Ο,τι γράφει ή αφηγείται πηγάζει από την παρατήρηση. Γιατί όπως η ίδια αναφέρει, είναι δύσκολο να έχει αυθεντικότητα κάτι, αν δεν συγκινεί ή δεν ευαισθητοποιεί σε προσωπικό επίπεδο. Η συγγραφέας Βιολέτα Σολιδάκη ως εμψυχώτρια κι αφηγήτρια προτιμά να ασχολείται περισσότερο με την αφηγηματική τέχνη σε σχέση με τη συγγραφή, που είναι πιο μοναχική εμπειρία. Σήμερα φιλοξενείται στις Τέχνες με αφορμή το παραμύθι της με τίτλο «Ο Παραμυθοράφτης» που κυκλοφορεί ως δεύτερη και αναθεωρημένη έκδοση από τις εκδόσεις «Φίλντισι».
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Σολιδάκη, καλώς βρεθήκαμε! Εργάζεστε αρκετά χρόνια ως εμψυχώτρια - αφηγήτρια συνεργαζόμενη με πολιτιστικούς φορείς, δήμους, συλλόγους, καλλιτεχνικά σχήματα και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Εσείς πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας και πώς θα τον παρουσιάζατε στο αναγνωστικό κοινό;
Καλώς βρεθήκαμε, σάς ευχαριστώ για την επικοινωνία! Η αλήθεια είναι ότι από την ενασχόληση με την αφήγηση, έχω βρεθεί κοντά σε τρυφερούς ανθρώπους κάθε ηλικίας. Με τη σειρά τους μοιράζονται μαζί μου ξεχωριστές σκέψεις ή βιώματα, συχνά και κάποιες ιστορίες. Αυτή η αμεσότητα και η συντροφικότητα είναι που με κερδίζει, ώστε να ασχολούμαι περισσότερο με την αφηγηματική τέχνη σε σχέση με τη συγγραφή, που είναι πιο μοναχική εμπειρία.
Η συγγραφή πώς προέκυψε στη ζωή σας και γιατί;
Έχω την αίσθηση ότι η ιδιότητα του συγγραφέα, δεν προκύπτει ξαφνικά στη ζωή. Υπάρχει μια σταθερή ανάγκη, στο πέρασμα των χρόνων. Όσο πιο μεγάλη αφοσίωση και προσήλωση φανερώνει η επιλογή μας, όσο πιο επίμονη είναι η αναζήτηση ανάμεσα στις λέξεις, τόσο πιο αποφασιστικά μπαίνουμε στο θαυμαστό και περιπετειώδη κόσμο του βιβλίου, ως δημιουργοί.
Η επαγγελματική σας ενασχόληση και το αντικείμενο των σπουδών σας σας ωθεί κατά κάποιον τρόπο στη συγγραφή βιβλίων ανάλογου περιεχομένου; Θεωρείτε ότι είναι αναπόφευκτο το γεγονός όταν προέχει μέσα σας η επιθυμία της προσφοράς στον συνάνθρωπο, αυτόν που χρειάζεται οπωσδήποτε ψυχολογική βοήθεια, ενθάρρυνση κι ενδυνάμωση του εαυτού του;
Η ερώτηση αυτή θα μπορούσε να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση, ανάμεσα σε ανθρώπους με διαφορετικά επαγγέλματα, αλλά με την ίδια έγνοια για τον άνθρωπο και για το κοινωνικό σύνολο.
Για εμένα είναι αναγκαίο να παρατηρώ και να επεξεργάζομαι αυτό που συμβαίνει στον κόσμο που ζω. Ο,τι γράφω ή αφηγούμαι πηγάζει από αυτή την παρατήρηση. Είναι δύσκολο να έχει αυθεντικότητα κάτι, αν δεν συγκινεί ή δεν ευαισθητοποιεί σε προσωπικό επίπεδο. Ζούμε σε μια ταραγμένη εποχή με ακραίες αντιθέσεις. Γινόμαστε μάρτυρες συγκλονιστικών γεγονότων…Το να καλλιεργούμε την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη στους χώρους που συνυπάρχουμε, είναι μια πρόκληση και μια ευχή ταυτόχρονα.
Έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη να μεταφέρετε οπωσδήποτε στο χαρτί κάποιο προσωπικό βίωμα δικό σας ή κάποιου άλλου;
Τα προσωπικά βιώματα πολλές φορές επιδρούν καταλυτικά κι έχουν δώσει ερεθίσματα για σπουδαία έργα, σε όλο το φάσμα των τεχνών. Διαμορφώνουν άλλωστε ως ένα βαθμό την πορεία μας στη διάρκεια της ζωής μας. Την ιστορία του Παραμυθοράφτη, την εμπνεύστηκα μέσα από συναντήσεις με μια υπέροχη ομάδα παιδιών, στα πλαίσια ενός προγράμματος συμπερίληψης. Ήταν ένα προσωπικό βίωμα ξεχωριστό, πολλές στιγμές αισθάνθηκα ότι πήρα από εκείνα τα παιδιά, πολύ περισσότερα μαθήματα ζωής, από όσα πρόσφερα.
Κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει συνταγή εκδοτικής επιτυχίας. Δεν υπάρχει οδηγός συγγραφικής- επαγγελματικής καταξίωσης. Συμβαίνει κάποτε να μαθαίνουμε, ότι γνωστά λογοτεχνικά έργα και ήρωες που αγαπήθηκαν από εκατομμύρια αναγνώστες, δεν είχαν, αρχικά , την υποστήριξη που θα περίμενε κανείς, ούτε καν, για μία πρώτη έκδοση.
Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας συγγραφείς;
Ανήκω στη γενιά που μέσα από σελίδες βιβλίων αλλά και σε εκδηλώσεις για το ίδιο το βιβλίο ήρθε σε επαφή με αξιόλογους-ες συγγραφείς της σύγχρονης λογοτεχνίας για παιδιά και νέους. Μιλάμε για περίοδο άνθισης αυτού του είδους στην πατρίδα μας, με ιδιαιτέρα δείγματα γραφής και θεματολογίας. Επόμενο λοιπόν είναι να υπάρχουν επιρροές. Πέρα από αυτόν τον κύκλο, θαύμαζα πάντα στα γράμματα και στις τέχνες, εκείνες τις μορφές που ανάμεσα στη ζωή και στο έργο τους βρίσκει κανείς μια πολύ ενδιαφέρουσα σύνδεση.
Είναι απαιτητικοί αναγνώστες τα παιδιά κατά τη γνώμη σας;
Τα παιδιά σήμερα ζουν την κυριαρχία μιας εικονικής πραγματικότητας. Οτιδήποτε σχετίζεται με την κινούμενη εικόνα κυρίως, παρουσιάζει ένταση και υπερβολή, επειδή σχεδόν κάθε φορά εμπεριέχει ένα σύστημα διάχυσης πληροφοριών ή προώθησης καταναλωτικών προϊόντων. Πώς, μέσα σε τόσο θόρυβο και τόσο έντονες εναλλαγές, θα μπορέσει να κερδίσει χώρο και χρόνο ο σιωπηλός κόσμος του βιβλίου, αν δεν αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για το παιδί, η ανάγνωση του; Δεν μοιάζει να είναι ζήτημα απαίτησης, η απόλαυση, αλλά ζήτημα αισθητικής συγκίνησης. Στις μέρες μας κάτι τέτοιο έχει, έτσι κι αλλιώς, υψηλό βαθμό δυσκολίας.
Τι να περιμένει ο αναγνώστης από ένα παιδικό παραμύθι που θα το επιλέξει ως ανάγνωσμα; Είναι απαραίτητη η εικονογράφησή του; Στο δικό σας βιβλίο για παράδειγμα, βλέπουμε ότι είναι αρκετά εντυπωσιακή και ελκυστική για τα παιδιά. Εσείς είστε ευχαριστημένη από το έργο του εικονογράφου Βασίλη Σολιδάκη; Από τις μέχρι τώρα εντυπώσεις του αναγνωστικού κοινού θεωρείτε ότι ο σκοπός του βιβλίου σας επετεύχθη; Νιώθετε ικανοποιημένη από το τελικό αποτέλεσμα;
Ένα βιβλίο που θα κρατήσει το ενδιαφέρον του παιδιού, πρώτα και κύρια, περιέχει ένα ενδιαφέρον αφήγημα που διατρέχει τόσο τις λέξεις όσο και τις εικόνες έχοντας όλα μαζί, αρμονική ισορροπία μεταξύ τους. Αυτός ήταν κι ο στόχος για τη σύνθεση του Παραμυθοράφτη σε μορφή εικονογραφημένου βιβλίου, στη συνεργασία μας με τον εικαστικό Βασίλη Σολιδάκη. Έχω τη χαρά να λέω ότι ο στόχος μας πραγματοποιήθηκε, γιατί το ένιωσα στις εντυπώσεις όσων διάβασαν το βιβλίο.
Μπορεί το βιβλίο να αντικαταστήσει την προσωπική επαφή με έναν εμψυχωτή - αφηγητή;
Θα έλεγα πως η ιδανική συνθήκη θα ήταν να υπάρχει μια σταθερή συνεργασία ανάμεσα σε συγγραφείς, εικονογράφους και αφηγητές- τριες. Έτσι η αμεσότητα του αφηγηματικού λόγου θα αναδείκνυε με τον πιο ωραίο τρόπο την πλοκή ενός κειμένου και την αίσθηση μιας εικόνας.
Το βιβλίο σας τιτλοφορείται: «Ο Παραμυθοράφτης» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Φίλντισι». Πρόκειται για μια δεύτερη και αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου σας που για πρώτη φορά κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα το 2005. Γιατί μετά από τόσα χρόνια προχωρήσατε και σε δεύτερη έκδοση; Πώς προέκυψε αρχικά η συγγραφή του και γιατί; Τι σας ενέπνευσε;Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται κυρίως;
Ο Παραμυθοράφτης, είναι ένας αντι-ήρωας που προσπαθεί ακατάβλητα να βρει το δρόμο του, την ταυτότητα του και το σκοπό της ζωής του, μέσα από μια πορεία γεμάτη αντιθέσεις όπως συμβαίνει και στην αληθινή ζωή. Η ιστορία του αφορά κόσμους που όλοι έχουμε μέσα μας ως παιδιά, τούς αποζητούμε ως μεγάλοι και θεωρώ πως αξίζει να διαβαστεί ξανά, από ανθρώπους κάθε ηλικίας, επειδή στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε, έχουμε ανάγκη από παραμύθια στα μέτρα μας. Μόνο έτσι θα βρούμε τη δύναμη να ανακαλύψουμε τις αλήθειες μέσα μας και γύρω μας.
Μιλήστε μας για το περιεχόμενό του και για τον τίτλο της ιστορίας σας.
Πρόκειται για τη ζωή ενός ράφτη που ζει σε μια σύγχρονη μεγαλούπολη. Αγαπάει τους ανθρώπους και τα παραμύθια. Παρηγορούν τα παραμύθια και ταιριάζουν στα χρώματα της κάθε ψυχής, στην πιο απαλή ή στην πιο τραχιά όψη της ζωής, από την καλή κι από την ανάποδη πλευρά της. Κάνει λοιπόν ένα φανταστικό ταξίδι αυτός ο άνθρωπος, για να εκπληρώσει το όνειρο του και να γίνει Παραμυθοράφτης: Να ράβει παραμύθια στα μέτρα που ταιριάζουν στον καθένα.
Μπορεί τελικά να υπάρξει συνύπαρξη ανθρώπων με πολλά και διαφορετικά βιώματα; Οι διαφορές είναι τόσο φοβίσιμες όσο φαίνονται στην αρχή ή όλα είναι ένας μύθος;
Η πορεία του ανθρώπινου γένους πάνω στη Γη, έχει δείξει ότι όποτε έσμιξαν πολιτισμοί, όποτε αντάλλαξαν οι πρόγονοι μας ιδέες, μουσικές, γεύσεις, λέξεις, και συνήθειες καθημερινές ή γιορτινές, αντί να ανταλλάσουν σκλάβους και όπλα, έζησαν με ευημερία οι λαοί. Οι διαφορές και οι ομοιότητες έχουν τη θέση τους και τη σημασία τους, προκειμένου να εκτιμήσουμε βαθιά την αξία της ζωής. Μέσα από τις αντιθέσεις ο άνθρωπος ορίζει την ίδια τη φυσική του παρουσία.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα απόσπασμα από το βιβλίο σας.
"... Κάθε φορά που τα παιδιά μαζεύονταν κοντά του, άνοιγε, τάχα, μπροστά τους το αόρατο σεντούκι της γιαγιάς και του παππού κι έβγαζε από μέσα παραμύθια απ' τα βάθη του χρόνου! Έτσι, έλεγε…Τότε, ξεχύνονταν στο μικρό ραφτάδικο μαζί με τα λόγια του, κόσμοι μαγικοί και θαυμαστά πλάσματα."
Ποιο είναι το τελικό μήνυμα που θέλετε να περάσετε στον αναγνώστη μέσα από το βιβλίο σας αυτό;
Να μην σταματάς να πιστεύεις στη δύναμη των απλών ανθρώπων και των ονείρων τους. Η δύναμη του παραμυθιού, πηγάζει από μια συλλογική μνήμη ή ένα συλλογικό όνειρο των απλών ανθρώπων, οπότε είναι πέρα ως πέρα μια αληθινή δύναμη.
Κυρία Σολιδάκη, σας ευχαριστώ πολύ για την ενδιαφέρουσα συζήτησή μας και σας εύχομαι καλή επιτυχία σε ό,τι κι αν κάνετε.
Βιογραφικό:
Η Βιολέτα Σολιδάκη γεννήθηκε το 1976 και είναι μητέρα δύο παιδιών.
Σπούδασε Προσχολική Αγωγή Δραστηριοτήτων Δημιουργίας και Έκφρασης. Μαθήτευσε στη Σχολή Αφηγηματικής Τέχνης καθώς και σε Κύκλους του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης.
Ως εμψυχώτρια-αφηγήτρια έχει συνεργαστεί επαγγελματικά και έχει συμπράξει εθελοντικά, με πολιτιστικούς φορείς, δήμους, συλλόγους, καλλιτεχνικά σχήματα, εκπαιδευτικά ιδρύματα. Υλοποιεί προγράμματα και αφηγηματικά δρώμενα σε χώρους δημιουργικής απασχόλησης, σχολεία, μουσεία, χώρους τέχνης, βιβλιοθήκες, δομές στήριξης ευπαθών ομάδων, φεστιβάλ και άλλες πολιτιστικές δράσεις.
Ο Παραμυθοράφτης ως αφήγημα, δημιουργήθηκε πριν χρόνια για μια ομάδα παιδιών με μεγάλες «διαφορές» στην αρχή, αλλά τελικά με ακόμη μεγαλύτερες ομοιότητες. Ως ιστορία στο χαρτί εκδόθηκε για πρώτη φορά από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα το 2005.
0 Σχόλια