Η Τίτσα Πιπίνου εργάζεται στο χώρο του βιβλίου. Πολυγραφότατη καθώς είναι ως συγγραφέας, έχει ασχοληθεί σχεδόν με όλα τα είδη του λόγου, προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό βιβλία για όλες τις ηλικίες και για όλα τα γούστα. Το τελευταίο της βιβλίο, για το οποίο θα μας μιλήσει σήμερα στις Τέχνες, κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν από τις εκδόσεις «Όταν» και φέρει τον τίτλο «Παλιοί γάτοι, Τρυφερά ποντίκια».
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Πιπίνου, ασχολείστε αρκετά χρόνια με τη συγγραφή. Τι σας γοητεύει σ’ αυτή;
Δεν με γοητεύει μόνο, η συγγραφή είναι ανάγκη, η αίσθηση ότι κάνω κάτι που ίσως αξίζει, και κυρίως περνάω καλά γράφοντας. Γοητευτικό είναι ότι δημιουργείς έναν κόσμο και χαρακτήρες από το πουθενά που ζεις μαζί τους καθημερινά όσο διαρκεί η συγγραφή του βιβλίου και μετά φθάνουν και στους αναγνώστες σου. Ακόμη και πριν αρχίσω να γράφω συστηματικά αυτή η προοπτική ήταν πάντα στο βάθος του μυαλού μου από παιδί.
Τι μπορεί να αποτελέσει έμπνευση για εσάς;
Μια ιστορία που άκουσα, μια είδηση σε μια εφημερίδα, ένα γεγονός που συνέβη, ακόμη και μια εικόνα. Οτιδήποτε που σε άλλους περνά απαρατήρητο, εμένα με κεντρίζει και με βάζει σε σκέψεις που μπορεί να με στείλει στον υπολογιστή μου πλημμυρισμένη από εικόνες και λόγια που ζητούν επειγόντως να αποτυπωθούν. Αυτό μπορεί να είναι η αρχή ενός βιβλίου.
Έχετε πρότυπα ως συγγραφέας; Στα γραπτά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους συγγραφείς;
Πρότυπα μου είναι οι συγγραφείς που διαβάζω και αγαπώ. Μπορεί να υπάρχουν επιρροές, αλλά αυτό εγώ δεν το καταλαβαίνω.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας συγγραφέας και ποιο το αγαπημένο σας βιβλίο;
Δεν είναι ένας ο αγαπημένος μου συγγραφέας αλλά πολλοί, κυρίως οι κλασικοί. Ντοστογιέφσκι, Μαρκές, Ντίκενς. Από σύγχρονους Φίλιπ Ροθ, Ιζαμπέλ Αλιέντε, Αννί Ερνό κ.α. Σχεδόν το σύνολο των βιβλίων τους μου αρέσουν. Παλαιότερα όταν τύχαινε να διαβάσω ένα βιβλίο που δεν μου άρεσε το παρατούσα και διάβαζα μια σελίδα, μια σελίδα ήταν αρκετή από την «Αγαπημένη» της Τόνι Μόρισον και έφτιαχνε η διάθεση μου γιατί υπάρχουν κάποιοι που γράφουν ακόμη τέτοιες σελίδες.
Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο σκοπός της λογοτεχνίας στις μέρες μας; Τι έχει να προσφέρει στον άνθρωπο;
Η λογοτεχνία όχι μόνο στις μέρες μας, αλλά πάντα είχε να προσφέρει πολλά, όπως όλες οι τέχνες. Να μας ταξιδέψει, να μας μάθει, να ονειρευτούμε, να περάσουμε καλά διαβάζοντας ένα βιβλίο. Κυρίως να περάσουμε καλά. Εγώ προσωπικά νιώθω ευγνωμοσύνη όταν έχω ένα καλό βιβλίο που ανυπομονώ να γυρίσω σπίτι να το συνεχίσω. Μου φτιάχνει τη μέρα.
Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι με την ολοένα και αυξανόμενη χρήση του διαδικτύου διαβάζουν βιβλία στις μέρες μας;
Δυστυχώς πέρα από τα καλά που έφερε το διαδίκτυο -να το πούμε αυτό- ατόνησε σημαντικά την ανάγνωση βιβλίων γιατί ροκανίζει τον χρόνο μας. Κάποιες κατηγορίες βιβλίων όπως λεξικά και εγκυκλοπαίδειες έχουν εξαφανιστεί. Η λογοτεχνία αντέχει ακόμη και πάντα θα αντέχει αν και όχι στην πλειονότητα της με τη μορφή του έντυπου βιβλίου.
Η κρίση αναμφίβολα έχει επηρεάσει σημαντικά την τέχνη και φυσικά τη λογοτεχνία. Μπορεί σήμερα ένας συγγραφέας να βιοποριστεί αποκλειστικά από τα έργα του;
Ελάχιστοι συγγραφείς μπορούν να το ισχυριστούν αυτό. Δεν είναι μόνο η κρίση και πριν αυτό συνέβαινε. Αν προσέξετε όλοι σχεδόν έχουν και μια παράπλευρη εργασία για να μην πούμε ότι η συγγραφή είναι η παράπλευρη εργασία τους. Οφείλεται επίσης ότι πάντα το αναγνωστικό κοινό στην χώρα μας ήταν μικρό σε έναν επίσης μικρό πληθυσμό.
Μπορεί να υπάρξει δημιουργία χωρίς έμπνευση; Εσείς ως δημιουργός, που διανύετε μια τόσο αξιόλογη πορεία στο χώρο των γραμμάτων, πιέσατε ποτέ τον εαυτό σας να δημιουργήσει κατά παραγγελία;
Παλαιότερα πίστευα ότι είναι αδύνατον να γράψει κάποιος κάτι καλό κατά παραγγελία. Αν με ρωτούσατε τότε θα σας έλεγα με σιγουριά πως όχι δεν μπορεί. Ωστόσο δεν συμβαίνει αυτό. Εγώ για παράδειγμα έχω γράψει αρκετά κείμενα που μου έχουν ζητήσει και κρίνω ότι είναι ισάξια με όσα έχω γράψει επιλέγοντας εγώ τη θεματολογία.
Τα έργα σας αγαπιούνται και διαβάζονται από πολλούς αναγνώστες. Νιώθετε πως οι κόποι σας ανταμείβονται τελικά; Είστε ευχαριστημένη από τη μέχρι τώρα λογοτεχνική σας πορεία;
Νιώθω μεγάλη ικανοποίηση και χαρά όταν αναγνώστες επικοινωνώντας μαζί μου μου αναφέρουν ότι τους άρεσε ένα βιβλίο μου ή πόσο τους συγκίνησε ένας ήρωας μου. Νιώθεις ότι άξιζε τον κόπο. Αυτή είναι η ανταμοιβή του συγγραφέα.
Το τελευταίο σας βιβλίο, κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2024 από τις εκδόσεις «Όταν». Είναι το εντέκατο μυθιστόρημά σας κατά σειρά και φέρει τον τίτλο «Παλιοί γάτοι, Τρυφερά ποντίκια». Πείτε μας λίγα λόγια για το περιεχόμενο της ιστορίας σας.
Μεταπολεμική Ρόδος, που φέρει όλα τα στοιχεία μιας ελληνικής επαρχίας της εποχής. Συντηρητισμό, καχυποψία, αυστηρότητα, προσκόλληση σε ηθικές αξίες και τιμωρία όσων τις παραβαίνουν γιατί διαταράσσουν την τάξη. Υπάρχει μια προσπάθεια των ανθρώπων να βρουν τον βηματισμό τους μετά από χρόνια πολέμου και κατοχής. Να μην ξεχνάμε ότι η Ρόδος ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα μόλις το 1947.
Ένας γάμος που θα αφήσει εποχή ανάμεσα στον πολύφερνο φαρμακοποιό, έναν ήρεμο και σοβαρό άνδρα με μία ζωηρή, όμορφη κοπέλα που μόλις έχει τελειώσει το σχολείο και είναι γοητευμένη από τους σταρ του σινεμά και τους ρομαντικούς έρωτες των μυθιστορημάτων. Μια ιστορία πάθους, παρεξηγήσεων και προδοσίας που συνταράσει την μικρή συντηρητική κοινωνία του νησιού.
Ποιο υπήρξε το ερέθισμά σας για να ξεκινήσετε τη συγγραφή του συγκεκριμένου έργου;
Το έναυσμα ήταν να αφηγηθώ την κοινή ιστορία δύο καθ’ όλα ανόμοιων ανθρώπων. Ενός αυστηρού, ώριμου άνδρα και μιας ευάλωτης, χαρούμενης, εύπιστης νέας γυναίκας που διψά για ρομαντικούς έρωτες Και μια σειρά παρεξηγήσεων που θα φέρει την καταστροφή.
Πάντα όταν γράφω ένα βιβλίο θέλω να αφηγηθώ μια ιστορία. Δεν μου αρέσουν τα διδάγματα, δεν ισχύουν όλα για όλους.
Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου σας;
Είναι μια παροιμία που αφού είχε τελειώσει το βιβλίο και ήμουν σε αναζήτηση τίτλου -ποτέ δεν τον βρίσκω πριν- την άκουσα από μια φίλη μου και μου άρεσε.
Το βιβλίο σας περιγράφει μια ιστορία έρωτα και προδοσίας η οποία ξετυλίγεται πολλά χρόνια πριν. Πόσο απαιτητική υπήρξε η αναδρομή στο παρελθόν σε ένα μυθιστόρημα μυθοπλασίας;
Σε αυτό το βιβλίο αν και είναι εποχής η αναδρομή δεν ήταν ιδιαίτερα απαιτητική, αν εννοείτε το πλαίσιο της εποχής. Κάποια πράγματα τα θυμόμουν από τα παιδικά μου χρόνια και κάποια από διηγήσεις. Πάντως ακόμη και σε ένα βιβλίο μυθοπλασίας το ιστορικό πλαίσιο πρέπει να είναι απόλυτα ακριβές και χρειάζεται έρευνα.
Πόσο χρόνο χρειαστήκατε για την ολοκλήρωση της συγγραφής του μυθιστορήματός σας;
Συνήθως ένα βιβλίο μου παίρνει η συγγραφή του γύρω στα δύο χρόνια. Είναι περίοδοι που γράφω εντατικά και περίοδοι παύσης. Αλλά δεν μπορείς να εκβιάσεις αυτά τα πράγματα.
Το βιβλίο σας απευθύνεται αποκλειστικά σε ενήλικες ή μπορεί να αποτελέσει ανάγνωσμα και για το εφηβικό κοινό;
Γράφω για ενήλικες κυρίως. Πιστεύω όμως ότι τα βιβλία μου μπορούν να διαβαστούν και διαβάζονται από το νεανικό κοινό.
Μιλήστε μας για το εκδοτικό σας σπίτι. Είστε ευχαριστημένη από τη συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Όταν»;
Απόλυτα. Ο κύριος Πλαστάρας ο εκδότης των εκδόσεων «Όταν» κάνει ότι μπορεί για να κρατήσει την ποιότητα των εκδόσεων του και για τη διακίνηση, ενάντια σε μια δύσκολη εποχή για το βιβλίο που έγινε ακόμη πιο δύσκολη τον τελευταίο καιρό.
Ετοιμάζετε κάτι νέο συγγραφικά αυτή την περίοδο ή είναι πολύ νωρίς ακόμα;
Δεν είναι νωρίς. Γράφω ήδη ένα βιβλίο, αλλά δεν γνωρίζω πότε ακριβώς θα ολοκληρωθεί.
Μια ευχή σας που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί;
Για όλο τον κόσμο και εμένα να έχουμε υγεία, αυτό το τετριμμένο αλλά σημαντικό και μακάρι με μια ευχή αν γινόταν να σταματούσαν οι πόλεμοι που γίνονται στη γειτονιά μας.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
«Είμαι μόνη στο σπίτι. Τώρα που είναι πιο παλιό από ποτέ, πιο παραμελημένο και χωρίς αίγλη. Αγαπώ το φως του, αγαπώ τον ήχο που κάνει το νερό της βροχής όταν πέφτει στους τοίχους και τη σκεπή κι όπως κυλά στις υδρορροές. Αγαπώ τα παλιά ξύλα, τους θαμπούς καθρέφτες, τους ξεθωριασμένους πίνακες. Κατανόησα κι όσους ζήσαμε εδώ μαζί, πιο πολύ τώρα πια κι αφού όλα έχουν τελειώσει. Το σπίτι έκανε ταυτόχρονα να αγαπήσω και τη μοναξιά μου.
Ήταν πολύ απλό για να το πω. Πολύ απλό για να το καταλάβω, αλλά τα πιο απλά είναι συνήθως και τα πιο δύσκολα. Μου πήρε χρόνια για να πω αυτό που ήξερα…»
Κυρία Πιπίνου, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι καλή και δημιουργική συνέχεια στο συγγραφικό σας έργο.
Και εγώ σας ευχαριστώ για τις εύστοχες ερωτήσεις σας.
Η Τίτσα Πιπίνου γεννήθηκε στη Ρόδο. Για ένα διάστημα έζησε στην Αγγλία όπου παρακολούθησε μαθήματα γλώσσας. Έκτοτε ζει και εργάζεται στη Ρόδο στον χώρο του βιβλίου. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1994 με το βιβλίο «Γυναίκα της Σκιάς». Συνολικά έχει γράψει έντεκα μυθιστορήματα, ένα δοκίμιο και ένα βιβλίο για παιδιά. Διηγήματα και κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε ανθολογίες, λογοτεχνικά ημερολόγια, εφημερίδες και περιοδικά καθώς και στον ηλεκτρονικό τύπο, ενώ για χρόνια διατηρεί ραδιοφωνική εκπομπή για το βιβλίο.
0 Σχόλια