Ανδρομάχη Μασούρου: "Η ποίηση είναι η «τέχνη των τεχνών»"


Η Ανδρομάχη Μασούρου είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας, με ιδιαίτερη αγάπη και προτίμηση στην ποίηση, την οποία και θεωρεί «τέχνη των τεχνών». Με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του νέου της βιβλίου, με τίτλο «Μετά την αντάρα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν, φιλοξενείται σήμερα στις Τέχνες. Στη συνέντευξη που ακολουθεί θα μας μιλήσει όχι μόνο γι' αυτό, αλλά και για τις συγγραφικές της ανησυχίες και δραστηριότητες γενικότερα ως μια ουσιαστική πρώτη γνωριμία με την ίδια και το έργο της.

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου


Κυρία Μασούρου, είστε εκπαιδευτικός σε δημοτικό σχολείο και παράλληλα τρέφετε μεγάλη αγάπη για τις τέχνες, με ιδιαίτερη προτίμηση τη μουσική και τη λογοτεχνία. Ως συγγραφέας κι η ίδια μας έχετε παρουσιάσει ήδη δύο ποιητικές σας συλλογές, δίνοντάς μας να καταλάβουμε ότι η ποίηση αποτελεί το λογοτεχνικό είδος που σας εκφράζει περισσότερο από τα υπόλοιπα. Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό και ποιες προσωπικές σας ανάγκες εξυπηρετεί η ενασχόλησή σας με την ποίηση;

Η ποίηση είναι η «τέχνη των τεχνών». Συνδυάζει τις εικόνες με τη μουσική, παίζει με τους συμβολισμούς, έχει λυρισμό, βάθος και ένταση. Μέσα από την ποίηση εκφράζω το προσωπικό μου συναίσθημα, έρχομαι σε επαφή με το μέσα μου, κάνω αυτοπαρατήρηση κι ενδοσκόπηση, φωτίζω τα σκοτεινά μου σημεία, απαλύνω τις πληγές μου. Είναι λοιπόν, ο καλύτερος τρόπος για εμένα να επικοινωνήσω δείχνοντας -χωρίς φίλτρα, χωρίς ντροπή- την ουσία του εαυτού μου.

Για ποιον λόγο γράφετε συνήθως στην καθημερινότητά σας και ποιον επιδιώκετε να ικανοποιήσετε πρώτα, τον εαυτό σας ή το αναγνωστικό σας κοινό;

Γράφω για να εκφράσω τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα βιώματά μου. Κάθε ποίημα φέρνει μια ανακούφιση, ένα κλείσιμο, μια αποδοχή. Είναι μια αναμέτρηση με τον εαυτό μου. Γι’ αυτό και ο πρώτος που πρέπει να ικανοποιήσω δεν είναι ο αναγνώστης, αλλά ο ίδιος μου ο εαυτός.

Καθώς πρώτη φορά φιλοξενείστε στις Τέχνες, πείτε μας δυο λόγια για τις συγγραφικές σας δραστηριότητες. Ποια είναι η Ανδρομάχη Μασούρου και ποιες οι φιλοδοξίες της;

Η πρώτη μου ποιητική συλλογή με τίτλο «Αντάρα» κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις Βακχικόν το 2022. Ο ίδιος ο τίτλος αποκαλύπτει πολλά για το ύφος της συλλογής. Θα έλεγα πως πρόκειται για εξομολογητικά ποιήματα, με προσωπικές αποκαλύψεις και ενασχόληση με τα (παιδικά) τραύματα, τον πόνο, τον φόβο, την απόρριψη, τη σύγκρουση των παιδικών κομματιών με τα ενήλικα στοιχεία, τη δύσκολη πορεία προς την ωρίμανση. Η δεύτερη ποιητική μου συλλογή με τίτλο «Μετά την αντάρα» κυκλοφόρησε πρόσφατα απ’ τον ίδιο εκδοτικό οίκο. Πρόκειται για τη συνέχεια της πρώτης συλλογής, αλλά με μια διαφορετική στάση απέναντι στα θέματα που μας ταλανίζουν όλους, λίγο πολύ. Το δεύτερο βιβλίο εκπέμπει φως, μια ηρεμία που έρχεται μέσα από τη συνειδητοποίηση, τη δύναμη που γεννιέται αφού κονταροχτυπηθείς με όσα φοβάσαι (τη μοναξιά, τον χωρισμό, την απογοήτευση, την κριτική κλπ), την ασφάλεια που προσφέρει μόνο η αγάπη -τίποτα υλικό, πρόσκαιρο, επιφανειακό.

Αυτή τη στιγμή δεν ετοιμάζω κάτι, περνάω μια περίοδο ανάπαυλας. Απολαμβάνω τη φάση «μετά την αντάρα». Θα ήθελα όμως να μη στερέψω από έμπνευση και ίσως κάποια στιγμή δοκιμάσω και την «τριβή» μου και με άλλα λογοτεχνικά είδη, ακόμα δεν το έχω τολμήσει.

Δέχεστε γενικότερα επιρροές στα ποιήματά σας από άλλους αγαπημένους ποιητές; Ποιοι είναι αυτοί που επέδρασαν περισσότερο και ποιοι σφράγισαν κατά κάποιον τρόπο το δικό σας προσωπικό ύφος γραφής;

Εννοείται πως έχω δεχτεί επιρροές από άλλους, αγαπημένους ποιητές. Εδώ μας επηρεάζουν ακόμα κι αυτά που δε συνειδητοποιούμε, στοιχεία της καθημερινότητάς μας, συνομιλίες με τους γύρω μας, η ίδια η ζωή.

Αγαπημένη μου ποιήτρια είναι η Κική Δημουλά κι αγαπημένος ποιητής ο Ντίνος Χριστιανόπουλος.

Λατρεύω τη μελαγχολική γραφή της Δημουλά, την ιδιαίτερη γλώσσα που χρησιμοποιεί και τη βουτιά σε βάθος που κάνει μ’ αυτήν. Η Δημουλά βγάζει ένα παράπονο στα ποιήματά της, στοχάζεται και καταλήγει σε μια κατακλείδα που πάντα με αγγίζει. Επίσης, αγαπώ την αντισυμβατική ποίηση του Χριστιανόπουλου, τη γεμάτη σαρκασμό και χωρίς ωραιοποιήσεις γραφή του και τη βαθιά ειλικρίνεια που διαποτίζει τα ποιήματά του.

Έχετε κυκλοφορήσει ήδη δύο προσωπικές ποιητικές συλλογές. Ποια συναισθήματα σας κατέκλυσαν όταν για πρώτη φορά πιάσατε τα βιβλία σας στα χέρια σας; Μπορεί να συγκριθεί η αίσθηση αυτή με τη χαρά μιας καλής κριτικής; Ποια υπερτερεί περισσότερο τελικά και γιατί;

Όταν έπιασα τα βιβλία μου για πρώτη φορά, ένιωσα ενθουσιασμό, χαρά, αλλά και αγωνία…έβγαιναν οι σκέψεις μου και κομμάτι του μέσα μου σε κοινή θέα…

Είναι απίστευτη αυτή η αίσθηση, αλλά και η χαρά μιας καλής κριτικής δεν περιγράφεται με λόγια. Ίσως η καλή κριτική να με χαροποιεί πιο πολύ, γιατί σημαίνει πως κάποιος ακούμπησε απαλά την ψυχή μου διαβάζοντας το βιβλίο μου και ξύπνησε κάτι δυνατό μέσα του. Μεγάλη τιμή.

Πώς προκαλείται η έμπνευση στη δική σας περίπτωση; Τυχαία ή και πολλές φορές όχι; Είναι αυτή η αποκλειστική κινητήρια δύναμη που ωθεί την πένα σας σε δημιουργία ή πολλές φορές το συναίσθημα και η σκέψη επεμβαίνουν για να γραφτεί κάτι βαθύτερο νοηματικά και πιο ουσιαστικό;

Η έμπνευση μπορεί να γεννηθεί από μια εικόνα, μια λέξη, ένα αντικείμενο ή ένα γεγονός. Μπορεί τυχαία, μπορεί και όχι. Συνήθως γράφω όπως τα νιώθω, χωρίς να φουσκώνω το κύμα. Εξάλλου αυτό είναι το μαγικό, η ίδια πυροδότηση μπορεί να είναι αδιάφορη για τον έναν, τρικυμία για τον άλλον και τσουνάμι για κάποιον τρίτον.


Τον Οκτώβριο του 2025 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν η δεύτερη ποιητική σας συλλογή, με τίτλο «Μετά την αντάρα». Δεδομένου ότι η πρώτη ποιητική συλλογή έφερε τον τίτλο «Αντάρα», να υποθέσουμε ότι ο τίτλος της δεύτερης είναι καθ’ όλα μελετημένος και αποτελεί τη συνέχεια της πρώτης συγγραφικής σας απόπειρας;

Ναι, αυτό ακριβώς. Τα πρώτα μου συγγραφικά βήματα ήταν μέσα στην αντάρα, ενώ στο δεύτερο βιβλίο είχε επέλθει η ηρεμία του μετά. Αν μετέτρεπα τη συγγραφή της δεύτερης ποιητικής συλλογής σε εικόνα, θα ήμουν καθισμένη σε μια ακτή, ασφαλής και ήρεμη, προσπαθώντας να υπολογίσω τις ζημιές που έφερε η προηγούμενη φάση, η αντάρα, το τσουνάμι…χωρίς όμως άγχος, έτοιμη να επιδιορθώσω, να ξαναστήσω και να βγω δυνατότερη, ωριμότερη, καλύτερη.

Πού παραπέμπει η αντάρα και το μετά της στην απώλεια, στην απόσταση, στην οδύνη που φέρνει το απρόσμενο τέλος, στην εξοικείωση με την απουσία, στον συμβιβασμό της ήττας ή και σε κάτι άλλο;

Στην απώλεια και στην οδύνη που γεννήθηκε εξαιτίας της, στο πένθος που μετατρέπεται σιγά σιγά σε αποδοχή, στο κάθε τέλος που ενώ μας αναστατώνει κρύβει μια νέα αρχή, στη συμφιλίωση με όσα μας φοβίζουν και βέβαια, στη διαχείριση των παιδικών μας τραυμάτων ώστε να μη μας ταλανίζουν μια ζωή.

Πόσα ποιήματα φιλοξενούνται σε αυτή την ποιητική συλλογή σας και ποιο το ευρύτερο περιεχόμενό της με λίγα λόγια;

70 ποιήματα με θέματα εμπνευσμένα από τις σχέσεις που μας διαμορφώνουν, τις αλληλεπιδράσεις μας με τον μικρόκοσμό μας, αλλά και τον ευρύτερο κύκλο μας, τα μοτίβα που αναπαράγουμε, τους φόβους που μας εμποδίζουν να εξελιχθούμε, τον έρωτα που άλλοτε μας ανεβάζει στα ουράνια κι άλλοτε μας κατεβάζει στα Τάρταρα, την αγωνία για το αύριο, τη βαθιά ανάγκη μας για αγάπη, την τεράστια δύναμη που έχουμε μέσα μας, την προσωπική εξέλιξη και το νόημα της ζωής.

Χρησιμοποιείτε το πρώτο πρόσωπο για να εκφράσετε τις σκέψεις και τις ανησυχίες σας, ενώ ταυτόχρονα σε κάποια ποιήματά σας τοποθετείτε αυθόρμητα τα συμπεράσματά σας ως μια γενικότερη αίσθηση που αγγίζει τις ψυχές όλων των ανθρώπων που βιώνουν ανάλογες έντονες και στενάχωρες καταστάσεις. Πώς επιδρά η εξομολογητική διάθεση στο μοίρασμα;

Αποκαλύπτοντας τις ρωγμές μου και ξυπνώντας τις συναισθηματικές μου μνήμες, θεωρώ πως ο αναγνώστης ταυτίζεται εύκολα, νιώθει πως δεν είναι μόνος και κάπως έτσι, το προσωπικό θέμα γίνεται συλλογικό, καθολικό. Η εξομολογητική ποίηση, λοιπόν, μπορεί να εστιάζει στον ποιητή, αλλά φέρνει τη σύνδεση με τον αναγνώστη. Μέσα από αυτό το μοίρασμα ίσως γεννιέται η ελπίδα.

Περνάτε μηνύματα μέσα από το έργο σας; Αν ναι, συμβαίνει επιτηδευμένα ή αυτά απορρέουν ως μια φυσική εξέλιξη όσων θέλετε να πείτε και να μοιραστείτε με το αναγνωστικό σας κοινό;

Δεν ξέρω αν όντως περνάνε μηνύματα μέσα από το έργο μου, αυτό το γνωρίζουν καλύτερα οι αναγνώστες. Η αλήθεια είναι όμως, πως προσπαθώ να περνάω μηνύματα, να γεννάω τον προβληματισμό και την αφύπνιση και εύχομαι να μη γίνεται επιτηδευμένα, αλλά αβίαστα.


Το βιβλίο σας απευθύνεται αποκλειστικά στο ενήλικο κοινό ή θεωρείτε ότι μπορεί να διαβαστεί και από νεότερης ηλικίας αναγνώστες;

Απευθύνεται στο ενήλικο κοινό. Ίσως θα μπορούσε να διαβαστεί κι από νεότερους αναγνώστες, μα θεωρώ πως η μελαγχολία και το κυνικό ύφος των περισσότερων ποιημάτων μου ταιριάζει σε ενήλικες.

Και σε αυτή τη δεύτερη ποιητική συλλογή συνεργάζεστε με τις εκδόσεις Βακχικόν. Αποπνέει εμπιστοσύνη και ασφάλεια μια σχέση που έχει αποδείξει ήδη την αξία της στον χρόνο;

Ναι, βέβαια. Η συνεργασία μου με τον εκδοτικό μου οίκο υπήρξε εξαιρετική. Η διαδικασία ήταν δημιουργική με έμφαση στην ποιότητα και ήταν δίπλα μου με σεβασμό στο έργο μου. Πίστεψαν από την πρώτη στιγμή σε μένα και αυτό σίγουρα μου εμπνέει ασφάλεια.

Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια; Τι φιλοδοξείτε για το μέλλον;

Προς το παρόν απολαμβάνω την «μετά την αντάρα» φάση κι επιθυμώ να ’χω έμπνευση , όρεξη και δύναμη να συνεχίσω να είμαι δημιουργική!!

Πείτε μας μια ευχή σας που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε στο μέλλον για το καλό το δικό σας αλλά και των συνανθρώπων σας.

Εύχομαι να στραφούμε όλοι στα βιβλία! Να πέσουμε με τα μούτρα στο διάβασμα αντί να σκύβουμε πάνω στις οθόνες!

Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα ποίημα από το βιβλίο σας.

«Δεν έμαθα να κρατάω ομπρέλα.
Γι΄ αυτό βρέχει ματαίωση,
Καμία προφύλαξη από τις αστραπές.
Γι΄ αυτό μπουμπουνίζει συχνά.
Δεν του θυμώνω του ουρανού.
Βρίσκει και τα κάνει.
Βρεγμένη, δε βάζω κουκούλα.
Σηκώνω το κεφάλι ψηλά
να νιώσω το άγγιγμα της ψιχάλας.
Θα ξεπλυθεί το παράπονο.
Θα στεγνώσω.
Ίσως αύριο.
Απόψε θα κοιμηθώ με τα σύννεφα.»

Ποίημα «Βρέχει» από την ποιητική συλλογή «Μετά την αντάρα»

Κυρία Μασούρου, σας ευχαριστώ θερμά γι’ αυτή την πολύ όμορφη συζήτηση, της
οποίας αφορμή υπήρξε το νέο σας βιβλίο. Ας είναι καλοτάξιδο και καλότυχο!

Σας ευχαριστώ πολύ! Καλές γιορτές με υγεία και χαρά!


Βιογραφικό:

Η Ανδρομάχη Μασούρου γεννήθηκε στον Άλιμο Αττικής όπου και ζει. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης.

Εργάζεται ως εκπαιδευτικός σε δημοτικό σχολείο. Αγαπά τη μουσική και τα βιβλία. Έχει γράψει μία ποιητική συλλογή με τον τίτλο Αντάρα (εκδόσεις Βακχικόν 2022).

Το Μετά την Αντάρα είναι το δεύτερο βιβλίο της.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια