Η συγγραφέας Λίτσα Καποπούλου έχει διαγράψει ήδη μια αξιόλογη πορεία στο χώρο των γραμμάτων, μιας κι έχει κυκλοφορήσει έως τώρα έντεκα βιβλία της, διαφόρων λογοτεχνικών ειδών, όπως μυθιστορήματα, ποίηση, διηγήματα, θεατρικά και παιδικά. Σήμερα φιλοξενείται στις Τέχνες με αφορμή το νέο της βιβλίο με τίτλο «Ο Αστερισμός των Παραμυθιών», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελκυστής».
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Καποπούλου, καλώς ήρθατε για ακόμα μια φορά στις Τέχνες. Σήμερα, βέβαια, για να μας παρουσιάσετε ένα νέο βιβλίο σας για το οποίο θα κάνουμε λόγο στη συνέχεια. Όμως, πριν ξεκινήσουμε να μιλάμε γι’ αυτό, θα ήθελα να μας συστήσετε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό.
Καλώς σας βρίσκω κυρία Πετρίδου. Είναι δύσκολο για τον δημιουργό να συστήνει τον εαυτό του. Προσωπικά προτιμώ να μιλούν τα έργα μου. Ωστόσο με δυο λόγια έχω τελειώσει Νομική και Σχολή Δημοσιογραφίας κι έχω εργασθεί ως Δικηγόρος και Δικαστική Λειτουργός. Μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί έντεκα βιβλία μου, μυθιστορήματα, παιδικά, θεατρικά, διηγήματα, ποίηση. Εκτός από τη συγγραφή και το διάβασμα, αγαπώ τα ταξίδια, το θέατρο, τη μουσική. Παρακολουθώ Συναισθηματική Διαλεκτική με τον Στέλιο Καλαθά και Φωνητική με τον Άρη Γραικούση.
Παρόλο που όλα τα βιβλία σας αποτελούν πνευματικά σας παιδιά, παίρνω το θάρρος ξανά να σας ρωτήσω αν τρέφετε ιδιαίτερη αδυναμία σε κάποιο συγκεκριμένα και γιατί.
Δε θα ‘θελα και δε θα μπορούσα να έχω ιδιαίτερη αδυναμία σε κάποιο, θα ήταν αδικία για τα υπόλοιπα και ίσως οδηγούσε σε λάθος συμπεράσματα. Όπως ακριβώς συμβαίνει με το γονιό και τα παιδιά του.
Έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη να μεταφέρετε οπωσδήποτε στο χαρτί κάποιο προσωπικό σας βίωμα;
Ασφαλώς ναι. Άλλωστε το προσωπικό βίωμα είτε πρωτογενές, είτε επεξεργασμένο αποτελεί κινητήρια δύναμη σε κάθε δημιουργό.
Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας συγγραφείς;
Φυσικά και έχω πρότυπα ως συγγραφέας. Το αν θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους συγγραφείς, αυτό έγκειται στην προσωπική του κρίση. Πάντως κατά καιρούς έχουν εκφράσει ότι τους θυμίζουν κάτι από κάποιους.
Είναι απαιτητικοί αναγνώστες τα παιδιά κατά τη γνώμη σας;
Θεωρώ πως ναι. Ο βαθμός εξαρτάται βέβαια από το περιβάλλον και την παιδεία κάθε παιδιού. Αλλά σε γενικές γραμμές υπάρχει η δίψα για γνώση και η απορία για το κάθε τι. Εξ ου και είναι μεγάλη η ευθύνη του συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας.
Θεωρείτε ότι τα παραμύθια έχουν τη δύναμη που απαιτείται για να πλάσουν κατάλληλα τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα ενός παιδιού και να τον κάνουν καλύτερο άνθρωπο;
Κατά κανόνα ναι και μάλιστα ασκούν μεγάλη επίδραση στον ψυχισμό του παιδιού, οξύνουν τη φαντασία του και μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά όχι μόνο στη βελτίωσή του ως καλύτερου ανθρώπου, αλλά και στην διαμόρφωση ενός έξυπνου και πνευματικού ανθρώπου. Όπως λέει ο Ευγένιος Τριβιζάς οι μεγαλύτεροι εφευρέτες διάβαζαν παραμύθια. Οι μεγαλύτερες ανακαλύψεις έγιναν, διότι οι δημιουργοί τους φαντάστηκαν το μη υπαρκτό, το ιδανικό πάνω από τον υπαρκτό κόσμο των γνώσεων.
Τι θα πρέπει να διαθέτει ένα παιδικό βιβλίο ώστε να προχωρήσει στην έκδοση; Εσείς πώς διαλέγετε τα έργα που θα εκδώσετε; Ποια είναι τα κριτήριά σας;
Θα πρέπει να έχει τον μυστικό κώδικα καταλληλότητας και επικοινωνίας με το παιδί, από πλευράς θεματολογίας, έκφρασης και δυνατότητας αφομοίωσης ψυχωφελών μηνυμάτων, ούτως ώστε να διαμορφωθούν οι αυριανοί ενήλικες, όπως αναφέραμε στην αμέσως προηγούμενη ερώτηση. Αυτά ακριβώς είναι και τα δικά μου κριτήρια. Ένας αρμονικός συνδυασμός του τερπνού μετά του ωφελίμου.
Πέρα από το όποιο οικονομικό όφελος, ποιο θεωρείτε πως είναι το μεγαλύτερο κέρδος στη ζωή ενός συγγραφέα παιδικού βιβλίου;
Το ανώτερο βραβείο και κέρδος για ένα συγγραφέα παιδικού βιβλίου πιστεύω πως είναι η αγάπη, η αποδοχή και ο θαυμασμός των ίδιων των παιδιών, που εκφράζεται ποικιλοτρόπως.
Θεωρείτε ότι είναι καλοί αναγνώστες τα παιδιά σε σχέση με τους ενήλικες; Δείχνουν το ενδιαφέρον που θα ’πρεπε για την ανάγνωση παραμυθιών διδακτικού περιεχομένου;
Τα παιδιά σε μικρή ηλικία είναι σαν σφουγγάρια. Απορροφούν ό, τι οι μεγάλοι, γονείς, κηδεμόνες, εκπαιδευτικοί κ.λ.π. τους προσφέρουν ως γνώση και τέρψη. Στους μεγάλους έγκειται να κάνουν τα παιδιά να αγαπήσουν το διάβασμα και να διαβάσουν καλά βιβλία.
Σας διακατέχει το άγχος, αν θα γίνει το έργο σας αποδεκτό από τα παιδιά;
Άγχος όχι. Επιθυμία και φιλοδοξία ναι. Κι όταν γίνει αποδεκτό ύψιστη συγκίνηση και τιμή.
Κρατώ στα χέρια μου το νέο σας βιβλίο, που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2023 από τις εκδόσεις «Ελκυστής» και έχει τον τίτλο «Ο Αστερισμός των Παραμυθιών». Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Πρόκειται για μία συλλογή τριών παραμυθιών: «Το Τζίνι και το Ξωτικό», «Εγώ, ο Κύριος Δεν Βαριέμαι» και «Ρυτίδες Φεγγαριού», το τελευταίο εκ των οποίων σε έμμετρη μορφή. Στόχος μου είναι η επικοινωνία με τον ψυχικό κόσμο των παιδιών προσφέροντάς τους ευχαρίστηση, ενδιαφέρον και ωφέλιμα μηνύματα.
Ποιο υπήρξε το ερέθισμά σας για να ξεκινήσετε τη συγγραφή των ιστοριών που φιλοξενούνται στο βιβλίο;
Η ανάγκη να μοιραστώ και να μεταδώσω στα παιδιά και τους δικούς τους την σπουδαιότητα των παραμυθιών από νωρίς, όταν τα παιδιά ακόμη δεν ξέρουν να διαβάσουν και ακούνε τις διηγήσεις των παππούδων, γονέων, μεγαλύτερων αδελφιών κ. λ. π. Αναφέρω πως ένιωθα εγώ ως παιδί, όταν άκουγα παραμύθια από τον παππού μου και πως ως γιαγιά τα διηγούμαι στα εγγόνια μου. Αυτό που λέμε απλά πνευματική τροφή.
Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου σας;
Επειδή συνήθως τα παραμύθια λέγονται βράδυ με την καληνύχτα, υπάρχει αναφορά σε φεγγάρι και αστέρια και εύχομαι και τα τρία αυτά παραμύθια να φωτίζουν τα όνειρα των παιδιών σαν Αστερισμός Παραμυθιών.
Το βιβλίο σας σε ποιες ηλικίες απευθύνεται κυρίως;
Είμαι της άποψης ότι το παραμύθι δεν έχει ηλικία. Εξάλλου οι πρώτοι αναγνώστες τον παραμυθιών είναι οι μεγάλοι και τα κριτήρια ποικίλουν. Παρά ταύτα ξεκινά από την προσχολική ηλικία και καλύπτει το Δημοτικό.
Πρόκειται για ένα βιβλίο που συνδυάζει ψυχαγωγία κι ενημέρωση μαζί, μιας και στο τέλος των ιστοριών συναντάμε το γλωσσάρι των παραμυθιών, που βοηθά τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν τη σημασία των ονομάτων που αναφέρονται σ’ αυτές. Μάλιστα, εντύπωση μας κάνει και η επιλογή των ποιημάτων που συνοδεύουν τις ιστορίες. Θεωρείτε σημαντικές αυτές τις πρόσθετες πληροφορίες στο βιβλίο και γιατί;
Θεωρώ απαραίτητο το γλωσσάρι, δεδομένου ότι καλύπτει σε πρώτη φάση τις απορίες των παιδιών και διευκολύνει και τους μεγάλους στις πρώτες απαντήσεις και επεξηγήσεις. Έτσι τα παιδιά και όσοι ασχολούνται με αυτά έχουν στο ίδιο το βιβλίο ολοκληρωμένες εικόνες γνώσεων. Σκεφθείτε, ότι και σε βιβλία μου για ενήλικες, όπου υπάρχει γλωσσάρι, σχολίασαν πολύ θετικά ότι έμαθαν πρόσθετες πληροφορίες. Το προσεγμένο Γλωσσάρι επιμελήθηκε η Γεωργία Καποπούλου.
Η εικονογράφηση του βιβλίου σας, παρότι ασπρόμαυρη, είναι αρκετά εντυπωσιακή κι ελκυστική στα παιδιά. Θεωρείτε πως ο συνδυασμός ιστορίας και εικόνας είναι απαραίτητος για την κατανόηση του παραμυθιού, αλλά και για τη διατήρηση του ενδιαφέροντός τους από την αρχή ως το τέλος της αφήγησης;
Σαφέστατα η καλή εικονογράφηση είναι απαραίτητη για τους λόγους που αναφέρετε. Επί πλέον αποτελεί την συμπλήρωση του κειμένου με την έννοια ότι ζωντανεύει τους ήρωες και την πλοκή του παραμυθιού. Εν προκειμένω οφείλω πολλές ευχαριστίες στην εικονογράφο, κυρία Βιβή Μαρκάτου για το ταλέντο, την επιμέλεια, το μόχθο και την επιμονή της μέχρις ότου επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Είστε ευχαριστημένη από τη συνεργασία σας με το εκδοτικό σας σπίτι; Θεωρείτε πως ένας καλός εκδοτικός οίκος συμβάλει σημαντικά για την καλύτερη και επιτυχέστερη προώθηση ενός βιβλίου;
Είμαι από τους πρώτους συγγραφείς, με τους οποίους συνεργάστηκε ο εκδότης Αχιλλέας Τριαντόγλου. Με τον ίδιο τη γυναίκα του, Κατερίνα Τσίρη, και τα αξιόλογα παιδιά τους, Εφιάννα και Μιχάλη, είμαστε χρόνια φίλοι, με στηρίζουν και οι εκδόσεις ‘Ελκυστής’ είναι ελκυστικές. Είναι από τους καλούς εκδοτικούς οίκους, που συμβάλλουν στην επιτυχή προώθηση του βιβλίου.
Μια ευχή σας για το μέλλον;
Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική η ανάγκη για: Υγεία, ειρήνη , πίστη στα όνειρά μας, ώστε να ανθίσει η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Από το έμμετρο παραμύθι «Ρυτίδες Φεγγαριού»:
‘Τα παιδάκια διψούν, λαχταρούν
για των παππούδων τα σοφά λόγια,
αθάνατα παραμύθια, νυχτόβια.
Ανοίγει της νοσταλγίας το βιβλίο,
φυλλομετρά η πνοή του νου.
Κάθε σελίδα αύρα μικρού παιδιού
και σοφίας γιαγιάς και παππού,
που θέλουν στα εγγόνια τους να μεταδώσουν,
να φυλάξουν, να διασώσουν
της ζωής τα αποστάγματα και τα διδάγματα.
Ήρωες, θεριά, βασιλιάδες, αυτοκρατορίες,
τοπία ομιχλώδη, φιγούρες μαγικές
σε μύθους, θρύλους, παραδόσεις,
παραμύθια, ό, τι θες
διαβαίνουν βιαστικά.
Τάχα το φεγγάρι κρύβει μυστικά;’
Κυρία Καποπούλου, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι πολλές ακόμα εμπνεύσεις κι όμορφες δημιουργίες.
Κι εγώ σας ευχαριστώ θερμά κυρία Πετρίδου τόσο για την ωραία συζήτησή μας και τη φιλοξενία στο πολιτιστικό περιοδικό Texnes on line όσο και για τις ευχές σας. Αντεύχομαι κάθε επιτυχία και διάκριση στην προσωπική, επαγγελματική και λογοτεχνική σας πορεία.
Η Λίτσα Καποπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος Νομικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Δημοσιογραφίας. Εργάστηκε ως Δικηγόρος και Δικαστική Λειτουργός. Παρακολουθεί Συναισθηματική Διαλεκτική με τον Στέλιο Καλαθά και Φωνητική με τον Άρη Γραικούση.
Έργα της:
2013: «Πνοή» – ‘Όταν χτυπά η καρδιά του πεπρωμένου…’, Μυθιστόρημα, εκδόσεις ‘Δίαυλος’.
2015: «Στο Βασίλειο της Μοίρας», Μυθιστόρημα, εκδόσεις ‘Ανάτυπο’.
2018: «Σενάρια στο Θέατρο της ζωής», Διηγήματα και θεατρικά, εκδόσεις ‘Ανάτυπο’.
2019: «Κοντά στον Ήλιο», Παραμύθι, εκδόσεις ‘Πνοή’.
2020: «ΟνειΡεύματα», Σπονδυλωτό ΟνειροΜυθιστόρημα, που έγραψε με τον Βασίλη Παπακώστα, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2020: «Το Μαντήλι της Θέμιδος», Μυθιστόρημα, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2021: «Αντίο Κύριε Εισαγγελέα…», Μυθιστόρημα, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2021: «Η καλή νεράιδα της Σωτηρίας…», Παραμύθι, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2022: «Ποίησης Εραστές», Ποιητικά Εγχειρήματα, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2022: «Φώτης και Δομνίκη»-‘Αντάμα με τη Μοίρα στα Βουρλά της Μικράς Ασίας’, εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
2023: «Ο Αστερισμός των Παραμυθιών», Συλλογή Παραμυθιών, Εκδόσεις ‘Ελκυστής’.
Έργα της έχουν τιμηθεί με Αριστεία και Βραβεία.
0 Σχόλια