Μαίρη Μαργαρίτη: "Η αστυνομική λογοτεχνία είναι ένα παιχνίδι συγγραφέα-αναγνώστη"




Το πρώτο της βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες. Όμως η λογοτεχνική της πορεία μετράει ήδη αρκετά χρόνια και η παρουσία της στο χώρο της συγγραφής είναι ιδιαίτερα αισθητή με τα διηγήματά της που κατά καιρούς αναρτώνται σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Μεγάλη της αγάπη η αστυνομική λογοτεχνία, όπως άλλωστε φανερώνει και "Η φωλιά του γλάρου", για την  οποία μας μιλά στην ακόλουθη συνέντευξη που μας παραχώρησε για τις Τέχνες.


Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου


Βιογραφικό
Η Μαίρη Μαργαρίτη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μυτιλήνη. Αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στην Ανθρωπογεωγραφία του Πανεπιστημίου Αιγαίου όπου εκπονεί διδακτορική έρευνα. Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε έντυπα συλλογικά έργα και διαδικτυακούς ιστότοπους. Έχει διακριθεί σε διάφορους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και  έλαβε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό αστυνομικής λογοτεχνίας που διοργάνωσαν το 2017 οι εκδόσεις Άπαρσις και η Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (ΕΛΣΑΛ).



Πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;

Θεωρώ πως μόνο ένας τρόπος υπάρχει να συστηθεί ένας νέος συγγραφέας στους αναγνώστες και αυτός είναι το ίδιο το έργο του.

Γιατί γράφετε;

Γράφω γιατί μου αρέσει να πλάθω ιστορίες και ανθρώπινους χαρακτήρες που αλληλεπιδρούν και εν τέλει να δημιουργώ έναν μυθοπλαστικό κόσμο όπου έχω τον έλεγχο σε μεγάλο βαθμό - δε λέω απόλυτο έλεγχο γιατί από ένα σημείο και μετά οι χαρακτήρες αποκτούν τη δική τους ζωή μέσα στο κείμενο. Αυτό είναι και το πλέον γοητευτικό με τη συγγραφή.

Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να γράφετε;

Θυμάμαι όταν πήγαινα στο Γυμνάσιο, έγραφα ποιήματα μιμούμενη τον ομηρικό στίχο αλλά με εντελώς άλλο περιεχόμενο. Ακόμη, πάντα κρατούσα ημερολόγιο που δεν ήταν όμως το κλασικό ημερολόγιο αλλά κατέληγε συλλογή διηγημάτων και δοκιμίων. Για να απαντήσω στην ερώτηση, νομίζω οι πρώτες μου απόπειρες συγγραφής συνέβησαν στην αρχή της εφηβείας.

Ποια πιστεύετε πως είναι η συνταγή για τη συγγραφή ενός καλού βιβλίου; Η ικανότητα γραφής του συγγραφέα, η φαντασία του ή η σκληρή δουλειά του;

Πιστεύω πως όλα ξεκινούν από μια καλή ιδέα, η οποία όμως απαιτεί επεξεργασία, αναπροσαρμογή και διορθώσεις. Είναι πιθανό, επίσης, ανάλογα με το θέμα του βιβλίου να χρειαστεί και έρευνα. Σίγουρα πάντως η προχειρότητα και ο αυθορμητισμός βλάπτουν.

Ποιο πιστεύετε πως είναι το πιο σημαντικό κομμάτι σε μία ιστορία; Ο πρωταγωνιστής, οι δευτερεύοντες χαρακτήρες ή ο ανταγωνιστής;

Δεν υπάρχει σημαντικότερο κομμάτι σε μια ιστορία. Οι χαρακτήρες, η εξέλιξη της πλοκής, η οπτική γωνία της αφήγησης, όλα συγκροτούν ένα σύνολο άρτια δομημένο που κάνει την ιστορία ενδιαφέρουσα. Αλλιώς, οτιδήποτε εξαιρετικό θα καταποντιστεί μέσα στην μετριότητα και την ανία.

Ξεκινήσατε τη λογοτεχνική σας πορεία γράφοντας διηγήματα. Πώς προέκυψε η μετάβασή σας στο μυθιστόρημα;

Ξεκίνησα γράφοντας διηγήματα γιατί θεωρώ πως η μικρή φόρμα είναι καλύτερη στο να εξασκηθεί ένας νέος συγγραφέας, επειδή μπορεί να ελέγξει καλύτερα το κείμενο. Όμως μια σύνθετη ιστορία δεν μπορεί να χωρέσει σε ένα διήγημα που βασικό χαρακτηριστικό του είναι η αφαίρεση. Αντίθετα, το μυθιστόρημα επιτρέπει στους χαρακτήρες να αναπνεύσουν, να απλωθούν και να εξελιχτούν.

Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας «Η φωλιά του γλάρου».

«Η φωλιά του γλάρου» είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα και είναι αστυνομικό μυθιστόρημα. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Μυτιλήνη το 2017. Ο αστυνόμος Στέλιος Μπεργάκης καλείται με τη βοήθεια της παλιάς του φίλης και συναδέλφου Όλγας Κουρτέλλη να εξιχνιάσει το μυστήριο της δολοφονίας της όμορφης ναυαγοσώστριας στην Πλαζ Τσαμάκια, όταν δυο εικοσιτετράωρα μετά δολοφονείται εν ψυχρώ στο κεντρικό Πάρκο της Μυτιλήνης μια Αγγλίδα κοινωνιολόγος που εργαζόταν στο Χοτ Σποτ της Μόριας. Πρόκειται για μια ιστορία που λειτουργεί σε πολλά επίπεδα, εκτός από την αστυνομική έρευνα και την αναφορά στην κοινωνική πραγματικότητα, υποβόσκει και ο έρωτας.

Ποια είναι η κυριότερη πηγή έμπνευσής σας και ποιο το ερέθισμά σας για να ξεκινήσετε τη συγκεκριμένη ιστορία;

Νομίζω πως για κάθε βιβλίο πηγή έμπνευσης είναι ο κόσμος γύρω μας και μέσα μας. Ειδικά, για το αστυνομικό μυθιστόρημα πηγή έμπνευσης αποτελούν οι ανθρώπινες σχέσεις και η κοινωνική πραγματικότητα που γεννά την εγκληματικότητα. Εγώ ζώντας στην πόλη της Μυτιλήνης θέλησα να τοποθετήσω την ιστορία μου στον χώρο αυτό και να αποτυπώσω στο έργο τη σύγχρονη προσφυγική πραγματικότητα.

Γιατί επιλέξατε το αστυνομικό Μυθιστόρημα;

η φωλιά του γλάρουΚαταρχάς, γιατί είναι ένα λογοτεχνικό είδος που αγαπώ πολύ ως αναγνώστρια. Έπειτα, επειδή αποτελεί πρόκληση για τον συγγραφέα να υφάνει μια ιστορία μυστηρίου και να παίξει με το μυαλό του αναγνώστη ζητώντας του να λύσει το αίνιγμα. Είναι με άλλα λόγια ένα παιχνίδι ανάμεσα στον συγγραφέα και τον αναγνώστη. Θεωρώ, επίσης, το αστυνομικό μυθιστόρημα κατάλληλο ως λογοτεχνικό είδος για να διαπραγματευτεί την κοινωνική πραγματικότητα με τρόπο αποτελεσματικότερο σε διάφορα  επίπεδα. Κατά τη γνώμη μου, είναι πιο απαιτητικό ως είδος γιατί οφείλει να έχει ακρίβεια στις αναφορές και τήρηση της σχέσης αιτίας και αιτιατού.

Η υπόθεση της ιστορίας διαδραματίζεται στη γενέτειρά σας τη Μυτιλήνη. Αυτό είναι κάτι που το συναντάμε και σε προγενέστερα διηγήματά σας. Η επιμονή σας αυτή προκύπτει αποκλειστικά από την αγάπη για τον τόπο σας ή σας εξυπηρετεί καλύτερα ως συγγραφέα στο να ξετυλίξετε πιο άνετα τις ιστορίες σας;

Ισχύουν και τα δυο. Και αγαπώ το νησί όπου μεγάλωσα και ζω και νιώθω πιο άνετα όταν τοποθετώ τους ήρωες μου σε μέρη που γνωρίζω καλά. Βέβαια, το αστυνομικό μυθιστόρημα κατά κύριο λόγο διαδραματίζεται σε αστικό περιβάλλον. Και αυτό ακριβώς αποτέλεσε μια πρόκληση για μένα, το να τοποθετηθεί δηλαδή η ιστορία σε μια μικρή πόλη όπου οι περισσότεροι γνωρίζονται μεταξύ τους. Θεωρώ όμως σημαντικό για την αστυνομική λογοτεχνία στην Ελλάδα να συμπεριλάβει την ελληνική επαρχία, ειδικά αν πρόκειται για ένα νησί της παραμεθορίου, όπως η Λέσβος, που βιώνει μια νέα πραγματικότητα λόγω του σύγχρονου προσφυγικού-μεταναστευτικού κύματος.

Η εποχή της πνευματικής και οικονομικής κρίσης σας έχει επηρεάσει ως συγγραφέα;

Η κρίση δεν είναι απαραίτητα αρνητική. Άλλωστε οι κρίσεις γεννούν τις μεγαλύτερες αλλαγές. Και τα λογοτεχνικά αριστουργήματα.

Υπάρχει κάποιο από τα πρόσωπα του βιβλίου σας στο οποίο καθρεφτίζονται στοιχεία του εαυτού και της προσωπικότητας σας;

Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος χαρακτήρας που να συγκεντρώνει στοιχεία της προσωπικότητάς μου, αλλά το κάθε πρόσωπο, εφόσον είναι δημιούργημά μου, έχει πάρει κάτι από μένα.

Δεδομένου των δύσκολων συνθηκών που βιώνουμε όλοι μας, πιστεύετε πως είναι εύκολη η προώθηση ενός νέου βιβλίου; Εσείς πώς σκέφτεστε να κινηθείτε για να παρουσιάσετε το βιβλίο σας στο αναγνωστικό κοινό;

Όχι, δεν είναι εύκολη η προώθηση του βιβλίου ενός νέου συγγραφέα γιατί, ενώ οι διαθέσιμες επιλογές είναι πολλές, το αναγνωστικό κοινό είναι περιορισμένο με περιορισμένες επίσης οικονομικές δυνατότητες. Πάντως, οι σύγχρονοι συγγραφείς έχουν ένα πλεονέκτημα συγκριτικά με τους παλαιότερους, έχουν στη διάθεσή τους τα κοινωνικά δίκτυα όπου μπορούν να παρουσιάσουν το έργο τους στους αναγνώστες.

Πώς μπορούν να επικοινωνήσουν οι αναγνώστες μαζί σας;

Μπορούν να αφήσουν την κριτική  τους για το βιβλίο στο προφίλ μου στο Goodreads https://www.goodreads.com/author/show/18556905._

Πείτε μας λίγα λόγια για τον εκδότη σας και τη συνεργασία σας. Πώς προέκυψε;

Τον έναν εκ των δυο εκδοτών μου, τον Γρηγόρη Παπαδογιάννη, τον γνώρισα το  2012 όταν υπέβαλα σε διαγωνισμό διηγήματος του Eyelands.gr το πρώτο μου διήγημα που βγήκε από το συρτάρι. Συγκροτήσαμε έκτοτε μια ομάδα λογοτεχνών που αναρτούσε κείμενα στον ιστότοπο και επιπλέον διάβαζε και αξιολογούσε κάθε χρόνο τα διηγήματα που υποβάλλονταν στον ετήσιο διαγωνισμό του Eyelands.gr. Αναφορικά με τη «Φωλιά του Γλάρου» έστειλα το κείμενο στους εκδότες και εκείνοι δέχτηκαν να αναλάβουν την έκδοση του μυθιστορήματος.

Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα στους επισκέπτες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

Να διαθέσουν περισσότερο χρόνο από την καθημερινότητά τους στην ανάγνωση βιβλίων.