είναι η ασυγκράτητη επιθυμία της να εκμυστηρευτεί με χαμηλούς τόνους θέματα που την καίνε και την κρατούν άγρυπνη.

Στα ποιήματα των συλλογών «Κρακ» και «Τα δάκρυα της πόλης» ο αναγνώστης ταξιδεύει μαζί με την ποιήτρια στη σκοτεινή πλευρά της πραγματικότητας, αναζητώντας πίσω απ’ τις σκιές την ελάχιστη αχτίδα της αλήθειας και το βαθύ νόημα του ανθρώπου και της ζωής.

Αξίζει να επιχειρήσει κανείς αυτό το ταξίδι.

Τα ποιήματά της Λίνα Στεφάνου περιέχουν αιχμηρά, μερικές φορές δύσκολα κοινωνικά σχόλια. Μιλάει και γράφει ανοιχτά για ζητήματα και θέματα όπως : η ποίηση και ο ποιητής, οι σκόρπιοι στίχοι, η νιότη, η αγάπη, η μοναξιά ,η μοίρα, η ψυχή, η ευαισθησία, τα δάκρυα, η ενδοοικογενειακή βία, οι εξόριστοι, ο κόσμος που είναι ζούγκλα, ο πόνος της γης και οι πολλοί πόνοι διαφορετικοί όσο τα όνειρα, η αιώνια νεότητα και τα ζόμπι, οι επιλογές που κάναμε στη ζωή, το μέλλον που βυθίζεται αναπόφευκτα στο παρελθόν, τα χειμωνιάτικα ταξίδια, ο ήχος από ένα ξερό ξύλο που σπάει κάτω από την οπλή τρομαγμένης αντιλόπης, οι αλαφροπάτητες μνήμες, η Αποκάλυψη του Ιωάννου, μας προειδοποιεί: ο γοητευτικός, ο μοναδικός ο έρωτας αυτοπροσώπως δεν υπάρχει, ερωτεύεται τον εαυτό της, φτιάχνει ιστορίες και ρέκβιεμ, κάνει σκέψεις υπό βροχή, νιώθει φορτωμένη, σαν σύννεφο καταδικασμένο να κυοφορεί καταιγίδες, σωρείτες, μελανοσωρείτες, παρατηρεί ανθρώπους, μας αναφέρει μικρές αήθεις συνήθειες που μας κρατούν ζωντανούς, μας υπενθυμίζει ότι κουβαλάμε τους τόπους μας, χορεύει άσεμνο μπλουζ, ονοματίζει τις μέρες όταν χάνουν την επιθετικότητά τους, θυμίζει ότι τα χρόνια γίνονται χιόνια, αναρωτιέται τι συζητάνε τ΄ αστέρια, αν νιώθουν τα δέντρα και αν μαθαίνεται η χαρά, μιλάει με τον Καβάφη και τις αλαφροΐσκιωτες πριγκίπισσες, παρατηρεί έναν δάσκαλο χορού που είχε μόνο ένα πόδι, είδε κι έναν άνθρωπο που ζούσε αγνοώντας πως είχε πεθάνει από καιρό, χωράει στο μικρό καρουσέλ που είναι το μπαρ μιας πόλης μικρής, αφηγείται για αυτούς που όρμησαν στο μπαρ σαν αγέλη, το μπαρ της πόλης που έχει έναν μάγο μπάρμαν μονόφθαλμο, βλέπει ότι σ΄ένα κομμάτι βράχου ζωή σκαλώνει, αναζητεί πέτρες με φλέβες, που έγιναν μάρμαρο, πέτρες νεκρές και πέτρες που φιλούν ζωή, άλαλες πέτρες ,βράχοι βουνά σαν χορωδία, βράχοι γκρεμοί, χαράδρες, τοτέμ, βράχοι βρόσκοποι, κάνει την Κάθοδο στην Αρχαία Καρθαία…

Ωστόσο, εξερευνά και τη γυναικεία αγάπη ή τον μεγάλο έρωτα με ζεστασιά και ελπίδα.

Η ποίηση της Λίνα Στεφάνου όμως ξεφεύγει τον διδακτισμό λόγω της λεπτής της ειρωνείας, της επιδέξιας χρήσης του χιούμορ, των δραματοποιημένων ποιητικών της αφηγήσεων, και της τρυφερότητάς της. Με ποιητικό λόγο απλό, άμεσο, κοφτερό, συχνά με εκφράσεις αργκό και καθομιλουμένης, λίγα σημεία στίξης, συμπυκνώνει μια πηγαία και επαναστατική ποιητική φωνή.

«Η αγάπη είναι ένας σταυρός για δύο/ που καταλήγει σε καθρέφτη/για έναν».

«Η αγάπη μετατράπηκε σε παιχνίδι/ που εφηύραν οι άνθρωποι για να/ κάνουν τους ανθρώπους να υποφέρουν./Ένας αγώνας./Μια πάλη./Ένα ασφυκτικό δυαδικό».

«Πέτρες ποτισμένες με ιδρώτα / και μυρωδιά καβαλίνας /στρογγυλές, μυτερές, πλακούτσικες / κοφτερές, ακανόνιστες, ολοστρόγγυλες, / ρομβοειδείς, τριγωνικές και τρισδιάστατες…»

Ο στοχασμός της ποιήτριας έχει αποκτήσει μια αφηγηματική ποιότητα, οι στίχοι χωνεύουν τη διανοητική ευρηματικότητα σε ένα προσωπικό, οικείο ύφος αυθεντικής συγκίνησης, όπου κυριαρχούν εικόνες της μνήμης και των αναμνήσεων.

Λιτοί, απεσταγμένοι στίχοι.

Πρόκειται για συγκροτημένες, συγκρατημένες, ολιγοσέλιδες συλλογές, που καταγράφει την απεσταγμένη ζωή της ποιήτριας και μας εισάγει στην κοσμοεικόνα της, με μια θαρραλέα και λιτή γραφή -προσεγμένη και ευγενική.

Οι δύο ποιητικές συλλογές χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια για να γραφτούν.

Η πολυτάλαντη δημοσιογράφος Λίνα Στεφάνου είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της σύγχρονης εποχής. Η μουσικότητα, η υποβλητικότητα, η άψογη σκηνοθετική ενορχήστρωση των θεματικών της καταδεικνύουν τόσο ένα σπάνιο ποιητικό ταλέντο όσο και μια ποιητική ιδιοφυία.

Πολύ προσεγμένη και ευπαρουσίαστη η έκδοση των δύο συλλογών σε ένα βιβλίο.

Διαβάστε τες.

Η Λίνα Στεφάνου γεννήθηκε στην Αθήνα κι από το 1980 έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος σε: μεγάλες εφημερίδες (Βραδυνή, Ακρόπολις, ΝΕΑ, Έθνος, Πρώτη, Γνώμη, Επικαιρότητα, ΒΗΜΑ κλπ). Γνωστά περιοδικά (KLIK, Flash, Madame Figaro, ΜΕΤΡΟ, Οξύ, DNA, Mirror, Έψιλον, Ticket, Status, Symbol). Τηλεόραση (ET2, και SevenX) Ραδιόφωνο (ΕΡΑ2, Flash και τα ιντερνετικά, ράδιο π, του υπουργείου Πολιτισμού και amagi radio).

Το 2002 εκδόθηκε το πρώτο μυθιστόρημα με τίτλο «Τσάρλι» από τις εκδόσεις Κέδρος. Από τις εκδόσεις Μελάνι έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα τέσσερις ποιητικές συλλογές της. (Στον κήπο με τις Σαλαμάνδρες, 2007. Σαν νερό στην επιφάνεια του κόσμου, 2011. Ανοηταίνεται ησύχως! 2014. Aequus Nox / Ίση Νύχτα, 2018).

Το 2011 συμμετείχε με το ομώνυμο διήγημα της στην εικαστική έκθεση «Noor: Death in Jaipour» (καλλιτεχνική επιμέλεια Νάντια Γεραζούνη), που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του reMap3, στο Μεταξουργείο.

Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά (Αυγή, Ελευθεροτυπία, Athens Voice, Κουκούτσι, e-poema, Vakhikon κ.ά.).

Σήμερα εργάζεται ως διευθύντρια στο αγγλόφωνο, συλλεκτικό εξαμηνιαίο περιοδικό NOMAS, ενώ παράλληλα άρθρα της φιλοξενούνται σε διάφορα site (όπως Lifo.gr και Korres.com).