Βιβλιοκριτική: "καλοήθη παράσιτα" του Κοραή Δαμάτη

καλοήθη παράσιτα

Συγγραφέας: Κοραής Δαμάτης

Σελίδες: 176

ISBN: 978-618-231-253-7

Ημερομηνία έκδοσης: 09/2025

Εκδόσεις Βακχικόν

Γράφει η Στέλλα Πετρίδου

Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Τίποτα το επιφανειακό δε δύναται να καθρεφτίσει την ουσία, πόσο μάλλον όταν η ουσία ξέρει πολύ καλά να φυλάσσεται, όταν αποφεύγει διακριτικά τα αδιάφορα βλέμματα, όταν αποτελεί ένα καλά ασφαλισμένο κουτί, που μόνο όποιος θελήσει να το ανοίξει και να καρπωθεί το περιεχόμενό του συνειδητά και υπεύθυνα θα το νιώσει εντός του ολοκληρωτικά. Το ίδιο ισχύει φυσικά και στην περίπτωση που το κουτί αυτό αποτελεί το κλειστό πλαίσιο μιας οικογένειας, όποια κι αν είναι αυτή.

Σε ένα τέτοιο κουτί ερμητικά κλειστό, όπως το χαρακτηρίζει στο νέο του βιβλίο, θα εστιάσει ο συγγραφέας Κοραής Δαμάτης την προσοχή του, επιχειρώντας να το ανοίξει και να το γνωρίσει πραγματικά και εις βάθος. Αναφερόμαστε στο μυθιστόρημά του με τίτλο «καλοήθη παράσιτα», που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2025 από τις εκδόσεις «Βακχικόν».

Μια ελληνική οικογένεια, τέλη της δεκαετίας του ’80, απλή και συνηθισμένη φαινομενικά, με πολλά προβλήματα στον πυρήνα της ωστόσο, απόρροια των ψυχικών τραυμάτων που φέρει το κάθε μέλος της ξεχωριστά από το δικό του προσωπικό θλιβερό παρελθόν, γίνεται το κεντρικό θέμα μιας ιστορίας αρκετά σκοτεινής και μελαγχολικής, απόλυτα ρεαλιστικής και καθηλωτικής παρόλ’ αυτά, γνώριμης και οικείας, που οπωσδήποτε κεντρίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον του αναγνώστη ήδη από την αρχή της ανάγνωσης. Τα τραύματα των μελών της φαίνεται να παραμένουν ανοιχτά κι αθεράπευτα στο πέρασμα του χρόνου, τόσο πολύ μάλιστα, που μεγεθύνουν θέλοντας και μη τον πόνο της ψυχής, προκαλώντας πρόσθετα προβλήματα εντός της οικογένειας, που, αν μη τι άλλο, πολλαπλασιάζονται επικίνδυνα σταδιακά οδηγώντας την σε ψυχολογικό και συναισθηματικό αδιέξοδο.

Απομόνωση είναι το αποτέλεσμα της πράξης που κάποτε βαφτίστηκε αγάπη, εμπιστοσύνη, μοίρασμα, αγκαλιά, επικοινωνία. Η αγάπη εξελίχθηκε σε απέχθεια, η εμπιστοσύνη σε ανασφάλεια, το μοίρασμα σε σκέψεις ιδιωτικές και παράφορα εγωκεντρικές, η αγκαλιά σε απόσταση, η επικοινωνία σε χρόνια σιωπή, αρρωστημένη, εφιαλτική κι απειλητική. Αυθόρμητα γεννάται το ερώτημα στον αναγνώστη, ποια είναι η αιτία του κακού;

Ο συγγραφέας δεν περιγράφει απλά τη συνθήκη της δυστυχίας. Διεισδύει στο υπαρκτό και άλυτο πρόβλημα των ηρώων του και αναζητά τις ρίζες του σχολαστικά. Ανατρέχει πίσω στον χρόνο ανακαλύπτοντας τη γέννησή του, την πηγή του κακού δηλαδή, που όχι μόνο προκάλεσε το πρόβλημα αυτό καθαυτό σκοτεινιάζοντας μια για πάντα τις ψυχές των ηρώων του, αλλά το διαιώνισε κιόλας. Παράλληλα, αναλύει και το γιατί παρέμεινε το πρόβλημα αυτό εντός της ψυχής, γιατί διαιωνίζει ακόμα και τώρα το κακό του μην αφήνοντας σε κανέναν την επιλογή της απόδρασης.

Ο συγγραφέας περνά έμμεσα στον αναγνώστη τα δικά του μηνύματα. Η οικογένεια είναι ένα κουτί ερμητικά κλειστό. Μυστικά, προβλήματα, ψυχικά τραύματα, συναισθηματικές, λεκτικές και άλλου είδους εντάσεις, υπαρκτές αποστάσεις και προστριβές κρύβονται μέσα σ’ αυτό και παρά τις όποιες προσπάθειες εκδίωξής τους, εκείνα επιμένουν εντός του να επιζούν. Κι όσο η διάθεση απόδρασης αντιδρά με σθένος και μάχεται για το καλό της, όσο κι αν ονειρεύεται τη σωτηρία της από καθετί σκοτεινό και καταστροφικό, τόσο τα εμπόδια γύρω της πληθαίνουν, για να της καταστήσουν σαφές τελικά πως το πεπρωμένο είναι αδύνατο να αποφευχθεί, πως τα τραύματα της ψυχής παραμένουν τραύματα και θα παραμένουν ανοιχτά για πάντα.

Κανείς δε γνωρίζει τι κρύβεται μέσα σ’ αυτό το κουτί. Κανείς δεν επεμβαίνει ακόμα κι αν αισθανθεί κάτι κακό πως συμβαίνει. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα ούτε και τη δύναμη να το κάνει, ακόμα κι αν η πρόθεσή του είναι αγνή. Και φυσικά κανείς δεν ξεφεύγει από τη μοίρα του ακόμα κι αν τολμήσει. Η επήρεια του παρελθόντος είναι καθοριστική εφ’ όρου ζωής.

Η έμπειρη πένα του συγγραφέα επιχειρεί να παρασύρει συναισθηματικά τον αναγνώστη, να τον προβληματίσει έντονα και ταυτόχρονα να τον εντυπωσιάσει. Η τραυματική ιστορία μιας οικογένειας που δεν καταφέρνει να ευτυχίσει, παρά τα όνειρα του καθενός και τις φιλοδοξίες του, ενώ αποτελεί ξεκάθαρα προϊόν μυθοπλασίας, παρουσιάζει εν ολίγοις όλα τα χαρακτηριστικά μιας συνηθισμένης ελληνικής οικογένειας παλαιότερης αλλά και σύγχρονης. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί με απόλυτη επιτυχία το αληθινό πρόσωπο των πρωταγωνιστών της, που ακόμα και σήμερα παραμένει μυστηριώδες, διττό πολλές φορές, κλειστό και αρκετά σκοτεινό.

Το ολιγοσέλιδο μυθιστόρημά του, περιεκτικό ωστόσο και αρκετά υπαινικτικό, άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ένα ψυχογράφημα χαρακτήρων. Με μια καλοδουλεμένη και άρτια δομημένη γραφή, σχεδόν θεατρική θα έλεγε κανείς, με έμφαση στους εσωτερικούς μονολόγους, συστήνεται οπωσδήποτε για ανάγνωση.

Περισσότερα για το βιβλίο: εδώ