Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Μετρονόμος το βιβλίο-CD που φέρει τον τίτλο «Τι να πάρω μαζί μου» σε στίχους της Μαρίας Λαλιώτη και μουσική του Τάσου Γκρους. Οι στίχοι της Μαρίας σε συνδυασμό με τη μουσική σύνθεση του Τάσου Γκρους, αλλά και με τις φωνές όλων των καλλιτεχνών που έχουν συνεργαστεί γι’ αυτό το cd, αποτελούν ένα μοναδικό δώρο για τον μουσικό κόσμο. Η χαρισματική πένα της Μαρίας μάς παίρνει από το χέρι και μας ταξιδεύει σε έναν κόσμο ιδιαίτερο, με φορτωμένες μνήμες και αναμνήσεις στις αποσκευές μας, όνειρα και μια μεγάλη αλήθεια, την αλήθεια που κρύβει η ψυχή της. Σήμερα έχουμε την χαρά να τη φιλοξενούμε στις Τέχνες και να συνομιλούμε μαζί της.
Συνέντευξη στη Βάσω Κανιώτη
Μαρία, γυρνώντας σε στο παρελθόν θα ήθελα να θυμηθείς και να μοιραστείς μαζί μας, τι ήταν αυτό που σε γοήτευσε στους στίχους και θέλησες να ασχοληθείς μαζί τους.
Μεγάλωσα στο Δερβένι, σε ένα χωριό κυριολεκτικά δίπλα στη θάλασσα, μέσα σε δύσκολες και αυστηρές οικογενειακές συνθήκες. Από νωρίς, τελείως φυσικά, μου γεννήθηκε η ανάγκη να δραπετεύσω από όσα με πληγώνουν με τα ταξίδια της φαντασίας μου. Πηγαίνοντας στο σχολείο και ανακαλύπτοντας σιγά σιγά τις λέξεις, ένοιωσα πως αυτές, μαζί με την απεραντοσύνη της θάλασσας που είχα μπροστά μου, θα γίνουν τα πιο ισχυρά μου όπλα.
Πόσο καθοριστικό ρόλο έπαιξε για σένα η συνάντηση σου με τον Μίκη Θεοδωράκη στη νεαρή σου ηλικία;
Τον επισκέφτηκα ένα καλοκαίρι στο σπίτι του στο Βραχάτι, μετά από πρόσκλησή του – προηγουμένως είχε φτάσει στα χέρια του ένας στίχος μου και ζήτησε να με γνωρίσει. Μιλήσαμε αρκετή ώρα, διάβασε προσεκτικά όλα όσα του πήγα και με συμβούλεψε να συνεχίσω το γράψιμο και να έχω την πίστη και τη σιγουριά πως μια μέρα όλα αυτά θα γίνουν τραγούδια. Δε θα ξεχάσω ποτέ τη στιγμή που μου ζήτησε να κρατήσει τους στίχους μου. Τους πήρε και τους ακούμπησε επάνω στο πιάνο του. Ακόμα και σήμερα πιστεύω πως αυτή η κίνησή του ήταν συμβολική. Με έσπρωξε προς τα εμπρός. Έφυγα από εκείνη τη συνάντηση μαζί του γεμάτη δύναμη και με την ίδια δύναμη συνεχίζω μέχρι σήμερα.
Ποιοι ήταν οι λόγοι που θέλησες να δεις τους στίχους σου ντυμένους με μουσική; Ποια είναι η σχέση σου με τη μουσική γενικότερα;
Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου, πάντα ήταν. Ένα από τα παιδικά μου παιχνίδια ήταν να αλλάζω τα λόγια και να βάζω δικά μου, σε όσα τραγούδια με εντυπωσίαζαν στο ραδιόφωνο. Η μουσική με συντροφεύει, με εμπνέει, με αποφορτίζει. Όσο για τους στίχους … όταν αυτό που γράφεις έχει ομοιοκαταληξία μέτρο και ρυθμό, μοιραία είναι εν δυνάμει τραγούδι. Στίχος και μουσική! Η ισχύς εν τη ενώσει.
Πώς ένιωσες όταν άκουσες για πρώτη φορά τους στίχους σου μελοποιημένους; Ποια συναισθήματα σου γέννησε αυτό το άκουσμα;
Ένιωσα συγκρατημένα αισιόδοξη. Σα να δίνεις το πρώτο φιλί… περίεργα, χωρίς να ξέρεις τι να περιμένεις…
Από τις εκδόσεις «Μετρονόμος» κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο-CD με τίτλο «Τι να πάρω μαζί μου», σε στίχους δικούς σου και μουσική του Τάσου Γκρους. Πες μας λίγα λόγια γι’ αυτή σου τη δουλειά, καθώς και για το πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τον συνθέτη.
Πολύ πριν τον γνωρίσω, ο Τάσος Γκρους ήταν αγαπημένος μου συνθέτης. Θαύμαζα το ταλέντο του στη μουσική, οι μελωδίες του πάντα με συγκινούσαν. Πριν από αρκετά χρόνια, ένα κοινό αγαπημένο μας πρόσωπο μάς έφερε σε επαφή, αγάπησε τους στίχους μου από την πρώτη στιγμή, σχεδόν αμέσως μελοποίησε τα περισσότερα τραγούδια του δίσκου. Ο Τάσος είναι από τους συνθέτες που πιστεύουν πως εν αρχή είναι ο λόγος. Σέβεται τον στίχο, τον κατανοεί και τον πάει παραπέρα με τις μελωδίες του. Αν και ήμασταν έτοιμοι αρκετό καιρό τώρα, χρειάστηκε να περιμένουμε την κατάλληλη συνθήκη για να μπούμε στο στούντιο και να ολοκληρώσουμε αυτό το άλμπουμ. Ένα άλμπουμ με 15 τραγούδια και 2 ορχηστρικά κομμάτια. Μια πορεία προς τη ζωή. Με προβληματισμούς, αγωνίες, λύπες, χάρες, λάθη και επαναπροσδιορισμούς. Με κορύφωση τη στιγμή του απολογισμού και της αυτοκριτικής. Τη στιγμή που πρέπει να αποφασίσεις… Τι να πάρεις μαζί σου… για να συνεχίσεις το ταξίδι… Αυτή η δουλειά θεωρώ πως κύλισε υπέροχα ωραία με τις μελωδίες του Τάσου Γκρους, τις ενορχηστρώσεις του Νίκου Βελώνια, τους όμορφους πίνακες ζωγραφικής του Ηλία Λαλιώτη, που κοσμούν το βιβλίο-CD, και τη γενναιοδωρία του Σπύρου Λώμη, που ανέλαβε την παραγωγή και την επιμέλεια παραγωγής.
Στο συγκεκριμένο CD φιλοξενούνται οι φωνές των Μανώλη Μητσιά, Αργυρώς Καπαρού, Ελένης Νόνη, Ανδρέα Σμυρνάκη και Χρυσούλας Κεχαγιόγλου. Είναι κάποια συνεργασία που ξεχωρίζεις ιδιαίτερα και γιατί;
H συνεργασία με όλους ήταν εξαιρετική. Ο κάθε ερμηνευτής απέδωσε με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είχαμε φανταστεί για τα τραγούδια εγώ και ο Τάσος. Μπήκαν μέσα στις μελωδίες, αγάπησαν τους στίχους και έδωσαν ζωή στις λέξεις. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον μοναδικό Μανώλη Μητσιά, έναν από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της χώρας μας, στην Αργυρώ Καπάρου, που πάντα ονειρευόμουν να τραγουδήσει με την ξεχωριστή φωνή της τα τραγούδια μου, στην Ελένη Νόνη για τις πανέμορφες ερμηνείες της και τη θετική της ενέργεια, στον Ανδρέα Σμυρνάκη που με ξάφνιασε ευχάριστα με τις ερμηνευτικές του ικανότητες, καθώς και στη Χρυσούλα Κεχαγιόγλου με την υπέροχη, κρυστάλλινη φωνή.
Με μια σύντομη αναδρομή στα καλλιτεχνικά σου βήματα, θα ήθελες να μας μιλήσεις και για άλλες συνεργασίες που έχεις κάνει στη μέχρι τώρα πορεία σου;
Συνειδητά και κατ’ επιλογήν δε θέλησα μέχρι σήμερα να δημοσιοποιήσω όσα έγραφα, θα έλεγα πως μάζευα το υλικό μου, παρ’ όλα αυτά δεν μπορώ να μην αναφερθώ στη συνεργασία μου με τον Μάριο Στρόφαλη, έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες, έναν υπέροχο και ηθικό άνθρωπο. Ο Μάριος είναι ο πρώτος με τον όποιον γράψαμε τραγούδια, μια όμορφη συνεργασία με ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα. Ακόμα δεν καταφέραμε να τα δισκογραφήσουμε, αλλά η φιλία μας κρατάει πάνω από είκοσι χρόνια και αυτό το θεωρώ πολύ σπουδαίο.
Το 2015 συμμετείχα με δύο τραγούδια μου, το «Στο Μοναστηράκι» και το «Προς τη θάλασσα», στον προσωπικό δίσκο της Άντζελας Ορφανού, σε μουσική και ενορχήστρωση του συνθέτη Βασίλη Μιχάλη, με τον όποιον η συνεργασία μας συνεχίστηκε και δημιουργήσαμε μαζί μια συλλογή, η οποία περιλαμβάνει 12 σύγχρονα λαϊκά τραγούδια.
Εάν σε ρωτούσα ποια διαφορά βρίσκει η Μαρία μεταξύ ποίησης και στιχουργικής, ποια θα ήταν η απάντηση σου;
Φαντάζομαι θα εννοείτε με τον όρο στιχουργική την τέχνη να γράφει κανείς στίχους για να γίνουν τραγούδια. Ουσιαστικά, από τον προηγούμενο αιώνα και πίσω δε θα μιλούσαμε για διαφορές. Κάθε ποίημα είναι γραμμένο σε στίχους, σε σειρές λέξεων, με ομοιοκαταληξία μέτρο και ρυθμό. Η ποίηση, όπως και το τραγούδι, ήταν η πρώτη μορφή έκφρασης του ανθρώπου, ακόμα και πριν την ανακάλυψη της γραφής. Με ύμνους, θρήνους και ξεσπάσματα χαράς. Μετά τον 20ο αιώνα θεωρώ πως αρχίζουμε να μιλάμε για διαφορές, με την εμφάνιση της πιο ελεύθερης γραφής στην ποίηση. Τον ελεύθερο στίχο, όπως τον ονομάζουμε. Αρχίζουν, λοιπόν τα ποιήματα να μην έχουν ομοιοκαταληξία, να είναι ανισοσύλλαβα, να μην έχουν μέτρο και ρυθμό. Θα λέγαμε πως το τραγούδι είναι μια τέχνη περισσότερο λαϊκή και άμεση για τον κόσμο. Στη χώρα μας είμαστε πολύ τυχεροί γιατί μεγάλοι συνθέτες έχουν μελοποιήσει εξαιρετικά ποιήματα μεγάλων ποιητών, και κατάφεραν με αυτό τον τρόπο η ποίηση να μπει σε κάθε σπίτι. Θα μου επιτρέψετε λοιπόν να μη σταθώ στις διαφορές, αλλά στις ομοιότητες μεταξύ ποίησης και τραγουδιού. Η ποίηση και το τραγούδι είναι μορφές τέχνης του λόγου, βαθιά συναισθηματικές, μουσικές, ψυχικές και έντονα φανταστικές. Στοχεύουν στην ψυχή και όχι απαραίτητα στο νου. Πάντα θα μας συγκινούν, θα μας ταξιδεύουν, θα μας κάνουν να ονειρευόμαστε.
Οι ερμηνευτές απολαμβάνουν την αγάπη του κόσμου όταν ανεβαίνουν πάνω στη σκηνή. Για τους στιχουργούς, όμως, πώς λαμβάνεται αυτή η αγάπη;
Μα φυσικά όταν φτάσει το τραγούδι σου στα χείλη του κόσμου. Όταν αρχίσουν να το σιγοψιθυρίζουν, να το τραγουδούν, να ταυτίζονται μαζί του άνθρωποι που ίσως δε θα γνωρίσεις ποτέ. Αναφερόμενη στην καινούργια αυτή δουλειά, «Τι να πάρω μαζί μου» για την οποία μιλάμε τώρα, έλαβα προχθές ένα μήνυμα από μια φίλη που μου έγραψε: «Δεν μπορεί, δε γίνεται αλλιώς, αυτό το τραγούδι το έχεις γράψει για μένα»… Εκείνη τη στιγμή, με αυτό το σχόλιο, σίγουρα εξαργύρωσα την ανταμοιβή μου.
Τι αποτελεί για σένα πηγή έμπνευσης; Τι είναι αυτό που μπορεί να σε επηρεάσει και να σε παροτρύνει να πιάσεις μολύβι και χαρτί;
Ο στίχος όπως και η μελωδία έχουν μνήμες, τις μνήμες των δημιουργών τους. Τα συναισθήματα μπορεί να είναι προσωπικά, αλλά τα ερεθίσματα που τα προκαλούν μπορεί να είναι πανανθρώπινα. Ο δημιουργός πρέπει και οφείλει να είναι παρατηρητής. Γράφω για ό,τι με συγκινεί, με προβληματίζει, με θυμώνει. Ένα παλιό σπίτι στη γειτονιά μπορεί να ανασύρει μνήμες. Ένας άστεγος στον δρόμο, ένας καταστροφικός πόλεμος στην άκρη της γης, δυο θλιμμένα μάτια μέσα στο λεωφορείο της γραμμής, οτιδήποτε μπορεί να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου, και τότε μόνο το μολύβι και το χαρτί θα σε σώσει από τον εσωτερικό σου ανεμοστρόβιλο. Στη χαρά δεν γράφω. Τη χαρά τη ζω όσο γίνεται πιο έντονα!
Ο καλλιτεχνικός χώρος είναι, ομολογουμένως, ένας δύσκολος χώρος. Υπήρξαν φορές που λόγω κάποιων κακών συγκυριών ή δυσκολιών σκέφτηκες να τα παρατήσεις;
Έχω ακούσει γι’ αυτό που λέτε, σίγουρα υπάρχουν πολλές δυσκολίες στο χώρο, όμως επειδή είναι η πρώτη ολοκληρωμένη δισκογραφική μου δουλειά δεν έχω αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο αυτά τα προβλήματα. Παρ’ όλα αυτά, έχω μάθει να αγωνίζομαι για όσα αγαπώ και πιστεύω.
Πως αγαπάς να γεμίζεις τον ελεύθερο χρόνο σου, με μουσική ή βιβλία;
Η μουσική υπάρχει διαρκώς μέσα στην καθημερινότητα μου, είτε στον ελεύθερο χρόνο μου, είτε στις επαγγελματικές μου δραστηριότητες. Λατρεύω το ραδιόφωνο και είναι το πρώτο πράγμα με το οποίο ξεκινά η μέρα μου. Τον πραγματικά ελεύθερο χρόνο μου τον αφιερώνω στην ανάγνωση-μελέτη λογοτεχνικών έργων και στη ζωγραφική.
Υπάρχουν μελλοντικά σχέδια που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε ήδη στο στούντιο και ηχογραφούμε έναν νέο κύκλο τραγουδιών, σε στίχους δικούς μου, και μουσική και ενορχήστρωση του συνθέτη Νίκου Πιτλόγλου. Πρόκειται για 14 τραγούδια που θα αποδοθούν από 4 γνωστούς και αξιόλογους ερμηνευτές.
Επίσης, από την συνεργασία μου με τον συνθέτη Βασίλη Μιχάλη, είναι έτοιμα 12 λαϊκά τραγούδια. Οι ηχογραφήσεις για αυτόν το δίσκο θα ξεκινήσουν μόλις επιστρέψει από το Παρίσι ο συνθέτης, όπου βρίσκεται και εργάζεται για τη μουσική μιας κινηματογραφικής ταινίας.
Στους άμεσα μελλοντικούς μου στόχους είναι και η δημοσίευση δύο ποιητικών συλλογών, οι οποίες είναι αυτή τη στιγμή έτοιμες προς έκδοση.
Σε ευχαριστούμε θερμά για την ενδιαφέρουσα συζήτηση και σου ευχόμαστε να πορεύεσαι με υγεία και επιτυχία στη ζωή σου.
Εγώ σας ευχαριστώ.
0 Σχόλια