Βιβλιοκριτική: "Κάθετες γραμμές" του Άγγελου Πάσκου

Συγγραφέας: Πάσκος Άγγελος
Εκδόσεις: Διάνοια

Χρονολογία έκδοσης: Απρίλιος 2025
ISBN: 9786182391204
Σελίδες: 380

Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Πέρυσι περίπου τέτοιον καιρό, στο Δημοτικό Θέατρο Καλλονής Λέσβου, ο συγγραφέας Άγγελος Πάσκος παρουσίαζε το δεύτερο βιβλίο του και συγκεκριμένα τη δεύτερη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Μνήμη με το ελάχιστο», για την οποία εξαίρετοι άνθρωποι των γραμμάτων, του αθλητισμού και της Τέχνης γενικότερα μίλησαν με τα καλύτερα λόγια. Και όχι άδικα. Σήμερα, έναν χρόνο μετά, στο ίδιο θέατρο και πάλι, κληθήκαμε όλοι εμείς για να περιπλανηθούμε σε ένα ακόμα ποιητικό του ταξίδι, σε αυτό που ετοίμασε σχολαστικά με την ίδια αγάπη, το ίδιο πάθος, το ίδιο μεράκι αλλά και με το ίδιο σθένος ψυχής. Το ταξίδι του αυτό όμως δεν ξεκίνησε τώρα. Μετρά ήδη δύο μήνες ζωής, μια και η αφετηρία του αποτελεί ο Απρίλιος του 2025. Αναφερόμαστε στη νέα του ποιητική συλλογή που κυκλοφόρησε, όπως και τα προηγούμενα δύο βιβλία του, από τις εκδόσεις «Διάνοια» και φέρει τον τίτλο «Κάθετες γραμμές».

Ποιος όμως είναι ο συγγραφέας Άγγελος Πάσκος και ποια η σχέση του με τα γράμματα; Ο Άγγελος Πάσκος είναι ένας βαθιά παθιασμένος λάτρης της ποίησης, ένας υπηρέτης αυτής, που γράφει ορμώμενος από τον αυθορμητισμό και την αυθεντικότητα της ψυχής του έχοντας ως πένα του την αλήθεια και την καθαρότητα αυτής. Από τη μέχρι τώρα συγγραφική του πορεία φαίνεται ξεκάθαρα πως είναι πολυγραφότατος. Απόδειξη το γεγονός ότι το βιβλίο που σήμερα μας παρουσιάζεται είναι ένα αρκετά πολυσέλιδο βιβλίο, 380 σελίδων για την ακρίβεια, πράγμα σπάνιο για ποιητική συλλογή, μια και είθισται οι ποιητικές συλλογές να είναι ολιγοσέλιδες και αντιπροσωπευτικές του συνόλου του έργου των δημιουργών τους. Οι «Κάθετες γραμμές» του Άγγελου Πάσκου ξεφεύγουν του κανόνα αυτού και καλά κάνουν.

Πέρα από τα τρία προσωπικά του βιβλία, ο Άγγελος Πάσκος συμμετέχει και σε ομαδικές ανθολογίες παρουσιάζοντας επιπλέον δείγμα του έργου του, το οποίο τον συστήνει ως δημιουργό σε ένα ευρύτερο ίσως και διαφορετικό αναγνωστικό κοινό, οπωσδήποτε όμως σφραγίζει ακόμα περισσότερο το προσωπικό ύφος της γραφής του και το καθιστά αναγνωρίσιμο και ξεχωριστό. Πιο συγκεκριμένα, από το 2022 που έλαβε επίσημα την ιδιότητα του συγγραφέα, αφού τότε έκανε το λογοτεχνικό του ντεμπούτο με την κυκλοφορία της πρώτης του ποιητικής συλλογής με τίτλο «Πραγματικός χρόνος», ο Άγγελος Πάσκος συμμετέχει ήδη σε επτά συλλογικά έργα, σε δύο των εκδόσεων «Παρέμβαση» με τίτλο «Το πρόσωπο του έρωτα» και «Ταξίδι» και σε πέντε συλλογικά έργα της Ένωσης Λογοτεχνών Αιγαίου, το «Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2024», το «Ανθολόγιο Ένωσης Λογοτεχνών Αιγαίου 2024», το «Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2025», το νεοεκδοθέν «Προσωπογραφίες» και το υπό έκδοση «Ανθολόγιο Ένωσης Λογοτεχνών Αιγαίου 2025».

Ο Άγγελος Πάσκος δε γράφει απλά για να γράφει. Γράφει γιατί με αυτόν τον τρόπο ανασαίνει και ζει. Είναι χαρά και τιμή για την Ένωση Λογοτεχνών Αιγαίου που αποτελεί μέλος της και μάλιστα τακτικό, καθώς πρόκειται για έναν αρκετά δραστήριο άνθρωπο που αγαπά τα γράμματα και τον πολιτισμό μας, στηρίζει κάθε μας δράση και εκδήλωση, συμμερίζεται τα όνειρα και τις φιλοδοξίες μας και ενθαρρύνει κάθε μας προσπάθεια να αναδείξουμε την πνευματικότητα του τόπου μας ακόμα περισσότερο εντός και εκτός των συνόρων του νησιού μας.

Δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ στο ίδιο το έργο του ποιητή. Η ποίησή του είναι βαθιά υπαρξιακή, εξομολογητική κατά κόρον, όπως πρέπει να είναι άλλωστε, λυρική και ρυθμική παρά την ελεύθερη απόδοσή της, γεμάτη εικόνες, συμβολισμούς, μυρωδιές και συναισθήματα.

Αναφορικά με το τελευταίο του βιβλίο θα έλεγε κανείς ότι αποτελεί στην ουσία ένα είδος καθημερινού ημερολογίου σκέψεων, προβληματισμών και διαθέσεων, αναμνήσεων, εμπειριών και τυχαίων γεγονότων, ένα προσωπικό καταφύγιο προσδοκιών, ονείρων και επιθυμιών, παρά την αοριστία του χρόνου που χαρακτηρίζει τα περισσότερα ποιήματά του. Η ποίηση του Άγγελου Πάσκου στο βιβλίο του «Κάθετες γραμμές» παρατηρεί τον κόσμο όπως ακριβώς είναι και τον καταγράφει χωρίς στολίσματα και ευφάνταστες λέξεις, τον ζωγραφίζει με τα χρώματα της αλήθειας όποια κι αν είναι αυτά, είτε θερμά είτε ψυχρά, αφού έτσι απεικονίζεται στην πραγματικότητα μπροστά μας, άλλοτε ευχάριστος και άλλοτε δυσάρεστος, άλλοτε φωτεινός και άλλοτε σκοτεινός, ωστόσο πάντοτε ανθρώπινος και εκνευριστικά εθιστικός.

Ο Άγγελος Πάσκος, βέβαια, δε μένει απλά στην περιγραφή αυτού του κόσμου και του τοπίου γύρω του. Προχωρά και στην ανάλυσή τους, αναρωτιέται εξαιτίας τους, προβληματίζεται περισσότερο, μα στο τέλος ανασυγκροτείται μέσα από τις λέξεις του και επαναστατεί. Μεσολαβεί η αναπόληση φυσικά, η νοσταλγία του χθες, η μελαγχολία του σήμερα, η αβεβαιότητα του αύριο, ωστόσο ο ποιητής επιμένει ακόμα να διεκδικεί την ομορφιά του ωραίου που κρύβεται πίσω από το επιβλητικό περιτύλιγμα του δήθεν και του ψεύτικου. Ως ανήσυχη πένα που είναι, έχει επίγνωση του ρόλου που έχει αναλάβει. Και παρότι οραματιστής, επιμένει να διεκδικεί το τώρα δίνοντας έμφαση στη δυναμική του παρουσία, έστω κι αν το χθες γαργαλά τη σκέψη του διαρκώς καλώντας τον συχνά στην αγκαλιά του. Στο τέλος προσδοκά να καταφέρει να χτίσει με τις ρίζες της επιμονής και της προσπάθειάς του ένα ομορφότερο και ιδανικότερο αύριο.

«Κι εσύ απέναντί μου,

αύριο.

Κι εσύ απέναντί μου

χθες.

Κι εσύ απέναντί μου τώρα.

Κι εγώ το ίδιο

τώρα,

χθες,

αύριο.

Αναποφάσιστος

και αποφασισμένος.

Δειλός και τολμηρός.

Παίζω με τις σκέψεις

που κι αυτές είναι

χθες,

σήμερα,

αύριο.»

Με το ποίημά του «Κι εσύ, απέναντί μου», που φιλοξενείται στη σελίδα 183 του βιβλίου του, κλείνει αυτή η περιήγηση στο έργο του, ευχόμενη από καρδιάς οι «Κάθετες γραμμές» του Άγγελου Πάσκου να είναι καλοτάξιδες, καλοδιάβαστες και πηγή έμπνευσης για περαιτέρω στοχασμό, έκφραση και δημιουργία.

Στέλλα Πετρίδου

Πρόεδρος της Ε.Λ.Α.