Ο Νίκος Παπαθανάσης είναι ένας πολυτάλαντος ηθοποιός, γνωστός για την ευαισθησία και τη θεατρική του ευστροφία, που κερδίζει το κοινό με την αμεσότητά του και την ξεχωριστή σκηνική παρουσία του. Στη νέα του θεατρική πρόκληση, πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Η Υψοφοβία Ενός Κομπάρσου», έναν μονόλογο γεμάτο χιούμορ, συγκίνηση και υπαρξιακούς στοχασμούς.
Η παράσταση φέρνει στο προσκήνιο την αγωνία και τα όνειρα ενός κομπάρσου, ενός καλλιτέχνη που αναμετράται με τη διαρκή αναμονή, τη σκιά του παρασκηνίου και τον φόβο της πτώσης – κυριολεκτικής και μεταφορικής. Με κεντρικό άξονα την υψοφοβία, που γίνεται σύμβολο των προσωπικών του δισταγμών και της καλλιτεχνικής του ανασφάλειας, το έργο εξερευνά τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στο να βρίσκεσαι στο προσκήνιο και να παραμένεις αόρατος.
Ο Νίκος Παπαθανάσης, μέσα από τη μοναδική του ερμηνεία, καταφέρνει να αποτυπώσει με αφοπλιστική αλήθεια τον αγώνα ενός καλλιτέχνη που διεκδικεί τη φωνή του, αναζητά τη θέση του και προσπαθεί να νικήσει τους φόβους που τον κρατάνε πίσω. Μια παράσταση-καθρέφτης για όσους έμαθαν να ονειρεύονται, παρά τις πτώσεις και την αβεβαιότητα.
Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου
Κύριε Παπαθανάση, καλώς ήρθατε στις Τέχνες! Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με την υψοφοβία σε αυτή την παράσταση; Τι σας γοήτευσε σε αυτό το θέμα;
Εκείνο που με γοήτευσε είναι η δύναμη της απελευθέρωσης και της αυτοκυριαρχίας. Για να διαχειριστούμε τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής μας πρέπει να τις δούμε από "ψηλά" ώστε να πάψει η ανάμειξη μαζί τους.
Όμως το να αφήσουμε τις γήινες προσκολλήσεις είναι πολύ δύσκολο. Μας προκαλεί ένα φόβο να αφήσουμε τις γνωστές καθημερινές μας συνήθειες και να βρεθούμε σε κάποιο άγνωστο ουράνιο ύψος.
Ποια είναι η ιστορία πίσω από τον τίτλο της παράστασης στην οποία πρωταγωνιστείτε «Η Υψοφοβία Ενός Κομπάρσου»; Συμβολίζει κάτι πέρα από το προφανές;
Όταν έψαχνα τον τίτλο για την παράσταση είδα ένα όνειρο ότι είχα πάει στο γύρισμα και ο σκηνοθέτης μου λέει: "δεν θα είσαι ηθοποιός αλλά θα έχεις ένα βουβό ρόλο κομπάρσου πάνω σε ένα ψηλό τοίχο". Τότε με έπιασε ένας φόβος και μία ανασφάλεια και όταν ξύπνησα κατάλαβα ότι η ψυχή όλων των ανθρώπων θέλει να θεραπεύσει με το όνειρο τις αμφιβολίες της καθημερινότητας και τα προβλήματα που δημιουργούνται από λανθασμένες αντιλήψεις και απώλεια της παρουσίας.
Ο καθένας μπορεί να νιώσει ότι δεν είναι επαρκής στη ζωή του, ότι παίζει το ρόλο του κομπάρσου. Όμως η ψυχή στο όνειρο αντιστρέφει την υψοφοβία δηλώνοντας ότι το πρόβλημα περιέχει την ίδια του τη λύση. Δηλαδή, το ύψος της αποστασιοποίησης είναι κάτι που δεν θα πρέπει να μας φοβίζει αλλά να μας δημιουργεί αυτοπεποίθηση και βαθιά γαλήνη.
Ο πρωταγωνιστής είναι ένας κομπάρσος. Πώς αντιπροσωπεύει αυτή η ιδιότητα την έννοια του φόβου ή της “δευτερεύουσας” ύπαρξης στη ζωή;
Τι ωραία ερώτηση; Το ότι θίγετε τη δευτερεύουσα ύπαρξη με κάνει να νιώθω ότι έχετε συλλάβει το νόημα της παράστασης. Η δευτερεύουσα ύπαρξη είναι μία σκιά στην ψυχή του κάθε ενός από μας καθώς ο φόβος για την αλήθεια μας κάνει να δημιουργούμε έναν ψεύτικο εαυτό, μία σκιά, όπου καταντάμε μετά από ένα διάστημα να είμαστε απομονωμένοι από τον ίδιο μας τον εαυτό. Όμως όταν κοιτάμε στον "καθρέφτη" μιας καλλιτεχνικής αναπαράστασης, μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτή την σκιά και να την εντάξουμε μέσα στην ζωή μετουσιώνοντας την.
Υπάρχουν προσωπικά βιώματα ή εμπειρίες που σας ενέπνευσαν να δημιουργήσετε αυτή την παράσταση; Υπάρχουν; Κι αν ναι, μπορείτε να μας τα ή τις εξομολογηθείτε;
Μεγάλο μέρος του έργου είναι γραμμένο σε αυτόματη γραφή, οπότε η επαφή με τον απέραντο ασυνείδητο κόσμο σίγουρα εκφράζει ολόκληρη την προσωπική μου ζωή. Πιο συγκεκριμένα αφορμή για να γραφτεί το έργο είναι η επαφή που είχα με κακοποιημένες γυναίκες. Αυτό μου θύμισε, όχι μόνο τις προσωπικές δυσκολίες που αντιμετώπισα στη ζωή μου, αλλά και την γενικότερη κακοποίηση που μπορεί να υποστεί ο άνθρωπος από μία πατριαρχική εξουσία.
Πώς χρησιμοποιείτε το σκηνικό και τη σκηνοθεσία για να αποδώσετε το αίσθημα της υψοφοβίας;
Ο σκηνογράφος έχει κατασκευάσει έναν ψηλό πύργο από σιδερόβεργες που όταν κάθομαι ψηλά νιώθω ότι το κοινό αισθάνεται αυτήν την υψοφοβία. Σε μία άλλη σκηνή του έργου λέω το κείμενο σε κατάσταση έλλειψης ισορροπίας καθώς στηρίζομαι στο ένα μου πόδι πάνω σε ένα κορμό δέντρου. Αυτές οι δύο καταστάσεις προσομοιώνουν την υψοφοβία την αποδίδουν σωματικά με φυσικό τρόπο. Από την άλλη υπάρχει η ψυχολογική "υψοφοβία", αυτή που εμφανίζεται όταν αντιμετωπίζουμε το παράλογο και το ακατανόητο...
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε κατά τη δημιουργία αυτής της παράστασης; Θέλετε να μας πείτε;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να εκθέσω τον εαυτό μου, σαν ηθοποιός, σε ένα μεταδραματικό έργο όπου υπάρχουν πολλά αταίριαστα, αντιθεατρικά στοιχεία, με απώτερο σκοπό να αποδομηθεί η ιδέα που έχει το κοινό για το θέατρο και να δοθεί μία δυνατότητα ανανέωσης ξεκινώντας από μία πρωταρχική βάση. Η ανατρεπτικές απόψεις πάντοτε αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη και εκθέτουν αυτούς που τις εκφράζουν.
Θα λέγατε ότι η «υψοφοβία» στην παράσταση που πρωταγωνιστείτε συμβολίζει τον φόβο της αποτυχίας ή της ανάληψης ρίσκου;
Η παράσταση δεν είναι εμπορική, έτσι δεν έχει κανένα ρίσκο όσον αφορά το αποτέλεσμα, αν θα κόψει, δηλαδή, πολλά εισιτήρια. Ούτε έχει κάποιο φόβο αποτυχίας γιατί η αναγνώριση της "υψοφοβίας του κουμπάρσου", δηλαδή η έκφραση της αδυναμίας, αποτελεί μετουσιωμένη δύναμη. Έτσι το έργο έχει σίγουρη εσωτερική πνευματική επιτυχία ανεξάρτητα εάν θα το κατανοήσει ή όχι το κοινό. Είναι μία τελετουργία προς μία ανώτερη δύναμη του σύμπαντος όπου η εκπλήρωση είναι προκαταβολικά δεδομένη.
Πώς εξελίσσεται ο χαρακτήρας του κομπάρσου μέσα από την παράσταση; Καταφέρνει να ξεπεράσει τους φόβους του;
Ο χαρακτήρας είναι από την αρχή ελεύθερος. Ο "κομπάρσος" είναι απλώς μία ψευδαισθητική σκιά που σκεπάζει το φως, όπως τα σύννεφα, που ενώ καλύπτουν τον ήλιο, αυτός συνεχίζει να λάμπει. Καθώς ο ήρωας στη διάρκεια του έργου μεταμορφώνεται σε αρκετούς γυναικείους και ανδρικούς ρόλους αναγνωρίζει, καθώς παρατηρεί με επίγνωση από ψηλά τον εαυτό του, ότι ο ίδιος δημιουργεί τις καταστάσεις της ζωή του και έτσι απελευθερώνεται.
Το έργο κλείνει με μία προσευχή στην πρωταρχική Μητέρα του Σύμπαντος. Μετά το χειροκρότημα εξομοιώνεται ο χαρακτήρας με το κοινό μέσω μιας άμεσης απεύθυνσης, όπου ανταλλάσσονται κάποια λόγια εκτός κειμένου, δηλώνοντας την ενότητα της σχέσης ηθοποιού και θεατή.
Ποιο είναι το κύριο μήνυμα που θέλετε να περάσετε στο κοινό μέσα από αυτή την παράσταση; Μπορείτε να μας το προσδιορίσετε περιληπτικά;
Το κύριο μήνυμα προς το κοινό είναι να μην δεχόμαστε παθητικά τις πληροφορίες που κυκλοφορούν. Το έργο προσφέρει μία δυνατότητα συνδημιουργίας: επειδή είναι παράλογο και τελετουργικό θα πρέπει να έχει άνοιγμα ο θεατής, ούτως ώστε να γεφυρωθεί αμφίπλευρα η σχέση. Δεν είναι μία εύκολη διασκεδαστική εμπειρία, αλλά θα πρέπει να μετέχει έχοντας αναπτύξει την αρετή της αποδοχής και της αγάπης...
Υπάρχουν συγκεκριμένα καλλιτεχνικά ή λογοτεχνικά έργα που αποτέλεσαν έμπνευση για εσάς;
Θυμάμαι όταν πήγαινα στο σχολείο ότι δεν μου άρεσε να λέω στην εξέταση κάτι που είναι γραμμένο ήδη στο βιβλίο. Έψαχνα να βρω δικούς μου τρόπους να εκφράσω τη γνώση η οποία θα έπρεπε να εμπνέεται από τον ίδιο μου τον εαυτό. Αυτό μου έφερνε πάντοτε κάποια δυσκολία αλλά το συνεχίζω ακόμα και τώρα... Καλλιτεχνικά, πιστεύω ότι έχει μία φανταστική εφαρμογή στο να βοηθάει, ευρύτερα, στην ανανέωση του πολιτισμού.
Η παράσταση «Η Υψοφοβία Ενός Κομπάρσου» συνδέεται καθόλου με το σύγχρονο κοινωνικό και επαγγελματικό σας περιβάλλον;
Ελπίζω αυτή η παράσταση να εμπνεύσει καλλιτέχνες που θα μου προτείνουν περαιτέρω συνεργασία σε νέα παράλληλα πεδία δραστηριοποίησης στο θέατρο και την τηλεόραση. Κάτι τέτοιο έγινε ήδη γιατί έχω αρχίσει πρόβες για μία παράσταση που θα παίζει το Μάιο στο bios, που λέγεται "η θιβετανική βίβλος στο νεκρών" που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Τσιάμης. Είναι ένα έργο σωματικού θεάτρου εμπνευσμένο από την σαμανική θιβετανική παράδοση και ασχολείται με την αξία που δίνεται στη ζωή καθώς η συνείδηση αντιμετωπίζει τον φόβο του θανάτου.
Τι σας δίνει την αίσθηση της “ύψωσης” στη δική σας ζωή, πέρα από το θέατρο;
Αν υπάρχει κάτι που δίνει την αίσθηση της ανανέωσης στη ζωή μου πέρα από το θέατρο, αυτό σίγουρα είναι ο έρωτας. Η βαθιά σχέση που έχουμε με τους ανθρώπους και η αγάπη είναι αυτό από το οποίο πηγάζουν όλες οι εμπνεύσεις που αφορούν στο θέατρο, αλλά και σε όλες τις δραστηριότητες του ανθρώπου.
Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας μετά από αυτή την παράσταση; Υπάρχουν μελλοντικά σχέδια που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας;
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της παράστασης θα ολοκληρωθεί και η συνεργασία μου με το σήριαλ "η παραλία", γιατί κλείνει ο δεύτερος κύκλος και δεν θα υπάρξει επόμενος. Ένας χρόνος πέρασε με αυτή τη συνεργασία, γεμάτος εμπειρία και πολύ θετικά βιώματα. Ο ρόλος του ερημίτη με έκανε να έρθω σε επαφή με την ανάγκη μου να δω τον πολιτισμό από έξω και να διαχειριστώ την "υψοφοβία", να μπω δυναμικά σε μία καλή παραγωγή με εξαιρετική επαγγελματική προοπτική. Το μελλοντικό σχέδιο, ή επιθυμία αν θέλετε, είναι να έχω συνέχεια στην τηλεόραση και να παίξω διάφορους ρόλους, κωμικούς και δραματικούς, όχι μόνο τηλεοπτικούς και κινηματογραφικούς αλλά και στο σανίδι, όπως λέγανε, του θεάτρου.
Πώς θα θέλατε να νιώθει το κοινό όταν φεύγει από την παράσταση;
Θα μεταφέρω τα λόγια του Μανώλη Ιωνά, του σκηνοθέτη και διευθυντή του θεάτρου αλκμήνη: "παρατήρησα όσους βγαίνουν από την παράσταση της "υψοφοβίας" ότι έχουν ένα χαρούμενο και γαλήνιο ύφος, γεμάτο ευγνωμοσύνη και κάποιοι από αυτούς έρχονται να με ευχαριστήσουν χωρίς καν να με γνωρίζουν".
Αυτό θέλω για το κοινό και για όλους τους ανθρώπους, να υπάρχει κάθαρση, αγάπη, χαρά, γαλήνη...
Σας βλέπουμε και στη δημοφιλή σειρά «Η Παραλία». Πώς είναι η εμπειρία σας από τη συμμετοχή σε αυτή την παραγωγή και τι σας εντυπωσίασε περισσότερο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων;
Η συμμετοχή μου σε αυτό το σήριαλ ήταν από τα καλύτερα που μου έχουν συμβεί στη ζωή. Με όλους, χωρίς καμία εξαίρεση, τους ηθοποιούς και τους συντελεστές, πέρα από την καλή επαγγελματική συνεργασία, υπήρχε κάτι ανθρώπινο, μία συγκινητική σχέση αλήθειας. Είναι αυτό που σκέφτομαι συχνά: στον καλλιτεχνικό κόσμο συναντάει κανείς μόνο Αγίους. Ήρθα σε επαφή με πολύ καλούς ηθοποιούς και διδάχτηκα πολλά από αυτούς.
Ένα άλλο που με εντυπωσίασε ήταν ο ρόλος του ερημίτη, όπου μετέχει ενεργά στην πλοκή και στο τέλος έχει έναν ηρωικό θάνατο. Αυτό ανέδειξε, μέσα μου, ένα στοιχείο αρετής που εύχομαι να τελειοποιηθεί. Αυτή η καλοσύνη, η αυτοθυσία, ο ιδανικός χαρακτήρας του ερημίτη επέδρασαν στη ζωή μου θετικά αλλάζοντας, κυριολεκτικά, τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι το νόημα της ύπαρξης.
Ποια είναι τα μελλοντικά επαγγελματικά σας σχέδια; Υπάρχουν νέες θεατρικές ή τηλεοπτικές δουλειές που μπορούμε να περιμένουμε από εσάς; Είναι κάτι ανακοινώσιμο ή είναι πολύ νωρίς ακόμα;
Έπαιξα έναν συγκινητικό ρόλο σαν ζητιάνος στην καινούργια τηλεοπτική σειρά: "το σπίτι δίπλα στο ποτάμι", που θα ξεκινήσει να προβάλλεται το φθινόπωρο.
Ήταν μία εκπληκτική εμπειρία και θα ήθελα πολύ να υπάρχει συνέχεια σε αυτόν το ρόλο. Το σύμβολο του ζητιάνου έχει μεγάλη επίδραση στον πνευματικό κόσμο, σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας και θα αναφέρω μόνο έναν από τους μεγάλους σοφούς που διάλεξαν αυτό το δρόμο: ο Βούδας.
Κύριε Παπαθανάση, σας ευχαριστούμε πολύ γι' αυτή την όμορφη και ενδιαφέρουσα συζήτηση. Καλή επιτυχία στην παράσταση «Η Υψοφοβία Ενός Κομπάρσου» και σε ό,τι άλλο ετοιμάζετε μελλοντικά!
0 Σχόλια