.jpg)
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κυρία Τούντα και κύριε Κουλαξίδη, καλώς ήρθατε στις Τέχνες! Σήμερα η συνέντευξη είναι κοινή και για τους δυο σας και ο λόγος είναι η από κοινού συγγραφή ενός βιβλίου, όπως θα αναφερθεί και στη συνέχεια. Πώς προέκυψε όμως η μεταξύ σας συνεργασία;
Κανελλία: Εμ, δεν μπορώ να τον ξεφορτωθώ (αστειεύομαι)! Σχεδόν αναπόφευκτη θα έλεγα. Γράφουμε και οι δύο χρόνια και είχαμε όρεξη να παίξουμε δημιουργικά, οπότε ξεκινήσαμε να γράφουμε καθαρά για να δούμε πού θα βγει.
Χρήστος: Ακριβώς όπως είπε και η Κανελλία. Γράφουμε χρόνια, έχουμε δοκιμάσει πολλές “λογοτεχνικές προκλήσεις”, είπαμε να εκδώσουμε το αποτέλεσμα της πιο πρόσφατης εξ αυτών.
Η «χημεία» των δύο συγγραφέων κρίνεται απαραίτητη για την απόπειρα συγγραφής ενός κοινού βιβλίου, όπως συνέβη στη δική σας περίπτωση; Ποια είναι η προσωπική σας γνώμη και άποψη;
Κανελλία: Δεν ξέρω αν είναι η χημεία, όσο η προσαρμογή του ενός τρόπου γραφής με τον άλλον. Ο καθένας εκφράζεται διαφορετικά και γράφει με διαφορετικό ύφος. Αν ένας από τους δυο μας, για παράδειγμα, έγραφε μόνο ποιήματα, δύσκολα θα ολοκληρωνόταν ένα μικροδιήγημα. Ωστόσο, είμαστε 20 χρόνια φίλοι πια. Επομένως, γνωρίζαμε καλά τι μπορεί να σκεφτόταν ο άλλος και μας ήταν εύκολο να προσαρμοστούμε.
Χρήστος: Η «χημεία» είναι χρήσιμη, αλλά όχι οπωσδήποτε απαραίτητη. Αν μπορείς να προσαρμοστείς χωρίς όμως να χάνεις το “στυλ γραφής” σου, το αποτέλεσμα θα βγει ομοιόμορφο σχεδόν αβίαστα.
Παρόλο που όλα τα βιβλία σας αποτελούν πνευματικά σας παιδιά, τρέφετε ιδιαίτερη αδυναμία σε κάποιο συγκεκριμένα και γιατί;
Κανελλία: Προσωπικά τρέφω αδυναμία σε δύο. Για το “Όλα για εκείνη” επειδή είναι διαφορετικό από τα υπόλοιπα που έχω γράψει και εμπνευσμένο από μουσική του Χρήστου, το οποίο ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία για εμένα και πολύ ευχάριστη. Και το δεύτερο είναι το συγκεκριμένο που μιλάμε, “Το Κορίτσι”. Ήθελα χρόνια να κάνουμε κάτι δημιουργικό με τον Χρήστο και χαίρομαι που βγάζουμε κάτι παρέα. Αλλά ακόμα περισσότερο αγάπησα τη διαδικασία. Το λάτρεψα αυτό το παιχνίδι! Θα μπορούσα να παίζω συνέχεια. Άνοιγα το κείμενο και διάβαζα κάτι νέο στην ιστορία ενώ ταυτόχρονα μπορούσα να την οδηγήσω εκεί που ήθελα. Ήμουν αναγνώστης και συγγραφέας ταυτόχρονα. Ακόμα δεν το πιστεύω πως το έχουμε στα χέρια μας σαν βιβλιαράκι. Εμείς απλά παίζαμε…
Χρήστος: Αγαπώ ιδιαίτερα τα “Ποιήματα Θανάτου”, το οποίο ήταν και το πρώτο μου βιβλίο για ενήλικες έπειτα από δύο αμιγώς παιδικά βιβλία. Πρόκειται περισσότερο για μια κατάθεση ψυχής και λιγότερο για ένα λογοτεχνικό έργο, οπότε του έχω μια αδυναμία. Το δεύτερο είναι φυσικά “Το Κορίτσι”, μιας και αποτέλεσε την “επίσημη” αρχή της καλλιτεχνικής μας συνεργασίας με την Κανελλία εντός των εκδόσεων Γλαρόλυκοι, αλλά κυρίως επειδή είναι ένα έργο το οποίο έχει πολλαπλή συναισθηματική αξία: Το έγραψα με την αδερφική μου φίλη, το κυκλοφορήσαμε από τον εκδοτικό μας, επηρεαστήκαμε από ένα από τα αγαπημένα μας συγκροτήματα, το σχεδίασε μια εξαιρετική εικονογράφος και φίλη, αποτέλεσε το πρώτο μας pocket book, ήταν το πρώτο μας “λογοτεχνικό παιχνίδι” που πήρε μορφή και πάει λέγοντας.
Έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη να μεταφέρετε στο χαρτί κάποιο προσωπικό σας βίωμα;
Κανελλία: Και ναι και όχι. Νομίζω πως όλοι βάζουμε χαρακτηριστικά μας ή ακόμα και γεγονότα της ζωής μας μέσα στις ιστορίες μας. Από αυτήν την άποψη, ναι. Αλλά όχι επακριβώς. Μου αρέσει τα προσωπικά μου βιώματα να τα γνωρίζουν οι επιλεγμένοι άνθρωποι της ζωής μου.
Χρήστος: Χρησιμοποιώ κάθε μορφή τέχνης αποκλειστικά ως ψυχοθεραπεία, οπότε αναπόφευκτα – με απειροελάχιστες εξαιρέσεις – όλα μου τα έργα αποτελούν βιώματα, εμπειρίες, ανησυχίες και ενδόμυχες σκέψεις, απλώς ενίοτε “καμουφλαρισμένες” ή “ωραιοποιημένες” ώστε να μπορούν να “σταθούν λογοτεχνικά”.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας αναγνωστικό κοινό από τη μέχρι τώρα εμπειρία σας στον χώρο του βιβλίου;
Κανελλία: Το ανοιχτόμυαλο. Οι άνθρωποι με περιέργεια για το διαφορετικό και με κριτική σκέψη. Αυτοί που θα διαβάσουν κάτι κι ακόμα κι αν δεν ξετρελαθούν με αυτό που κρατάνε στα χέρια τους, δεν θα το κατακρίνουν, θα βρουν κάτι να πάρουν.
Χρήστος: Όσοι και όσες διαβάζουν συνειδητά, αναζητώντας κομμάτια του εαυτού τους στο γραπτό και όχι απλώς για να προσθέσουν άλλο ένα βιβλίο στη λίστα με τα αναγνωσμένα τους.
Για ποια κριτική ανυπομονείτε περισσότερο να έρθετε σε επαφή, των μικρών ή των μεγάλων αναγνωστών;
Κανελλία: Νομίζω των μεγάλων. Λίγο παράξενο να το διαβάσουν παιδιά το συγκεκριμένο βιβλίο.
Χρήστος: Μιλώντας αποκλειστικά για το συγκεκριμένο βιβλίο, θα ήθελα εντυπώσεις / κριτικές από το εφηβικό κοινό, εκεί που “το αίμα βράζει” και η όποια “επανάσταση” είναι ένα βλεφάρισμα μακριά.
Ποιοι είναι οι πιο απαιτητικοί αναγνώστες, κατά τη γνώμη σας, τα παιδιά ή οι ενήλικες;
Κανελλία: Οι ενήλικες. Τα παιδιά θα περάσουν καλά με ό,τι και αν τους διαβάσεις μόνο και μόνο από την περιέργεια για το πού θα πάει η ιστορία. Κι αν δεν τους αρέσει, θα απαιτήσουν κι άλλη, καλύτερη. Αλλά και πάλι, θα έχουν ευχαριστηθεί το “ταξίδι”.
Χρήστος: Σίγουρα οι ενήλικες. Το παιδί δεν θα μπει στη διαδικασία να “κρίνει” το βιβλίο, είτε θα του κάνει “κλικ” από την αρχή λόγω εικονογράφησης, εύηχης ανάγνωσης και ίσως μιας ταύτισης με το κείμενο, είτε όχι. Χωρίς πολλά-πολλά. Ως ενήλικες είμαστε πολύ αυστηρότεροι κριτές, πολύπλευροι, σχεδόν εμμονικοί με την αρτιότητα του βιβλίου που κρατάμε στα χέρια μας και το διαβάζουμε / εξετάζουμε / αναλύουμε διεξοδικά και από κάθε άποψη.
Κρατώ στα χέρια μου το βιβλίο σας, το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2020, ενώ προχώρησε σε δεύτερη έκδοση τον Απρίλιο του 2024 από τις εκδόσεις «Γλαρόλυκοι» και φέρει τον τίτλο «Το κορίτσι». Μιλήστε μας γι’ αυτό. Τι θα διαβάσει ο αναγνώστης που θα το επιλέξει ως ανάγνωσμα;
Κανελλία: Το είχαμε γράψει πριν χρόνια και ήταν από τα πρώτα που δώσαμε ως ελεύθερο κείμενο. Τον Απρίλιο είναι που βγήκε και σε έντυπο, όπου πια το κρατούσαμε επισήμως στα χέρια μας.
Ξεκινήσαμε να γράφουμε από μία παράγραφο ακολουθώντας ο ένας τον άλλον. Όταν κάποια στιγμή μας φάνηκε πως το “τραβάμε”, είπαμε να το ολοκληρώσουμε κι εκεί είναι που αρχίσαμε τις όποιες διορθώσεις και κατέληξε ένα “μείγμα” και των δύο. Δεν υπάρχει πλέον ξεκάθαρα μια παράγραφος δική μου και μια παράγραφος του Χρήστου.
Χρήστος: Το εγχείρημα αυτό ξεκίνησε ως “λογοτεχνικό παιχνίδι”. Απλώς γράφαμε εναλλάξ παράγραφο-παράγραφο χωρίς να έχουμε κάποια θεματική στο μυαλό μας, η ιστορία σχηματίστηκε από μόνη της. Θα μπορούσε να είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Και ούτε είχαμε πραγματικά στο μυαλό μας να το εκδώσουμε, απλώς περνούσαμε δημιουργικά τον χρόνο μας. Παρ’ όλ’ αυτά, βρήκε τον δρόμο του και κάπως έτσι κατέληξε και στα χέρια σας!
Πώς προέκυψε η συγγραφή της ιστορίας που φιλοξενείτε στο βιβλίο σας αυτό;
Κανελλία: Δε θυμάμαι ποιος το σκέφτηκε αλλά είπαμε να ξεκινήσουμε να γράφουμε ο καθένας από μία παράγραφο και να δούμε πού θα μας βγάλει. Δεν είχαμε κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μας, απλώς ακολουθούσαμε ο ένας τον άλλον περιμένοντας να δούμε πού θα μας βγάλει. Να δώσω κι ένα behind the scenes; Ο Χρήστος ήθελε να το πάει αλλού… Εγώ του τα γύρισα γράφοντας κάτι διαφορετικό. Εκείνος ήθελε πιο αισθηματικό, εγώ λίγο πιο περιπέτεια. Και κατέληξε σε αυτό το αποτέλεσμα.
Χρήστος: Όπως προαναφέραμε, όλα έγιναν… τυχαία! Κάποια στιγμή είπαμε να κάνουμε αυτό το “λογοτεχνικό παιχνίδι”, ξεκινήσαμε να γράφουμε παράγραφο-παράγραφο, ο καθένας “έσπρωχνε” την ιστορία προς τα ‘κει που φανταζόταν – εφόσον δεν είχε οριστεί εξαρχής κάποιο συγκεκριμένο θέμα – και το αποτέλεσμα ήταν… Το Κορίτσι.
Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου σας, θυμάστε; Ποιο είναι το κορίτσι για το οποίο κάνετε λόγο και γιατί δεν φέρει κάποιο όνομα ώστε η αναφορά του να γίνει πιο συγκεκριμένη; Υπάρχει λόγος γι’ αυτό;
Κανελλία: Θέλαμε να είναι κάτι γενικό και αόριστο όπως το γράφαμε από την αρχή. Να μην μπορεί ο αναγνώστης να καταλάβει σε τι αναφέρεται. Επίσης, η λογική είναι πως αυτό το κορίτσι, η πρωταγωνίστρια, θα μπορούσε να είναι ο καθένας. Όπως αναφέρεται και στην πρώτη παράγραφο: “Δεν έχει σημασία το όνομά της”.
Χρήστος: Το Κορίτσι είναι απλώς… ένα κορίτσι. Ένα τυχαίο πρόσωπο. Ένας ανώνυμος άνθρωπος ο οποίος εμπλέκεται σε μια μη αναμενόμενη κατάσταση. Όσο γενικά κι αόριστα ξεκίνησε να εκτυλίσσετε αυτή η ιστορία, άλλο τόσο γενικός κι αόριστος έπρεπε να είναι και ο τίτλος της ώστε να την αντιπροσωπεύσει επάξια.
Το βιβλίο σας σε ποιες ηλικίες απευθύνεται κυρίως; Αποκλειστικά στους έφηβους ή στους ενήλικες ή δεν υπάρχει συγκεκριμένο ηλικιακό πλαίσιο στο οποίο και εντάσσεται;
Κανελλία: Πιστεύω κυρίως είναι για ενήλικες αλλά και οι έφηβοι θα το διάβαζαν ευχάριστα.
Χρήστος: Θεωρώ πως απευθύνεται κυρίως σε εφηβικό και πρόσφατα ενήλικο κοινό.
Μιλήστε μας για την εικονογράφηση του βιβλίου σας. Ποιος ο
ρόλος της μέσα στο κείμενο;
Κανελλία: Νομίζω πως η Στεφανία έδωσε τον καλύτερό της εαυτό σε αυτό το βιβλίο. Ανέδειξε την ιστορία και την ανέβασε σε επίπεδο με την εικονογράφησή της. Δείχνει να έπιασε ακριβώς το νόημα της ιστορίας και να έγινε κομμάτι της. Κάθε εικόνα έχει την “ένταση” που της αρμόζει.
Χρήστος: Η εικονογράφηση της Στεφανίας έδωσε στο βιβλίο το “κάτι παραπάνω” που χρειαζόταν ώστε να γίνει ένα ολοκληρωμένο έργο. Το καλλιτεχνικό της στυλ ταίριαξε απόλυτα με την εικόνα που είχαμε εμείς για το βιβλίο και το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Σίγουρα το βιβλίο δεν θα ήταν ίδιο χωρίς την πολύτιμη συμβολή της.
Γιατί επιλέξατε το μικροδιήγημα στην κοινή σας συγγραφική συμπόρευση και όχι κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος;
Κανελλία: Γιατί έτσι γράφαμε τότε. Επίσης ήμασταν ικανοί 4 χρόνια μετά ακόμα να το γράφουμε. Και από άποψη ζωής/χρόνου αλλά και από άποψη αναποφασιστικότητας.
Χρήστος: Έτυχε να έχουμε και οι δύο μια ιδιαίτερη αδυναμία στα μικροδιηγήματα. Και καθώς ξεκίνησε ως “παιχνίδι”, έπρεπε κάπου να κλείσει, να ολοκληρωθεί, για να μην κουράσει κιόλας. Ενδεχομένως το επόμενο αντίστοιχο project να βγει λίγο μεγαλύτερο.
Αυτός ο κόσμος χρειάζεται αλλαγή; Αυτό το μήνυμα περνάτε στο βιβλίο σας;
Κανελλία: Νομίζω πως και οι δύο συμφωνούμε πως ο καθένας καλό είναι να βγάζει τα δικά του συμπεράσματα από το εκάστοτε βιβλίο. Θα μπορούσε να έχει πολλαπλά μηνύματα, αλλά προτιμώ να μην επηρεάσω τον αναγνώστη.
Χρήστος: Η αλλαγή, η “επανάσταση” είναι έννοιες σχετικές, μεταβαλλόμενες και υποκειμενικές. Η αλλαγή ξεκινάει εντός; Η επανάσταση εκδηλώνεται στον “εξωτερικό κόσμο”; Το έχουμε ανάγκη οι ίδιοι, το έχει ανάγκη η κοινωνία ή είναι αχρείαστο εντελώς; Ποιος/α είναι “Το Κορίτσι” και που αποσκοπεί εν τέλει; Εμείς γράψαμε αυτό που υπήρχε μέσα μας, τα συμπεράσματα ας τα βγάλει ο εκάστοτε αναγνώστης.
Ποιος ο ρόλος των στίχων των Στίχοιμα που φιλοξενούνται «Αντί προλόγου» στο βιβλίο σας;
Κανελλία: Είναι του Χρήστου τα ακούσματα και του ήρθε ο συγκεκριμένος στίχος στο μυαλό. Όταν το πρότεινε, συμφωνήσαμε πως ταιριάζει απόλυτα στην ιστορία.
Χρήστος: Πιθανότατα το κομμάτι “Βαστίλη” των Στίχοιμα “έπαιζε” εκείνο το διάστημα στο κεφάλι μου και επηρέασε αισθητά τη συμμετοχή μου στο έργο. Όταν ολοκληρώθηκε το βιβλίο και αποφασίσαμε να το κυκλοφορήσουμε, συμφωνήσαμε να κάνουμε αναφορά στο συγκεκριμένο κομμάτι και το συγκρότημα, καθώς το αποτέλεσμα θα ήταν ενδεχομένως πολύ διαφορετικό χωρίς την επιρροή τους.
Ένας καλός εκδοτικός οίκος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που εξασφαλίζουν μια όσο το δυνατόν άρτια συνεργασία μεταξύ αυτού και των συγγραφέων του. Είναι αυτός που στην ουσία στοχεύει πάντα στο καλό και ποιοτικό αποτέλεσμα του βιβλίου, όπως επίσης και στην περαιτέρω προώθηση και διαφήμισή του. Πείτε μας δυο λόγια για τη δική σας εμπειρία ως συγγραφείς. Μιλήστε μας για τις εκδόσεις «Γλαρόλυκοι» και για τη μεταξύ σας συνεργασία.
Κανελλία: Ήρθε η ώρα να ειπωθεί η αλήθεια: Οι “Γλαρόλυκοι” μου ανήκουν και το παλικάρι το έχω για το τρέξιμο, καθώς μια επιχειρηματίας σαν εμένα δεν μπορεί να ασχολείται με κοινά πράγματα…
Αλλά συνήθως λέμε πως είναι ένα εγχείρημα του Χρήστου στο οποίο έχει δώσει ό,τι μπορεί (και λίγο παραπάνω). Εγώ απλά ακολούθησα και βοηθάω όπου και όπως μπορώ.
Χρήστος: Οι Γλαρόλυκοι ξεκίνησαν ως το προσωπικό μας λογοτεχνικό σπίτι. Ιδρύσαμε τον εκδοτικό επιδιώκοντας την αυτοδιαχείριση του υλικού μας, να μην χρειάζεται να λογοδοτούμε πουθενά ή να εξαρτόμαστε από οποιονδήποτε. Το γεγονός ότι μας προσέγγισαν και έγιναν συνταξιδιώτες μας και κομμάτι της “οικογένειας” άνθρωποι από κάθε γωνιά της Ελλάδας ήταν μία ευτυχής σύμπτωση. Κοιτάζοντας πίσω, θα έλεγα πως οι Γλαρόλυκοι ως ομάδα είναι πλέον το καλύτερο κομμάτι της ζωής μου και τους χρωστάω πολλά.
Θα υπάρξει και επόμενη κοινή λογοτεχνική απόπειρα; Έχετε σκεφτεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, να γράψετε δηλαδή και στο μέλλον ένα βιβλίο από κοινού;
Κανελλία: Έτσι λέμε. Είχαμε ξεκινήσει κι άλλη ιστορία πριν χρόνια (τι σας έλεγα πριν για το πόσο μπορεί να μας πάρει;) αλλά ο κύριος μεγαλοπιάστηκε και δεν έχει χρόνο για τέτοιες κοινοτοπίες. Σοβαρά όμως, θέλουμε πολύ να ξανακάνουμε κάτι παρέα και πιστεύω πως κάποια στιγμή θα καταφέρουμε να συντονιστούμε.
Χρήστος: Είχαμε ξεκινήσει ένα παρόμοιο εγχείρημα πριν καιρό, αλλά όσο μεγάλωνε ο εκδοτικός, τόσο αυξάνονταν οι ευθύνες, τόσο περιοριζόταν ο χρόνος και κάπου στην πορεία αποφασίσαμε να δώσουμε προτεραιότητα στους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται τα “παιδιά” τους παρά στους εαυτούς μας. Παρ’ όλ’ αυτά, είναι στα σχέδιά μας και κάποια στιγμή θα ολοκληρωθεί!
Μια ευχή σας για το μέλλον, είτε το κοντινό είτε ακόμα και το πιο μακρινό, που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε ποια θα μπορούσε να είναι αυτή, έχετε σκεφτεί;
Κανελλία: Να βρει ο καθένας τον δικό του πραγματικό εαυτό και να ακολουθήσει τα γνήσια θέλω του. Να κάνει την προσωπική του επανάσταση ανεξαρτήτως συνθηκών και ηλικίας.
Χρήστος: Δύσκολη ερώτηση. Νομίζω πως θα ευχηθώ ατομική και συλλογική ελευθερία. Από κάθε μορφής δεσμά, από ό,τι μπορεί να μας κρατάει “κάτω”. Το ταξίδι προς την ευτυχία ξεκινά όταν ο νους είναι γνήσια ελεύθερος και έτοιμος να αγκαλιάσει κάθε νέα πρόκληση, χωρίς τεχνητά σύνορα και νοητούς περιορισμούς. Στην εποχή μας, η πραγματική ελευθερία είναι, θεωρώ, το μεγαλύτερο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε.
Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο σας.
Κανελλία: Αυτό θα το αφήσω στον Χρήστο που είχε μια ωραία ιδέα.
Χρήστος: Προσωπικά θα ήθελα να σας παραπέμψω απευθείας στο κομμάτι που αποτέλεσε έμπνευση για μένα. Στίχοιμα – Βαστίλη.
Το κομμάτι:
Κυρία Τούντα και κύριε Κουλαξίδη, σας ευχαριστώ πολύ για
την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι πολλές ακόμα συγγραφικές εμπνεύσεις και
φυσικά αμέτρητες λογοτεχνικές δημιουργίες.
Κανελλία: Εμείς ευχαριστούμε για τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις.
Χρήστος: Σας ευχαριστούμε πολύ για την ευκαιρία να παρουσιάσουμε “Το Κορίτσι” και τις όμορφες ευχές σας! Στα επόμενα...
.jpg&description=Χρήστος Κουλαξίζης, Κανελλία Τούντα : "Η «χημεία» είναι χρήσιμη, αλλά όχι οπωσδήποτε απαραίτητη"){kind=link}
0 Σχόλια