Η σημερινή καλεσμένη των Τεχνών Αλεξάνδρα Χατζηλέλεκα τρέφει μεγάλη αγάπη για τις τέχνες. Αδυναμίες της αποτελούν κυρίως η μουσική και η ζωγραφική. Ωστόσο, μία ακόμα σημαντική αδυναμία της είναι και η ποίηση. Άλλοτε ως αναγνώστρια και άλλοτε ως συγγραφέας επιλέγει να ταξιδεύει μαζί της συχνά, καθώς έχει από καιρό αντιληφθεί ότι τελικά αδυνατεί να επιβιώσει μακριά της. Αρκετά πρόσφατα κυκλοφόρησε και η πρώτη της ποιητική συλλογή με την οποία στην ουσία συστήνει τον εαυτό της στο αναγνωστικό κοινό. Πρόκειται για τις «Υποσχέσεις» της που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Γλαρόλυκοι», για τις οποίες θα μας μιλήσει πιο αναλυτικά στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Χατζηλέλεκα, πείτε μας δυο λόγια για εσάς και την πρόσφατη εμφάνισή σας στα γράμματα. Πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;
Είμαι η Αλεξάνδρα και είμαι φοιτήτρια στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα θεάτρου ΑΠΘ, στην κατεύθυνση της σκηνοθεσίας. Η επαφή μου με την ποίηση ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία και με τα χρόνια εξελίχθηκε σαν βασική ανάγκη επιβίωσης. Τα περισσότερά μου ποιήματα είναι γραμμένα σε αποδείξεις σούπερ μάρκετ, στις σελίδες των σχολικών βιβλίων και ενίοτε σε πακέτα τσιγάρων. Με τον καιρό, λοιπόν, ένιωσα πως ήρθε η ώρα να βγουν προς τα έξω.
Αν πρέπει να συστηθώ με κάποιον τρόπο, θα έλεγα πως είμαι ένας άνθρωπος που προτιμά τη σιωπή κι όταν θέλει να μιλήσει, το κάνει κυρίως μέσα απ’ την ποίηση.
Τι είναι αυτό που ωθεί την πένα σας στη δημιουργία; Είναι ανάγκη εξωτερίκευσης και αποτύπωσης συναισθημάτων, ανάγκη μοιράσματος ή και κάτι άλλο;
Νομίζω είναι όλα αυτά μαζί. Η μεγαλύτερη έμπνευση έρχεται στις δύσκολες στιγμές. Θα έλεγα πως αυτό που με ωθεί περισσότερο είναι η ανάγκη να εξωτερικεύσω συναισθήματα και σκέψεις που δυσκολεύομαι να κρατήσω μέσα μου, ίσως γιατί το μοίρασμα είναι μια μορφή ανακούφισης.
Είστε φοιτήτρια στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα θεάτρου ΑΠΘ, στην κατεύθυνση της σκηνοθεσίας. Πώς συνδυάζεται αυτή σας η ενασχόληση με τη συγγραφή;
Το θέατρο είναι μια τέχνη με έντονο το ανθρώπινο στοιχείο. Διαρκώς συνεργαζόμαστε με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Η ποίηση είναι το ακριβώς αντίθετο. Είναι ένας δρόμος απολύτως μοναχικός. Η ενασχόλησή μου, λοιπόν, και με τις δύο τέχνες παράλληλα εξισορροπεί τα δύο άκρα. Θα έλεγα μάλιστα πως αντανακλούν τους δύο εαυτούς που παλεύουν μέσα μου. Τον άλλοτε κοινωνικό και ευχάριστο, αλλά και τον κλειστό και βαθιά εσωστρεφή. Το θέατρο είναι πηγή ζωής και η ποίηση το καταφύγιό της. Η μία τέχνη συμπληρώνει την άλλη μ’ έναν τρόπο πολύ όμορφο. Η μόνη τους διαφορά έγκειται στο ότι στην ποίηση αντί για ανθρώπους σκηνοθετείς λέξεις.
Γιατί ποίηση και όχι κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος; Είναι περισσότερο προσωπική υπόθεση η ενασχόληση μαζί της, γι’ αυτό και την αγαπάτε περισσότερο; Ή μήπως είναι απλά μια αρχή εξωτερίκευσης και γνωριμίας με το κοινό; Υπάρχει πιθανότητα στο μέλλον να σας γνωρίσουμε και με την ιδιότητα της πεζογράφου;
Εννοείται πως η ποίηση είναι προσωπική υπόθεση και η ενασχόλησή μου με αυτή είναι απολύτως συνειδητή επιλογή. Δεν αποκλείω τίποτα για το μέλλον και, γιατί όχι, κάποια στιγμή να στραφώ και στην πεζογραφία, που επίσης αγαπώ. Ωστόσο, θα τολμήσω να πω πως θέλω κυρίως να παραμείνω πιστή ακόλουθος της ποίησης.
Τι μπορεί να αποτελέσει έμπνευση για εσάς συνήθως, ώστε να σας ωθήσει στη συγγραφή; Μήπως η ποίηση δεν είναι μόνο μια απλή έμπνευση της στιγμής;
Σίγουρα δεν είναι μόνο μια απλή έμπνευση της στιγμής. Υπάρχουν, όμως, αφορμές στη ζωή που σε φέρνουν πιο κοντά στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ποιητικού έργου. Για μένα έμπνευση αποτελούν κυρίως οι στιγμές και οι άνθρωποι.
Υπήρξε κάποιο γεγονός στη ζωή σας που νιώσατε έντονα την ανάγκη να το μεταφέρετε αυτούσιο σε κάποιο ποίημά σας;
Διάφορα γεγονότα κατά καιρούς στη ζωή μου γίνονται αφορμή για να γράψω. Όσον αφορά ορισμένα από τα τα ποιήματα της συλλογής, με ευαισθητοποίησαν ιδιαίτερα οι καθημερινές ειδήσεις που αφορούσαν στις γυναικοκτονίες. Για να απαντήσω, λοιπόν, και στην ερώτησή σας, το ποίημα της συλλογής «Μαχαιριές» περιγράφει θα έλεγα αυτούσιο το έγκλημα της γυναικοκτονίας.
Ποιος θεωρείτε ότι, τελικά, είναι ο σκοπός της ποίησης; Τι προσφέρει στον σύγχρονο άνθρωπο συγκεκριμένα βοηθητικά ή και καθοριστικά;
Σκοπός της ποίησης θεωρώ πως είναι να πει με τρόπο πιο αυθόρμητο τα παράδοξα που συμβαίνουν στη ζωή μας, να πει αλήθειες. Αυτό που προσφέρει στον σύγχρονο άνθρωπο είναι πρώτα απ’ όλα συγκίνηση, αλλά και ταύτιση. Άλλοτε πάλι μπορεί να γίνει αφύπνιση και αφορμή για αλλαγή.
Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι με την ολοένα και αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου διαβάζουν βιβλία στις μέρες μας; Ποια είναι η προσωπική σας γνώμη και άποψη ως αναγνώστρια και φυσικά ως νέα δημιουργός;
Δυστυχώς η χρήση του διαδικτύου έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον σύγχρονο άνθρωπο. Σαφώς λοιπόν το αναγνωστικό κοινό είναι πλέον πιο φειδωλό στο να κρατήσει στα χέρια του και να διαβάσει ένα βιβλίο. Ωστόσο, πιστεύω πως ποτέ δεν θα πάψουν οι άνθρωποι να διαβάζουν, γιατί το βιβλίο είναι ζωντανός οργανισμός. Κι ίσως το πιο σπουδαίο είναι πως όταν φτάνεις στην τελευταία του σελίδα δεν είσαι πια ο ίδιος άνθρωπος.
Έχετε πρότυπα ως νέα ποιήτρια στον χώρο των γραμμάτων; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας ποιητές; Αν όντως συμβαίνει αυτό, μπορείτε να ονοματίσετε ορισμένους από αυτούς που σας έρχονται αυτή τη στιγμή στο μυαλό σας;
Θα έλεγα πως υπάρχουν αρκετοί ποιητές που διαβάζω και θαυμάζω. Δε θεωρώ πως τα ποιήματά μου έχουν συνειδητές επιρροές από άλλους ποιητές, ωστόσο ακούσια σίγουρα θα υπάρχουν. Αγαπώ ιδιαίτερα τον Τάσο Λειβαδίτη και τον Γιάννη Ρίτσο, των οποίων η ποίηση με συγκινεί βαθιά.
Αρκετά πρόσφατα, μόλις λίγες μέρες πριν, κυκλοφόρησε η πρώτη σας ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις «Γλαρόλυκοι» που φέρει τον τίτλο «Υποσχέσεις». Για ποιες υποσχέσεις κάνετε λόγο συγκεκριμένα και γιατί είναι τόσο σημαντικές ώστε να φιλοξενηθούν και ως τίτλος στο πρώτο σας βιβλίο;
Κάνω λόγο για υποσχέσεις που αφορούν στον έρωτα, σαν συναίσθημα καθολικό και πανανθρώπινο, αλλά και στις γυναίκες, με την ελπίδα να τολμήσουν κάποτε όλα όσα δεν τους άφησαν οι κοινωνίες των αιώνων. Όσον αφορά τον τίτλο «Υποσχέσεις», προέρχεται από ένα ολιγόστιχο ποίημα της συλλογής. Τον επέλεξα γιατί με κάποιον τρόπο όλα τα ποιήματα μοιάζουν να αφήνουν στο τέλος έναν απόηχο υπόσχεσης.
Μιλήστε μας για το περιεχόμενο της συλλογής σας περιληπτικά. Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης που θα την επιλέξει ως ανάγνωσμα;
Η συλλογή αποτελείται από δεκαπέντε ολιγόστιχα, στην πλειοψηφία τους, ποιήματα, που εστιάζουν κυρίως στον έρωτα, στη δύναμή του και την απουσία του, ενώ υπάρχει εκτενής αναφορά στη γυναίκα, με μια διάθεση να την παρουσιάσω ως πρόσωπο ιερό, που διεκδικεί τις ελευθερίες της. Όλα σχεδόν τα ποιήματα διαπνέονται από έναν λυρισμό κι ίσως έναν ερωτισμό.
Τα ποιήματα της συλλογής σας είναι άκρως ερωτικά, εξομολογητικά κατά κύριο λόγο και αυστηρώς προσωπικά. Βέβαια, καθόλου δε μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός αυτό, μιας και η ποίηση είναι όπως είπαμε μία προσωπική απόπειρα του γράφοντος να ξεδιπλώσει τον εσωτερικό του κόσμο χωρίς φόβο και χωρίς ανασφάλειες. Και καθώς ως πρωτοεμφανιζόμενη υπηρετείτε τη λυρική ποίηση, είτε στην ελεύθερη απόδοσή της είτε στην πιο μετρημένη και ομοιοκατάληκτη σφραγίζετε στην ουσία το προσωπικό ποιητικό σας ύφος και το συγκεκριμενοποιείτε. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;
Η αλήθεια είναι πως αποφεύγω να συγκεκριμενοποιήσω το ύφος στο οποίο γράφω γιατί κάθε φορά παίρνω αφορμές από γεγονότα που απέχουν κατά πολύ μεταξύ τους. Για παράδειγμα, την περίοδο που γράφτηκαν τα ποιήματα της συλλογής με απασχολούσε ιδιαίτερα ο έρωτας και κάπως ο φεμινισμός. Ενώ τα ποιήματα που γράφω αυτό το διάστημα θα έλεγα πως βρίσκονται στην αντίπερα όχθη, καθώς είναι εντελώς διαφορετικά τα πρόσφατα βιώματα. Επομένως νιώθω πως η ποίηση και το ύφος της αναδιαμορφώνονται κάθε φορά, ανάλογα με τα βιώματα του ποιητικού υποκειμένου.
Πόσα ποιήματα απαρτίζουν τη συλλογή σας και με ποιο κριτήριο επιλέχθηκαν για να φιλοξενηθούν σ’ αυτήν;
Η συλλογή αποτελείται από 15 ποιήματα. Η επιλογή έγινε μεταξύ εκείνων που με συγκινούσαν περισσότερο τη συγκεκριμένη περίοδο και λίγο πολύ μοιράζονται ένα ύφος εξομολογητικό, αλλά και μια βαθιά ανάγκη για ελευθερία. Είναι ποιήματα που για μένα είχαν κάτι να ψιθυρίσουν και ήθελα να το μοιραστώ.
Υπάρχουν μηνύματα που επιδιώκετε να περάσετε μέσα από τα ποιήματά σας; Ποια είναι αυτά σε περίπτωση που υπάρχουν;
Νομίζω πως η ποίηση σχεδόν πάντα θέλει να περάσει κάποιο μήνυμα. Προσωπικά, λοιπόν, μέσα από τα ποιήματά μου επιδιώκω να μεταδώσω αξίες που αφορούν κυρίως την ελευθερία, τη γυναικεία δύναμη, αλλά και την ουσία του έρωτα. Εύχομαι κάθε αναγνώστης να μπορέσει να συνομιλήσει και να ταυτιστεί με αυτά τα μηνύματα, και, γιατί όχι, να αποτελέσουν γι’ αυτόν αφύπνιση για αλλαγή.
Γιατί επιλέξατε να εκδώσετε το πρώτο σας βιβλίο σε μορφή βιβλίου τσέπης;
Η επιλογή να εκδοθεί το βιβλίο σε μορφή βιβλίου τσέπης οφείλεται στο γεγονός πως τα ποιήματα είναι ολιγόστιχα και μπορεί κανείς να τα διαβάσει σύντομα παίρνοντας το βιβλίο παντού μαζί του. Θεωρώ έχουν μεγάλο ενδιαφέρον τα βιβλία τσέπης, όσον αφορά κυρίως την ποίηση.
Είστε ευχαριστημένη από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας με το πρώτο σας εκδοτικό σπίτι, τις εκδόσεις «Γλαρόλυκοι»;
Εννοείται! Είμαι καταρχάς ευγνώμων για την μεγάλη αποδοχή και την εμπιστοσύνη που έδειξαν στο έργο μου. Πιστεύω πως είναι μια ορθάνοιχτη αγκαλιά για τους νέους καλλιτέχνες που αγαπούν πραγματικά την τέχνη τους.
Επόμενα συγγραφικά σχέδια κάνετε ή είναι πολύ νωρίς ακόμα, δεδομένου ότι το πρώτο σας βιβλίο είναι αρκετά πρόσφατο στην αγορά;
Η αλήθεια είναι πως κάνω! Ωστόσο δε θα τα χαρακτήριζα σχέδια, αλλά περισσότερο όνειρα. Αφού έχω επιλέξει τον δρόμο της συγγραφής, θεωρώ είναι βαθιά αναζωογονητικό να κάνω όνειρα για επόμενα βήματα, καθώς δίνουν περισσότερη ζωή και έμπνευση στη δημιουργία μου.
Μια ευχή σας για το μέλλον που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί;
Ευχή για το μέλλον… Αν επιλέξω να εστιάσω σε κάτι πιο καθολικό, θα ευχόμουν την αλλαγή του κόσμου, όσο ουτοπικό κι αν ακούγεται! Εύχομαι κάποτε η ειρήνη, η ισότητα, η αγάπη να μην είναι ουτοπία, αλλά πραγματικότητα.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα ποίημα από το βιβλίο σας.
Θα ήθελα να σας παραθέσω το τελευταίο ποίημα της συλλογής, που φέρει τον τίτλο «Μαχαιριές». Είναι ένα ποίημα που αγαπώ πολύ και μου έχει χαρίσει το πρώτο βραβείο σε Πανελλήνιο διαγωνισμό. Σας παραθέτω, λοιπόν, τα δύο τελευταία τετράστιχα.
Έτσι σε ’μάθαν, να φοβάσαι να μιλήσεις
Τα δικαιώματα χαμένα από παλιά
Τα όνειρά σου δύσκολο να κυνηγήσεις
Αφού σε θέλει η κοινωνία σε δεσμά
Έγινες έρμαιο μιας άγριας μανίας
Αναζητάς να βρεις αθώες αγκαλιές
Μα αυτοί είναι οι ηγέτες της σκληρής μας κοινωνίας
Και σε σκοτώνουνε με δέκα μαχαιριές
Κυρία Χατζηλέλεκα, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία στην προσωπική σας ζωή, αλλά και στη συγγραφική σας πορεία. Καλοτάξιδο το πρώτο σας βιβλίο με μια ακόμα ευχή, να αποτελέσει απλά την αρχή για πολλά ακόμα βιβλία σας που θα ’ρθουν στο μέλλον.
Σας ευχαριστώ πολύ, από καρδιάς!
Βιογραφικό:
Η Αλεξάνδρα Χατζηλέλεκα γεννήθηκε στις 26 Ιανουαρίου του 2004 στη Λάρισα, όπου και έζησε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια. Αγαπάει πολύ τις τέχνες και κυρίως τη μουσική και τη ζωγραφική, με τις οποίες ασχολείται από παιδί. Η μεγάλη της αγάπη είναι το θέατρο. Είναι φοιτήτρια στη σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα Θεάτρου ΑΠΘ στην κατεύθυνση της σκηνοθεσίας. Με την ποίηση ασχολείται αρκετά χρόνια. Αγαπάει τόσο το να διαβάζει όσο και να γράφει. Έχει βραβευτεί τρεις φορές από πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισμούς ποίησης.
Διαβάστε την κριτική μας για το βιβλίο εδώ
0 Σχόλια