Η Αλεξάνδρα Βουτζουράκη είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης, μεταφράστρια, θεατρολόγος και καθηγήτρια. Είναι αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και του Τμήματος Ψυχολογίας της Παντείου, με μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στη Θεατρολογία. Αυτή την περίοδο σκηνοθετεί την παράσταση "Η ΠΡΟΒΑ" του Jean Anouilh, στο Θέατρο Αθηναϊκή Σκηνή Κάλβου - Καλαμπόκη, για την οποία θα μας μιλήσει σήμερα στις Τέχνες στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Ποια είναι η σκηνοθετική σας οπτική για την παράσταση Η πρόβα και πώς τη μεταφέρατε στη σκηνή;
Με ενδιαφέρει η επαναπροσέγγιση έργων παλαιότερων εποχών μέσα από έναν σύγχρονο προβληματισμό. Η Πρόβα είναι ένα από τα θεατρικά έργα ενός από τους εμβληματικότερους Γάλλους συγγραφείς του 20ου αιώνα, του Ζαν Ανούιγ. Το περιβάλλον του έργου είναι εκείνο των ανθρώπων που, χωρίς πρόβλημα επιβίωσης αλλά και ουσιαστικά ενδιαφέροντα, παίζουν με τις ζωές και τα συναισθήματα των ανθρώπων ή προσπαθούν να κρατούν πάντα τα δικά τους συναισθήματα υπό έλεγχο. Για μένα η Πρόβα είναι ένα εγκεφαλικό παιχνίδι ελέγχου, εξουσίας και υπεροχής, όπως είναι, για παράδειγμα, Οι επικίνδυνες σχέσεις του Λακλό ή το Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ του Άλμπυ. Αυτό το παιχνίδι θέλησα να φωτίσω στην παράσταση.
Το έργο ασχολείται με δύσκολα θέματα. Πώς προσεγγίσατε την ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και τη σοβαρότητα;
Υπάρχει μια παιχνιδιάρικη διάθεση σε πολλές σκηνές του έργου, μια ελαφρότητα που μπορεί να κάνει τον θεατή να χαμογελάσει μέχρι που συνειδητοποιεί πως το παιχνίδι είναι μονόπλευρο. Ο Κόμης διασκεδάζει χρησιμοποιώντας τους ανθρώπους (τη γυναίκα, την ερωμένη, τον φίλο του, τον εραστή της γυναίκας του) ως κούκλες που οφείλουν να νιώθουν και να φέρονται όπως εκείνος επιθυμεί, αυτό το παιχνίδι γίνεται σταδιακά όλο και πιο φανερό όταν αποκαλύπτεται πόσο επώδυνο είναι για τους υπολοίπους.
Πώς προσεγγίσατε την καθοδήγηση των ηθοποιών ώστε να αποδώσουν τους χαρακτήρες τους;
Η προσέγγιση των ρόλων έγινε «από μέσα προς τα έξω». Μολονότι οι ήρωες του έργου δεν εκδηλώνουν τα συναισθήματα τους και διατηρούν τη φόρμα που «επιβάλλει» η τάξη τους είναι γεμάτοι συναισθήματα που βράζουν καταπιεσμένα. Αυτά τα συναισθήματα εντοπίσαμε και «θάψαμε» αφήνοντας μικρές ρωγμές για τον θεατή.
Πώς επηρεάζει το δικό σας προσωπικό στυλ η σκηνοθεσία έργων όπως Η Πρόβα;
Νομίζω πως η σκηνοθεσία μου έχει συγκεκριμένα αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά, από ότι τουλάχιστον μου λένε όσοι παρακολουθούν τις παραστάσεις μου. Η βία προς τις γυναίκες είναι κάτι που με απασχολεί και υπάρχει τόσο στην Πρόβα όσο και σε άλλες παραστάσεις μου, το μπλέξιμο του ρεαλισμού με φορμαλιστικά στοιχεία, ένας ρομαντισμός σε συνδυασμό με σκληρότητα και ο ρόλος του βλέμματος και της κοινωνικής κριτικής που καθορίζει και περιορίζει τις επιθυμίες και τις πράξεις μας.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση και η μεγαλύτερη ανταμοιβή για εσάς ως σκηνοθέτιδα;
Επειδή όταν ξεκινάω τις πρόβες έχω ήδη στο μυαλό μου τι θέλω και πως το θέλω προσπαθώ να μην καταπιέσω πολύ τους ηθοποιούς μου, να έχω την ψυχραιμία και αντίληψη να δώσω τον χώρο που χρειάζονται, να κάνω προσαρμογές, ακόμα και να θυσιάσω ιδέες και πράγματα που είχα σκεφτεί. Για μένα ο ηθοποιός είναι η ψυχή της παράστασης και πρέπει να νιώθει όμορφα στη σκηνή. Χαρούμενοι ηθοποιοί στην πρόβα και στην παράσταση είναι η καλύτερη ανταμοιβή.
Υπάρχει κάποια στιγμή ή σκηνή από την παράσταση που είναι ιδιαίτερα ξεχωριστή για εσάς;
Ναι, είναι ένα σημείο όπου η Κόμισσα έχει έναν μονόλογο που καταλήγει στο εξής: «Μόλις παντρευτείτε ο ρομαντικός ιππότης που σας έκοβε λουλούδια στο πάρκο θα μεταμορφωθεί σ’ ένα βλοσυρό και σαδιστικό τύραννο που θα σας προσφέρει μονάχα κάλτσες για μπάλωμα και που θα προτιμάει την εφημερίδα του από εσάς. Το ξέρω πως μια ελεύθερη κοπέλα κάνει άλλα όνειρα. Μα ο κόσμος είναι έτσι φτιαγμένος που πρέπει να δεχόμαστε πάντα τους συμβιβασμούς». Και σε όλο αυτό η υπηρέτρια, η Λιζέτ, απαντάει απλά, «Δεν πρόκειται να παντρευτώ ποτέ». Αυτή πρέπει να είναι, για μένα, η στάση μας στη ζωή. Να μην δεχόμαστε τους συμβιβασμούς που προσπαθούν να μας επιβληθούν.
Τι ελπίζετε να αισθανθεί το κοινό φεύγοντας από την παράσταση;
Ο πύργος του Κόμη και της Κόμισσας είναι μια ποντικοπαγίδα που όποιος πιαστεί και δεν καταφέρει να ξεφύγει εγκαίρως, «τρώγεται» αργά. Η νεαρή υπηρέτρια ξεφεύγει. Το κοινό θα ήθελα να σκεφτεί τις δικές του ποντικοπαγίδες και να προσπαθήσει να φύγει από καταστάσεις που το καταπιέζουν ή το κακοποιούν. Το θέατρο μπορεί να μας αλλάξει τη ζωή γιατί μπορεί να μας κάνει να δούμε τη ζωή από μια άλλη οπτική.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Υπάρχουν άλλα έργα ή είδη θεάτρου που θέλετε να εξερευνήσετε;
Έχω πολλά ακόμα έργα στο μυαλό μου που θα ήθελα να σκηνοθετήσω. Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η νεοελληνική δραματουργία των αρχών του 20ου αιώνα. Έχει μερικά διαμαντάκια που νομίζω πως μπορούν σταθούν σε μια σύγχρονη σκηνή μέσα από μια νέα σκηνοθετική ματιά.
0 Σχόλια