Μαρία Γεωργαλά-Καρτούδη: "Πιστεύω στην θεραπευτική ιδιότητα της ποίησης και για τον δημιουργό και για τον αναγνώστη"


Έχει ανάγκη τη γραφή, μας εκμυστηρεύεται σήμερα στις Τέχνες, και περισσότερο την ποίηση. Γι' αυτό άλλωστε "τόλμησε" να προχωρήσει και στη δημοσίευση του πρώτου της ποιητικού έργου, συστήνοντάς μας και αυτή την ιδιαίτερα ευαίσθητη και πιο προσωπική πλευρά του εαυτού της. Μιλάμε για την ποιήτρια Μαρία Γεωργαλά - Καρτούδη και την ποιητική της συλλογή με τίτλο «παρανυχίδα», που κυκλοφορεί εδώ και κάποιους μήνες από τις εκδόσεις Μετρονόμος. Περισσότερα για την ίδια και το βιβλίο της στη συνέντευξη που ακολουθεί.

Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου


Κυρία Γεωργαλά, πώς θα συστήνατε τον εαυτό σας στο αναγνωστικό κοινό;

Κα Πετρίδου, αρχικά σας ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη και την ευκαιρία που μου δίνετε να έρθω σε επικοινωνία με το αναγνωστικό σας κοινό. Δύσκολη ερώτηση. Κάθε φορά που συστηνόμαστε φωτίζεται διαφορετικά η ιστορία που θέλουμε εκείνη τη στιγμή να αφηγηθούμε και που θα μας συνδέσει με τον αποδέκτη σε συγκεκριμένο πλαίσιο. Θα συστηνόμουν λοιπόν ως μια γυναίκα που έχει ανάγκη τη γραφή, την ουσιαστική και αυθεντική επικοινωνία με τους άλλους και τη θάλασσα.

Έπειτα από δύο παιδικά βιβλία και ένα δοκίμιο επανέρχεστε στον χώρο των γραμμάτων κυκλοφορώντας την πρώτη σας ποιητική συλλογή. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να εκφραστείτε αυτή τη φορά μέσω της ποίησης και όχι της πεζογραφίας;

Κοιτώντας προς τα πίσω, ποιήματα και στίχους ανακαλύπτω από τα μικράτα μου. Οπότε νομίζω ότι η πεζογραφία ήταν μάλλον το μη αναμενόμενο. Παρόλα αυτά μια μισοτελειωμένη νουβέλα με κοιτά απειλητικά εδώ και χρόνια και με προκαλεί να πάρω ρίσκο.

Τι σημαίνει ποίηση για εσάς; Πώς θα την προσδιορίζατε ως έννοια ούσα υπηρέτρια αυτής;

Η ποίηση είναι για μένα αφενός μια υπαρξιακή μάχη με το ανοίκειο, το άγνωστο, το μυστηριακό της ζωής και αφετέρου μια πολιτική πράξη καταγγελίας των όσων συμβαίνουν και αδικούν. Μια μάχη με καθημερινούς Μινώταυρους, που προσπαθώ να τους ανακαλύψω /αποκαλύψω μέσα σε δαιδαλώδεις λαβύρινθους προσωπικούς και κοινωνικούς.

Η ποίηση απελευθερώνει τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, γι’ αυτό άλλωστε είναι αρκετοί οι δημιουργοί που την υπηρετούν με πάθος, ακόμα κι αν δεν έχει μεγάλη απήχηση το έργο τους στο αναγνωστικό κοινό. Εσείς αισθάνεστε αυτού του είδους την απελευθέρωση όταν γράφετε τα δικά σας ποιήματα;

Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας για τον απελευθερωτικό χαρακτήρα της ποίησης και γενικότερα της Τέχνης. Και σίγουρα όταν γράφω δεν μπορώ και δεν θέλω να σκέπτομαι πόσους θα αγγίξει, γιατί το θεωρώ περιοριστικό του αποτελέσματος και κίβδηλο.

Τι μπορεί να αποτελέσει έμπνευση στη δική σας περίπτωση; Είναι κάτι που προκύπτει τυχαία και σας ωθεί στη δημιουργία ή συμβαίνει και το αντίθετο, δηλαδή επιδιώκετε εσείς να βρείτε την έμπνευση ώστε να δημιουργήσετε το δικό σας ποιητικό έργο;

Με εμπνέει οτιδήποτε είναι καθημερινό, μικρό, στιγμιαίο το οποίο όμως υποκρύπτει τη βαθιά ανθρώπινη αγωνία μπροστά στο θάνατο , στην απώλεια, στην ανισότητα στις σχέσεις, στη ζωή. Συνήθως λειτουργώ με τυχαίες συναντήσεις για δημιουργία.

Πιστεύετε πως υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή επιτυχίας για την συγγραφή ενός καλού ποιήματος και γενικότερα ενός καλού βιβλίου;

Η αυθεντικότητα του συναισθήματος που θέλεις να μοιραστείς για τα μεγάλα και τα μικρά αυτού του κόσμου.

Επιλέγετε να εκφραστείτε μέσω της ελεύθερης ποίησης. Γιατί συμβαίνει αυτό; Δεν σας εκφράζει ο έμμετρος λόγος ως δημιουργός;

Με εκφράζει και πολύ μάλιστα. Τον ανακαλύπτω και τον προσεγγίζω μέσα από τη στιχουργική. Με συγκινεί βαθύτατα ο ρυθμός των πραγμάτων, αλλά αυτή τη φορά αποφάσισα να εκτεθώ με ελεύθερο στίχο.

Έχετε πρότυπα ως ποιήτρια; Στα ποιήματά σας θα διαπιστώσει ο αναγνώστης επιρροές από άλλους αγαπημένους σας ποιητές;

Με συγκινούν τα λογοτεχνικά ρεύματα του συμβολισμού, του υπερρεαλισμού, του μαγικού ρεαλισμού, αλλά και του κοινωνικού ρεαλισμού. Αν μιλούσα για αγαπημένες/ους θα ανέφερα, Ch.Baudelaire, J. Prévert, Γ. Σεφέρη, M.Σαχτούρη, N.Καββαδία, K.Γώγου, A.Riche, Κ. Αγγελάκη – Ρουκ, Βισουάβα Σιμπόρσκα.


Ξεκινάτε επίσημα τη λογοτεχνική σας πορεία ως ποιήτρια κυκλοφορώντας την πρώτη σας ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις Μετρονόμος με τίτλο «παρανυχίδα». Γιατί τώρα όμως;

Γιατί τώρα τόλμησα. Η συνεργασία με τον Μετρονόμο είναι εξαιρετική και ιδιαίτερα με την κα Καραμαλή η οποία αγκάλιασε και επιμελήθηκε την Παρανυχίδα με ιδιαίτερη φροντίδα και την ευχαριστώ πολύ γι’ αυτό, καθώς και τον εκδότη τον κ. Συλιβό για την εμπιστοσύνη του. Επίσης η Αναστασία Καρούση, μια ταλαντούχα νέα αρχιτεκτόνισσα και εικαστικός προσέγγισε ουσιαστικά τα ποιήματα με το ιδιαίτερο εξώφυλλο της και τρία εσωτερικά έργα και προέκυψε μια εξαιρετική συνεργασία.

Είναι ιδιαίτερα σημαντική θεωρώ η επιλογή του εκδοτικού οίκου στους δύσκολους συγκρουσιακούς καιρούς που διανύουμε και θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό για τη συνεργασία μου με τις εκδόσεις Μετρονόμος.

Ποια συναισθήματα σας κατέκλυσαν όταν πιάσατε για πρώτη φορά το βιβλίο αυτό στα χέρια σας; Οπωσδήποτε χαρά, μιας και αποτελεί ένα ακόμα πνευματικό σας παιδί. Τι άλλο, όμως, πέρα από χαρά;

Χαρά προφανώς, έκπληξη αγωνία και φόβο. Έκανα δυο μέρες να το ξεφυλλίσω. Κάθε δημιούργημα αυτονομείται. Θεωρώ ότι ισχύει το στάδιο της αποπαίδωσης και στα πνευματικά παιδιά και είναι ένα μεταβατικά δύσκολο στάδιο.

Πόσο χρόνο χρειάστηκε για να ολοκληρώσετε την «παρανυχίδα» σας;

Είναι μια ιστορία χρόνων. Τα μισά ποιήματα είναι προγενέστερα. Τα άλλα μισά γράφτηκαν την τελευταία διετία.

Τι ακριβώς πραγματεύονται τα τριάντα ένα ποιήματα αυτής της ποιητικής συλλογής και με ποιο κριτήριο έγινε η συγκεκριμένη επιλογή των ποιημάτων που φιλοξενούνται σε αυτήν;

Κατά την άποψη μου, που δεν γνωρίζω φυσικά αν θα είναι η άποψη και των αναγνωστών, τα ποιήματα αφορούν, τον αναστοχασμό ζωής, την απώλεια, τον έρωτα, την αδικία, την ανισότητα, την εξουσία, όπως προείπα, γενικότερα τις σχέσεις σε όλα τα επίπεδα .

Ο τίτλος του βιβλίου σας είναι άκρως συμβολικός. Μάλιστα, διαβάζοντας ο αναγνώστης το ομότιτλο ποίημα που φιλοξενείται στο οπισθόφυλλό του θα αντιληφθεί αμέσως τον λόγο της επιλογής της παρανυχίδας. Εξηγείστε μας όμως κι εσείς ως δημιουργός του βιβλίου, τι σας παρακίνησε περισσότερο ώστε να προβείτε σε αυτή την απόφαση;

Υπήρχε μέσα μου η πεποίθηση ότι ήθελα να μιλήσω για κάτι ενοχλητικό. Κάτι που δεν μας αφήνει ποτέ, δεν ξεμπερδεύουμε εύκολα από αυτό και μας κρατά σε μια συνεχή εγρήγορση, για να συνεχίσουμε να ζούμε και να αγωνιζόμαστε για τις σχέσεις μας προσωπικά κοινωνικά και πολιτικά. Οπότε και ο τίτλος παρανυχίδα

Πού ακριβώς στοχεύετε ως συγγραφέας μέσω του βιβλίου σας, στην ψυχαγωγία του αναγνώστη και μόνο ή και στον βαθύτερο προβληματισμό του, στο μοίρασμα συναισθημάτων και στον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων του;

Πιστεύω στην θεραπευτική ιδιότητα της ποίησης και για τον δημιουργό και για τον αναγνώστη, αν τώρα επιτευχθεί και ψυχαγωγία ως παραμυθία (παρηγοριά) και προβληματισμό, θα ήμουν ικανοποιημένη.


Υπάρχει κάποιο από τα ποιήματα της συλλογής σας στο οποίο καθρεφτίζονται στοιχεία του εαυτού και της προσωπικότητας σας;

Θεωρώ ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχουν πτυχές, όχι απαραίτητα μόνο βιογραφικές αλλά σίγουρα αξιακές σε κάθε ποίημα ενός δημιουργού. Eξάλλου μέσω αυτών των πτυχών συνδεόμαστε με τον αναγνώστη. Όπως έγραφε και ο Baudelaire «Hypocrite Lecteur! – mon semblable, -mon frère!».

Σε ποιο κοινό ηλικιακά απευθύνεται το βιβλίο σας; Στους ενήλικες αποκλειστικά ή μπορεί να αποτελέσει ανάγνωσμα και για το εφηβικό κοινό;

Νομίζω ότι η γλώσσα των ποιημάτων τα κάνουν προσιτά και στο εφηβικό κοινό.

Μια ευχή σας για το μέλλον που θα θέλατε να πραγματοποιηθεί;

Όμορφες στιγμές με φίλους, γραφές και καλά αναγνώσματα

Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα ποίημα από το βιβλίο σας.

Ευχαρίστως. Είναι το ποίημα:

ΕΡΩΤΙΚΟ

Σαν να είχα ανάγκη τη λύπη σου.
Τίποτα απ’ όσα ήσουν δεν είχα ανάγκη.
Μόνο ένα κατώφλι να περνώ,
μια κούπα αχνιστό νερό με ζάχαρη
κι ένα εχέμυθο δέντρο, δεμένο με σκίνα και κισσό,
να σε αγκαλιάζω,
να μετρώ τον χρόνο μου στον κορμό του.
Σαν να είχα ανάγκη τη λύπη σου.
Σαν να μην περίσσευε η δική μου.

Κυρία Γεωργαλά, σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση και σας εύχομαι καλοτάξιδο το βιβλίο σας και καλοδιάβαστο.

Εγώ σας ευχαριστώ για την φιλοξενία και την ανοικτή σας πόρτα.


Βιογραφικό:

Η Μαρία Γεωργαλά-Καρτούδη γεννήθηκε στη Βουλιαγμένη Αττικής. Σπούδασε Κοινωνιολογία, Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημοσιογραφία στην Αθήνα. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Παρίσι, στον τομέα της Επικοινωνίας και Πληροφορίας. Κατέχει τη διεθνή επαγγελματική πιστοποίηση Συμβούλου Σταδιοδρομίας, GCDF.

Τα παιδικά της βιβλία, «Το συναχωμένο αεροπλανάκι» και «Το παραμύθι με τα χλομά μάγουλα», κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ζαχαράκη. Το βιβλίο της «Αυτονόητα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φίλντισι. Στο διαδίκτυο κυκλοφορεί το ποιητικό της κείμενο «Το στοργικό χέρι», σε μουσική Α. Καλτσά και σκηνοθεσία Δ. Συλβέστρου. Στίχοι της έχουν μελοποιηθεί και περιλαμβάνονται σε συλλογικές δισκογραφικές παραγωγές. Ασχολείται ενεργά με ζητήματα έμφυλης βίας και γυναικείας ενδυνάμωσης.

Η «παρανυχίδα» είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή.

Η βιβλιοκριτική μας για το βιβλίο: εδώ

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια