Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Πολυπαθέλλης μιλά για την ανθολογία των βραβείων της λογοτεχνίας του φανταστικού «LARRY NIVEN 2020»


Συνέντευξη στη Στέλλα Πετρίδου


Ο Λάρι Νίβεν είναι πολυβραβευμένος Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς της λογοτεχνίας του φανταστικού στον κόσμο. Η δημιουργία των «Βραβείων Λογοτεχνίας του φανταστικού LARRY NIVEN» από τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές» όχι μόνο αποδίδει μεγάλη τιμή στον αναφερόμενο συγγραφέα, αλλά ταυτόχρονα δίνει το βήμα και σε νεώτερους συγγραφείς να δοκιμάσουν τις δικές τους δυνάμεις στο συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Ήδη έχουν περάσει δέκα χρόνια από την πρώτη φορά και τα βραβεία αυτά συνεχίζουν να αναδεικνύουν συγγραφικά ταλέντα. Ποια η δική σας γνώμη για την θέσπιση των βραβείων αυτών;

Παρακολουθώ μερικά χρονιά τώρα λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχω να πω ότι στο χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού (αν όχι γενικότερα) στην Ελλάδα είναι ο πιο δυναμικός ετήσιος διαγωνισμός. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από το πλήθος των κατηγοριών του φανταστικού που αφιερώνονται τα βραβεία Larry Νiven, καθώς και από τη συχνότητα και έκταση των φεστιβάλ που διοργανώνουν οι Συμπαντικές Διαδρομές. Συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάδειξη νέων συγγραφέων και τους εξοικειώνουν με τη διαδικασία της έκδοσης έργων. Προσωπικά, ενημερώθηκα για την κάθε κατηγορία του φανταστικού από το διαγωνισμό και δε θα ήταν καθόλου υπερβολή να πω ότι κάποια είδη του φανταστικού τα σύστησε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός στην Ελλάδα (π.χ. Steampunk και Scifaiku).

Θεωρείτε κι εσείς τον Λάρι Νίβεν συγγραφέα - πρότυπο για τους επόμενους κι ανερχόμενους συγγραφείς της λογοτεχνίας του φανταστικού; 

Τον θεωρώ αδιαμφισβήτητα από τους κορυφαίους ενεργούς συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας της εποχής μας και το θεωρώ επίσης πολύ σημαντικό που προέβλεψε πράγματα που συμβαίνουν σήμερα. Αυτό είναι ο πόθος κάθε συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας.

Κρατώ στα χέρια μου την ανθολογία των βραβείων της λογοτεχνίας του φανταστικού για το έτος 2020. Τίτλος του «LARRY NIVEN 2020». Κυκλοφορεί φυσικά από τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές». Ανάμεσα στα ονόματα των βραβευθέντων βρίσκεται και το δικό σας. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;

Ένιωσα απερίγραπτη χαρά όταν είδα ότι η νουβελέτα μου απέσπασε το δεύτερο βραβείο στην κατηγορία φαντασίας! Είναι η δεύτερη φορά που συμμετέχω με έργο μου στην εν λόγω ανθολογία και ο ενθουσιασμός μου παραμένει αμείωτος!

Με πόσα έργα συμμετέχετε στην ανθολογία αυτή;

Συμμετέχω με δυο έργα. Εκτός από τη νουβελέτα φαντασίας «Θηριωδία» ήταν στα επιλαχόντα και ένα διήγημα μου φαντασίας με τον τίτλο «Νυχτοπερπάτημα στις Αστούριες».

Ποιο θέμα ή ποια θέματα πραγματεύεστε στο βιβλίο;

Η νουβελέτα είναι στην ουσία ένα κολλάζ με τους πιο ατμοσφαιρικούς εφιάλτες μου από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Ταυτόχρονα ασκείται κάποια κριτική σε ορισμένα δυσάρεστα φαινόμενα που παρατηρούνται σε μικρές κοινωνίες στην επαρχία. Από την άλλη, το διήγημα πραγματεύεται το «Καμίνο ντε Σαντιάγκο», δηλαδή το προσκύνημα των οστών του Αγίου Ιακώβου, που ήταν μαζί με της Ρώμης και της Ιερουσαλήμ τα τρία σημαντικότερα προσκυνήματα το Μεσαίωνα. Έχει σχέση με την περιοχή της Ισπανίας που ήμουν με υποτροφία Εράσμους και γράφει για αυτό ο Πάολο Κοέλιο στο «Ημερολόγιο ενός Μάγου». Φυσικά, έχει τις ρίζες σε προγενέστερο κέλτικο έθιμο, κατά το όποιο θεωρούταν καλό να δεις μια φορά τουλάχιστον τον ήλιο να δύει στον Ωκεανό, το υποτιθέμενο τέλος του κόσμου δηλαδή. Ακόμα και σήμερα όμως θεωρείται ταξίδι αυτογνωσίας και μια σχεδόν μεταφυσική εμπειρία, ακόμα και από κόσμο που δεν έχει καμιά σχέση με την εκκλησία.

Θεωρείτε πως είναι εμφανής η επίδραση του Λάρι Νίβεν στα συγκεκριμένα έργα που φιλοξενούνται στο βιβλίο αυτό; Και με ποιον τρόπο;

Αρκετές συμμετοχές αφορούν επιστημονική φαντασία, που είναι το κυρίαρχο είδος που γράφει ο Larry Niven. Κάποια έργα είναι έντονα επηρεασμένα από τα γραπτά του, ωστόσο είναι τόσο γενικευμένη η επιρροή του στην επιστημονική φαντασία που είναι αδύνατον να μην έχει επιδράσει σε μια ιστορία αυτού του είδους.

Το εξώφυλλο του βιβλίου είναι αντιπροσωπευτικό του περιεχομένου των έργων του βιβλίου; Τι πιστεύετε;

Ναι, απεικονίζει μια σκηνή στο διάστημα και παραπέμπει ξεκάθαρα σε βιβλίο επιστημονικής φαντασίας, που όπως προειπώθηκε είναι το είδος που έχει μεγαλουργήσει ο Larry Niven, ασχολούμενος όμως ταυτόχρονα και με άλλα υποείδη της λογοτεχνίας του φανταστικού.

Υπάρχει κάποιο έργο του βιβλίου αυτού, ενός άλλου συγγραφέα, που σας άρεσε πάρα πολύ και θα θέλατε να είχατε γράψει εσείς;

Μου άρεσε πάρα πολύ το διήγημα Σαν παλιό παραμύθι, της Σμαραγδής Μητροπούλου, που κέρδισε και το πρώτο βραβείο στην κατηγορία διηγήματος φαντασίας. Είναι γραμμένο σε εντελώς διαφορετικό στυλ από το δικό μου και απήλαυσα την ανάγνωση του· είναι λες και πίνεις το κρασί σου ένα βράδυ στα σοκάκια μιας παραδοσιακής μεσαιωνικής πολιτείας και σου διηγείται την ιστορία ένα άτομο με πραγματικό ταλέντο στην αφήγηση. Πραγματικά, με έκανε να θέλω να επισκεφτώ τη Μεσσήνη και το κάστρο της, καθώς και να γράψω κάποτε μια ιστορία που να διαδραματίζεται σε κάποιο κάστρο στο νησί μου, τη Λέσβο. 

Για ποιο λόγο εσείς προσωπικά αποφασίσατε να στρέψετε το συγγραφικό σας ενδιαφέρον στη λογοτεχνία του φανταστικού; Τι ήταν και τι εξακολουθεί να είναι αυτό που σας συναρπάζει περισσότερο σ’ αυτήν;

Με συναρπάζει που υπάρχει μια ελευθερία έκφρασης που δε συναντιέται εύκολα στην αστυνομική λογοτεχνία: γεγονότα που υπερβαίνουν τη φυσική πραγματικότητα, μέρη και όντα που δεν υπάρχουν, καθώς και εναλλακτικές πραγματικότητες, τόσο στο παρόν, όσο και στο παρελθόν και το μέλλον. Νομίζω ότι φανταστικό είναι ένα ιδανικό μέσο έκφρασης του υποσυνείδητου και προσφέρει μεγάλες δυνατότητες ψυχαγωγίας άλλα και στοχασμού.

Παρατηρώντας τη μεγάλη και συνεχώς αυξανόμενη εκδοτική κίνηση βιβλίων επιστημονικής φαντασίας θεωρείτε τελικά κι εσείς πως το λογοτεχνικό αυτό είδος έχει απήχηση στις μέρες μας; Ποια η προσωπική σας γνώμη;

Πιστεύω ότι έχει πολύ μεγάλη απήχηση στις μέρες μας και το μόνο που έχει αλλάξει, σε σχέση με το παρελθόν, είναι ότι πλέον η πραγμάτωση των όσων περιγράφονται δεν αργεί να συμβεί, χάρη στην αλματώδη τεχνολογική εξέλιξη λαμβάνει χώρα. Προσωπικά, έχω στα σκαριά ένα έργο επιστημονικής φαντασίας και αισθάνομαι πίεση να το γράψω πριν καταστούν κοινά η ακόμα και απαρχαιώμενα όλα τα φουτουριστικά που σκέφτομαι να παραθέσω.

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται αποκλειστικά σε ενήλικες ή μπορεί να αποτελέσει ανάγνωσμα και για το εφηβικό κοινό; 

Θεωρώ ότι θα μπορούσε κάλλιστα να το απολαύουν και οι έφηβοι, κάποιες από τις ιστορίες που περιέχονται είναι ακριβώς το είδος που μου άρεσε να διαβάζω στο Γυμνάσιο και το Λύκειο.

Αν σας ζητούσαν να χαρακτηρίσετε το συνολικό αποτέλεσμα του βιβλίου με μια λέξη, ποια θα ήταν αυτή; 

Αξιολογότατο. Και αυτό τόσο από τις συμμετοχές που περιέχει, όσο και από τη δουλεία που έγινε από τον εκδοτικό οίκο. 

Το εκδοτικό σας σπίτι είναι γνωστό ότι στηρίζει και προωθεί τη λογοτεχνία του φανταστικού. Εσείς προσωπικά είστε ευχαριστημένοι από τη μέχρι τώρα συνεργασία σας με τις εκδόσεις «Συμπαντικές Διαδρομές»;

Και με το παραπάνω! Όταν σκέφτηκα να στείλω δήγματα μου για το διαγωνισμό, οι φιλοδοξίες μου έφταναν μέχρι να καταφέρω να δω έργο μου σε κάποια ανθολογία. Με τη βοήθεια του εκδοτικού οίκου εκδόθηκε συλλογή με διηγήματα μου, ένα όνειρο που δε φανταζόμουν καν ότι θα μπορούσε να υλοποιηθεί τόσο άμεσα! Επιπλέον, το εκδοτικό μου σπίτι στάθηκε αρωγός σε κάθε βήμα της διαδικασίας. Από την επιμέλεια και τα γραφιστικά πριν την έκδοση, μέχρι την πραγματοποίηση της παρουσίασης όταν κυκλοφόρησε και με συνεχή προβολή, έκτοτε.

Να περιμένουμε μια πιθανή συμμετοχή σας στα λογοτεχνικά βραβεία της επόμενης χρονιάς; 

Θα προσπαθήσω! Το επόμενο διήγημα που έχω στα σκαριά θα βασίζεται σε έναν πρόσφατο εφιάλτη, καθώς και βιώματα από τον τελευταίο καιρό. Ωστόσο, ακόμα το επεξεργάζομαι στο νου μου και δεν έχω βρει ακόμα το «κομμάτι του πάζλ» που θα τα δέσει όλα σε μια ενιαία ιστορία. Μόλις μου έρθει θα το γράψω και θα το στείλω στις συμπαντικές διαδρομές! 

Μια ευχή σας για το μέλλον;

Ελπίζω σύντομα η ανθρωπότητα να εισέρθει σε μια εποχή με υπεύθυνους, οικολόγους και φιλόζωους πολίτες, με πράσινες, άνετες και ασφαλείς πόλεις, με  ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ξέγνοιαστα ζώα και χωρίς μαντήλες, χωρίς πολέμους, χωρίς γραφικούς δικτάτορες και χωρίς πετρελαιοπαραγωγά καθάρματα.

Πριν κλείσουμε τη συζήτηση θα ήθελα να μας παραθέσετε ένα μικρό απόσπασμα από το έργο σας.

Σας παραθέτω ένα απόσπασμα από το διήγημα «Νυχτοπερπατήματα στις Αστούριες»:

Πορευτήκαμε έτσι δε γνωρίζω για πόση ώρα και τελικά είδα την πανσέληνο για πρώτη φορά σε όλη τη διαδρομή μέχρι τώρα, καθώς τα δέντρα λιγόστευαν ολοένα και περισσότερο. Τότε, δύο μεγάλα κλαδιά εκατέρωθεν φάνηκαν να αποτραβιούνται αργά-αργά σαν κουρτίνες θεάτρου, αποκαλύπτοντας τον ωκεανό. Ο ασημίζων ίππος δε σταμάτησε όταν έφτασε στο χείλος του γκρεμού, αλλά αντιθέτως διατήρησε την πορεία του. Κράτησε για λίγο την αλογίσια του μορφή, πριν μετατραπεί σιγά-σιγά σε φωτιζόμενο σύννεφο που παρασερνόταν προς το φεγγάρι. Και τι φεγγάρι! Έτσι όπως είχε ανατείλει πάνω από τη θάλασσα έφεγγε με όλο του το μεγαλείο, στρώνοντας ένα φανταχτερό χαλί κατά μήκος όλης της απόστασής του και οι κινήσεις κάποιων αφρόψαρων έκαναν την υπόλοιπη επιφάνεια να τρεμοπαίζει στο φεγγαρόφως. Αδυνατούσαμε να τραβήξουμε το βλέμμα μας από το θέαμα. Ερχόμασταν όλο και πιο κοντά, σίγουροι ότι ο Νοτιάς θα κουβαλήσει και εμάς στα φτερά του καθ’ όλο το ταξίδι μας μέχρι τους κήπους της Σελάνας…

Σας ευχαριστώ πολύ για την συζήτηση και σας εύχομαι κάθε επιτυχία προσωπική και συγγραφική.

Σας ευχαριστώ πολύ! Καλή συνεχεία και στο δικό σας έργο!

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια