Αλέξανδρος Καψοκόλης: "Έμπνευση για εμένα είναι κάποια λέξη, κάποια στιγμή της ημέρας, η διάθεσή μου"

 

Γράφει συνέχεια και ονειρεύεται το πρώτο του μυθιστόρημα να γίνει κινηματογραφική ταινία. Δεν πτοείται από τις δυσκολίες της σύγχρονης εποχής και συνεχίζει να κάνει αυτό που αγαπά με πάθος και συνέπεια. Αυτό, άλλωστε, είναι που τον χαρακτηρίζει ως καλό συγγραφέα: η επιμονή του να ονειρεύεται έναν κόσμο διαφορετικό από αυτόν που ζει στην πραγματικότητα και που επιδιώκει με τη δύναμη της πένας του να τον περιγράψει στο χαρτί. Μιλάμε για τον Αλέξανδρο Καψοκόλη που με αφορμή το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Το άβατο» σήμερα έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε στις Τέχνες.

Συνέντευξη στη Βάσω Κανιώτη

Για τους περισσότερους ανθρώπους η συγγραφή αποτελεί έναν σπουδαίο τρόπο έκφρασης. Εσένα τι ήταν εκείνο που σε γοήτευσε στον συγγραφικό κόσμο και θέλησες να ασχοληθείς μαζί του;

Δεν υπάρχει κάτι που να με γοήτευσε στον συγγραφικό κόσμο. Αυτό που με ώθησε να γράψω ένα βιβλίο όπως «Το Άβατο», ήταν αυτό που υπήρχε μέσα μου και ήθελε να βγει στην επιφάνεια. Υποθέτω υπήρχε, καταπιεζόταν τόσα χρόνια και όταν βρεθήκαμε και οι δυο έτοιμοι αποκαλύφθηκε.

Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο έναυσμα ή ίσως κάποια συγκεκριμένα ερεθίσματα που σε έκαναν να πιάσεις μολύβι και χαρτί;

Μολύβι και χαρτί άργησα να πιάσω. Τα πρώτα κεφάλαια γράφτηκαν στον υπολογιστή. Αργότερα τα επόμενα με μολύβι και χαρτί. Το δεύτερο βιβλίο μου «Τα Βασίλεια» και έκτοτε όλα μου τα βιβλία είναι γραμμένα με μολύβι και χαρτί. Ίσως ήταν μια παρακίνηση να αποτυπώσω τις ιστορίες που είχα στο μυαλό μου, αλλά ουσιαστικά αποτύπωσα κάτι άλλο και έτσι ήρθε «Το Άβατο».

Σε επηρέασαν κάποιοι λογοτέχνες στη συγγραφική σου πορεία; Θαυμάζεις κάποιον ιδιαίτερα; Αγαπάς κάποιο είδος γραφής; Ξεχωρίζεις κάποιο είδος λογοτεχνίας;

Μου αρέσουν πάρα πολύ τα βιβλία, τα οποία δεν έχουν πάρα πολλές λεπτομέρειες, δεν πλατειάζουν, που έχουν γρήγορη πλοκή, αυτά που αφήνουν κάποιο νόημα, κάποιο μυστήριο. Μου άρεσαν πάρα πολύ τα βιβλία του Πρέσσφιλντ, Μανφρέντι, του Νταν Μπράουν, φυσικά του Τόλκιν, του Τζέι Αρ Αρ Μάρτιν, τα Game of Thrones… Αυτοί μπορώ να πω, πως είναι οι συγγραφείς που όταν τους δω σε κάποιο βιβλιοπωλείο, κατευθείαν θα πάρω να τους διαβάσω.

Τι αποτελεί συνήθως έμπνευση για σένα; Τι κεντρίζει την προσοχή σου; Τι ερεθίζει το βλέμμα σου; Ποιο είναι το συναίσθημα που θα σε κάνει να τρέξεις στο χαρτί;

Έμπνευση για εμένα είναι κάποια λέξη, κάποια στιγμή της ημέρας, η διάθεσή μου. Έχω βρεθεί πολλές φορές σε μία κατάσταση που θα χαρακτήριζα ως παραγωγική μελαγχολία, παραγωγική θλίψη και αυτή μεταφράζεται σε σελίδες χαρτιού ενός νέου μυθιστορήματος ή σε συνέχεια ενός παλιού.

Ποιος είναι ο απώτερος σκοπός σου όταν γράφεις ένα βιβλίο; Η διαπαιδαγώγηση, η ψυχαγωγία ή απλά ένα μοίρασμα με τους αναγνώστες των όσων μπορεί να συμβαίνουν ενδόμυχά σου;

Όταν γράφω ένα βιβλίο ο απώτερος σκοπός μου είναι να μου αρέσει αυτό που γράφω, να το ξαναδιαβάζω και να το ξαναδιαβάζω και κάθε φορά να ανακαλύπτω καινούρια πράγματα και κάθε φορά να με συναρπάζει, να με εκπλήσσει, να αναρωτιέμαι πώς το σκέφτηκα αυτό. Κι αν καταφέρνω να αναρωτιέμαι ο ίδιος, φανταστείτε οι αναγνώστες. Αυτός είναι ο απώτερος σκοπός, να σας εκπλήσσω και να σας μεταφέρω μέσα στο βιβλίο, να μην θέλετε να βγείτε από εκεί, να μην μπορείτε να το αφήσετε από τα χέρια σας και όταν το τελειώσετε να λέτε γιατί τελείωσε, να λέτε θέλω και τη συνέχεια ή ακόμα και το πριν αν μπορούσε να υπάρξει πριν.

Και ερχόμαστε στην πρόσφατη κυκλοφορία του πρώτου σου μυθιστορήματος που φέρει τον τίτλο «Το Άβατο: Η ματωμένη γη» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Θα ήθελα να μας μιλήσεις γι' αυτό σου το έργο και να μας το συστήσεις.

Το Άβατο είναι, όπως έμαθα κι εγώ το τελευταίο διάστημα, ένα δυστοπικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, το οποίο μιλάει για την έσχατη λύση που σκέφτηκαν και αποφάσισαν οι 9 ισχυρότερες δυνάμεις του κόσμου και, παρόλες τις αμφιβολίες και επιφυλάξεις, την εφάρμοσαν. Αυτή η απόφαση οδηγεί στην καταστροφή του κόσμου. Το πώς φτάνουμε όμως στην καταστροφή και το τι συμβαίνει, είναι κάτι που θα ανακαλύψετε διαβάζοντας το βιβλίο. Το Άβατο είναι το μέρος στο οποίο κατέφυγαν αυτοί που κατάφεραν να επιβιώσουν από τον φονικό ιό και ταυτόχρονα εμφανίζεται μια νέα μορφή ζωής, η οποία εξελίσσεται. Το Άβατο είναι, ίσως, ένα μάθημα για τη σημερινή γενιά και, ίσως, ένας οδηγός για τη μελλοντική γενιά.

Γνωρίζουμε ότι στο συγκεκριμένο βιβλίο θα διαβάσει κανείς κάποιες αρκετά σκληρές σκηνές, βασισμένες πάντα στην επιστημονική φαντασία. Από που, λοιπόν, αντλήθηκε όλη αυτή η έμπνευση ώστε να ολοκληρωθεί αυτό το βιβλίο;

Το Άβατο περιλαμβάνει σε αρκετά κεφάλαια σκληρές σκηνές. Θεωρώ ότι η επιτυχία του συγγραφέα, δεν είναι να μιλήσει για τις σκληρές σκηνές και να μη θέλετε να συνεχίσετε το διάβασμα, αλλά να σας μεταφέρει ακριβώς στη σκηνή, να δείτε όλη τη σκηνή, να τη φανταστείτε έτσι όπως εσείς θέλετε και, φυσικά, να βγουν στην επιφάνεια όλα τα συναισθήματα όπως και σε μένα την ώρα που το ζούσα και το κατέγραφα. Δεν υπήρχε κάτι που με ενέπνευσε για να φανταστώ αυτές τις σκληρές σκηνές. Ο άνθρωπος είναι ένα σκληρό ζώο, κακό, ζηλόφθονο, αιμοβόρικο. Δεν περίμενα τίποτα διαφορετικό από τους ανθρώπους, από το είδος μας σε θέματα επιβίωσης, αφού ακόμα κι όταν δεν υπάρχουν θέματα επιβίωσης, πάλι δείχνουμε το χειρότερο μας πρόσωπο, στους συνανθρώπους μας και στα υπόλοιπα είδη.

Ποιοι ήταν οι λόγοι που σε ώθησαν ώστε να γράψεις ένα τέτοιου είδους βιβλίο; Σε εκφράζει περισσότερο αυτό το είδος ή ήταν απλά μια τυχαία συγκυρία;

Δεν πολυπιστεύω στις συγκυρίες. Όντως πιστεύω ότι τα πράγματα γίνονται για κάποιο λόγο. Όπως εγώ ξεκίνησα να γράφω «Το ‘Άβατο» αν και είχα σκεφτεί και ήθελα να γράψω κάτι άλλο, στην πραγματικότητα εκεί με οδήγησε το βιβλίο. Ναι, μου αρέσει αυτό το είδος μυθιστορήματός. Βέβαια δεν προσανατολίζομαι στο να γράφω μόνο δυστοπικά μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας, γιατί, όπως έχω πει, το επόμενο μου μυθιστόρημα είναι εποχής, το οποίο διαδραματίζεται σε έναν φανταστικό κόσμο. Πάντα με γοήτευαν τα βιβλία εποχής. Το αμέσως επόμενο μυθιστόρημα, το οποίο έχω τελειώσει είναι πάλι μια ιστορία εποχής, οπότε δε με χαρακτηρίζει μόνο το είδος αυτό, της επιστημονικής φαντασίας. Απλά, όταν γράφω, θέλω οι ιστορίες μου να σας καθηλώνουν και πρώτα από όλα εμένα.

Το έργο σου θα μπορούσε εύκολα να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη και να γίνει ένα επιτυχημένο σενάριο θρίλερ. Ποια θα ήταν η άποψή σου γι' αυτό σε μια, ενδεχόμενη , τέτοιου είδους πρόταση;

Είναι το όνειρό μου να δω το Άβατο στη μεγάλη οθόνη. Πολλές φορές φαντάστηκα το Άβατο σαν ταινία, τους ηθοποιούς, τους πρωταγωνιστές, τη μουσική του Hans Zimmer, τον Tom Hanks στη θέση του στρατηγού Στάνφορντ και πολλούς άλλους ηθοποιούς. Επίσης τον Christopher Nolan ή τον Clint Eastwood τους δύο αγαπημένους μου σκηνοθέτες. Νομίζω, θα γινόταν τεράστια επιτυχία το Άβατο και όσο τρελό και αν ακούγεται θέλω να το κυνηγήσω. Από μία τρελή ιδέα ξεκινούν όλα.

Κατά την γνώμη σου, το αναγνωστικό κοινό με ποιο είδος λογοτεχνίας προτιμά να γεμίζει τις αναγνωστικές του ώρες; Τα κοινωνικά ή ρομαντικά μυθιστορήματα θεωρείς ότι έχουν πρωτεύουσα θέση στις προτιμήσεις τους;

Το αναγνωστικό κοινό στην πλειοψηφία θέλει κάτι πιο ανάλαφρο. Προτιμάει τα κοινωνικά ή τα ρομαντικά, όπως και στις ταινίες ή σειρές, οι οποίες δε σε προβληματίζουν, απλά θα τις βάλεις να παίζουν και θα κάνεις και δέκα δουλειές ταυτόχρονα. Δε θέλει να προβληματίζεται ο κόσμος, να βγαίνει από τον ρυθμό του, από τη ζωή που έχει μάθει. Υπάρχει και η άλλη πλευρά του κοινού, βέβαια, που αρέσει το είδος της συγγραφής μου. Ελπίζω και το υπόλοιπο κοινό, όμως, να πάρει το βιβλίο μου, να θελήσει να μπει μέσα στο Άβατο.

Γενικότερα οι άνθρωποι, πιστεύεις ότι βάζουν το βιβλίο στην ζωή τους σαν έντυπο ή έχουν απορροφηθεί στα ηλεκτρονικά και διαδικτυακά μέσα;

Η έντυπη μορφή είναι για μένα κάτι αντίστοιχο, όπως ο δίσκος σε σχέση με το CD. Είναι κάτι διαφορετικό, κάτι ξεχωριστό, το να πιάνεις το βιβλίο, να γυρίζεις και να νιώθεις τη σελίδα, να το παίρνεις στην αγκαλιά σου, γιατί έχεις συγκλονιστεί ή να βάζεις τον σελιδοδείκτη σου για να θυμάσαι που είσαι. Είναι εντελώς διαφορετικό από τα να διαβάζεις μπροστά σε μία οθόνη. Ειλικρινά θα σας πω ότι αν είναι να διαβάσουν οι άνθρωποι βιβλία ας είναι σε οποιαδήποτε μορφή, απλά να διαβάζουν, να ανοίγουν τη σκέψη τους, το μυαλό του και να σταματήσουν να είναι φυλακισμένοι μπροστά στην τηλεόραση , σε Facebook, σε Instagram και όλα αυτά που είναι της μόδας.

Ο λογοτεχνικός χώρος είναι, ομολογουμένως, ένας δύσκολος χώρος. Υπήρξαν φορές που λόγω κάποιων κακών συγκυριών ή δυσκολιών σκέφτηκες να τα παρατήσεις; Τι θα μπορούσε να σταθεί ικανό ώστε να σε κάνει να αλλάξεις «καλλιτεχνική πλεύση»;

Το Άβατο έκανε 8 χρόνια να εκδοθεί. Το τελείωσα το 2012 και είχα πει πολλές φορές στον εαυτό μου ότι θα παραμείνει στο συρτάρι μου, θα το διαβάσουν 15 έως 20 άτομα, ίσως κάποια στιγμή τα ανίψια μου ή αν έκανα εγώ ποτέ παιδιά, ίσως το βαφτιστήρι μου. Ένιωσα πολλές φορές ότι δε θα προχωρήσει το βιβλίο μου, ότι δεν θα γίνει γνωστό και η αλήθεια είναι ότι στεναχωριόμουν, γιατί άξιζε και δεν το έλεγα εγώ μόνο, το λέγανε άτομα, τα οποία ήταν γνώστες και αγαπούσαν αυτό το είδος βιβλίου. Θετικά σχόλια είχα και από άτομα που δεν διάβαζαν αυτού του είδους τα μυθιστορήματα. Τελικά, καλό είναι να μην τα παρατάς, να το κυνηγάς μέχρι τέλους και ευτυχώς που δεν τα παράτησα.

Φτάνοντας προς το τέλος, θα ήθελα να σε ρωτήσω γενικότερα πώς αντιμετωπίζεις μια τέχνη που φιμώνεται από τις συγκυρίες, με δεδομένη την άσχημη κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας κι αν η συγγραφή αποτελεί για σένα μια «έξοδος κινδύνου»;

Υποθέτω ότι αυτή η ερώτηση έχει να κάνει με το lock down. Δε γράφω για να το χρησιμοποιήσω ως έξοδο κινδύνου. Όποτε γράφω είναι επειδή το βιβλίο με καλεί να ξεκινήσω ή να συνεχίσω τη συγγραφή. Αν μπορούσα θα δραπέτευα συνέχεια στον κόσμο μου, θα  ήμουν συνέχεια στο Άβατο, στα Βασίλεια, με τον Αθάνατο Άθεο, που έρχεται. Θα ήμουν συνέχεια σε αυτό το σύννεφο. Δεν μπορώ, γιατί όχι μόνο δεν υπάρχει ο χρόνος λόγω της δουλειάς μου, αλλά και γιατί πραγματικά πρέπει να με καλέσει το βιβλίο και όποτε με καλεί χάνομαι. Ελπίζω να με καλέσει σύντομα για να συνεχίσω «Το Σύννεφο».

Ετοιμάζεις κάτι αυτό το διάστημα; Κάνεις παύσεις από τη δημιουργία; Υπάρχουν μελλοντικά σχέδια που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας;

Αυτό το διάστημα συνεχίζω ένα μικρό μυθιστόρημα, αφού τελείωσα τον «Αθάνατο Άθεο», που λέγεται «Το Σύννεφο». Θεωρώ ότι είναι συγκλονιστικό, είναι βαθύ, κάθε πρόταση είναι γεμάτη νοήματα, σε συγκλονίζει και σε κάνει να σκέφτεσαι, οπότε θα χρειαστεί αρκετό χρόνο και όταν το τελειώσω, πιστεύω θα χρειαστώ ένα χρονικό διάστημα να ηρεμήσω κι εγώ.

Το επόμενο βιβλίο είναι Τα Βασίλεια», όπως έχω αναφέρει και παραπάνω, είναι εποχής με ιππότες, τοξότες, πειρατές, άγριους ανθρώπους, έντονο και γρήγορο. Πιστεύω θα σας κρατήσει και αυτό με κομμένη την ανάσα. Ίσως να μου πείτε ότι κι αυτό θα μπορούσε να μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Το αμέσως επόμενο, το οποίο έχω ολοκληρώσει, λέγεται «Αθάνατος Άθεος» και είναι η διαδρομή ενός ανθρώπου… δε μπορώ να σας αποκαλύψω περισσότερα. Κάποια στιγμή θα έρθουν και «οι Χρονιές».

Μέχρι τότε, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τη συνέντευξη, ελπίζω να σας γνωρίσω και από κοντά, να κάνουμε κι άλλες συνεντεύξεις για το Άβατο και για τα επόμενα βιβλία και να καθίσουμε όλοι μαζί στις πρώτες σειρές του κινηματογράφου όταν το Άβατο θα γίνει ταινία

Σου το ευχόμαστε από καρδιάς! Σε ευχαριστούμε θερμά!

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Αλέξανδρος Καψοκόλης γεννήθηκε το 1978 στον Πειραιά και μεγάλωσε στην Καστέλλα. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε επαγγελματικά με τον αθλητισμό και συγκεκριμένα με την υδατοσφαίριση. Διακρίθηκε τόσο στο ελληνικό πρωτάθλημα της Α1, όσο και σε επίπεδο εθνικών ομάδων. Το 2005 αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή Αθηνών, ενώ το 2020 έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα. Από το 2018 εργάζεται ως χειρουργός οφθαλμίατρος στο νοσοκομείο Άγιος Σάββας. Το Άβατο: Η ματωμένη γη αποτελεί το πρώτο του μυθιστόρημα.