Είναι βραβευμένη συνθέτις και δημιουργός ταινιών. Παράλληλα, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Είναι βραβευμένη για το έργο της κι έχει αποσπάσει πολλά διεθνή βραβεία. Η συγγραφέας Χριστίνα Γεωργίου είναι πράγματι ένας πολυπράγμων και πολύ αξιόλογος άνθρωπος. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο από τις εκδόσεις «Άνευ», με τίτλο «Βάθος Πεδίου», για το οποίο θα μας μιλήσει σήμερα στις Τέχνες, στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Γεωργίου, πείτε μας δυο λόγια για τη λογοτεχνική σας πορεία.
Ξεκίνησα να γράφω από πολύ μικρή ηλικία, συμμετέχοντας σε παιδικές στήλες εφημερίδων της Κύπρου. Αφοσιώθηκα κυρίως στην ποίηση και σε μικρά διηγήματα, με διακρίσεις σε ενδοσχολικούς διαγωνισμούς και στα δεκαεπτά μου βραβεύθηκα από την Εταιρεία Λογοτεχνών Πάφου για το ποίημά μου «Κύκνειο Άσμα». Από εκεί με προσέγγισαν οι Εκδόσεις Γη, εκδίδοντας την πρώτη μου ποιητική συλλογή, «Καθώς ο Κόσμος Βουλιάζει», το 1998. Ακολούθησαν συμμετοχές σε διάφορες ανθολογίες διηγημάτων και ποίησης, και οι προσωπικές ποιητικές συλλογές «Αιθάλη» (Εκδόσεις Άνευ, 2007), «Η Όγδοη Μέρα» (Εκδόσεις Άνευ, 2012) και «Βάθος Πεδίου» (Εκδόσεις Άνευ, 2024). Ποιήματά μου έχουν μεταφραστεί σε τέσσερεις γλώσσες κι έχουν συμπεριληφθεί σε 15 ανθολογίες σε Κύπρο, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Αγγλία, Τουρκία και Η.Π.Α.
Για ποιο λόγο αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Από παιδί ήμουν ξετρελαμένη με τη λογοτεχνία και τη μυθοπλασία, και δεινή βιβλιοφάγος! Κάθε καλοκαίρι διάβαζα καμιά εικοσαριά βιβλία, και γενικά ήμουν αρκετά εσωστρεφής. Με τη μητέρα μου συχνά παίζαμε παιχνίδια αυτοσχεδιασμού και ρίμας – ήταν κάτι που απολάμβανα πολύ και το θυμάμαι πάντα με αγάπη. Ήταν φυσικό επακόλουθο να αρχίσω κάποια στιγμή να γράφω, αφού με την εσωστρέφεια που με διακατείχε, στο χαρτί διοχέτευα όλα όσα στροβιλίζονταν μέσα στο κεφάλι μου. Γράφοντας κατανοούσα τον κόσμο και τον εαυτό μου. Και νομίζω ότι αυτό ισχύει ακόμη και σήμερα.
Από το βιογραφικό σας διαπιστώνουμε επίσης τη μεγάλη σας αγάπη για τη μουσική και τον κινηματογράφο. Πώς συνδυάζονται όλες αυτές οι τέχνες μεταξύ τους;
Αυτές οι τέχνες θεωρώ πως είναι παρεμφερείς, αφού βασίζονται σε έναν κοινό άξονα, τη δομή, η οποία για μένα είναι το άλφα και το ωμέγα της οποιαδήποτε λογοτεχνικής, κινηματογραφικής ή μουσικής δημιουργίας. Από κει και πέρα, και οι τρεις έχουν να κάνουν με ρυθμό και μουσικότητα, κι έχω την εντύπωση ότι αυτά τα στοιχεία, μαζί με μια σκόπιμη αμεσότητα, απλότητα και ειλικρίνεια, χαρακτηρίζουν το έργο μου στο σύνολό του, είτε είναι ποίημα, είτε ταινία, είτε μουσική.
Υπάρχουν κάποιοι συγγραφείς, ποιητές ή σεναριογράφοι που αποτέλεσαν πρότυπο για εσάς μέχρι τώρα κι αν ναι, μπορεί ο αναγνώστης να εντοπίσει στοιχεία τους στα δικά σας έργα;
Μεγαλώνοντας αγάπησα πολύ την ποίηση του Σεφέρη και του Τσιρόπουλου, που συχνά κοιτάζουν εντός και πίσω, κάποτε με την αποστασιοποίηση ενός παρατηρητή. Μα συνάμα λάτρεψα την ποίηση της Λένας Παππά για τη ζωντάνια, την ένταση και το παιχνίδισμά της και για το πώς παρατηρεί μεν, αλλά συνάμα ζει κι αναπνέει εκείνη τη στιγμή, μέσα στο ποίημα, στο εντός και στο τώρα. Νομίζω πως δημιουργικά ακροβατώ μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων, μα ομολογουμένως στα πρώτα μου ποιήματα, όταν προσπαθούσα ακόμη να βρω την ταυτότητα και τη φωνή μου, πάτησα αρκετά στη μανιέρα και των τριών, και οι επιρροές τους είναι πολύ προφανείς.
Δεδομένου ότι καταπιάνεστε και με την πεζογραφία, αλλά και το σενάριο, γιατί δείχνετε ιδιαίτερη αγάπη για την ποίηση;
Με ενθουσιάζει η πρόκληση του να εκφράσω κάτι σημαντικό ή έντονο με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις. Μια καλή ποιητική συλλογή είναι μια φαρέτρα με βέλη. Νιώθω ότι η οικονομία λόγου (και χρόνου) είναι αρετή, και την επιδιώκω, όχι μόνο στην ποίηση αλλά και στην πεζογραφία, αφού τα περισσότερά μου διηγήματα δεν είναι πάνω από 4-5 σελίδες, καθώς επίσης και στον κινηματογράφο, αφού, αν κι έχω γράψει σενάρια μεγάλου μήκους και μακροσκελείς σειρές, εξακολουθώ να επιστρέφω στις μικρού μήκους ταινίες. Ίσως παίζει ρόλο και αυτό το αίσθημα ενθουσιασμού και ικανοποίησης που προσφέρει το να δημιουργείς κάτι και να επικοινωνείς το αποτέλεσμα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, παρά σε βάθος χρόνου.
Θεωρείτε πως το αναγνωστικό κοινό σήμερα διαβάζει ποίηση;
Τη διαβάζει όταν βρεθεί μπροστά του, μα εκείνοι που θα αγοράσουν ένα βιβλίο ποίησης είναι πολύ λιγότεροι. Αρκετός κόσμος επίσης έχει μια λανθασμένη εικόνα του τι εστί ποίηση, θεωρώντας τη στο σύνολό της δυσνόητη ή εξεζητημένη, πράγμα που δεν ισχύει. Ίσως όλο αυτό να ξεκινά εν μέρει από την επιλογή της λογοτεχνικής ύλης που διδάσκεται στο σχολείο. Ίσως να πρέπει να αναθεωρηθεί, ώστε να συμπεριλαμβάνει και κάποια έργα πιο σύγχρονα και προσιτά, με τα οποία οι μαθητές να μπορούν να ταυτιστούν.
Από πού αντλείτε έμπνευση συνήθως για να γράψετε ένα ποίημα;
Από οτιδήποτε μού κάνει εντύπωση, μου προκαλεί μια αντίδραση, ένα συναίσθημα ή μια αντίφαση. Ένα ερέθισμα - βέλος δημιουργεί ένα ποίημα - βέλος.
Ποιο βιβλίο σας σας εκφράζει περισσότερο και ποιο θα συστήνατε να διαβάσουν οπωσδήποτε οι αναγνώστες;
Αναπόφευκτα το πιο πρόσφατο, «Βάθος Πεδίου» (Εκδόσεις Άνευ, 2024) είναι το πιο κοντινό στον παροντικό μου εαυτό. Εκτιμώ όμως και τα προηγούμενα μου βιβλία, γιατί παρά τις όποιες αδυναμίες διαπιστώνω, είναι ένας ειλικρινής αντικατοπτρισμός του παρελθοντικού μου εαυτού και της πορείας του.
Έχετε τιμηθεί αρκετές φορές με λογοτεχνικά βραβεία. Νιώθετε πως με τον τρόπο αυτόν ανταμείβεται η προσφορά σας στον ελληνικό πολιτισμό;
Δε βλέπω τα βραβεία ως ανταμοιβή κάποιας προσφοράς, παρά μόνο ως ένα τρόπο να ξεχωρίσει ένα βιβλίο από τον κυκεώνα εκδόσεων που κατακλύζουν την αγορά, και ίσως να του δοθεί έτσι μια καλύτερη ευκαιρία να διαβαστεί.
Το νέο σας βιβλίο κυκλοφόρησε το 2024 από τις εκδόσεις «Άνευ» και φέρει τον τίτλο «Βάθος Πεδίου». Γιατί επιλέξατε αυτόν τον τίτλο για το εξώφυλλό του;
Εφόσον το βιβλίο περιλαμβάνει ποιήματα εμπνευσμένα από ταινίες, ήθελα έναν τίτλο που να εκφράζει ακριβώς αυτό. Ο όρος «βάθος πεδίου» είναι κινηματογραφικός και φωτογραφικός, και στην ουσία είναι η περιοχή που είναι καθαρά εστιασμένη μπροστά και πίσω από ένα συγκεκριμένο σημείο στο οποίο ο δημιουργός έχει επιλέξει να εστιάσει. Με το ίδιο σκεπτικό έχουν γραφτεί τα ποιήματα. Εμπνευσμένα από ένα στίγμα της κάθε ταινίας στο οποίο επιλέγω να εστιάσω, εστιάζουν και στην ανθρώπινη κατάσταση μπροστά και πίσω από αυτό.
Πρόκειται για μία ποιητική συλλογή που φιλοξενεί στο σύνολό της τριάντα ένα ποιήματά σας, τα οποία συνοδεύονται από φωτογραφίες του Βασίλη Γόνη. Πώς προέκυψε αυτή η συμπόρευση;
Την εξαιρετική καλλιτεχνική πορεία του Βασίλη την παρακολουθώ για πάνω από δύο δεκαετίες, και εκτιμώ αφάνταστα τη φωτογραφική του ματιά. Η πρώτη μας συνεργασία ήταν το 2004, όταν ο εκδοτικός οίκος TeNeues του ανέθεσε τη φωτογράφιση της Αθήνας εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων, με τη σχετική έκδοση να κυκλοφορεί στη σειρά Photopockets, με δικές μου μεταφράσεις. Έκτοτε ήθελα να δημιουργήσουμε κάτι μαζί, και το «Βάθος Πεδίου» ήταν η κατάλληλη ευκαιρία, αφού το περιεχόμενο των ποιημάτων ταιριάζει πολύ με την προσέγγισή του. Ήταν τιμή μου που αποδέχτηκε να συμπορευτούμε.
Πείτε μας δυο λόγια για το περιεχόμενο των ποιημάτων σας. Ποια η θεματική τους;
Ακριβώς επειδή το κάθε ποίημα καταπιάνεται με μια ταινία, το θεματικό φάσμα είναι πολύ ευρύ, και η συνοχή μεταξύ τους έγκειται στον κοινό τους παρονομαστή. Άλλοτε μπαίνοντας στη θέση των χαρακτήρων, σε πρώτο πρόσωπο, κι άλλοτε ως παρατηρητής, διατυπώνω διαπιστώσεις, ερωτήματα, προβληματισμούς, εντυπώσεις κι απορίες, σ’ ένα ταξίδι στα συναισθηματικά μας κενά, τα μαθήματα που δεν πήραμε, την παιδική ηλικία, την οικογένεια, τον έρωτα, τον ρόλο μας στην κοινωνία και τη φύση, την επικοινωνία ή την έλλειψή της, την ασθένεια, ακόμη και την εικονική πραγματικότητα.
Είναι τα ποιήματα της παρούσας συλλογής εξομολογητικά; Κρύβουν μέσα τους προσωπικά στοιχεία της γράφουσας;
Κάποια από αυτά είναι, έμμεσα ή άμεσα, εξομολογητικά και βασισμένα σε προσωπικές εμπειρίες ή ταυτίσεις με τους χαρακτήρες και τις καταστάσεις της εκάστοτε ταινίας. Πιστεύω όμως ότι πολλοί αναγνώστες θα ταυτιστούν εξίσου. Αυτή είναι, εξάλλου, και η ουσία - η συνειδητοποίηση ότι η ανθρώπινη εμπειρία είναι πιο κοινή απ’ ό,τι νομίζουμε, ότι αυτά που περνάμε τα περνούν κι άλλοι, ότι δεν είμαστε μόνοι σ’ αυτό το ταξίδι.
Με ποιο κριτήριο έγινε η επιλογή των ποιημάτων που απαρτίζουν το βιβλίο σας αυτό;
Τα ποιήματα δεν επιλέγηκαν εκ των υστέρων για να συμπεριληφθούν στη συλλογή – αντιθέτως, γράφτηκαν όλα για τη συλλογή, σαν μια προσωπική ανάθεση, κάτω από την ομπρέλα «εμπνευσμένα από ταινίες». Γεννήθηκαν την τελευταία δεκαετία, και συμπεριλήφθηκαν όλα, σε μια σειρά που αφορά στη θεματική τους και όχι στη χρονολογία τους.
Υπάρχουν μηνύματα που θέλετε να περάσετε μέσα από τα ποιήματά σας στον αναγνώστη;
Το κάθε ποίημα περνάει προβληματισμούς, διαπιστώσεις κι εντυπώσεις, παρά στοχευμένα μηνύματα. Όμως ίσως στο σύνολό της η συλλογή να θέλει να περάσει το μήνυμα ότι, εφόσον οι εμπειρίες μας ταυτίζονται, ο διαχωρισμός σε «εγώ» και «οι άλλοι» δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση.
Το βιβλίο σας απευθύνεται αποκλειστικά σε ενήλικες ή μπορεί να αποτελέσει ανάγνωσμα και για το εφηβικό κοινό;
Θέλω να πιστεύω ότι η αμεσότητα και η ειλικρίνεια της γραφής και η σύγχρονη θεματολογία του το κάνει προσιτό και για το εφηβικό κοινό. Όσο μεγαλώνω, τόσο περισσότερο εκτιμώ τη σημαντικότητα του να επικοινωνούμε πολυσχιδείς έννοιες με απλότητα και διαύγεια.
Είστε ευχαριστημένη από τη συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Άνευ»;
Αδιαμφισβήτητα, γι’ αυτό εξάλλου το «Βάθος Πεδίου» είναι η τρίτη μας συνεργασία. Πρόκειται για μια εξαιρετική ομάδα, που επιτρέπει στο δημιουργό απόλυτη ελευθερία έκφρασης και τον υποστηρίζει σε κάθε βήμα της διαδικασίας.
Μια ευχή σας για το μέλλον;
Να κατανοούμε περισσότερο, να κρίνουμε λιγότερο.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα ποίημα από το βιβλίο σας.
Κυρία Γεωργίου, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία προσωπική, επαγγελματική και συγγραφική.
Βιογραφικό:
Η Χριστίνα Γεωργίου σπούδασε μουσική στο Λονδίνο (PhD) και είναι βραβευμένη συνθέτις και δημιουργός ταινιών και μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Εργάζεται ως ελεύθερη επαγγελματίας στο θέατρο και τον κινηματογράφο, ενώ παράλληλα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το 2019 τιμήθηκε με το βραβείο MFA Γυναίκα της Χρονιάς στην κατηγορία της μουσικής, ενώ το μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της, «The Stray Story: A Dogumentary» (2021), προβλήθηκε σε 25 χώρες αποσπώντας 13 βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ και διατίθεται σε πλατφόρμες όπως Apple TV, Google TV και Amazon Prime.
0 Σχόλια