Παναγιώτα Φλεβάρη: "Η συγγραφή ενός ποιοτικού αναγνώσματος για παιδιά ή/και εφήβους απαιτεί σεβασμό προς τους αποδέκτες του"


Η Παναγιώτα Φλεβάρη φιλοξενείται σήμερα στις Τέχνες και μας μιλάει για το νέο της βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Το Κρυστάλλινο Αγγελούδι» και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Μιχάλη Σιδέρη».

Συνέντευξη στην Ευφροσύνη Λούζη



Πως εμπνευστήκατε τον τίτλο του βιβλίου σας;

Αγαπητή κυρία Λούζη, κατ’ αρχάς επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω από καρδιάς για την παρούσα συνέντευξη και τις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σας! Σας εύχομαι, επίσης, να έχουν καλή πορεία και τα δικά σας βιβλία παιδικής λογοτεχνίας!

Σχετικά με τον τίτλο του χριστουγεννιάτικου παιδικού – εφηβικού βιβλίου μου «Το Κρυστάλλινο Αγγελούδι», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, τον εμπνεύστηκα, όπως και τη βασική ιδέα της ιστορίας του βιβλίου, από ένα αγγελούδι –γυάλινο εκείνο- που μου προσέφερε ως δώρο πριν από μερικά χρόνια μια εντολέας μου, η οποία μου είχε αναθέσει τη νομική της εκπροσώπηση σε κάποιες υποθέσεις της, και πλέον πολυαγαπημένη φίλη. Η Άννε Γκρέτε, λοιπόν, αυτή η φίλη από τη Νορβηγία, μου χάρισε κάποτε κάποια γυάλινα αγγελούδια, χαρακτηριστικά νορβηγικά, χριστουγεννιάτικα στολίδια. Από αυτά τα αγγελούδια εμπνεύστηκα τον τίτλο του έργου μου.

Ωστόσο, προσέθεσα και τον επιθετικό προσδιορισμό «κρυστάλλινο», το φαντάστηκα, δηλαδή, κρυστάλλινο το δικό μου λογοτεχνικό αγγελούδι, θέλοντας να του αποδώσω κάποιες ιδιότητες του κρυστάλλου, όπως είναι η διαύγεια, η καθαρότητα, αλλά και η λάμψη, και, συνειρμικά και ίσως κάπως αδιόρατα, να οδηγήσω τον αναγνώστη στο να συνδέσει τις ιδιότητες αυτές με την ανθρώπινη ψυχή.

Ποιο είναι τελικά «το πιο ανεκτίμητο στολίδι των Χριστουγέννων»;

Νομίζω πως το πιο ανεκτίμητο στολίδι των Χριστουγέννων είναι αυτό που συμπίπτει και ταυτίζεται με το κυριότερο μήνυμα της ιερής αυτής γιορτής, ένα μήνυμα που εκφεύγει των ορίων της κάθε θρησκείας και αγκαλιάζει τους πάντες, είναι δηλαδή πανανθρώπινο και οικουμενικό: η αγάπη! Η Γέννηση του Χριστού συμβολίζει την έλευση της αγάπης στον κόσμο κι αυτό δεν είναι κάτι που αφορά μόνον εμάς τους χριστιανούς, αλλά και όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως θρησκείας, χρώματος, εθνικότητας!

Τι χρειάζεται κανείς για να γράψει ένα καλό παραμύθι;

Χωρίς να είμαι ειδική στο πώς γράφεται ένα καλό παραμύθι ή ένα καλό βιβλίο νεανικής λογοτεχνίας γενικότερα, θα προσπαθήσω να εκφράσω την άποψή μου, όσο μπορώ πληρέστερα.

Θεωρώ, λοιπόν, πως απαραίτητο συστατικό για ένα βιβλίο που θα εκτιμηθεί από τους νεαρούς αναγνώστες είναι, πρώτα και κύρια, να συγγράφεται με αγάπη για αυτούς. Ο συγγραφέας νεανικής λογοτεχνίας φρονώ ότι δεν πρέπει να γράφει για να προβάλει τον εαυτό ή για να ικανοποιήσει κάποια προσωπική του φιλοδοξία, αλλά να γράφει εμφορούμενος από καθαρή και αγνή αγάπη για τα παιδιά, επιδιώκοντας να συμβάλει στην ηθικοπνευματική τους βελτίωση και θέλοντας να προσφέρει στο νεαρό αναγνωστικό κοινό ομορφιά και χρώμα. Στόχος, κατά τη γνώμη μου, του συγγραφέα νεανικής λογοτεχνίας είναι να κάνει τις ψυχές των παιδιών και των εφήβων να ανθίσουν, να μπουμπουκιάσουν, να ευωδιάσουν.

Επίσης, πιστεύω ακράδαντα ότι η συγγραφή ενός ποιοτικού αναγνώσματος για παιδιά ή/και εφήβους απαιτεί σεβασμό προς τους αποδέκτες του. Τι θέλω να πω; Η νεανική λογοτεχνία επουδενί πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα “εύκολο” είδος λογοτεχνίας, που μπορεί να προσδώσει σε κάποιον την ιδιότητα του συγγραφέως γρήγορα, ακούραστα και με λίγο κόπο και προσπάθεια. Δεν είναι η νεανική λογοτεχνία λογοτεχνία “φασόν”, ώστε με απλοϊκές και επαναλαμβανόμενες “φόρμες” να συγγράφονται ιστορίες η μία μετά την άλλη, μόνο και μόνο για να παρουσιαστεί ένα δήθεν πλούσιο συγγραφικό έργο. Αντιθέτως, έχω την άποψη ότι ένα λογοτεχνικό έργο για παιδιά και/ή εφήβους πρέπει να είναι αποτέλεσμα εργώδους και κοπιώδους προσπάθειας του συγγραφέα και να συνιστά αληθινό πόνημα.

Ένα ακόμη στοιχείο για τη συγγραφή ενός ποιοτικού παραμυθιού/βιβλίου νεανικής λογοτεχνίας θεωρώ πως είναι, φυσικά, η λογοτεχνική απόλαυση που μπορεί αυτό να προσφέρει στον αναγνώστη του. Και η λογοτεχνική αυτή απόλαυση μπορεί να επιτευχθεί μέσω της χρήσης εκφραστικών μέσων και καλολογικών στοιχείων, όπως είναι τα κοσμητικά επίθετα, οι παρομοιώσεις, οι μεταφορές, οι προσωποποιήσεις, αλλά και οι ζωηρές εικόνες και περιγραφές, που θα ενεργοποιήσουν τη φαντασία του νεαρού αναγνώστη και θα τον παρασύρουν σε ένα νοερό ταξίδι. Διαφωνώ με τον στεγνό, “τηλεγραφικό” θα έλεγα λόγο που παρατηρώ ότι χρησιμοποιείται στα παιδικά βιβλία, με το σκεπτικό ότι οι “φόρμες” για τα παιδικά/εφηβικά βιβλία πρέπει να είναι περιορισμένες, επειδή “τα παιδιά δεν διαβάζουν”. Μα είναι ευθύνη όλων των ενασχολουμένων με τη συγγραφή και έκδοση βιβλίων νεανικής λογοτεχνίας να αλλάξουν αυτή την παγιωμένη αντίληψη και κατάσταση και να προσελκύσουν τα παιδιά στον κόσμο του βιβλίου, μέσω της ποιοτικής νεανικής λογοτεχνίας! Τα παιδιά μας είναι αυθύπαρκτες και ολοκληρωμένες προσωπικότητες, με πολλή ευφυΐα και πλουσιότατο συναισθηματικό κόσμο. Θεωρώ, λοιπόν, απαραίτητο να τα τροφοδοτούμε με ποιοτική λογοτεχνία γιατί αυτή τους αξίζει!

Περαιτέρω, άλλο ένα χαρακτηριστικό της καλή νεανικής λογοτεχνίας είναι η ενδιαφέρουσα πλοκή, η οποία περιλαμβάνει διαφορετικούς χαρακτήρες και ζωηρούς διαλόγους, έχει συνοχή και δεν παρουσιάζει λογικά άλματα και χάσματα, δεν “κρεμάει”, αλλά διατηρεί, κατά το δυνατόν, αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Τα ως άνω αποτελούν, κατά τη γνώμη μου, τη ουσιωδέστερα στοιχεία για τη συγγραφή ενός καλού παραμυθιού και βιβλίου νεανικής λογοτεχνίας εν γένει.

Πιστεύετε ότι το βιβλίο αντικαθιστά τις Νέες Τεχνολογίες και το αντίστροφο;

Η αλήθεια είναι πως τα ηλεκτρονικά μέσα, οι νέες τεχνολογίες και οι εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης έχουν επιφέρει πλήγμα στο βιβλίο και τη φιλαναγνωσία, παρόλη την πλούσια βιβλιοπαραγωγή και τις πολλές δυνατότητες πρόσβασης στο βιβλίο, όχι μόνο μέσω της αγοράς του, αλλά και μέσω των πάσης βιβλιοθηκών (δημοτικών, λαϊκών, δημοσίων, σχολικών κλπ), που υπάρχουν σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας και όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ο σύγχρονος άνθρωπος προτιμά πολλές φορές, κατά την ώρα της χαλάρωσής του, να “χαζέψει” στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρά να “βυθιστεί” σε ένα βιβλίο και να “ταξιδέψει” με αυτό. Φαίνεται, δηλαδή, ότι στην εποχή μας υπάρχει μια τάση αντικατάστασης του βιβλίου από τις νέες τεχνολογίες.

Δεδομένης, όμως, της αδιαμφισβήτητης υπεροχής του βιβλίου, ως προς τη συμβολή του στην ανάπτυξη των νοητικών και συναισθηματικών μας λειτουργιών, που επαληθεύεται από επιστημονικά δεδομένα, έναντι των νέων τεχνολογιών, χωρίς, ωστόσο, να τις δαιμονοποιούμε και να τις ρίχνουμε στο πυρ το εξώτερον, καθότι όλα είναι χρήσιμα, αλλά με μέτρο (“μέτρον άριστον”, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι), δέον να γίνουν παρεμβάσεις που θα επαναφέρουν τον κόσμο κοντά στο βιβλίο.

Η πρώτη, απλούστερη και ίσως αποτελεσματικότερη παρέμβαση, προς την ευόδωση του ως άνω σκοπού, βρίσκεται στα χέρια ημών των γονέων: μπορούμε και οφείλουμε, θα έλεγα, να αποτελέσουμε για τα παιδιά μας παραδείγματα φιλαναγνωσίας. Δεν έχω το δικαίωμα ως γονέας να απαιτώ από το παιδί μου “ν’ ανοίξει και κανένα βιβλίο” όταν μονίμως “σερφάρω” στο διαδίκτυο και η βιβλιοθήκη μου έχει πιάσει σκόνη. Επίσης, χρήσιμες θα ήταν διάφορες εκστρατείες προώθησης του βιβλίου και της φιλαναγνωσίας, που θα στόχευαν, κατά κύριο λόγο, στο να αντιληφθούμε όλοι μας ότι το βιβλίο είναι ένα φορέας παιδείας, καλλιέργειας και πολιτισμού, με απτά αποτελέσματα στη βελτίωση του ατόμου και συνακόλουθα του κοινωνικού συνόλου.

Αυτό που θεωρώ ότι πρέπει να γίνει πεποίθηση του κόσμου, ώστε να επαναξιολογηθεί η σπουδαιότητα του βιβλίου έναντι των τεχνολογικών μέσων, που φαίνεται να το έχουν υποσκελίσει στις μέρες μας, είναι ότι το βιβλίο αποτελεί είδος πρώτης ανάγκης και όχι είδος πολυτελείας!


Στο βιβλίο σας λέτε « Τα Χριστούγεννα είναι Αγάπη ». Θέλετε να μας το εξηγήσετε;

Βεβαίως. Με τη φράση αυτή του βιβλίου μου, επιχειρώ να υπενθυμίσω στους αναγνώστες του ότι το ουσιώδες και αληθινό μήνυμα της εορτής των Χριστουγέννων είναι, όπως προανέφερα, η αγάπη! Θέλησα, δηλαδή, με αυτή τη φράση να υπομνήσω σε όσους επιλέξουν το βιβλίο μου ως ανάγνωσμά τους ότι τα Χριστούγεννα είναι κάτι παραπάνω από πολλά στολίδια, πολλά φωτάκια, πολλά ψώνια, πολλά δώρα. Τα Χριστούγεννα είναι κάτι παραπάνω από μια γιορτή υπερκαταναλωτισμού! Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή πνευματική! Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή ιερή! Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή εκείνη που καταυγάζει της ψυχές μας με το κρυστάλλινο φως της ΑΓΑΠΗΣ!

Τι μήνυμα θα στέλνατε στους αναγνώστες σας τα φετινά Χριστούγεννα;

Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να ευχηθώ στους αναγνώστες μου, αλλά και σε όλον τον κόσμο, καλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα, με υγεία και χαρά!

Κι επιπλέον να απευθύνω σε όλους το μήνυμα ότι καλό θα ήταν να διδαχτούμε από την ιστορία της Κρυσταλλένιας και να μετριάσουμε τον καταναλωτισμό μας! Ας μην εστιάσουμε μόνο στο να στολίσουμε τα σπιτικά μας με λαμπιόνια, αλλά, κυρίως, στο να αφήσουμε το ιερό φως των Χριστουγέννων να καταλάμψει μέσα μας, να γλυκάνει τις καρδιές μας και να φωτίσει τις ψυχές μας!

Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια σας;

Τα μελλοντικά μου σχέδια σχετίζονται με το να εξακολουθώ να μεριμνώ για την οικογένειά μου και, μαζί με τον σύζυγό μου, να φροντίζουμε τα παιδιά μας και να επενδύουμε στην κατά το δυνατόν σωστή ανατροφή τους, ώστε να εξελιχθούν σε ανθρώπους καλούς και χρήσιμους για την κοινωνία.

Επίσης, η συνέχιση της μάχιμης δικηγορίας και της διεκπεραίωσης των υποθέσεων που μου ανατίθενται από τους εντολείς μου, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο και σύμφωνα προς τις επιταγές του δικαίου, της ηθικής, του νόμου και της δεοντολογίας του δικηγορικού λειτουργήματος είναι, φυσικά, ένα από τα βασικά μελλοντικά μου σχέδια.

Από τα μελλοντικά μου σχέδια, δεν απουσιάζει, ωστόσο, και η συνέχιση της ενασχόλησής μου με τη συγγραφή νεανικής λογοτεχνίας, μέσω της οποίας προτίθεμαι εξακολουθήσω να βάζω κι εγώ το ταπεινό μου λιθαράκι στην ανέγερση του οικοδομήματος που λέγεται ποιοτική νεανική λογοτεχνία και κατατείνει στην ηθικοπνευματική και γλωσσική βελτίωση των νεαρών αναγνωστών! Σχεδιάζω, με έναν λόγο, να συνεχίσω να υπηρετώ τον στόχο που έχω μέσα μου θέσει, ως προς τη συγγραφή νεανικής λογοτεχνίας: να προσπαθώ να σκορπίζω ουράνια χρώματα και στις καρδιές των νεαρών αναγνωστών και πλημμυρίζω τις ψυχές τους με φως!

Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας!

Εγώ σας ευχαριστώ από καρδιάς! Η συνέντευξη αυτή ήταν τιμή για εμένα, πολύ, δε, περισσότερο που και εσείς η ίδια ασχολείστε με τη συγγραφή νεανικής λογοτεχνίας! Σας εύχομαι ευλογημένα Χριστούγεννα και με το καλό να έρθει το νέο έτος!


Βιογραφικό

Η Παναγιώτα Φλεβάρη γεννήθηκε στην Καλαμάτα.
Κατάγεται από την πλευρά του πατέρα της, Ευαγγέλου Φλεβάρη, εξ Αργολίδας και από την πλευρά της μητέρας της, Βασιλικής Κλείδωνα – Φλεβάρη, εκ Μάνης. Το έτος 2000 αποφοίτησε, ως αριστούχος, από το 1ο Λύκειο Καλαμάτας και εισήχθη στη Νομική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, της οποίας είναι πτυχιούχος. Διατηρεί δικό της δικηγορικό γραφείο και ασκεί μαχόμενη Δικηγορία (παρ’ Αρείω Πάγω), με προσήλωση στην υπηρέτηση του αγαθού της Δικαιοσύνης. Εκτός από την οικογένειά της και τη δουλειά της, αγαπά πολύ και τη συγγραφή. Το
παιδικό βιβλίο “Η πριγκιπονεραϊδούλα Μελίτη και οι μαγικές της δυνάμεις” είναι το πρώτο της έργο που εκδίδεται. Με αυτό ευελπιστεί να επιτελέσει το ιερότερο καθήκον ενός ενήλικα που γράφει για παιδιά: να σκορπίσει ουράνια χρώματα στις καρδιές τους και να πλημμυρίσει τις ψυχές τους με φως.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια