Η μυθολογία και η ψυχανάλυση ήταν πάντα τα κύρια ενδιαφέροντά του, διαβάζουμε στο βιογραφικό του. Άλλωστε, αυτό διαπιστώνει ο αναγνώστης και στο πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Σκοτεινά Θαύματα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Μιλάμε για το συγγραφέα Γιάννη Δεμίρη, τον οποίο έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε σήμερα στις Τέχνες με σκοπό να τον γνωρίσουμε καλύτερα.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κύριε Δεμίρη, πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;
Γεια σας, ονομάζομαι Δεμίρης Γιάννης και είμαι συγγραφέας. Τα Σκοτεινά Θαύματα είναι το πρώτο μου βιβλίο το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν. Μου πήρε περίπου τρία χρόνια για να το ολοκληρώσω. Θα το κατέτασσα στην κατηγορία της φαντασίας ή του μαγικού ρεαλισμού.
Γιατί γράφετε;
Μεγάλωσα χωρίς να με ρωτήσει κανείς το τι σκέφτομαι, τι ελπίδες ή τι όνειρα έχω για το μέλλον, χωρίς να μου δώσει κάποια συμβουλή ή καθοδήγηση. Για αυτόν τον λόγο έπρεπε μόνος μου να βρω μέσα μου τον δάσκαλο, τον ήρωα, τον προφήτη, τον τρελό του χωριού και τον ανταγωνιστή, που σαν τον Μοριάρτι θα με έκανε καλύτερο άνθρωπο μέσα από την αντιπαλότητα του. Το αξιοπερίεργο είναι πως όταν ξεκίνησα να γράφω για αυτούς τους ήρωες, εκείνοι άρχισαν να εμφανίζονται μαγικά μέσα στη ζωή μου.
Οι πανεπιστημιακές σπουδές σας στο Τμήμα Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών, αλλά και οι μεταπτυχιακές σας σπουδές στη δημιουργική γραφή αποτελούν απόρροια της μεγάλης αγάπης σας για τη συγγραφή;
Θα έλεγα πως συμβαίνει το αντίθετο. Η συγγραφή για εμένα ήταν ένα μεγάλο μυστήριο που θα έπρεπε να λύσω. Ήταν σαν την συνταγή της γιαγιάς που έχει ένα μαγικό συστατικό που κάνει το κέικ της τόσο νόστιμο. Στην πορεία κατάλαβα πως θα ήταν καλύτερο να χαθώ στο μυστήριο παρά να το εκλογικεύσω. Άλλωστε, οι γιαγιάδες, ως συνήθως, δεν αποκαλύπτουν τα μαγικά συστατικά των φαγητών τους.
Από πού αντλείτε έμπνευση για να πλάσετε συνήθως τις ιστορίες σας;
Όποια ιστορία και να έχω γράψει, έρχεται σε εμένα μέσα από τα όνειρα. Θα έλεγα πως η απάντησή μου είναι “Από Αλλού”. Έπειτα με τη μικρή μου συγγραφική εμπειρία κάθομαι και γράφω τα ονειρικά μου βιώματα στο χαρτί.
Υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή για τη συγγραφή ενός best seller; Τι πιστεύετε;
Υπάρχει μια συνταγή για να βελτιώσεις το μυθιστόρημα σου όπως σε όλες τις τέχνες αλλά δεν μπορείς να γνωρίζεις αν το κοινό θα ανταποκριθεί. Αν ένας συγγραφέας αντιγράψει, για παράδειγμα, την πλοκή ενός best seller, μέχρι να εκδώσει το βιβλίο του θα υπάρχει ένα καινούργιο best seller οπότε η συνταγή του θα έχει παλιώσει. Παρόλα αυτά πιστεύω πως υπάρχουν συγκεκριμένες ιδέες που σε πάνε πιο μακριά από κάποιες άλλες, όπως για παράδειγμα η εκδίκηση, η ενηλικίωση, ο έρωτας, το μίσος.
Έχετε πρότυπα ως δημιουργός; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς; Θα διαπιστώσουμε επιρροές τους στο δικό σας έργο;
Λατρεύω όλους τους συγγραφείς του μαγικού ρεαλισμού, από τον Μουρακάμι μέχρι τον Μπόρχες, τον Καλβίνο, τον Μάρκεζ και κάποιους που δεν μπαίνουν σε κουτάκια όπως όπως ο Φίλιπ Κ. Ντικ, Πολ Όστερ και από Έλληνες η Ζυράννα Ζατέλη και ο Γιάννης Ξανθούλης. Προσπαθώ να αφομοιώσω κάποια στοιχεία στις ιστορίες μου αλλά είναι δύσκολο να αντιγράψεις από ιδιοφυΐες.
Είναι η φαντασία καθοριστικός παράγων για την έμπνευση και τη δημιουργία;
Οτιδήποτε βλέπετε γύρω σας είναι προϊόν της φαντασίας. Για να γίνει κάποιος συγγραφέας θα πρέπει πρώτα να οικοδομήσει την ιστορία του στο μυαλό του πριν την αποτυπώσει στο χαρτί. Ακόμα και αν κάποιος θέλει να κάνει οικογένεια, ή μια γυναίκα που επιθυμεί να γεννήσει ένα παιδί θα πρέπει πρώτα να πλάσει στο μυαλό της την εικόνα του παιδιού, να το φανταστεί και να το οπτικοποιήσει. Όλα τα έργα των τεχνών και όλες οι σχέσεις που υπάρχουν γύρω μας υπήρχαν πρώτα μέσα στο κεφάλι κάποιου πριν μετουσιωθούν σε γεγονότα.
Θεωρείτε χρέος του κάθε δημιουργού να μοιράζεται το έργο του όταν το ολοκληρώσει; Εσείς, στην προκειμένη περίπτωση, γιατί πήρατε την απόφαση να εκδώσετε το πρώτο σας βιβλίο;
Θεωρώ ότι ο κάθε άνθρωπος έχει την δική του κοσμοθεωρία. Έχω γνωρίσει πολλούς συγγραφείς που έχουν πει πως “εγώ γράφω για εμένα” και αυτό είναι απόλυτα σεβαστό. Αν αποφασίσεις να εκδώσεις σίγουρα θα πρέπει να αντιμετωπίσεις την κριτική των άλλων, την αποτυχία και την αμφισβήτηση, αλλά θα έλεγα πως αξίζει να ρισκάρεις για έναν λόγο: Για τα πράγματα που θα σου σχολιάσουν οι αναγνώστες σου που δεν τα είχες προηγουμένως αναλογιστεί. Είναι λες και κάτι που κοιμάται στο σκοτάδι να έρχεται στο φως όταν συμβαίνει αυτό, και με αυτόν τον τρόπο γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος.
Τον Οκτώβριο του 2023 κυκλοφόρησε το πρώτο σας μυθιστόρημα με τίτλο «Σκοτεινά Θαύματα», από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Ποια συναισθήματα σας κατέκλισαν όταν το πιάσατε στα χέρια σας
Όταν είδα το βιβλίο με το εξώφυλλο, την γραμματοσειρά και την σύνοψη στο οπισθόφυλλο, ένιωσα σαν πολλά κομμάτια του παζλ να ενώνονται μεταξύ τους και να συμπληρώνουν ένα ψηφιδωτό που έλειπε από την ζωή μου.
Πείτε μας δυο λόγια για το περιεχόμενο της ιστορίας σας. Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης πιάνοντας το βιβλίο αυτό στα χέρια του;
Η ιστορία μου αφορά στην Ελπινόη, μια νεαρή γυναίκα που λαμβάνει ένα γράμμα που την πληροφορεί πως είναι η κληρονόμος μιας έπαυλης στη φανταστική πόλη που ονομάζεται Γκίλσια. Όταν φτάνει εκεί, παρατηρεί πως υπάρχει μια έντονη διαμάχη μεταξύ των κατοίκων της πόλης, και πιο συγκεκριμένα μεταξύ του δημάρχου που λέγεται Κλάους και του διεκδικητή μάγου που ονομάζεται Όγκμα. Η Γκίλσια βρίσκεται στο στάδιο της αποσάθρωσης και αυτό γιατί η Θεά της πόλης, η Ονίελαρ είναι απούσα. Με την βοήθεια του τρελού του χωριού, του Λέβι, η Ελπινόη θα πρέπει να ανακαλύψει τα μυστικά της Γκίλσιας και τον ρόλο της μέσα στην ξεχασμένη ιστορία της πόλης.
Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο για το εξώφυλλό σας; Δεδομένου ότι το βιβλίο σας εντάσσεται στην κατηγορία του φανταστικού, με στοιχεία τρόμου και αστυνομικής λογοτεχνίας, να υποθέσουμε ότι η επιλογή σας σκοπό έχει να δελεάσει περισσότερο τον αναγνώστη - φαν της κατηγορίας αυτής ώστε να το επιλέξει προς ανάγνωση;
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που προσέξατε τα ψήγματα αστυνομικής λογοτεχνίας που έχω βάλει στο μυθιστόρημά μου! Έχω αντλήσει μεγάλη έμπνευση από κάποιες εικόνες που έχω δει στα όνειρα μου αλλά και από τον μεγάλο ψυχαναλυτή και μυστικιστή Καρλ Γιουνγκ. Σύμφωνα με τον Γιουνγκ η ένωση δύο αντίθετων μεταξύ τους εννοιών (για παράδειγμα σκοτάδι/φως) απελευθερώνει μια τρίτη ενέργεια που είναι απαραίτητη για την προσωπική εξέλιξη του ανθρώπου. Όλοι οι χαρακτήρες μου κουβαλάνε ένα ένοχο, σκοτεινό παρελθόν, αλλά χωρίς αυτό δεν θα μπορούσαν μέσα από την κατάλληλη τριβή να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους και να πάνε παρακάτω στη ζωή τους.
Είναι αυτή η κατηγορία μυθιστορήματος που κεντρίζει γενικότερα το ενδιαφέρον σας για συγγραφή και γιατί;
Η αλήθεια είναι πως το μυθιστόρημα ξεκίνησε ως μια ρεαλιστική αφήγηση με φανταστικά στοιχεία αλλά έπειτα από παρότρυνση φίλων μου αποφάσισα να το γράψω ως μια εξολοκλήρου ιστορία φαντασίας. Επειδή ο τομέας της φαντασίας έχει εμπορευματοποιηθεί μετά τον Τόλκιν και τον άρχοντα των δαχτυλιδιών, θα έλεγα πως η πιο προσγειωμένη, ρεαλιστική φαντασία (δηλαδή ο μαγικός ρεαλισμός του Μουρακάμι) με ενδιαφέρει περισσότερο ως είδος και προς τα εκεί θα ήθελα να κινηθώ στα μελλοντικά μου βιβλία. Ο λόγος που με κεντρίζει είναι γιατί μπορεί να κάνει τη μουντή πραγματικότητα να μοιάζει μαγική. Ξαφνικά μπορεί ένας ζητιάνος να μεταμορφωθεί σε προφήτη, ή ένα παράθυρο σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο να οδηγεί σε έναν άλλον κόσμο!
Ποιο υπήρξε βασικό ερέθισμα για να ξεκινήσετε τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;
Η ιδέα μου ξεκίνησε από ένα ποίημα του Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς που λέγεται ¨Η δευτέρα παρουσία”. Οι στίχοι του ήταν (σε δική μου μετάφραση)
Στων κύκλων τα γυρίσματα, στων γύρων τους την δίνη
ο γέρακας πια δεν μπορεί ν’ ακούει τον γερακάρη.
Τα πράγματα στην διάλυση σκορπίζονται.
Το κέντρο φθίνει.
Μονάχα αναρχία στυγνή απλώνεται στην οικουμένη.
Με αυτό το ερέθισμα φαντάστηκα μια πόλη που της λείπει το πνευματικό κέντρο και αποζητά με κάθε τρόπο την ισορροπία.
Τελικά η ιστορία σας έχει happy end ή μας το αφήνετε για έκπληξη;
Δεν πιστεύω σε happy end. Χωρίς να πω τι γίνεται στο τέλος, ήθελα η πρωταγωνίστρια μου να φτάσει σε μια καινούργια συνειδητοποίηση για τον εαυτό της πραγματοποιώντας παράλληλα μια μεγάλη θυσία, μια “πύρρεια νίκη”. Όπως έχω διαβάσει σε ένα βιβλίο, σημασία έχει στο τέλος της ιστορίας να καταλήξεις εκεί που ξεκίνησες αλλά με καινούργια αντίληψη για το ποιος είσαι.
Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στον αναγνώστη μέσα από το βιβλίο σας αυτό;
Πιστεύω κατά τη διάρκεια της ιστορίας μου υπάρχει μια θεματική που επαναλαμβάνεται, και αυτή σχετίζεται με την σύζευξη των αντιθέτων. Τόσο οι δύο ανταγωνιστές του μυθιστορήματος μου, ο Κλάους και ο Όγκμα, όσο και η πρωταγωνίστρια μου με την κόρη του δημάρχου, την Σύμπαρις έχουν διαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες που στο τέλος έρχονται σε έναν συμβιβασμό μεταξύ τους. Το ίδιο πιστεύω πως συμβαίνει και στην πραγματική ζωή: Όλοι μας έχουμε κάποια σκοτεινά σημεία που έρχονται σε συμβιβασμό με τα φωτεινά.
Παρότι οι χαρακτήρες του βιβλίου σας είναι φανταστικοί, θα εντοπίσει ο αναγνώστης σ’ αυτούς στοιχεία της δικής σας προσωπικότητας;
Όλοι οι χαρακτήρες μου αντιπροσωπεύουν φωτεινά και σκοτεινά σημεία του χαρακτήρα μου. Τα φωτεινά είναι τα πιο εμφανή, αυτά που αναγνωρίζουν τα κοντινά μου άτομα που με γνωρίζουν. Τα σκοτεινά είναι τα σημεία που δεν αποδέχομαι σε εμένα και τα έχω καταπιέσει, τα έχω κλειδώσει στο σκοτάδι.
Είστε ευχαριστημένος από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Βακχικόν»; Θεωρείτε πως ένας καλός εκδοτικός οίκος συμβάλει σημαντικά για την περαιτέρω προώθηση ενός βιβλίου;
Σίγουρα το κομμάτι του μάρκετινγκ έχει βοηθήσει πολλά μέτρια βιβλία να μετατραπούν σε best seller, και θα πρέπει κάποιος νέος συγγραφέας να κάνει ενδελεχή έρευνα για το αν ο εκδοτικός οίκος που θα επιλέξει προωθεί σωστά το βιβλίο του. Αυτό που μου έκανε πολύ μεγάλη θετική εντύπωση με τον εκδοτικό οίκο Βακχικόν, είναι πως ασχολούνται με την έκδοση πολλών και διαφορετικών μεταξύ τους συγγραφικών έργων. Μπορεί να βρει κανείς στον κατάλογό τους διαφορετικά μεταξύ τους είδη, από πολύ αξιόλογους συγγραφείς. Ιδιαίτερες ευχαριστίες θα ήθελα να δώσω και στην επιμελήτρια μου, την κυρία Θεοδωρέλλου.
Επόμενα συγγραφικά βήματα κάνετε ή είναι πολύ νωρίς ακόμα;
Ήδη γράφω το δεύτερο μυθιστόρημά μου το οποίο θα εξελίσσεται στα βουνά της δυτικής Μακεδονίας και θα έχει έντονα στοιχεία μαγικού ρεαλισμού. Το φαντάζομαι σαν τον Λαβύρινθο του Πάνα με τον Δρόμο του Κόρμακ Μακάρθυ.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Κύριε Δεμίρη, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία στο συγγραφικό σας έργο.
Εγώ σας ευχαριστώ για τις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις που μου κάνατε. Ελπίζω να σας άρεσε το πρώτο μου βιβλίο και να βρήκατε σε αυτό ένα κομμάτι από τον εαυτό σας.
Βιογραφικό:
Ο Γιάννης Δεμίρης γεννήθηκε πριν από 37 χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει επίσης ολοκληρώσει μεταπτυχιακά προγράμματα στη δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και στα προηγμένα συστήματα υπολογιστών και επικοινωνιών στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η μυθολογία και η ψυχανάλυση ήταν πάντα τα κύρια ενδιαφέροντά του, ενώ στον ελεύθερο χρόνο του περνάει την ώρα του παρέα με τα αγαπημένα του κατοικίδια, την Γκοφρέτα και την Τρούφα. Του αρέσει να κάνει μεγάλους περιπάτους μαζί τους και συχνά χρησιμοποιεί αυτές τις βόλτες ως ευκαιρία για να τους αφηγείται τα μυθιστορήματά του.
Τα Σκοτεινά θαύματα είναι το πρώτο βιβλίο που εκδίδει.
0 Σχόλια