Γιώργος Σταμάτης: "Η εκλαϊκευμένη επιστήμη φαίνεται να δημιουργεί μια νέα και διαρκώς αυξανόμενη αγορά"


Ο συγγραφέας Γιώργος Σταμάτης φιλοξενείται σήμερα στις Τέχνες με αφορμή το νέο του βιβλίο που έγραψε από κοινού με τον επίσης συγγραφέα Αντώνη Ζαΐρη και φέρει τον τίτλο «Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός-Πορεία προς την αβεβαιότητα». Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παπαζήση».

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
 


Έχετε συγγράψει αρκετά βιβλία από κοινού. Έντεκα για την ακρίβεια, αν δεν κάνω λάθος. Πώς προκύπτει και διαιωνίζεται αυτή η συνεργασία μεταξύ σας;

Είναι μια διαρκής πρόκληση. Δημιουργική και θα έλεγα και αναζωογονητική, καθώς είναι γεμάτη από συζητήσεις, αναζητήσεις και προβληματισμούς, ώστε μέσα από ένα ιδιότυπο ‘brainstorming” να καταλήγουμε πάντα σε μια σύνθεση: πρώτον νοημάτων, δεύτερον δομής και τρίτον μορφής και τελικής ύλης.

Η «χημεία» των δύο συγγραφέων κρίνεται απαραίτητη για την απόπειρα συγγραφής ενός απαιτητικού βιβλίου όπως είναι τα δικά σας; Τη θεωρείτε σημαντική;

Χωρίς αυτή τη χημεία δεν θα είχε προχωρήσει τίποτε. Η χημεία μας αυτή ορίζεται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά το γεγονός ότι συνδυάζουμε το αναλυτικό πνεύμα που χαρακτηρίζει τον έναν με το συνθετικό που χαρακτηρίζει τον άλλον. Συμπληρώνει δηλαδή ο ένας τον άλλον. Το δεύτερο επίπεδο έχει να κάνει με τη σχέση μας. Μια σχέση συνεργασίας που εξελίσσεται εδώ και 25 χρόνια και που βασίζεται πρώτον στην εμπιστοσύνη και δεύτερον στον σεβασμό και την εκτίμηση που τρέφουμε ο ένας για τον άλλον!

Οι ακαδημαϊκές σας σπουδές, αλλά και η επαγγελματική σας ενασχόληση επηρεάζουν, θεωρείτε, το ενδιαφέρον σας να ασχοληθείτε με τη συγγραφή βιβλίων που σχετίζονται κυρίως με την οικονομία, την πολιτική και την κοινωνική πραγματικότητα;

Όσον αφορά την οικονομία και πιο συγκεκριμένα την επιχειρηματικότητα, τα 50 χρόνια καριέρας σε επίπεδο επαγγελματικό, εκπαιδευτικό και συμβουλευτικό συμβολίζουν μια πολύ στενή σχέση μαζί της. Όσον αφορά την πολιτική και την κοινωνική πραγματικότητα, που αποτελεί την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, θα έλεγα ότι είναι μια σχέση ερωτική, καθώς ορίζεται εντός μιας αέναης αλληλεπίδρασης ιδεολογικών και ηθικών επιρροών, αναζητήσεων και διλλημάτων! Συνεπώς αυτές οι πολύ στενές σχέσεις με οδηγούν σχεδόν νομοτελειακά στη συγγραφή βιβλίων που αφορούν αυτούς τους τομείς.

Σε ποιο κοινό απευθύνεστε κυρίως;

Tο βιβλίο απευθύνεται σε ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό, από την ακαδημαϊκή κοινότητα και τους τεχνοκράτες, μέχρι τους επαγγελματίες και το κάθε μέλος της κοινωνίας, προσπαθώντας να παρουσιάσει μια ολιστική οπτική σχετικά με πολλά από τα προβλήματα που απασχολούν τον κόσμο σήμερα.

Το αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα στηρίζει τις μελέτες αυτού του είδους; Υπάρχει αυτό που ονομάζουμε ικανοποιητική «εμπορική κίνηση», ώστε να ενθαρρύνονται με τη σειρά τους και οι εκδοτικοί οίκοι για την έκδοση βιβλίων ανάλογου περιεχομένου;

Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει μεγάλο αναγνωστικό κοινό στη χώρα μας για βιβλία που αφορούν την πολιτική, την οικονομία, την κοινωνία και την επιστήμη γενικότερα. Βέβαια ιδιαίτερα κατά και μετά την οικονομική κρίση έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αναγνωστών τους. Ο τομέας της ιστορίας ίσως κατέχει την κυρίαρχη θέση. Η εκλαϊκευμένη επιστήμη, όπως και βιβλία σημαντικών επιστημόνων επίσης που απευθύνονται σε ένα ευρύτερο κοινό, φαίνεται να δημιουργούν μια νέα και διαρκώς αυξανόμενη αγορά. Κάποια από αυτά γίνονται μάλιστα best sellers, ξεπερνώντας συχνά ακόμα και αντίστοιχα λογοτεχνικά. Αυτό που είναι πια σίγουρο, αποτελεί το γεγονός ότι έχει δημιουργηθεί πια ένας σημαντικός αριθμός πιστών αναγνωστών για βιβλία όπως τα δικά μας!

Θεωρείτε πως είναι χρέος του κάθε συγγραφέα να μοιράζεται το έργο του όταν το ολοκληρώσει; Εσείς στην προκειμένη περίπτωση, γιατί πήρατε την απόφαση να εκδώσετε το τελευταίο σας βιβλίο;

Συμφωνώ μαζί σας, ο συγγραφέας έχει λόγο ύπαρξης να μοιράζεται το έργο του. Ο λόγος που εκδόθηκε τώρα αυτό το βιβλίο έχει να κάνει με τη συνειδητοποίηση ότι η πανδημία μας έφερε αντιμέτωπους με κρίσιμες πτυχές της πραγματικότητας που μέχρι σήμερα δεν δίναμε και ιδιαίτερη σημασία και τις προσπερνάγαμε. Ανέδειξε όμως θέματα, που αν και κάποια από αυτά ήταν ήδη γνωστά, τώρα αρχίζει να γίνεται ορατό το ότι αποτελούν σημαντικές ευκαιρίες όσο και απειλές για το μέλλον μας, καθώς βαδίζουμε σε μια πορεία προς την αβεβαιότητα. Αυτή η πορεία καθορίζεται από τα τρία κυρίαρχα χαρακτηριστικά της εποχής μας, δηλαδή τις μεγάλες ταχύτητες, την πολυπλοκότητα και την αλληλεξάρτηση, τα οποία και αναλύονται διεξοδικά στο βιβλίο αυτό.


Ας αναφερθούμε σ’ αυτό. Πρόκειται, λοιπόν, για μια επιστημονική μελέτη, που φέρει τον τίτλο «Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός - Πορεία προς την αβεβαιότητα» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παπαζήση». Πείτε μας δυο λόγια για το περιεχόμενό του. Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης πιάνοντας το βιβλίο αυτό στα χέρια του;

Τα θέματα που περιγράφονται στο βιβλίο, σχετίζονται με την χρησιμότητα των Ανθρωπιστικών Επιστημών και τον εξισορροπητικό τους ρόλο στο νέο κόσμο της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης, το θεμελιώδες ζήτημα των ανισοτήτων στις σύγχρονες κοινωνίες, την απειλή του περιβαλλοντικού οικοσυστήματος, το κρίσιμο θέμα των ταυτοτήτων, τη βία που απειλεί τις σύγχρονες κοινωνίες, ζητήματα αναγκαιότητας μεταρρυθμιστικών στρατηγικών, ανάλυσης των εννοιών του επιστημονικού και παρα-επιστημονικού λαϊκισμού, καθώς και τον εξισορροπητικό ρόλο της ηγεσίας, που συνιστά καταλύτη στην εξέλιξη και διαχείριση δύσκολων καταστάσεων.

Το βιβλίο σας, αναφέρετε στη Εισαγωγή του, είναι ένα βιβλίο που γράφηκε ειδικά για την πανδημία. Γιατί αυτό;

Στην πραγματικότητα δεν είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε αποκλειστικά για την πανδημία. Όλα σχεδόν τα θέματα που πραγματεύεται αυτό το βιβλίο δεν είναι καινούργια, ούτε προέκυψαν από την πανδημία. Η πανδημία όμως, ήταν ο καταλύτης για να αναδειχθούν με μεγαλύτερη έμφαση και να συνειδητοποιήσουμε πόσο επηρεάζουν τη ζωή μας, γεγονός που δεν ήταν τόσο εμφανές προ της πανδημίας.

Βαδίζουμε στο δρόμο προς την αβεβαιότητα, διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σας. Τελικά, μπορούμε να αισιοδοξούμε για ένα καλύτερο αύριο σε κοινωνικο-οικονομικό και πολιτικό επίπεδο; Ή όλα έχουν ήδη προδιαγράψει την πορεία τους προς την καταστροφή;

Τίποτε δεν είναι δεδομένο! Πρόκειται όμως για ένα παζλ, που έχει πολλές όψεις: Η έλλειψη φυσικών πόρων, η κλιματική αλλαγή, η αύξηση των ανισοτήτων, το άδηλο μέλλον του καπιταλιστικού συστήματος που κυβερνά τον κόσμο (ενώ δεν φαίνεται στο ορατό τουλάχιστον μέλλον μια άλλη εναλλακτική), οι γεωπολιτικές αλλαγές, αλλά και η ενίσχυση της τάσης προς αυταρχικά καθεστώτα επί παραδείγματι, αποτελούν μια όχι και πολύ αισιόδοξη οπτική των πραγμάτων. Το ερώτημα που τίθεται κατ’ επέκτασιν σήμερα και που το θέτουμε και εμείς ως κατάληξη του βιβλίου μας, είναι το κατά πόσον μπορούν τα παραπάνω να επηρεαστούν προς μια πιο θετική κατεύθυνση από παράγοντες που προκαλούν προφανώς αισιοδοξία, όπως ο νέος «αναγεννησιακός» άνθρωπος, η ανάδυση των ταυτοτήτων, ο μετασχηματισμός της οικονομίας, καθώς και η ραγδαία τεχνολογική και επιστημονική ανάπτυξη και η υπερ-συνδεσιμότητα.

Πόσο καιρό χρειαστήκατε για να ολοκληρώσετε τη συγγραφή του βιβλίου, δεδομένου ότι συμβουλευτήκατε μια αρκετά μεγάλη βιβλιογραφία, όπως αναγράφεται στις τελευταίες του σελίδες;

Σχεδόν δύο χρόνια, από την εμφάνιση της πανδημίας, την άνοιξη του 2020, μέχρι την αρχή του χειμώνα του 2022.

Τι το περισσότερο θα αποκομίσει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο σας που δεν το έχει αποκομίσει ήδη από τα υπόλοιπα βιβλία ανάλογου περιεχομένου του εμπορίου;

Το βιβλίο μας δεν εστιάζει σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα. Η ιδιαιτερότητα του όμως έγκειται στο ότι παραθέτουμε μια αλληλουχία θεμάτων που δεν συνδέονται γραμμικά μεταξύ τους. Η αλληλεπίδραση τους όμως επηρεάζει καθοριστικά την πορεία των πραγμάτων! Το βιβλίο μας ξεκινά με ένα S.W.O.T. της πανδημίας, κάτι που μας κάνει να αρχίσουμε να βλέπουμε πώς μπορεί να συνδέονται όλα αυτά τα θέματα μεταξύ τους. Το S.W.O.T. είναι μία μέθοδος ανάλυσης και εκτίμησης μιας κατάστασης, παρουσιάζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ενός φορέα, μιας χώρας, μιας κοινωνίας κοκ στο εσωτερικό περιβάλλον, καθώς και τις πιθανές ευκαιρίες και απειλές στο εξωτερικό περιβάλλον. Μπορούμε έτσι να ορίσουμε λοιπόν ευκαιρίες, όπως π.χ. η ταχύτατη ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της επιστήμης αλλά και απειλές που σχετίζονται με μια σειρά από αρνητικές συνέπειες στην οικονομία, την κοινωνία κοκ.

Σχεδιάζετε κάποια παρουσίαση του βιβλίου σας το επόμενο διάστημα;

Σήμερα, 3 Νοεμβρίου, στις 6 το απόγευμα στον άνω όροφο του βιβλιοπωλείου ΙΑΝΟΣ, Σταδίου 24, στο κέντρο της Αθήνας.

Είστε ευχαριστημένος από τη συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Παπαζήση»;

Πάρα πολύ! Είχαμε μια εξαιρετική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Γι’ αυτό και τις ευχαριστούμε ιδιαίτερα!

Να περιμένουμε σύντομα και κάποιο επόμενο κοινό σας βιβλίο ή είναι πολύ νωρίς ακόμα;

Δεν σας κρύβουμε ότι έχουμε αρχίσει να συζητούμε… Όμως είναι πολύ νωρίς ακόμα να μιλήσουμε γι’ αυτό, αφού δεν έχει αρχίσει ακόμα να παίρνει σάρκα και οστά!

Μια ευχή σας για το μέλλον;

Να επικρατήσει η αισιόδοξη πλευρά του βιβλίου μας, για τη χώρα μας και για όλο τον κόσμο!

Σας ευχαριστώ πολύ για την άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση και σας εύχομαι καλή συνέχεια στο σπουδαίο έργο σας.


Βιογραφικό:

Ο Γιώργος Σταμάτης είναι Σύμβουλος Ανάπτυξης Επιχειρήσεων, οργανωσιακός Coach Gestalt και συγγραφέας. Έχει σπουδάσει Νομικά, Marketing, Εκπαίδευση Ενηλίκων και Συμβουλευτική Οργανισμών «Gestalt in Organizations». Έχει μακροχρόνια καριέρα ως διευθυντικό στέλεχος σε πολυεθνικές και μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, στον ευρύτερο χώρο του Marketing και της Επικοινωνίας. Έχει εκπαιδεύσει και υποστηρίξει μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων και οργανισμών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει διδάξει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στα Πανεπιστήμια UΝΥT των Tιράνων και UNYP της Πράγας. Έχει συγγράψει 15 βιβλία (τα 11 σε συνεργασία με τον Α. Ζαΐρη), μεταξύ των οποίων είναι: Ολοκληρωμένη Στρατηγική Επικοινωνία, Ελληνοπάθεια, Ποια Ανάπτυξη; Σχεδιασμένη Δημιουργική Αναρχία, Η Τέχνη της Αλλαγής. Gestalt: Μια διαφορετική προσέγγιση σε επιχειρήσεις και οργανισμούς και Το Παγωμένο Μέλλον. Εθνικές συναρτήσεις και Ασυναρτησίες. Έχει διατελέσει αντιπρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Κ.Ε.Φ.Ι. Αθηνών. Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια