Βιβλιοκριτική: "Η Γύφτισσα και ο ποιητής στη Λευκάδα" του Σπύρου Βρεττού

Συγγραφέας: Σπύρος Βρεττός
Χρονολογία έκδοσης: Μάιος 2025
Είδος: Νουβέλα
ISBN: 978-618-231-213-1
Σελίδες: 132
Εκδόσεις: Βακχικόν

Γράφει ο Κώστας Τραχανάς

Ο γέρο-ψαράς είδε μπροστά του την μικρή κοπέλα, που τα κύματα την περιτύλιγαν άγρια, την αναποδογύριζαν και την χτυπούσαν παρασέρνοντάς τη διαρκώς σε πιο βαθιά νερά…

Βρισκόμαστε στο Ιόνιο πέλαγος, στον Αϊ-Γιάννη ,της Λευκάδας.

Στην θάλασσα κανείς δεν αποτολμούσε να πλησιάσει. Τελικά ένας ψηλός και αδύνατος άνθρωπος έπεσε στην αγριεμένη θάλασσα, άδραξε το νεανικό εκείνο πλάσμα και το ανύψωσε. Τα κύματα τους χτύπησαν και τους αφάνισαν. Αλλά μόνο για μια στιγμή. Κι ύστερα πάλι ξαναφάνηκαν στην επιφάνεια. Κρατούσε ακόμη απ΄ τα μαλλιά τη μισοπνιγμένη κοπέλα και την ανύψωσε. Τώρα ερχόταν κατά την ακτή. Μόλις την έβγαλε την κοπέλα, μια νοσηλεύτρια της έκανε τεχνητή αναπνοή. Αμέσως ήρθε και το ασθενοφόρο. Τελικά το κορίτσι σώθηκε.

Ο ξένος έσωσε το κορίτσι, που ήταν η Μαρία, μια νεαρή Γύφτισσα.

Μετά από λίγες μέρες, ο ψηλός, αδύνατος άντρας, ωχρός αρκετά, καθόταν σε ένα ψαθάκι, στην άμμο, κάτω από την παλιά του ομπρέλα και κάτι σημείωνε σε μια λευκή σελίδα. Δύο διαπεραστικά μάτια είχαν στυλωθεί επάνω του. Ήταν η δεκαπεντάχρονη Γύφτισσα που είχε σώσει.

Η νεαρή Γύφτισσα άρχισε να τον ρωτάει διάφορα και εκείνος να απαντάει στρυφνά και δύσκολα. Ρωτούσε η κοπέλα:

-τι γράφεις;

και ο άντρας τις είπε:

- για τον άρρητο παλμό της αιωνιότητας (είναι αυτό που δεν πεθαίνει ποτέ και που γεννάει τη ζωή!) και για τη φύση: τον ναό της απόλυτης ομορφιάς! (ο ναός της απόλυτης ομορφιάς που τον κοντοζυγώνει ο αθέατος θάνατος).

-Τι δουλειά κάνεις;

-Ποιητής.

-Και τι θα πει ποιητής;

-Αυτός που μπορεί να γράφει ελεύτερα όλου του κόσμου τις ανοησίες.

Εκείνος κοιτούσε τη θάλασσα χωρίς να της δίνει καθόλου σημασία.

-Τι κοιτάς;

-Την άρρητη ομορφιά.

-Γιατί η ματιά σου είναι τόσο λυπημένη;

-Επειδή θέλουν να σκοτώσουν τη θάλασσα. Ρίχνοντας απάνω της τη βρομιά όλου του κόσμου.

Και έτσι κάθε μέρα η κοπέλα ρωτούσε με αφέλεια και αυτός απαντούσε σαν καθηγητής πανεπιστημίου: για την εκβλακοποίηση, για το μυαλό των ανθρώπων που δεν λειτουργεί πλέον, για τον άνθρωπο που είναι αιχμάλωτος της ανοησίας του, για την φιλοσοφία, για την ηθική, για την αισθητική, για την αριστοτελική λογική, για την δημοκρατία, για την τέχνη, για το ωραίο που δείχνει την ασκήμια και την καταπολεμάει, για την ομορφιά και την ελευθερία, για την Παγκόσμια Ασχήμια, για την Παγκόσμια Ομορφιά, για την Τεχνητή νοημοσύνη, για την Οικολογία, …

Η Γύφτισσα και ο Ποιητής στην Λευκάδα.

Συνάντηση από κείνες που δεν χρειάζονται διάρκεια. Μόνο αλήθεια. Δύο απόλυτοι κόσμοι σε μια φωτεινή αντίθεση. Κοσμοπολίτικο, ανοιχτό πνεύμα εκείνος, με βασανιστικά στοχαστική σκέψη πάνω στα μεγάλα προβλήματα του κόσμου. Με ρίζες σε μια αρχέγονη αθωότητα εκείνη, ανέγγιχτη στον νου και στην ψυχή. Οι διάλογοι μεταξύ τους σμιλεύουν το συναρπαστικό πορτρέτο τους, τη σύγκρουση ανάμεσα στον διαβρωμένο από τη «μικρή νόηση» σύγχρονο πολιτισμό και στην καθαρή, αμόλυντη ψυχή μιας αξεδιάλυτα δεμένης με τη φύση εξωτικής ύπαρξης. Εκεί, ανελίσσεται, με μια συνεπή επαγωγική σκέψη, και όλη η κίνηση του μυθιστορήματος, όλη η κίνηση της ζωής. Ένας ήσυχος, γαλήνιος παφλασμός λόγων και αντι-λόγων, για να κορυφωθεί σε ανυπέρβλητης έντασης ερωτική συγκίνηση–απόδραση στην ουτοπία μιας οικολογικής «συνειδητότητας», σωτήριας για την επιβίωση του ανθρώπινου πολιτισμού και της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα σ’ αυτόν.

Μια ιστορία μαθητείας και ένα ταξίδι μύησης.

Ένα βιβλίο με ρέουσα γραφή, με ποιητικότητα και πυκνό λόγο πλούσιο σε μεταφορές και παρομοιώσεις, γραφή στοχαστική και φιλοσοφική, ξαφνιάζει ευχάριστα με την ευαισθησία και κυρίως με την φρεσκάδα και την αλήθεια της, απελευθερωμένη από προκαταλήψεις και σεμνοτυφίες.

Ένα πραγματικά ξεχωριστό βιβλίο.

Διαβάστε το.

Ο Σπύρος Βρεττός σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1987 αναγορεύτηκε διδάκτορας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έχει εκδώσει οκτώ λογοτεχνικά βιβλία, δύο δοκίμια και μία μελέτη. Δύο μυθιστορήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά από τη Harikleia Sirmans, σε συνεργασία με τον Καθηγητή Συγκριτικής Λογοτεχνίας Κωνσταντίνο Σάντα, ενώ άρθρα του και διηγήματα («Η καλή Μάγισσα της Ανατολής», «Το Θέατρο της απόλυτης σιωπής») έχουν δημοσιευτεί σε εφημε ρίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Τα έργα του έχουν θεωρηθεί από την κριτική ως έργα τέχνης ανταποκρινόμενα στο τοπικό αλλά και το παγκόσμιο σύνθετο περιβάλλον και στην παγκόσμια ιστορική πραγματικότητα. Ανάμεσα στις άλλες διακρίσεις για το συνολικό έργο του, έχει τιμηθεί και με το «Αριστείον Ανθρωπισμού και Πολιτισμού» από το Ελληνικό Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης.