Βιβλιοκριτική: "Ρωγμή" του Στέργιου Φωτόπουλου

ISBN: 9786185748708
Εκδόσεις: ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ
Χρονολογία Έκδοσης: Μάρτιος 2025
Σελίδες: 40

Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Με μια νέα ποιητική συλλογή επανέρχεται στα γράμματα ο Στέργιος Φωτόπουλος, την τέταρτη κατά σειρά έκδοσης, που φέρει τον τίτλο «Ρωγμή» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μετρονόμος».

Άκρως χαρακτηριστικός και καθόλου απαρατήρητος ο τίτλος της συλλογής του αυτής, καθαρά υπαινικτικός και αντιπροσωπευτικός του περιεχομένου των ποιημάτων που την απαρτίζουν, δικαιολογεί απόλυτα την ύπαρξή του και μέσω της εικαστικής παρέμβασης που κοσμεί το εξώφυλλό της. Επιδίωξη του ποιητή μέσω αυτού του τίτλου είναι να διεισδύσει βαθιά σε σύγχρονα κοινωνικά και υπαρξιακά θέματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο στο σύνολό τους, ζητώντας του διακαώς άμεσες και δραστικές λύσεις θεραπείας και αποκατάστασης των προβλημάτων που προκαλούνται ως απόρροια της αδιάκοπης και ανενόχλητης παρουσίας τους στον κόσμο.

«Υπάρχει ρωγμή σε όλα./Από εκεί είναι που μπαίνει μέσα το φως», σημειώνει ο Καναδός λογοτέχνης, συνθέτης και τραγουδιστής Λέοναρντ Κόεν, οι στίχοι του οποίου φιλοξενούνται στην αρχή της παρούσας ποιητικής συλλογής και συγκεκριμένα στη σελίδα 9, μιας και επιθυμία του ποιητή Στέργιου Φωτόπουλου είναι να καταδείξει μέσω αυτών την παρακμή της σημερινής εποχής, αλλά και το φως που ακόμα προβάλει ως ελπίδα στις ψυχές των ανθρώπων με σκοπό να τους κρατήσει ζωντανούς, δραστήριους και δυνατούς. Έτσι λοιπόν, με αφορμή το αναφερόμενο δίστιχο, ο ποιητής καταγράφει στα δικά του ποιήματα, τα ολιγόστιχα μα άκρως περιεκτικά και πλούσια σε νοήματα, είκοσι πέντε στον αριθμό, τις ατέλειες που παρατηρεί τριγύρω του και κεντούν την ψυχή του, οι οποίες συχνά εμφανίζονται μπροστά του ως μια πηγαία τελειότητα. Πόσο παραπλανητικό και πόσο επικίνδυνο συνάμα;

«Μετονομάζουμε τη μετριότητα σε αριστεία

προβάλλοντάς την ως αυθεντία

και την υπηρετούμε.» (Σελίδα 11)

Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό, αναρωτιέται ο ποιητής και όχι άδικα, επιχειρώντας ταυτόχρονα να δώσει τις δικές του πειστικές εξηγήσεις μετά από προσωπική σχολαστική παρατήρηση, μελέτη και εσωτερική εμβάθυνση. Ανημποριά ονοματίζεται η αιτία του φαινομένου, αυταπάτη του καλού και του κακού, του σωστού και του λάθους, ατυχής θεώρηση των ανούσιων πραγμάτων ως σημαντικών και σπουδαίων, θεσμοθέτησή τους ως το αγαστό και το τέλειο δώρο της σύγχρονης κοινωνίας που ζούμε, απόλυτος αποπροσανατολισμός του ιδανικού και του πρότυπου, συνεχής πλάνη της ουσίας, νοσηρή πραγματικότητα, ηθική και συναισθηματική κατάρρευση.

Φταίει η εποχή της ρηχότητας, συνειδητοποιεί ο ποιητής και μαζί με αυτόν και ο αναγνώστης του βιβλίου. Φταίει η εποχή του εγωκεντρισμού και της προσωπικής έπαρσης των αυτοαποκαλούμενων σωτήρων. Φταίει η εποχή που το χαρακτηριστικό της πένθιμο χρώμα δε φαίνεται να έχει ημερομηνία λήξης ούτε και φθορά. Φταίει η επόμενη εποχή που θα τη διαδεχτεί ακολουθώντας τα χνάρια της προηγούμενης. Κι η ελπίδα «σε μια αυγή πραγματική» θα παραμένει πάντοτε μια μάταιη συνθήκη. Απογοήτευση διακατέχει τον ποιητή μετά από όλες αυτές τις διαπιστώσεις στα ποιήματά του και όχι άδικα, μιας και ο αναγνώστης θα αντιληφθεί ξεκάθαρα πια ότι τα πάντα γύρω του βρίσκονται υπό καθεστώς κατάρρευσης, χωρίς καμιά προοπτική ουσιαστικής αλλαγής, δυναμικής ανάκαμψης και ευημερίας.

Γιατί εξακολουθεί να συμβαίνει αυτό αφού είναι λάθος; Η απάντηση δίνεται πάλι μέσα από τα ποιήματα του ποιητή. Θλιβεροί παρατηρητές παρουσιάζονται εν τέλει όλοι εκείνοι που αντιλαμβάνονται την πτώση, μα καθόλου επαναστάτες. Αρκούνται μονάχα στην αναδρομή παλαιότερων όμορφων στιγμών, εγκλωβίζονται στα δίχτυα του σύγχρονου λάθους, κατακερματίζονται από την αδιαφορία των πάντων, εθίζονται στην παθητική πλέον θέαση του αρρωστημένου σήμερα και απολαμβάνουν ανέκφραστοι την δυστυχία τους, παραμένοντας με πείσμα εγκλωβισμένοι στην πλάνη της ψεύτικης ελευθερίας τους.

Μόνο το όνειρο επιμένει ζωντανό ακόμα, ανέπαφο και αληθινό, το αέναο «αν», που περιτριγυρίζει τους φόβους και τις αμφιβολίες των ανθρώπων και τους οδηγεί στην απόγνωση. Υπάρχει ελπίδα μόνο αν υπάρχει και θέληση. Αδιέξοδος ο δρόμος του φωτός, ο δρόμος της γνώσης, αν υπάρχει θελημένη απραγία και απάθεια.

«Σίγησαν οι φωνές

μίλησαν οι σιωπές.

Κι εκεί

ισορροπήσαμε

εμείς

μικρά κι ανέκφραστα σημεία στίξης.» (Σελίδα 23)

Ολιγόστιχα τα περισσότερα ποιήματα της ποιητικής συλλογής «Ρωγμή», παρατηρούν, καταγράφουν, στοχοποιούν, καταγγέλλουν, υπαινίσσονται και ταυτόχρονα επαναστατούν.

«Όρτσα δίχως μνήμη, δίχως σταματημό.

Κι οι φλογισμένες λαμαρίνες

τον μπάτη αποζητώντας

σε θάλασσες αταξίδευτες

να πλέουν με ρυθμό.» (Σελίδα 25)

Ελεύθερη γραφή στο σύνολό της, πλην του ποιήματος της σελίδας 26 του βιβλίου, υπαρξιακού περιεχομένου, μελαγχολική αλλά και αρκετά λυρική όταν απαιτείται, συμβολική πολλές φορές και περιεκτική σε νοήματα, που θέτει καίριους προβληματισμούς και υποβάλει ερωτήματα που ζητάνε, είτε άμεσα είτε έμμεσα, τις απαντήσεις του αναγνώστη, σφραγίζουν το προσωπικό ξεχωριστό ποιητικό ύφος του Στέργιου Φωτόπουλου και το καθιστούν αυθεντικό και μοναδικό.

Ο τίτλος του βιβλίου συμπεριλαμβάνεται στο τελευταίο επεξηγηματικό ομότιτλο ποίημα της συλλογής, απόσπασμα του οποίου θα διαβάσει ο αναγνώστης και στο οπισθόφυλλό της.

Καλοτάξιδη η «Ρωγμή» και καλοδιάβαστη!