Ελένη Τζαγκαράκη: "Η ποίηση επιτρέπει στη φαντασία να καλπάσει ασυμβίβαστα"

Τη νέα της ποιητική συλλογή, τη δεύτερη κατά σειρά έκδοσης, μας συστήνει η σημερινή καλεσμένη των Τεχνών, η συγγραφέας, ηθοποιός και αγαπημένη ερμηνεύτρια του ελληνικού έντεχνου τραγουδιού Ελένη Τζαγκαράκη, που κυκλοφορεί εδώ λίγους μήνες από τις εκδόσεις «Μετρονόμος». Ο τίτλος της συλλογής αυτής είναι «Οβερτούρα» και στη συνέντευξη που ακολουθεί η ίδια η δημιουργός μέσα από μια άκρως ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική κατάθεση ψυχής, μας εξηγεί επίσης τι σημαίνει ως λέξη, καθώς και για ποιο λόγο επιλέχθηκε ως η καταλληλότερη όλων για να κοσμήσει το εξώφυλλο του βιβλίου της.

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου

Κυρία Τζαγκαράκη, μετά από ένα αρκετά μεγάλο διάστημα αποχής επανέρχεστε στα γράμματα συνθέτοντας τη δεύτερή σας ποιητική συλλογή. Ο ορισμός της ποιήτριας είναι αρκετός για να χαρακτηρίσει τη μεγάλη αγάπη σας για τη συγγραφή και πιο συγκεκριμένα με την ποίηση; Πώς διαφορετικά θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;

Τον ορισμό ποιήτρια για τον εαυτό μου δύσκολα θα τον έκφερα. Από εσωτερική ανάγκη έκφρασης και η αγάπη μου για την ποίηση με οδηγούν να γράφω τις σκέψεις μου και να προσδιορίζομαι σαν άνθρωπος και με αυτό τον τρόπο. Σαν ηθοποιός και ερμηνεύτρια θέλοντας και μη, έχω συσταθεί σε ένα μεγάλο αριθμό κοινού στην πορεία των χρόνων. 

Πώς προέκυψε αυτή η μεγάλη αγάπη για την ποίηση και γιατί επιλέγετε εκείνη να ξεδιπλώσει στο χαρτί τις βαθύτερες σκέψεις και επιθυμίες σας; Είναι επειδή επιτρέπει στον συγγραφέα την εξομολόγηση περισσότερο απ’ ότι τα άλλα λογοτεχνικά είδη;

Η ποίηση επιτρέπει στη φαντασία να καλπάσει ασυμβίβαστα, και στον ποιητή να ελευθερώνει κάθε δέσμευση που τον κρατάει σε συμβάσεις αποθαρρυντικές. 

Η έμπνευση κρίνεται αρκετές φορές απαραίτητη προκειμένου να υπάρξει δημιουργία. Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις που τίθεται επιτηδευμένα στο περιθώριο προκειμένου η σκέψη να καταγράψει πιο μεθοδευμένα αυτό που από την αρχή έχει διάθεση να πει και να προβάλει. Στη δική σας περίπτωση ποιος ο ρόλος της έμπνευσης στα πονήματά σας και ποιος ο ρόλος της μεθοδολογίας και του προγραμματισμού;

Η έμπνευση για εμένα δεν είναι τίποτε άλλο από την παρατήρηση, δεν γράφω με κάποια μέθοδο, αφού όπως είπα θέλω να ελευθερώνομαι από συμβάσεις. 

Πιστεύετε πως υπάρχει κάποια συνταγή την οποία δανείζονται οι συγγραφείς για να δημιουργήσουν ένα καλό και αξιόλογο ποιοτικά έργο; Τι θεωρείται τελικά καλό και αξιόλογο και ποιος είναι σε θέση να το κρίνει αυτό;  

Την συνταγή αν υπάρχει δεν την έχω ανακαλύψει ακόμη .Αυτό που μπορώ να κάνω είναι να διαβάζω τους ποιητές να προσπαθώ να ζω και να ενστερνίζομαι την σκέψη τους .. αυτό με βοηθά να ανακαλύπτω και τον δικό μου βαθύτερο εαυτό. Η γνώμη μου τι είναι αξιόλογο και καλό, απλά να έχει ειλικρίνεια και όχι επιτήδευση. 

Ως δημιουργός επιλέγετε την ποιητική έκφραση μέσω του ελεύθερου στίχου, παρότι διακρίνεται έντονα στα ποιήματά σας ο λυρισμός και η ρομαντική σας διάθεση. Επιχειρήσατε ποτέ να καταπιαστείτε με το μέτρο και τη ρίμα ή θεωρείτε ότι σας περιορίζουν κάπως η πειθαρχία και οι κανόνες;

Η ελευθερία στον στίχο δεν αφαιρεί την πειθαρχία, η αρμονία στους στίχους μου είναι η πρώτη μου σκέψη, όσο για την ρίμα είναι αναγκαία πιστεύω περισσότερο στην στιχουργική. 

Έχετε πρότυπα ως ποιήτρια; Στα ποιήματά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας ποιητές;

Και ποιος δεν έχει επιρροές, τα κίνητρα για να γράψει κάποιος είναι τα ίδια και θα είναι όσο γυρίζει η γη. Σκοπός του δημιουργού είναι να διδάσκεται και να θέτει το δικό του προσωπικό αποτύπωμα. 

Επηρεάζεστε από εξωγενείς παράγοντες ως δημιουργός, από μία κακή κριτική ίσως ή από την αδιαφορία του αναγνωστικού κοινού που δε δίνει πολύ μεγάλη προσοχή στην ποίηση;

Στην ερώτηση αυτή θα απαντήσω με την διδαχή του μεγάλου δασκάλου μου Πέλου Κατσέλη ,όταν ήμουν σπουδάστρια στην δραματική σχολή. Ο ηθοποιός, να αλείφεται νοερά με υδράργυρο και ό,τι πέφτει επάνω του να γλιστράει. Το ίδιο θα πω και για τις άλλες μορφές τέχνης, το σίγουρο είναι να επιθυμεί ο ίδιος ο δημιουργός την εξέλιξή του και να μην επαναπαύεται. 

Η δεύτερη ποιητική σας συλλογή κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2025 από τις εκδόσεις «Μετρονόμος» και έχει τον τίτλο «Οβερτούρα». Εξηγείστε μας τον τίτλο που δώσατε και γιατί θεωρήθηκε καταλληλότερη ως επιλογή.

Οβερτούρα είναι μουσικός όρος, μου ταίριαζε σαν τίτλος στα συγκεκριμένα ποιήματα. 

Η χαρά του δημιουργού όταν πιάνει για πρώτη φορά το νέο του βιβλίο στα χέρια του είναι τεράστια. Περιγράψτε τα δικά σας συναισθήματα όταν κι εσείς φτάσατε στο τέλος ενός ακόμα δημιουργικού ταξιδιού που πλέον έχει εξελιχθεί σε κάλεσμα για το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό.  

Ένα συναίσθημα ανακούφισης μπορώ να πω ένιωσα. Σε κάτι καινούριο στρέφω το βλέμμα, χωρίς βιασύνη. 

Πόσο χρόνο χρειάστηκε για να ολοκληρώσετε τη νέα σας ποιητική συλλογή;

Δεν μπορώ να προσδιορίσω το χρονικό διάστημα. 

Τι ακριβώς πραγματεύεστε στα ποιήματα αυτής της συλλογής πέρα από την αγάπη και τον έρωτα; Με ποιον τρόπο έγινε η επιλογή τους και πόσα τελικά είναι στο σύνολο;

Σε αυτά που γράφω η αφετηρία και ο σκοπός είναι η αγάπη για τον άνθρωπο, να ιχνηλατώ σε διαδρομές που όλοι έχουμε διανύσει ηθελημένα και αθέλητα  Σε αυτά που μας καθόρισαν συμπεριφορές, μας πίκραναν. Σε αυτά που θέλουμε να αλλάξουμε και ψάχνουμε τον τρόπο. Ακόμα να μάθουμε να συγχωρούμε και να συνεχίζουμε με σθένος και αγάπη για την ζωή. 

Κυρία Τζαγκαράκη, σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συζήτησή μας. Εύχομαι από καρδιάς να είναι καλόπλοο και αυτό το λογοτεχνικό σας πόνημα και να βρει σύντομα τη μέγιστη ανταπόκριση του κοινού όπως πραγματικά του αξίζει. 

Ευχαριστώ θερμά.

Βιογραφικό:

Η Ελένη Τζαγκαράκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Η καταγωγή της είναι από το Ρέθυμνο. Σπούδασε τη θεατρική τέχνη στη σχολή του Πέλου Κατσέλη, και στο Εθνικό Ωδείο κλασικό τραγούδι. Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μετρονόμος η πρώτη της ποιητική συλλογή Καταχωρίσεις, η Οβερτούρα είναι η δεύτερη ποιητική της συλλογή.

Διαβάστε την κριτική μας για το βιβλίο της: εδώ