Μάουρα Ρομπέσκου: "Στα γραπτά μου ο αναγνώστης θα βρει εμένα"

Ο τρόμος είναι το αγαπημένο της λογοτεχνικό είδος, παρόλο που μέχρι τώρα ως συγγραφέας έχει δοκιμαστεί σε όλα. Στη συνέντευξη που ακολουθεί θα μας εξηγήσει το λόγο. Αναφερόμαστε στη σημερινή καλεσμένη των Τεχνών, τη συγγραφέα Μάουρα Ρομπέσκου, η οποία παράλληλα θα μας παρουσιάσει και το νέο της βιβλίο με τίτλο «Ο ιερός όφις», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές».  

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου

Κυρία Ρομπέσκου, πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;

Είμαι μητέρα τεσσάρων παιδιών και γιαγιά πέντε εγγονιών και είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτό. Και με τον ίδιο τρόπο που αγαπώ τα παιδιά μου, αγαπώ και τα βιβλία μου. Όπως τα πρώτα είναι σάρκα από την σάρκα μου και αίμα από το αίμα μου έτσι και τα δεύτερα είναι σταγόνες του πνεύματος και λάμψεις της ψυχής μου.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να εκφραστείτε μέσω της συγγραφής; Θεωρείτε ότι δημιουργώντας απελευθερώνεται ο εσωτερικός σας κόσμος;

Πάντα υπήρχαν ιστορίες μέσα μου που πάλευαν να ακουστούν. Καταγράφοντάς τες άρχισαν να ηρεμούν. Οπότε θεωρώ ότι περισσότερο αποφορτίζεται ο εσωτερικός μου κόσμος και αφήνει χώρο σε νέες ιστορίες να αναδυθούν.

Τι μπορεί να αποτελέσει έμπνευση για εσάς;

Δεν είμαι από εκείνους που λένε μία εικόνα, ένα γεγονός, μια λέξη. Περισσότερο αισθάνομαι πως ψαρεύω από μέσα μου εκείνη την ιστορία που είναι αρκετά ώριμη για να ειπωθεί. Ή ακόμη και την προσκαλώ, όταν μου δοθεί κάποιο θέμα.

Υπήρξε κάποιο γεγονός στη ζωή σας που νιώσατε την ανάγκη να το μεταφέρετε αυτούσιο στο χαρτί;

Όχι. Η προσωπική μου ζωή από πολύ μικρή ηλικία ήταν πολύ δύσκολη. Δεν είμαι έτοιμη να την αγγίξω ακόμη και να την μεταφέρω στο χαρτί. Ίσως αργότερα. Βέβαια κάθε ιστορία, ακόμη και η πιο φανταστική, φιλτράρεται μέσα από τα βιώματα του δημιουργού της. Κάθε λέξη του εμποτίζεται από τις εμπειρίες του.

Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο σκοπός της λογοτεχνίας; Τι έχει να προσφέρει στον σύγχρονο άνθρωπο;

Για τον καθένα αναγνώστη είναι διαφορετικό αυτό που θα εισπράξει από την ανάγνωση ενός βιβλίου. Κάποιος θέλει να απολαύσει την ιστορία, να διασκεδάσει, κάποιος άλλον να προβληματιστεί, κάποιος να εμβαθύνει. Όλα σωστά, κανένα λάθος.

Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι με την ολοένα και αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου διαβάζουν βιβλία στις μέρες μας;

Πιστεύω πως όσοι αρέσκονται να διαβάζουν, θα συνεχίσουν να το κάνουν, ακόμη και αν χρησιμοποιούν οθόνη, αντί για το κλασικό βιβλίο. Οι υπόλοιποι θα χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο ως δικαιολογία για να αποφύγουν το διάβασμα ενός βιβλίου. Περισσότερο αυτό με ανησυχεί για τα παιδιά. Η χρήση οθόνης από μικρή ηλικία, οι γρήγορες εναλλαγές των εικόνων, ίσως τα αποτρέψει από το να γίνουν οι αναγνώστες, ενός βιβλίου, του αύριο.

Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας συγγραφείς;

Φυσικά και έχω αγαπημένους συγγραφείς, όμως έχω την ιδιοτροπία να μην θέλω να μοιάζω με κανέναν. Στα γραπτά μου ο αναγνώστης θα βρει εμένα.

Θεωρείτε ότι υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή για τη συγγραφή ενός καλού βιβλίου; Τι είναι αυτό που το χαρακτηρίζει ως καλό;

Εδώ και πέντε χρόνια παρακολουθώ μαθήματα δημιουργικής γραφής σε διάφορες ομάδες. Υπάρχουν βασικά στοιχεία που μαθαίνουμε. Μια καλή ιστορία, πλοκή που να ρέει, δίχως κενά, ξεκάθαρο θέμα, καλοφτιαγμένοι χαρακτήρες, όμορφοι διάλογοι, καλή ισορροπία, ανάμεσα σε αφήγηση και διαλόγους. Και τελικά δεν ακολουθείς τίποτα από όλα αυτά και έχεις ένα αριστούργημα. Συνταγές μάλλον χρειάζονται μόνο στην ζαχαροπλαστική. Σε όλα αυτά χρειάζεται η ψυχή του συγγραφέα που ζωντανεύει κάθε λέξη, κάθε εικόνα και κάνει το δημιούργημά του ελκυστικό.

Το 2022 κυκλοφόρησε η νουβέλα σας με τίτλο «Ο ιερός όφις», από τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές». Πείτε μας περισσότερα πράγματα γι’ αυτήν.

Ο Ιερός Όφις είναι μία φανταστική νουβέλα τρόμου, με μυθολογικά στοιχεία. Είναι η παράλληλη διαδρομή δύο γυναικών που ζουν σε διαφορετικές εποχές. Η μία στο παρόν και η άλλη στο πολύ μακρινό παρελθόν, εκεί που δημιουργούνται οι μύθοι. Εκείνο που τις ενώνει είναι ο χώρος των ονείρων. Τα όνειρα λειτουργούν σαν πύλη και μέσω αυτής, τερατώδη, αρχαία πλάσματα εισβάλουν στον κόσμο μας και απειλούν να τον καταστρέψουν.

Αρκετά ιδιαίτερος ο τίτλος του βιβλίου σας. Οπωσδήποτε, δεν περνάει απαρατήρητος από τον αναγνώστη. Είναι κι αυτός, θεωρείτε, ένας τρόπος για να τον δελεάσετε περισσότερο να επικεντρωθεί στην ιστορία σας και να την διαβάσει;

Πάντα ένα καλό εξώφυλλο και ένας ενδιαφέρον τίτλος είναι τα αρχικά στοιχεία που κάνουν ένα βιβλίο ελκυστικό ώστε κάποιος να το επιλέξει. Από εκεί και πέρα είναι άλλα τα στοιχεία που θα δημιουργήσουν την ανάγκη στον αναγνώστη να γράψει μια καλή κριτική και να το προτείνει.

Θα επιμείνω στον τίτλο του βιβλίου σας, αλλά και στο ιδιαίτερο εξώφυλλό του. Τι ακριβώς σημαίνει για την ιστορία που αφηγείστε. Υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που επιλέξατε το συγκεκριμένο εξώφυλλο; Θα καταλάβει ο αναγνώστης τον συλλογισμό και τον λόγο της επιλογής σας στο τέλος της ανάγνωσης;

Το εξώφυλλο όπως και ο τίτλος είναι απόλυτα συγχρονισμένα με την ιστορία που αφηγούμαι. Είναι το αρχέγονο θεϊκό ζευγάρι της μυθολογίας που βασίζεται το βιβλίο μου. Μία μυθολογία που παρόλο ότι την τοποθετώ στην αρχαία Ελλάδα, είναι δικής μου επινόησης. Και φυσικά ο αναγνώστης όταν θα φτάσει στο τέλος της ιστορίας θα έχει καταλάβει τον λόγο της επιλογής.

Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με την επιστημονική φαντασία και συγκεκριμένα με την λογοτεχνία τρόμου; Είναι το λογοτεχνικό είδος που σας κεντρίζει περισσότερο;

Παρόλο ότι μπορώ να πω πως γράφω τα πάντα [παραμύθια, παιδική λογοτεχνία, φαντασία] ο τρόμος είναι το αγαπημένο μου είδος. Με ιντριγκάρει το γεγονός πως πρέπει να δημιουργήσω τις απαιτούμενες συνθήκες ώστε ο αναγνώστης να αισθανθεί την ανατριχίλα του φόβου. Την παγωμένη ανάσα του κινδύνου στον αυχένα.

Τι σας ενέπνευσε για τη συγγραφή της συγκεκριμένης ιστορίας;

Όπως σας είπα και πιο πάνω, δεν έχω εξωτερικούς παράγοντες που με εμπνέουν. Ξεκινώ με λέξεις, με προτάσεις, με παραγράφους, δίχως να γνωρίζω τι θα συναντήσω στην πορεία της ιστορίας μου. Σχεδόν μέχρι την μέση, μαθαίνω [ζω] κι εγώ την ιστορία, όπως την γράφω. Το ίδιο και ο τίτλος έρχεται προς το τέλος της ιστορίας. Είναι σπάνιες οι φορές που μπορεί να έχω ολόκληρη την ιστορία πριν την καταγράψω.

Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται το βιβλίο σας;

Ο Ιερός Όφις, απευθύνεται σε ενήλικα άτομα. Δεν είναι μια ιστορία για παιδιά.

Περνάτε κάποιο μήνυμα στο τέλος της ιστορίας σας; Ποιο είναι αυτό;

Το μήνυμα που θέλω να περάσω είναι, πως μέσα μας ενυπάρχουν όλα. Και η δυνατότητα καταστροφής και η ικανότητα σωτηρίας. Αρκεί να το επιλέξουμε.

Μιλήστε μας για το εκδοτικό σπίτι. Είστε ευχαριστημένη από τη συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές»;

Θα σας πω μόνο αυτό: Αισθάνομαι πραγματικά σαν να βρίσκομαι σπίτι μου. Σαν να ήμαστε μια μεγάλη οικογένεια. Δεν έχω νοιώσει πίεση, πράγμα που θα με ενοχλούσε. Και με τους υπόλοιπους συγγραφείς αλληλοβοηθιόμαστε, σαν αδέλφια. Ο Σωκράτης, ο Μάριος, ο Λεωνίδας, η Ισαβέλλα, η Νεοφύτα είναι μερικοί από την μεγάλη παρέα μας.

Σχεδιάζετε κάποια παρουσίαση του βιβλίου σας το προσεχές διάστημα;

Φροντίζω να παραβρίσκομαι σε κάθε φεστιβάλ που διοργανώνεται. Από ότι ξέρω το επόμενο στην Αθήνα θα γίνει τον Μάιο, εκτός αν αποφασιστεί κάτι νωρίτερα και για κάποια άλλη πόλη.

Μια ευχή σας για το μέλλον;

Να σταματήσουν να συμβαίνουν άσκημα πράγματα στον κόσμο. Ας παραμείνουν μέσα σε σελίδες των βιβλίων. Πολλές φορές η πραγματικότητα είναι πιο άγρια, από το πιο τρομακτικό βιβλίο.

Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας. 

Σκοτάδι. Βρισκόμουν σε βαθύ σκοτάδι.

Και είχε κρύο. Ένα κρύο παράξενο, βασανιστικό. Ένα κρύο που πάγωνε την καρδιά, άμβλυνε τις αισθήσεις. Ένα κρύο σαν θάνατος.

Πού βρίσκομαι;

Και σιωπή. Απόλυτη, αδιασάλευτη σιωπή. Ούτε τον ήχο της ανάσας μου δεν μπορούσα να ακούσω. Ούτε τον ήχο της καρδιάς μου.

Είμαι νεκρή;

Ένιωσα ένα άγγιγμα χαμηλά στο πόδι. Κάτι ανάλαφρο, σαν χάδι φτερού, σαν απαλό αεράκι. Έπειτα ένα δεύτερο, ένα τρίτο… πολλά.

Να είναι ουρές; Ποντίκια;

Το ανάλαφρο άγγιγμα έγινε επίμονο. Γλοιώδη, μακρουλά σώματα, κολλούσαν πάνω στα πόδια μου. Γλιστρούσαν πάνω στο δέρμα μου και ανέβαιναν. Όλο ανέβαιναν.

Φίδια;

Ανέβαιναν και τύλιγαν το σώμα μου. Κάλυπταν κάθε χιλιοστό του. Την στιγμή που τύλιξαν το πρόσωπό μου άνοιξα το στόμα και ούρλιαξα. Ούρλιαξα με μία άηχη κραυγή. Ένιωθα τον αέρα να ξεφεύγει από το σώμα μου μέχρι που άδειασε εντελώς, μα τίποτα δεν ακούστηκε. Εισέπνευσα. Αέρας μουχλιασμένος, ταγκός, βρομερός, μπήκε στα πνευμόνια μου και… μαζί τρύπωσαν και τα γλοιώδη πλάσματα. Γέμισαν το ορθάνοιχτο στόμα μου, γλίστρησαν στον οισοφάγο, θρονιάστηκαν στα πνευμόνια, κόλλησαν στον εγκέφαλό μου. Και είδα…

Κυρία Ρομπέσκου, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία στο συγγραφικό σας έργο.

Βιογραφικό:

Η Μάουρα Ρομπέσκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Έχει τέσσερα παιδιά και πέντε εγγόνια. Τελείωσε το Οικονομικό Λύκειο και για χρόνια δούλεψε σε λογιστήριο, μέχρι που την κέρδισε η γραφή. Τα τελευταία πέντε χρόνια παρακολουθεί μαθήματα δημιουργικής γραφής σε Harmony and creativity, Τales off the weird, Tabula Rasa, Το μαύρο κουτί της αφήγησης, Skillbox, Χαρτογράφηση φανταστικών κόσμων.

Έργα της που έχουν εκδοθεί. ‘Ο Παλιός Χαρταετός’, παραμύθι, εκδόσεις Ηλιαχτίδα, και μεταφρασμένο στα Αγγλικά από εκδόσεις Bookguru.

Το ‘Θανάσιμο Παιχνίδι’ μυθιστόρημα, εκδόσεις Bookguru. Και σε λίγο, προσωπική συλλογή διηγημάτων με τίτλο ‘Τα παιδιά της νύχτας’.

Συλλογικό με τίτλο lockdown των Συμπαντικών διαδρομών με το ‘Ο εχθρός μου’.

Συλλογικό με τίτλο Διηγηματικές Αναζητήσεις της Πηγής Παιδείας με το ‘Ο Καθρέφτης’.

Διηγήματά της βρίσκονται σε αρκετά free e-books Tales of the mind project, Skillbox, ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.Κ και στο ηλεκτρονικό περιοδικό Staxtes.